Επιστήμη & Πολιτική

Διαχρονική οπισθοδρομικότητα

Η Μαίρη Λέφκοβιτς μας είναι πολύ γνωστή. Σπουδαία ελληνίστρια, καθηγήτρια στο Wellesley, ανασκευάστρια του μύθου της «Μαύρης Αθηνάς» -εκείνης της πολεμικής του καθηγητή Κοινωνιολογίας στο Κορνέλ, Μάρτιν Μπερνάλ, που απαιτούσε την αναγνώριση των οφειλών της κλασικής Ελλάδας στον αρχαίο αιγυπτιακό πολιτισμό-, υπερασπίστρια, τέλος, της μακραίωνης ακαδημαϊκής παράδοσης των κλασικών σπουδών. Ολες αυτές οι ιδιότητές της ήταν ίσως μοιραίο να τη φέρουν αντιμέτωπη με μια άλλη τάση που καλά κρατεί στα αμερικανικά πανεπιστήμια: τις πολιτισμικές σπουδές.

Το 1993 η Λέφκοβιτς παρακολουθεί μια διάλεξη του Yosef ben-Jochannan, συγγραφέα του βιβλίου «Αφρική: μητέρα του δυτικού πολιτισμού». Σ' εκείνη τη διάλεξη, ο ομιλητής θα επαναλάβει τον βασικό ισχυρισμό του βιβλίου του: ότι ο Αριστοτέλης είχε κλέψει τη φιλοσοφία του από τους Αιγύπτιους. Ο σύζυγος της Λέφκοβιτς θα αντιδράσει μεγαλόφωνα με ένα «Σαχλαμάρες!» που δεν θα προκαλέσει μόνο αναταραχή στο ακροατήριο, αλλά θα οδηγήσει έναν αναπάντεχο σύμμαχο του Μπεν-Γιοχάναν, τον συνάδελφο της Λέφκοβιτς, Αντονι Μάρτιν, να κρούσει τη σειρήνα του συναγερμού: Βρισκόμαστε μπροστά στην εξύφανση μιας εβραϊκής συνωμοσίας εναντίον των μαύρων, με τη Μαίρη Λέφκοβιτς να τη διευθύνει.

Η ενοχή της Λέφκοβιτς αποδεικνυόταν, σύμφωνα με τον Μάρτιν, κυρίως από το γεγονός ότι δημοσίευσε την αρνητική κριτική της για τη «Μαύρη Αθηνά» στο περιοδικό «New Republic», «εβραϊκής ιδιοκτησίας» έντυπο (!), με στόχο να ανακόψει «τη μαύρη πρόοδο». Το ερώτημα είναι αν μπορούμε να μιλάμε για «μαύρη πρόοδο» με επιχειρήματα όπως αυτό του Μπεν-Γιοχάναν: ότι ο Αριστοτέλης είχε πάρει ένα πλοίο από την Αθήνα, είχε αποβιβαστεί στην Αίγυπτο, είχε περιπλανηθεί στη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, είχε βουτήξει ένα μάτσο βιβλία, τα έφερε στην Ελλάδα, τα αντέγραψε και τα παρουσίασε με το όνομά του. Τι κι αν δεν υπήρχε η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας την εποχή του Αριστοτέλη, αφού ιδρύθηκε το 297 π.Χ., είκοσι πέντε χρόνια μετά τον θάνατο του φιλοσόφου; Τέτοιες βεβαιότητες αντιστέκονται ακόμη και στα ιστορικά τεκμήρια.

Πώς μπορούμε, λοιπόν, να αντιμετωπίσουμε τέτοιες ανοησίες; Αυτό είναι το κεντρικό ερώτημα του καινούριου βιβλίου της Λέφκοβιτς «Μάθημα ιστορίας: μια φυλετική Οδύσσεια» («History lesson: Α Race Odyssey», «Yale University Press»). Ο σχετικισμός που επικρατεί στα αμερικανικά πανεπιστήμια δεν επιτρέπει την εκπλήρωση του προορισμού τους, την παραγωγή και τη διάδοση της γνώσης, γράφει η Λέφκοβιτς. Αν όλα θεωρούνται γνώση (όπως το αστείο επεισόδιο με τον Αριστοτέλη στην Αίγυπτο), τότε τίποτα δεν είναι γνώση. Στο ακαδημαϊκό περιβάλλον που περιγράφει η συγγραφέας, η γνώση και η πολιτική δεν είναι πια διακριτές επικράτειες. Η άρνηση μιας τέτοιας συνθήκης, βέβαια, δεν σημαίνει ότι η γνώση πρέπει να απέχει της πολιτικής, αλλά ότι η πολιτική δεν μπορεί να υπαγορεύει τις κατευθύνσεις της επιστημονικής έρευνας.

(της Κατερίνας Σχινά, ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ, 30/05/2008)

Η οπισθοδρομικότητα έγκειται σ' αυτή την περίπτωση στο ότι, αυτά που δεν βολεύουν, αναθεματίζονται με εθνικιστικά και ρατσιστικά επιχειρήματα. Ότι εξ υπαρχής υπάρχει ανταπόδοση ρατσισμού κάποιων Αφροαμερικάνων κατά των Ευρωπαίων λευκών, εν προκειμένω των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων, είναι αναμφισβήτητο. Και ούτε καν τους προβλημάτισε η αυταπόδεικτη αρχή ότι κανένας πολιτισμός δεν προκύπτει με παρθενογένεση^. όπως γράφτηκε εδώ και με άλλη αφορμή, κάθε πολιτισμός υιοθετεί από τους προϋπάρχοντες και τους γειτονικούς και προσθέτει σ' αυτά που προϋπήρχαν, άλλοτε λίγα, άλλοτε πολλά, ανάλογα με την ιστορική συγκυρία και τις ανάγκες της κοινωνίας και του γεωγραφικού χώρου.

«Σύγκρουση» πολιτισμών

...(από τις εφημερίδες, 30/5/2008)

 Οι πολεμιστές μιας «άγριας» φυλής του Αμαζονίου προσπαθούν να υπερασπιστούν με τόξα και δόρατα τις καλύβες τους από το απειλητικό και θορυβώδες «μεταλλικό πουλί», δηλαδή το ελικόπτερο που υπερίπταται με τον Βραζιλιάνο ανθρωπολόγο Χοσέ Κάρλος Μεϊρέγες. Το δράμα των τελευταίων «ανέγγιχτων» του Αμαζονίου που ζουν στη λίθινη εποχή, αποκλεισμένοι στην πυκνή ζούγκλα, είναι ένα όνειδος για τον πολιτισμό μας, που τους σκοτώνει έναν έναν με σφαίρες και μικρόβια για να κλέψει τα πολύτιμα δέντρα του τροπικού δάσους.

Ο κ. Μεϊρέγες, που εργάζεται εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες για το ομοσπονδιακό πρόγραμμα προστασίας των Ινδιάνων της Βραζιλίας, γνωστό από τα αρχικά του ως FUΝΑΙ, ο οποίος και στο παρελθόν έχει έρθει συχνά πρόσωπο με πρόσωπο με «ανέγγιχτους» ιθαγενείς, εντόπισε τις καλύβες της φυλής πετώντας με ελικόπτερο πάνω από τη ζούγκλα, σε μια προσπάθεια να αποδείξει την ύπαρξή τους στην κυβέρνησή του, αλλά και στη διεθνή κοινότητα, και να πετύχει έτσι την ευαισθητοποίηση απέναντι στα «τρομερά εγκλήματα» που όπως καταγγέλλει γίνονται εις βάρος τους από τους λαθροϋλοτόμους. Αυτοί διεισδύουν βαθιά στη «σέλβα» (όπως αποκαλείται η ζούγκλα στο Περού) του Αμαζονίου για να συλλέξουν το πολυτιμότερο προϊόν του: το πανάκριβο ξύλο μαόνι, που καταλήγει να διακοσμεί τα σπίτια των πλουσίων στον υπόλοιπο, «πολιτισμένο» πλανήτη.

Σύμφωνα με τον κ. Μεϊρέγες η φυλή αυτή είναι μία από τις τουλάχιστον 50 «ανέγγιχτες» φυλές που ζουν στην ευρύτερη περιοχή και έχουν αναγκαστεί να μετακινηθούν από το Περού στη Βραζιλία και μια από τις ελάχιστες που δεν παρουσιάζουν ακόμη μείωση του πληθυσμού τους λόγω των ένοπλων επιθέσεων από υλοτόμους, αλλά και την επαφή τους με άγνωστές τους ασθένειες που κυριολεκτικά αποδεκατίζουν άλλα χωριά Ινδιάνων.

Εξετάζοντας τις δύο φωτογραφίες βλέπουμε ότι οι πολεμιστές είναι βαμμένοι με κόκκινο χρώμα, οι άλλοι έχουν μάλλον το φυσικό ερυθρό χρώμα των (ερυθρόδερμων) Ινδιάνων της αμερικάνικης ηπείρου. Στη πάνω φωτογραφία ο «μαύρος» ιθαγενής, βαμμένος ολόσωμα κι αυτός, είναι ίσως ο αρχηγός, επειδή δεν βαστάει όπλα και δίνει οδηγίες. Το BBC αναφέρει ότι, ακριβώς επειδή δεν βαστάει όπλα, ίσως να πρόκειται για γυναίκα! Εγώ υποθέτω ότι οι γυναίκες θα έχουν κρυφτεί, μπροστά σε τέτοια επίθεση «κακών πνευμάτων»!

Κοίταξα αρκετή ώρα τις φωτογραφίες και πέρναγαν από το μυαλό μου εικασίες, τί μπορεί να σκέφτονταν αυτοί οι άνθρωποι, βλέποντας από πάνω τους ένα τεράστιο θορυβώδες «πτηνό». Για «σιδερένιο» που γράφουν οι εφημερίδες δεν μπορεί να γίνει λόγος, γιατί οι ιθαγενείς ίσως να μην γνωρίζουν ούτε καν τον χαλκό, πόσο μάλλον τα σκληρότερα μέταλλα.

Κάπως έτσι, με άλλα χρώματα και άλλο «ντύσιμο», θα ήταν και οι πρόγονοί μας στην Ευρώπη πριν από 15-20-30 χιλιάδες χρόνια. Τότε δεν υπήρχαν βέβαια «σιδερένια πτηνά» να πετούν από πάνω τους, εκτός αν πράγματι έφτασε κάποτε ένα εξωγήινο κατασκεύασμα, το οποίο στη συνέχεια αποτυπώθηκε σε μυθοπλασίες περί αποκαλύψεως εκ θεού ή σατανά, ανάλογα τί εντυπώσεις προκάλεσε σε κάθε φύλαρχο το θορυβώδες μηχάνημα.

Σκέφτομαι τί «θεολογικές» ανακατατάξεις θα προκαλεί η εμφάνιση του ελικοπτέρου στους πρωτόγονους ιθαγενείς. Άλλοι θα λένε ότι είναι θεϊκό μήνυμα για να πάψουν να αμαρτάνουν και άλλοι ότι πρόκειται για σατανά (με τέτοιο θόρυβο που κάνει, δικαιολογημένα) που θέλει να τους αποσπάσει από την παραδοσιακή πίστη και τις συνήθειές τους. Ο τοπικός αρχιεπίσκοπος θα τους κάλεσε για προσευχές και θυσίες στους θεούς και τα πνεύματα της φυλής, για να διασωθούν η πίστη και οι παραδόσεις...

Πριν από αρκετά χρόνια ανακαλύφτηκαν κι άλλες φυλές στον Αμαζόνιο και οι άνθρωποι οδηγήθηκαν με οχήματα στη σύγχρονη εποχή. Βέβαια, αρκετοί ιθαγενείς κόλλησαν ασθένειες, για τις οποίες ο οργανισμός τους δεν είχε αναπτύξει αντισώματα, σώθηκαν όμως από άλλες ασθένειες που ήταν ενδημικές στα μέρη τους, μικροβιακές μολύνσεις, μύκητες, σκουλήκια κ.ά. Μια από αυτές τις φυλές ονομάστηκε Kayapó, ίσως να ονομάζονταν οι ίδιοι έτσι. Γεγονός είναι ότι, όταν γνώρισαν οι Kayapó το σύγχρονο πολιτισμό, έστω στην υποβαθμισμένη εκδοχή που επικρατούσε στην επαρχία της Βραζιλίας και όχι στη Γαλλία ή στις ΗΠΑ, δεν ήθελαν πλέον να επιστρέψουν στον Αμαζόνιο - χωρίς μάλιστα να κινδυνεύουν να «πεθάνουν από πλήξη» που έγραφε ο οπισθοδρομικός T.S. Eliot και διέδιδε ο τεχνοφοβικός Σεφέρης!

Όσοι τελικά επέστρεψαν στα πάτρια εδάφη, εφοδιασμένοι με γυαλιά, ρολόγια, τεχνητές οδοντοστοιχίες και άλλα βοηθήματα της σύγχρονης τεχνολογίας, ζήτησαν να εγκατασταθεί στην περιοχή τους σύστημα δορυφορικής τηλεόρασης — το ηλεκτρικό ρεύμα και το υποτυπώδες δίκτυο νερού τα εξασφάλισαν εύκολα. Στη συνέχεια, οι ενημερωμένοι εξ αυτών για τα περιβαλλοντικά προβλήματα του Αμαζόνιου, συνέβαλαν στην αποτροπή της υπερεκμετάλλευσης (υλοτόμησης) των περιοχών τους που οδηγεί στην αποψίλωση των δασών και στην εκδίωξη των ιθαγενών από τις εστίες τους.

(click)

:

Μια ευκαιριακή διαμαρτυρία...

που έμεινε στην Ιστορία

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες που έγιναν το 1968 στο Μεξικό, είδαν ζωντανά οι θεατές στο στάδιο και οι τηλεθεατές στις τηλεοράσεις μια σιωπηρή διαμαρτυρία που έμελλε να μείνει στην Ιστορία: ο πρώτος (Tommie Smith, χρυσό μετάλλιο) και ο τρίτος (John Carlos, χάλκινο) του τελικού των 200 μέτρων έσκυψαν το κεφάλι κατά την ανάκρουση του εθνικού ύμνου και σήκωσαν τη μαυροφορεμένη γροθιά τους ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την καταπίεση των έγχρωμων Αμερικάνων πολιτών στην πατρίδα τους (ΗΠΑ).

Ο τρίτος της παρέας που πήρε το ασημένιο μετάλλιο, Αυστραλός Peter Norman (1942-2006), δεν έδειξε στη σκηνή να αντιλαμβάνεται τη διαμαρτυρία που εκδηλώθηκε πίσω του. Όμως, όπως αποδείχθηκε λίγο μετά, φορούσε κι αυτός κονκάρδα διαμαρτυρίας (Olympic Project for Human Rights, OPHR) που του έδωσαν λίγο πριν οι δύο Αμερικάνοι συναθλητές του - κάτι που δεν πληροφορήθηκαν ή απέκρυψαν οι εκπρόσωποι των διεθνών ΜΜΕ. Μάλιστα, ο Norman είχε προτείνει να φορέσουν από ένα γάντι οι δύο μαύροι Αμερικάνοι, γιατί ο Carlos είχε ξεχάσει να πάρει μαζί τα δικά του. Έτσι εμφανίστηκαν με ένα γάντι ο καθένας στην απονομή, ενώ αρχικά ήθελαν να φοράνε γάντια και στα δύο χέρια. Γι' αυτό σηκώνουν και διαφορετικό «χέρι διαμαρτυρίας».

Αν και η Ολυμπιακή Επιτροπή αφαίρεσε από τους δύο Αμερικάνους τα μετάλλια λόγω «ανάρμοστης συμπεριφοράς» και ανακήρυξε τον Norman «χρυσό ολυμπιονίκη», ο ίδιος δεν έδωσε ποτέ σημασία στο γεγονός και ουδέποτε ισχυρίστηκε ότι ήταν (στα χαρτιά) νικητής. Την ίδια συμπεριφορά έδειξαν και τα ΜΜΕ της χώρας του, όχι για λόγους σεμνότητας, αλλά για τιμωρία του Norman, επειδή «τάχθηκε αλληλέγγυος με τους μαύρους ενάντια στους λευκούς». Πριν από 40 χρόνια ο φυλετισμός εκδηλωνόταν ελεύθερα και οι μισάνθρωποι ρατσιστές μίλαγαν, όχι με ψευδώνυμα στο Internet, αλλά δημόσια, ελεύθερα και με υπερηφάνεια.

Το 1985 παρά λίγο να υποστεί ο Peter Norman ακρωτηριασμό του ποδιού λόγω κακοφορμισμένου τραύματος και τον Οκτώβριο του 2006 πέθανε, 64 ετών, από καρδιακή προσβολή, ύστερα από πολλά χρόνια κατάθλιψης και αλκοολισμού! Από τα σημαντικότερα πρόσωπα ανάμεσα στους πενθούντες ήταν οι Smith και Carlos, οι οποίοι σήκωσαν και το φέρετρο του παλιού συναθλητή και αιώνιου φίλου τους. Αν δεν είχαν συμβεί το 1968 αυτά τα «ασήμαντα» γεγονότα, ποιος θα θυμόταν τους πρωταγωνιστές εκείνης της απονομής μεταλλίων που εξελίχθηκε σε διαμαρτυρία κατά του ρατσισμού; Ποιος θυμάται σήμερα, ποιοι αποτελούσαν την Ολυμπιακή Επιτροπή που αφαίρεσε τα μετάλλια; Για να μείνεις θετικά στην Ιστορία αρκεί μια σωστή απόφαση την κατάλληλη στιγμή!

(click)

 

(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

Βαρυονική ύλη σε μακρινό γαλαξία

...

Τηλεσκόπιο ακτίνων Χ που αιωρείται σε τροχιά γύρω από τη Γη εντόπισε κομμάτια ύλης του σύμπαντος των οποίων η ύπαρξη είχε αποδειχτεί μονάχα στη θεωρία, όπως ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA)

Η ανακάλυψη αφορά τη λεγόμενη βαρυονική ύλη από την οποία αποτελείται λιγότερο από 5% του σύμπαντος. Το μεγαλύτερο μέρος αποτελείται από ύλη και ενέργεια άγνωστης μέχρι σήμερα φύσης, την οποία οι αστροφυσικοί αποκαλούν «σκοτεινή» και η οποία πιστεύεται ότι έχει δομή ιστού.

Η «σκοτεινή ενέργεια», που προκάλεσε τη διαστολή του σύμπαντος μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, αποτελεί περίπου το 72% του σύμπαντος, ενώ η «σκοτεινή ύλη» αποτελεί περίπου το 23%, σύμφωνα πάντα με τη θεωρία. Αυτό σημαίνει ότι μόνο 4,6% αποτελείται από φυσιολογική, ή βαρυονική, ύλη. Ωστόσο, ένα μόνο μικρό μέρος της είναι γνωστό σήμερα, ενώ όλοι οι γαλαξίες, τα αστέρια και τα αέρια που έχουν παρατηρηθεί αντιπροσωπεύουν λιγότερο από τα μισά στοιχεία της βαρυονικής ύλης που πρέπει να υπάρχουν.

Η νέα ανακάλυψη στηρίζεται στην παρατήρησης ενός ζεύγους γαλαξιών, των Abel 222 και Abel 223, που βρίσκονται σε απόσταση περίπου 2,3 δισεκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη. Εικόνες των δύο γαλαξιών δείχνουν ότι συνδέονται με μια γέφυρα θερμών αερίων πολύ χαμηλής πυκνότητας.

Οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι τέτοιου είδους αέρια αποτελούν τα «νήματα» του κοσμικού ιστού του σύμπαντος. Η παρατήρηση ήταν δυνατή λόγω της υψηλής θερμοκρασίας αλλά και λόγω τύχης, αφού το νήμα βρέθηκε τυχαία στο οπτικό πεδίο του τηλεσκοπίου.

«Για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε την κατανομή της ύλης μέσα στον κοσμικό ιστό, θα πρέπει να δούμε περισσότερα συστήματα σαν κι αυτό, και τελικά να πραγματοποιήσουμε μία εξειδικευμένη έρευνα ειδικά στοχευμένη στη συγκεκριμένη αναζήτηση», ανέφερε ο Νόρμπερτ Βέρνερ, του Ινστιτούτου Διαστημικών Ερευνών της Ολλανδίας.

(www.kathimerini.gr, Γαλλικό Πρακτορείο, 8/5/2008)

Έφτασε το θέρος...

κάναμε το πρώτο μπάνιο ... Και του χρόνου!

«Σχισματική» Εκκλησία

...

Η σχισματική Ορθόδοξη Εκκλησία των Σκοπίων ή «Μακεδονική Εκκλησία», όπως αρέσκονται να την αποκαλούν ιερείς και λαϊκοί στη γειτονική χώρα, έχει ως «επίσημη» ημερομηνία γέννησης του σχίσματός της με το Πατριαρχείο Σερβίας, στο οποίο ανήκε, το 1969. Ιερείς και λαϊκοί είχαν φροντίσει ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1940 να διακηρύξουν, έπειτα από μια πανηγυρικού χαρακτήρα συνέλευση, την αυτονόμηση της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος ως «Μακεδονικής Αυτόνομης Εκκλησίας του μακεδονικού λαού, η οποία δεν θα είναι υποταγμένη σε καμία τοπική Ορθόδοξη Εκκλησία». Οι πολύχρονες διαπραγματεύσεις με το Πατριαρχείο Σερβίας για την ομαλή επανένταξη δεν απέδωσαν, με αποτέλεσμα την οριστική ρήξη του ΄69 και τον συνεπακόλουθο χαρακτηρισμό της «Μακεδονικής» ως σχισματικής Εκκλησίας από όλες τις υπόλοιπες ορθόδοξες εκκλησίες.

Η Εκκλησία των Σκοπίων, ακολουθώντας και τα πολιτικά κελεύσματα, έχει συστηματοποιήσει την προπαγάνδα της, οικειοποιούμενη ακόμη και μορφές από το σύνολο της ορθόδοξης εκκλησιαστικής ιστορίας και θεωρώντας τες «προπάτορες» και υποστηρικτές ανά τους αιώνες της αυτόνομης ύπαρξής της. Ετσι, δίπλα στους ιεραποστόλους των σλαβικών φύλων Κύριλλο και Μεθόδιο, τοποθετούν τον Απόστολο Παύλο, τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό και τον Βούλγαρο ηγεμόνα Σαμουήλ Β΄ υποστηρίζοντας ψευδώς είτε άμεση εμπλοκή τους στη διάδοση του χριστιανισμού στην ευρύτερη περιοχή των Σκοπίων (Απόστολος Παύλος, Κύριλλος και Μεθόδιος) είτε αναγνώριση θρησκευτικών και πολιτικών προνομίων σε ιερείς και επισκοπές στην Αχρίδα και στα Σκόπια (Ιουστινιανός, Σαμουήλ Β΄). Στην παρούσα φάση, της σχισματικής Εκκλησίας ηγείται ο αποκαλούμενος Αρχιεπίσκοπος «Αχρίδος και Μακεδονίας» κ. Στέφανος, ενώ η Εκκλησία συγκροτείται από 13 μητροπόλεις και 16 επισκοπές με περίπου 500 ιερείς και 2.000 ναούς στα Σκόπια και στο εξωτερικό, κυρίως στις ΗΠΑ, στον Καναδά και στην Αυστραλία.

(Ι. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ, ΒΗΜΑ 27/5/2008)

Και η ντόπια ελληνορθόδοξη εκκλησία ως σχισματική ιδρύθηκε, κόντρα στο Πατριαρχείο Κων/πόλεως, αλλά στην πορεία τα βρήκαν. Κάθε εθνοφυλετισμός είναι, βέβαια, αίρεση, όπως έλεγαν οι «πατέρες», αλλά ποιος τους παίρνει πια σοβαρά αυτούς. Μόνο για να δικαιολογήσουν τις αθλιότητες των ρασοφόρων κατά του Ελληνισμού τους επικαλούνται πλέον.


Όπως έγιναν, λοιπόν, «ανεξάρτητες» οι εκκλησίες της Σερβίας, της Βουλγαρίας, της Ελλάδας, της Ρουμανίας κ.ο.κ. και ταυτίζονται τα όρια της εκάστοτε δικαιοδοσίας τους με τα εθνικά όρια, έτσι και οι Σκοπιανοί θέλησαν να φτιάξουν «ανεξάρτητη» εκκλησία, αφού έχουν και ανεξάρτητο κράτος. Όταν συμφωνούσαν για τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας τα ξεφτέρια του ελληνικού ΥΠΕΞ, δεν τα σκέφτηκαν όλα αυτά; Επειδή δε και το Μαυροβούνιο έχει γίνει ανεξάρτητο, όπου νάναι θα ακούσουμε για άλλη μία ανεξάρτητη ορθόδοξη εκκλησία (είναι οι Μαυροβούνιοι επίσης ορθόδοξοι; εγώ αγνοώ τα θρησκευτικά τους φρονήματα).


Απ' την άλλη μεριά, γιατί να μην επικαλεστούν και οι Σκοπιανοί κάποιους άνδρες από την ιστορία -διαβόητοι εγκληματίες όλοι-, όπως και η ελληνική πλευρά επικαλείται και οικειοποιείται τον Κων/νο (άγιος!), τον Θεοδόσιο (μέγας!), τον Ιουστινιανό (παμμέγιστος!) και όποιον άλλο Ρωμαίο στρατηγό καταπίεσε τους Έλληνες και χάρισε πλούτο και εξουσία στους παπάδες; Διδάχτηκαν και οι Σκοπιανοί την τέχνη της ιστορικής ψευδολογίας και αρλουμπολογίας και την επικαλούνται τώρα - σιγά μην μείνει ο παραγιός αιωνίως εξαρτημένος από το αφεντικό!


Για να λυθούν όμως αυτά τα «πολύ σοβαρά» προβλήματα, προτείνω να γίνει μια ανοιχτή πολιτικο-θεολογική σύγκρουση Άνθιμου με τον Σκοπιανό Σαμουήλ, ή όπως αλλιώς λέγεται ο ποιμήν εκείθεν των συνόρων. Καταλαβαίνουμε όλοι πόσα και τι είδους άπλυτα θα βγουν στη φόρα, ιστορικά, πολιτικά, προσωπικά κ.ά. Και το ποίμνιο των πιστών θα ψηφίσει με sms ποιος Καλομοίρης ήταν καλύτερος, θεοφώτιστος, είχε πνεύμα κυρίου, μίλαγε με σοφία κλπ., όλα αυτά που λένε οι θεόπληκτοι προς έπαινο των δικών τους. Όταν επικαλούνται αμφότεροι το λαό, καλό θα ήταν να τον αφήσουν επιτέλους να ψηφίσει με το κινητό του...

Βαβυλώνα

Έκθεση στο Λούβρο

Η σύγχρονη «ανακάλυψη» της Βαβυλώνας κορυφώνεται αυτό τον καιρό με μια μεγάλη έκθεση που συγκεντρώνει, για πρώτη φορά, περίπου 400 αντικείμενα από 13 χώρες, κάτω από τη γυάλινη πυραμίδα του Λούβρου. Χιλιάδες επισκέπτες σχηματίζουν ουρά για να περάσουν μπροστά από μερικά από τα πιο σημαντικά αντικείμενα που βρέθηκαν ποτέ στη Μεσοποταμία, την περιοχή που έθεσε τα θεμέλια του δυτικού πολιτισμού.


Εδώ βλέπουμε τη στήλη του βασιλιά Χαμουραμπί, ο οποίος έζησε λίγο μετά το 1800 π.Χ. Πάνω στη στήλη, ο Κώδικας ορίζει νόμους και σκληρές ποινές αλλά υπογραμμίζει και το τεκμήριο της αθωότητας. Βλέπουμε αγαλματίδια και πλάκες που αναπαριστούν θεούς, δαίμονες, βασιλείς, ζώα, προσκυνητές - αλλά και πήλινες πινακίδες με ποιήματα, ξόρκια, αστρολογικά σήματα και θεραπείες για ασθένειες.

Ανάμεσα στα κορυφαία αντικείμενα βρίσκονται ένα πήλινο ανάγλυφο της «Βασίλισσας της Νύχτας», μιας φτερωτής, γυμνής θεάς, η οποία μπορεί να είναι η Ιστάρ (Αστάρτη), η πρόγονος της δικής μας Αφροδίτης και πρότυπο για την ανάδειξη σε χριστιανική ημιθεϊκή μορφή της μητέρας του Ιησού. Σε μια μικρή, θρυμματισμένη πινακίδα που βρέθηκε στη βιβλιοθήκη του Ασσύριου βασιλιά Ασουρμπανιπάλ (Σαρδανάπαλου) στη Νινευή, έχουμε το κείμενο του κατακλυσμού, τον οποίο βρίσκουμε και στην Παλαιά Διαθήκη με πρωταγωνιστή τον Νώε.

Για τουλάχιστον 4.000 χρόνια η Βαβυλώνα έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του πολιτισμού και υπήρξε στο επίκεντρο κορυφαίων ιστορικών γεγονότων, ανάμεσα στα οποία ήταν η βασιλεία του νομοθέτη Χαμουραμπί γύρω στο 1700 π.Χ., η νίκη επί των Ασσυρίων τον 7ο αιώνα, ο ανδραποδισμός του εβραϊκού λαού τον 6ο αιώνα π.Χ., η κατάληψη από τους Πέρσες του Κύρου το 539 π.Χ. και η κατάληψη της πόλης από τον Μέγα Αλέξανδρο το 330 π.Χ. και ο θάνατός του εκεί. Σήμερα, με την αμερικανική κατοχή του Ιράκ, η αρχαία πόλη καταπατείται από στρατιωτική βάση, η οποία έχει προκαλέσει σοβαρές ζημιές σε αρχαιότητες και τον χώρο.

Η Βαβυλώνα και οι Βαβυλώνιοι παρουσιάστηκαν στην ιστορία μέσα από τα μάτια των Ιουδαίων στην Παλαιά Διαθήκη, των Ελλήνων και άλλων λαών. Οι Ιουδαίοι κατέγραψαν τα γεγονότα με βάση τις εντυπώσεις από την εξορία τους στη Βαβυλώνα και παρουσίασαν με κάθε ευκαιρία την πόλη, τους βασιλείς και τους πολίτες της ως εχθρούς του (ιουδαϊκού) Θεού. Κυρίαρχο ρόλο ως «κακός» έπαιξε ο βασιλιάς Ναβουχοδονόσωρ Β', ο οποίος κατέστρεψε τον ναό των Εβραίων στα Ιεροσόλυμα και επέβαλε την εξορία τους στη Βαβυλώνα έως τον θρίαμβο της περσικής αυτοκρατορίας με τον Κύρο επικεφαλής, ο οποίος τους απελευθέρωσε. Γι' αυτό ο Κύρος τιμάται στην Παλαιά Διαθήκη και οι χριστιανοί έχουν ταυτιστεί με αυτές τις εθνικές αξιολογήσεις των ιουδαίων.

Η σπουδαιότερη και μεγαλύτερη πόλη που είχε χτιστεί ποτέ, η Βαβυλώνα, εντυπωσίασε τον Ηρόδοτο τόσο που έγραψε ότι δεν είχε ξαναδεί τόσο μεγαλοπρεπή πόλη. «Εκεκόσμητο δε ως ουδέν άλλο πόλισμα των ημείς ίδμεν», σημείωσε στο πρώτο βιβλίο της Ιστορίας του. Τον 5ο αιώνα π.Χ., στον οποίο έγραφε ο Ηρόδοτος όμως, η πόλη ήταν ήδη περίπου 2.000 ετών. Η πρώτη αναφορά που βρέθηκε για πόλη με αυτό το όνομα είναι από το 2.500 π.Χ. Η πόλη ήκμασε υπό του νομοθέτη Χαμουραμπί λίγο μετά το 1.800 π.Χ. και ύστερα από πολλά χρόνια παρήκμασε. Αναγεννήθηκε από τον Ναβουχοδονόσορ Β΄, ο οποίος βασίλεψε από το 606 έως το 562. Το 539, η Βαβυλώνα κατελήφθη από τους Πέρσες.

Η ακμή ελληνικών πόλεων τον 6ο αιώνα και η άνθηση του εμπορίου στον ελλαδικό και μικρασιατικό χώρο, πέρα από τη ζώνη επιρροής της Βαβυλώνας, συνέβαλε στην οικονομική παρακμή της. Έτσι, όταν το 330 π.Χ. ο Μεγαλέξανδρος κατέλαβε την πόλη, στην οποία θα πέθαινε επτά χρόνια αργότερα, αυτή ήταν υπό περσική κατοχή.

Σε όλο αυτό το διάστημα, Έλληνες μελετούσαν και επηρεάζονταν από τα μαθηματικά, την αστρονομία, την αστρολογία, την πολεοδομία και την ιατρική και φαρμακευτική γνώση των Βαβυλώνιων και άλλων λαών της Μεσοποταμίας. Αυτοί οι σοφοί επινόησαν -μεταξύ άλλων- τη διαίρεση του κύκλου σε 360 μοίρες και του έτους σε 12 μήνες. Έστησαν τις βάσεις της αστρονομίας και της αστρολογίας. Μελέτησαν ασθένειες και έφτιαχναν περίπλοκα φάρμακα, που περιείχαν έως και 90 συστατικά.

Τα ιστορικά και αρχαιολογικά στοιχεία, όμως, αποδεικνύουν ότι ο Ναβουχοδονόσωρ ήταν μεγάλος βασιλιάς, ο οποίος οδήγησε τη Βαβυλώνα σε νίκη επί των Ασσυρίων και ανοικοδόμησε την πόλη του, κάνοντάς την την πιο λαμπρή που είχε γνωρίσει ο κόσμος. Οι εχθρικοί Ιουδαίοι κατέγραψαν γι' αυτόν και την πόλη εχθρικά κείμενα και οι χριστιανοί που τα υιοθέτησαν ως θεόπνευστα, τα διέδωσαν στο μεταγενέστερο πολιτισμό.

Ανάμεσα στις πολλές ιστορίες της Βίβλου, κορυφαία εικόνα είναι αυτή του Πύργου της Βαβέλ, το χτίσιμο του οποίου, ως σημάδι ανθρώπινης αλαζονείας, προκάλεσε την οργή του Θεού. Στην πραγματικότητα, οι Ιουδαίοι που αγνοούσαν τελείως την επιστήμη σ' εκείνο το πρώιμο στάδιό της, δεν κατάλαβαν ότι οι πύργοι ήταν αστρονομικά παρατηρητήρια και έπρεπε να είναι τόσο ψηλά ώστε να βρίσκονται πάνω από τις αμμοθύελλες και τη χαμηλή νέφωση που κάλυπτε συνήθως την περιοχή.

Από το γεγονός ότι οι Βαβυλώνιοι μελετητές των άστρων μιλούσαν με αστρονομική και αστρολογική ορολογία της εποχής, την οποία επίσης αγνοούσαν οι Ιουδαίοι, κατασκευάστηκε ο μύθος για την ασυνεννοησία μεταξύ των ανθρώπων λόγω διαφορετικών γλωσσών. Όπως όλοι οι πρωτόγονοι λαοί, απέδιδαν κάθε τι που δεν κατανοούσαν σε κάποια ενέργεια του θεού τους.

Συνεχίζοντας την εχθρική παράδοση, η Αποκάλυψη του Ιωάννου αναφέρεται στην πόλη ως εξής: «Η Βαβυλώνα η μεγάλη, η μητέρα των πορνών και των σιχαμάτων της Γης». Για περίπου 2.000 χρόνια αυτή η μυθική εικόνα κυριαρχούσε, εις βάρος της αλήθειας και των σπουδαίων επιτευγμάτων της Βαβυλώνας. Οι νομάδες της Παλαιστίνης δεν ήταν σε θέση να κατανοήσουν μια μεγαλούπολη της εποχής τους και, ό,τι δεν καταλάβαιναν, το συκοφαντούσαν και προσπαθούσαν να το καταστρέψουν, όπως έγινε αργότερα και με τον ελληνικό πολιτισμό.

(άρθρο από την Καθημερινή με δικές μου προσθήκες και σχόλια)

Εικόνες: Το λιοντάρι είναι από την παράσταση πομπής προς τιμήν του θεού Μαρντούκ (ύψιστος θεός), Η «Βασίλισσα της Νύχτας», πιθανόν η θεά Ιστάρ, Ο «μικρός πύργος» του Peter Bruegel, πίνακας του 1563.

Τα τρένα στην τέχνη

...

Βασιλιάς της Βιομηχανικής Επανάστασης, ο ατμοκίνητος σιδηρόδρομος ήταν η απαραίτητη προϋπόθεση της βιομηχανικής ανάπτυξης που άλλαξε για πάντα το κοινωνικό τοπίο. Το πρώτο επιβατικό τρένο στον κόσμο βγήκε μουγκρίζοντας και ξεφυσώντας από τον σιδηροδρομικό σταθμό του Λίβερπουλ, με προορισμό το Μάντσεστερ. Και φέτος, μια από τις πιο σημαντικές εκδηλώσεις του Ετους Πολιτισμού στο Λίβερπουλ είναι η έκθεση «Η τέχνη στην Εποχή του Ατμού, 1830-1960» που παρουσιάζεται στην Walker Art Gallery ώς τις 10 Αυγούστου, παρακολουθώντας τη διαδρομή του τρένου μέσα στην τέχνη.

Στην αρχή οι καλλιτέχνες έδειξαν δυσπιστία, περιγράφοντας τα τρένα σαν μαύρα τέρατα που βίαζαν την ηρεμία της υπαίθρου. Καθώς όμως οι επιβάτες γρήγορα τα ερωτεύτηκαν, οι ζωγράφοι άρχισαν να βλέπουν την άγρια ομορφιά του ατμού και της ταχύτητας, της αναχώρησης και της άφιξης με όλες τις συναισθηματικές τους παραμέτρους. Η έκθεση αφηγείται τη συναρπαστική αυτή ιστορία, παρουσιάζοντας μια πλειάδα έργων, πολλών διάσημων καλλιτεχνών.

Βροχή με «παραδοσιακές» μεθόδους

...

Οι Ινδιάνοι χορεύουν για να βρέξει, οι χριστιανοί οργανώνουν παρακλήσεις και λιτανείες, αλλά οι ινδουιστές ξαπλώνουν στη γη. Πεσμένοι στο έδαφος κοντά σε ναό του θεού Σίβα, πιστοί Ινδοί προσδοκούν την ευλογία του ιερέα, ελπίζοντας ότι θα προκαλέσουν με αυτόν τον τρόπο τη βροχή για να δροσιστούν λίγο μέσα στον καύσωνα. Πιστεύουν συνάμα ότι με αυτή την τελετουργία θα εκπληρωθεί κάθε άλλη επιθυμία τους. Απόδειξη ότι η πίστη ανταποδίδεται αποτελεί το γεγονός ότι όλοι οι πιστοί είναι πλούσιοι, υγιείς και μορφωμένοι! Η ιεροτελεστία είναι μέρος της παραδοσιακής γιορτής «Μάντα» η οποία τελείται κάθε χρόνο στην αρχή του καλοκαιριού στην πόλη Ράντσι, στο κρατίδιο Μπιχάρ της Ανατολικής Ινδίας. Η θερμοκρασία στη Βομβάη έχει ήδη ξεπεράσει (Μάιος) τους 36 βαθμούς Κελσίου.

(click)

Αν θέλετε να ξεδιψάσετε το καλοκαίρι, πίσω στις παραδόσεις βρεεεεεε....

ΥΓ: Με αφορμή την επάνοδο του όρου «κρατίδιο», σημειώνω ότι το Μπιχάρ έχει περίπου 83 εκατομμ. καυοίκους - στην κυριολέξια μια σταλιά!
.

Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων λειτουργούσε...

ως σύστημα παγκόσμιου εντοπισμού θέσης (GPS)

Το πρώτο Σύστημα Παγκόσμιου Εντοπισμού Θέσης που φτιάχτηκε στην ιστορία, δεν ήταν άλλο από τον περίφημο Μηχανισμό των Αντικυθήρων. Ο περίτεχνος μηχανισμός μπορούσε να προσδιορίζει το γεωγραφικό μήκος κάθε περιοχής και να χρησιμεύει για τη δημιουργία αξιόπιστων χαρτών, από τον 2ο αι. π.Χ.

Η διαπίστωση αυτή, που έγινε από τους επιστήμονες του Εργαστηρίου Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, προσλαμβάνει ιδιαίτερη βαρύτητα καθώς ο προσδιορισμός του γεωγραφικού μήκους στον δυτικό κόσμο, καθιερώθηκε επισήμως μερικές δεκαετίες μετά τον θάνατο του Ισαάκ Νεύτωνα, δηλαδή στα τέλη του 18ου αιώνα! Ορισμένοι βέβαια, έχουν υποστηρίξει ότι τη μέθοδο υπολογισμού του γεωγραφικού μήκους την είχαν ανακαλύψει οι Κινέζοι από το 1433 μ.Χ. Το γεωγραφικό μήκος είναι ένα από τα δύο μεγέθη των γεωγραφικών συντεταγμένων με τα οποία προσδιορίζεται σήμερα η θέση τόπων, πλοίων, αεροπλάνων, ακόμη και ανθρώπων. Η μέτρησή του γίνεται με βάση τον πρώτο μεσημβρινό, ο οποίος ως γνωστόν είναι εκείνος που διέρχεται από το ιστορικό αστεροσκοπείο Γκρίνουιτς της Αγγλίας.

Όμως στον αρχαίο ελληνικό κόσμο του 2ου αιώνα π.Χ. ούτε το Γκρίνουιτς υπήρχε ούτε φυσικά ο μεσημβρινός που διέρχεται κάθετα από αυτό. Οι Έλληνες αστρονόμοι είχαν προσδιορίσει έναν μεσημβρινό ο οποίος διερχόταν από τη Ρόδο και την Αλεξάνδρεια και ο οποίος χρησιμοποιείτο για να υπολογίζεται η απόσταση και η θέση διαφόρων προορισμών. Με τον τρόπο αυτό, και με τη βοήθεια του μηχανισμού, ήταν δυνατόν να δημιουργούνται καινούργιοι χάρτες που περιελάμβαναν νέες περιοχές και να προσδιορίζεται με ακρίβεια πού ακριβώς βρίσκονταν σε σχέση με την Ελλάδα.

Ο κ. Ξενοφών Μουσάς, που είναι αναπληρωτής καθηγητής Φυσικής Διαστήματος και διευθυντής του Εργαστηρίου Αστροφυσικής, λέει στα «ΝΕΑ» ότι «ο μηχανισμός των Αντικυθήρων ήταν σε θέση να προσδιορίζει το γεωγραφικό μήκος διαφόρων περιοχών αξιοποιώντας την εύρεση της θέσης της Σελήνης στον ουρανό».

Πιο συγκεκριμένα, «όταν ένα πλοίο ξεκινούσε με σκοπό να μετρήσει το γεωγραφικό μήκος στις Συρακούσες ή στο Γιβραλτάρ, ο πλοηγός όριζε στον μηχανισμό τη θέση της Σελήνης όπως αυτή φαινόταν στον ουρανό της περιοχής απ΄ όπου σάλπαρε, ας πούμε τη Ρόδο. Έβρισκε δηλαδή τη θέση της Σελήνης σε σχέση με τη θέση κάποιου λαμπρού αστεριού που εκείνη την ώρα έβλεπε, π.χ. του Σείριου. Όταν έπειτα από λίγες ημέρες το πλοίο βρισκόταν στις Συρακούσες ή στο Γιβραλτάρ, ο πλοηγός μετρούσε τη διαφορά θέσης της Σελήνης ανάμεσα στην πρόβλεψη του μηχανισμού, που τους έδειχνε πού είναι η Σελήνη στη Ρόδο και την πραγματική θέση της Σελήνης που έβλεπαν στον ουρανό. Από τη διαφορά που προέκυπτε καθόριζε το γεωγραφικό μήκος της περιοχής όπου βρισκόταν».

Σε κάθε λιμάνι που έπιανε, σε κάθε χώρα όπου έφθανε, ο πλοηγός μπορούσε να ξέρει τη διαφορά γεωγραφικού μήκους από τον τόπο από όπου ξεκίνησε. Με ένα τέτοιο μηχάνημα ασφαλώς μπορούσε να ξέρει με ακρίβεια όχι μόνο πόσο μακριά είναι το μέρος όπου πηγαίνει, αλλά και ποια κατεύθυνση πρέπει να ακολουθήσει για να μη βρεθεί αλλού.

Σύμφωνα με τον κ. Ξ. Μουσά, ο μηχανισμός χρησιμοποιείτο για τη δημιουργία χαρτών στον αρχαίο κόσμο, οι οποίοι μάλιστα απεικόνιζαν με θαυμαστή ακρίβεια για την εποχή, τις θέσεις και τις αποστάσεις χωρών και ηπείρων.

(TA NEA, 23/5/2008)

βλέπε επίσης >>>

Κέντρο Ενδοσκοπικής Χειρουργικής

...

Τα εγκαίνια του Εκπαιδευτικού Κέντρου Ενδοσκοπικής Χειρουργικής της Α΄ Προπαιδευτικής Χειρουργικής Κλινικής του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου έγιναν χθες στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών από τους υφυπουργούς Υγείας και Παιδείας κκ. Γ. Παπαγεωργίου και Αλ. Λυκουρέντζο. Το Κέντρο είναι εξοπλισμένο με τα πλέον σύγχρονα συστήματα μετάδοσης εικόνας και πληροφορίας. Η αίθουσα του χειρουργείου είναι πλήρως ψηφιοποιημένη και προσαρμόζεται στις απαιτήσεις τόσο της χειρουργικής όσο και των αναγκών για συνεχιζόμενη εκπαίδευση των νέων χειρουργών.

(ΤΟ ΒΗΜΑ, 23/5/2008)

(click)

Θα έρθει άραγε κάποιος/α να ισχυριστεί ότι η «παραδοσιακή ιατρική», με βότανα, προσευχές και ξόρκια έχει μεγαλύτερες προοπτικές ανακούφισης και ίασης των ασθενών; Και άκου εκεί, εγκαίνια στο Μέγαρο Μουσικής... Χάθηκαν οι εκκλησίες, να γίνει ένας «παραδοσιακός» αγιασμός;

Ευρωπαϊκές παροιμίες

...
...
Γέφυρες και καπηλειά ενώνουν τους ανθρώπους,

θρησκείες και τείχη τους χωρίζουν.

(Μεσαιωνική παροιμία από την κεντρική Ευρώπη)

Βιβλία, βιβλία

Οι δημιουργοί του καιρού

Κάποια στιγμή, αυτόν τον αιώνα, θα έλθει η μέρα που η επίδραση του ανθρώπου στην διαμόρφωση του κλίματος θα ξεπεράσει όλους τους άλλους παράγοντες. Την περασμένη δεκαετία είδαμε το El Ninio, τον πιο καταστροφικό τυφώνα των τελευταίων διακοσίων ετών, και τα πιο θερμά καλοκαίρια που καταγράφτηκαν ποτέ στην Ευρώπη.

«Ένας στους πέντε ζωντανούς οργανισμούς πάνω στον πλανήτη μας είναι υποχρεωμένος να εξαφανιστεί, εξαιτίας της αύξησης στην ατμόσφαιρα της ποσότητας των αερίων που δημιουργούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, και τα οποία θα συσσωρευτούν τις επόμενες δεκαετίες», αναφέρει ανάμεσα στ' άλλα στο βιβλίο «The Weather Makers» (Εκδόσεις: «Grove/Atlantic, Inc.») ο γνωστός παλαιοντολόγος, ειδικός στα θηλαστικά, Tim Flannery.

Περιγράφοντας την ιστορία των κλιματικών αλλαγών και το πώς αυτές θα εξελιχθούν στον αιώνα μας, αλλά ταυτόχρονα και το τι μπορούμε να κάνουμε για να εμποδίσουμε ένα κατακλυσμιαίο μέλλον, το βιβλίο αποτελεί μια δραματική προειδοποίηση κι ένα κάλεσμα αφύπνισης.

«Οι άνθρωποι είναι σήμερα αυτοί που φτιάχνουν τον καιρό», γράφει ο Flannery και ισχυρίζεται ότι υπάρχει ακόμη χρόνος για να περιοριστεί η επίδραση του φαινομένου του θερμοκηπίου. «Εαν η σημερινή γενιά αποτύχει να το κάνει, θα οδηγηθούμε στην κατάρρευση του ανθρώπινου πολιτισμού, σ' έναν Μεσαίωνα που θα προκληθεί από τις κλιματικές αλλαγές».

Ομως όσοι ασκούν την περιβαλλοντική πολιτική στις ΗΠΑ σήμερα φαίνεται να μη δίνουν καμία σημασία στα όσα ο Flannery και άλλοι επιστήμονες ανά τον κόσμο ισχυρίζονται. Το διαπιστώνει κανείς διαβάζοντας το βιβλίο με τίτλο «Censoring Science» (Εκδόσεις «Penguin») του Mark Bowen. Ο συγγραφέας εστιάζει το φαινόμενο του θερμοκηπίου και στις επιθέσεις που δέχονται επιστήμονες που ασχολούνται με αυτό από την κυβέρνηση Μπους. Εδώ και καιρό η κυβέρνηση Μπους κάνει τα πάντα για να μειώσει τις δημόσιες συζητήσεις και τις διαλέξεις που γίνονται προς ενημέρωση του κοινού από τους ειδικούς για το θέμα επιστήμονες, καθώς και να ελαττώσει τις αναφορές από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.

«Και αυτό του πετυχαίνει είτε επεμβαίνοντας ευθέως είτε μειώνοντας τα κονδύλια για την έρευνα είτε αποσιωπώντας έρευνες που παρουσιάζουν στοιχεία τα οποία έρχονται σε αντίθεση με τα όσα η κυβέρνηση υποστηρίζει, ότι δηλαδή το φαινόμενο του θερμοκηπίου δεν υφίσταται», γράφει ο Bowen. Μάλιστα, σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στο βιβλίο, κάποιοι αξιωματούχοι δεν δίστασαν να ζητήσουν να έχουν γνώση του περιεχομένου των ενημερωτικών δελτίων που αναφέρονται σε ανάλογες επιστημονικές έρευνες, πριν αυτά σταλούν στο Τύπο.

Να σημειώσουμε ότι τον τελευταίο χρόνο έχει εμφανιστεί και μια ομάδα «επιστημόνων» οι οποίοι εκδίδοντας και διανέμοντας ενημερωτικά φυλλάδια, όχι μόνο στο κοινό αλλά και σε επιστήμονες, προσπαθούν με επιστημονικοφανή επιχειρήματα να μας πείσουν -ούτε λίγο ούτε πολύ- ότι τα όσα λέγονται περί κινδύνου του πλανήτη, λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου, είναι υπερβολές και στερούνται επιστημονικής βάσης!!!

(ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΓΙΑΝΝΟΥΤΣΟΥ, ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 16/05/2008)

Αντιδραστικές απόψεις σε θέμα εκθέσεως στις πανελλαδικές

Διαχρονική οπισθοδρομικότητα

Ως θέμα για το μάθημα της έκθεσης στις πανελλαδικές εξετάσεις επέλεξε η κεντρική επιτροπή εξετάσεων και πάλι, μετά από μερικά χρόνια, ένα απόσπασμα από το βιβλίο Δοκιμές του Γιώργου Σεφέρη που αναφέρεται στην παράδοση. Οι εξεταστές ζήτησαν από τους μαθητές να γράψουν τις απόψεις τους στο εξής θέμα:

«Ο Δήμος σας διοργανώνει μια εκδήλωση με θέμα την παράδοση. Ως εκπρόσωπος της μαθητικής σας κοινότητας, αναλάβατε τη σύνταξη ενός κειμένου που θα εκφωνηθεί στην εκδήλωση. Σε αυτό να αναφέρετε τις αιτίες για τις οποίες πολλοί νέοι σήμερα έχουν απομακρυνθεί από την παράδοση και να προτείνετε τρόπους επανασύνδεσής τους με αυτήν.»

Δεν εκπλήσσομαι για την εμμονή στην «παράδοση», η οποία δεν σημαίνει τίποτα ουσιαστικό και, αν σημαίνει για ορισμένους κάτι, αυτό το «κάτι» είναι τελείως διαφορετικό για τον καθένα. Οι εξεταστικές επιτροπές αποτελούνται, ανεξάρτητα από την εκάστοτε κυβέρνηση ή την/τον υπουργό, από συντηρητικούς ανθρώπους με παρωχημένες ιδέες, τις οποίες δεν είναι τις περισσότερες φορές ούτε οι ίδιοι σε θέση να αναπτύξουν και τεκμηριώσουν. Είναι τα υπολείμματα των χριστοδουλικών παραγόντων που θέλουν να αναστήσουν τα οπισθοδρομικά μηνύματα, τα οποία ο εμπνευστής και εκφραστής τους άφησε στη μέση του δρόμου.

Στις φροντιστηριακές ερμηνείες γίνεται αναφορά σε ένα κείμενο βιβλίου της Γ’ Λυκείου, όπου ένας εμφανώς ανασφαλής άνθρωπος ομολογεί ότι:

«Σας παρακαλώ να με συγχωρήσετε που μνημονεύω εδώ προσωπικές εμπειρίες· δεν έχω άλλο πειραματόζωο από εμένα. Και η προσωπική μου εμπειρία μου δείχνει πως το πράγμα που με βοήθησε, περισσότερο από κάθε άλλο, δεν ήταν οι αφηρημένοι στοχασμοί ενός διανοουμένου, αλλά η πίστη και η προσήλωσή μου σ’ έναν κόσμο ζωντανών και περασμένων ανθρώπων^. στα έργα τους, στις φωνές τους, στο ρυθμό τους, στη δροσιά τους. Αυτός ο κόσμος, όλος μαζί, μου έδωσε το συναίσθημα πως δεν είμαι μια αδέσποτη μονάδα, ένα άχερο στ’ αλώνι. Μου έδωσε τη δύναμη να κρατηθώ ανάμεσα στους χαλασμούς που ήταν της μοίρας μου να ιδώ. Κι ακόμη, μ’ έκανε να νιώσω, όταν ξαναείδα το χώμα που με γέννησε, πως ο άνθρωπος έχει ρίζες, κι όταν τις κόψουν πονεί, βιολογικά, όπως όταν τον ακρωτηριάσουν…

Κι όλα τούτα θα μπορούσα να τα ονομάσω με τη λέξη παράδοση, που την ακούμε κάποτε ψυχρά και μας φαίνεται υπόδικη. Αλήθεια, υπάρχουν ροπές που νομίζουν πως η παράδοση μας στρέφει σε έργα παρωχημένα και ανθρώπους παρωχημένους^. πως είναι πράγμα τελειωμένο και άχρηστο για τις σημερινές μας ανάγκες^. πως δεν μπορεί να βοηθήσει σε τίποτε τον σημερινό τεχνοκρατικό άνθρωπο που γνώρισε φριχτούς πολέμους και φριχτότερα στρατόπεδα συγκεντρώσεως^. αυτόν τον άνθρωπο που αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στην κατάσταση του θηρίου και την κατάσταση του ανδροειδούς. Η παράδοση είναι λοιπόν ένα περιττό βάρος που πρέπει να εξοβελιστεί. Μου φαίνεται πως αυτές οι ροπές εκπορεύουνται από τη σύγχρονη απελπισία για την αξία του ανθρώπου. Είναι τα συμπτώματα ενός πανικού, που εν ονόματι του ανθρώπου τείνουν να κατακερματίσουν την ψυχή του ανθρώπου. Όμως τι απομένει αν βγάλουμε από τη μέση τον άνθρωπο;»

Με αυτό το υπόβαθρο αναγκάζεται ο σπουδαστής να επιβεβαιώσει την ανάγκη για οπισθοδρόμηση στις παραδόσεις. Αλλά ποιες παραδόσεις ακριβώς και για ποιο σκοπό; Δηλαδή, αν θέλει να πάει από την Αθήνα στη Λάρισα, θα πάρει το παραδοσιακό γαϊδουράκι; Αν θέλει να μάθει γράμματα θα διαβάσει την παραδοσιακή «Σύνοψη»; Αν αρρωστήσει θα πάρει παραδοσιακά βότανα και θα πάει για προσευχή στο μοναστήρι ή μήπως θα πάει στο νοσοκομείο και θα ελπίζει σε σωστή διάγνωση με καινούργια μηχανήματα και θεραπεία με καινούργιες μεθόδους;

Τελικά, σε ποιους τομείς αναφέρεται η παράδοση; Στους κυκλικούς χορούς στα πανηγύρια, τσάμικους και συρτούς; Στα κούλουμα με χαρταετούς, λαγάνα και ταραμά; Στους «βλάχικους» γάμους και στο στεφάνι της Πρωτομαγιάς; Αν αποφασίσουμε να ζήσουμε παραδοσιακά, «στο χώμα και στις ρίζες», με τις απόψεις και τις εμπειρίες των προπαππούδων μας, δεν είναι δυνατόν να το κάνουμε αυτό επιλεκτικά, όπου και όποτε μας βολεύει. Η ζωή δεν είναι σταφιδόψωμο, όπου καθένας τσιμπάει τις σταφίδες και αφήνει το ζυμάρι για τα κορόιδα!

Ωραία λοιπόν, όχι μηχανοκίνητα οχήματα, δίτροχα, τετράτροχα, τραίνα, πλοία και αεροπλάνα, όχι σύγχρονες επικοινωνίες, κινητά, σταθερά και Internet, όχι δορυφορικά τηλεοπτικά προγράμματα, όχι τηλεχειρισμοί, όχι ηλεκτρικά ενεργειακά δίκτυα και σταθμούς με φωτοβολταϊκά ή καύσιμο αέριο. Για τις ανακοινώσεις και τις ειδήσεις αρκεί να πηγαίνει ο ντελάλης από τη μία γειτονιά στην άλλη και από το ένα χωριό στο άλλο. Για το φωτισμό μια χαρά είναι η ασετιλίνη ή τα κεριά. Για τις μετακινήσεις παίρνουμε την άμαξα (κάρο) και για τη φυματίωση, την πνευμονία και τον καρκίνο επιλέγουμε εντριβές με οινόπνευμα.

Με αυτές τις παραδόσεις θέλουν οι εξεταστές να «επανασυνδεθούν οι νέοι» ή είχαν στο μυαλό τους τις «αιώνιες αξίες» της θεοπληξίας, της πατριδοκαπηλίας και της στρατολατρείας και ντρέπονται να το ομολογήσουν; Πιθανή είναι βέβαια και η εκδοχή ότι θα ονειρεύονταν ως παραδόσεις την πατροπαράδοτη ζωοκλοπή, το ψάρεμα με δυναμίτη, το ξεμάτιασμα της γιαγιάς και τις λιτανείες υπέρ βροχοπτώσεων! Σημαντικότερο είναι όμως το ερώτημα, ποια περιθώρια μπορεί να έχουν τα παιδιά στα 18 τους χρόνια να αμφισβητήσουν τις απόψεις ενός νομπελίστα, έστω κι αν διαβλέπουν την οπισθοδρομικότητά του; Προφανώς κανένα, άρα η επιλογή τέτοιων κειμένων και θεμάτων αποτελεί εκβιαστικό μονόδρομο για υποστήριξη παρωχημένων ρομαντισμών!

Τι λέει ακόμα ο ποιητής, αφού απαξιώσει τις επιστήμες και την Ιστορία; Ότι ο «τεχνοκρατικός άνθρωπος γνώρισε φριχτούς πολέμους και φριχτότερα στρατόπεδα συγκεντρώσεως»! Καλά, η Ιερά Εξέταση που θέριζε σαν στάχυα τους «αιρετικούς» και τις «μάγισσες», λόγω έλλειψης παραδόσεων ενεργούσε; Οι θρησκευτικοί και άλλοι πόλεμοι των τελευταίων 2-3 χιλιάδων ετών και η εξολόθρευση ανθρώπων και λαών, η εξαφάνιση λαμπρών πολιτισμών, από τόσους και τόσους «μεγάλους» στρατηλάτες –να υπενθυμίσω μόνο τον Ναπολέοντα με 700.000 νεκρούς, ένθεν κακείθεν, στην επιδρομή κατά της Ρωσίας– λόγω έλλειψης παραδόσεων και εξ αιτίας τεχνοκρατικών παρεκβάσεων έγιναν; Μήπως κάνει ο ποιητής επιλεκτική χρήση ιστορικών γεγονότων για να τεκμηριώσει τη συντηρητικότητά του; Και καλά ο Σεφέρης, είναι δύο γενιές πίσω και δικαιολογείται, τα ορφανά του Χριστόδουλου μέχρι πότε θα διατηρούνται σε θέσεις επιρροής και θα βομβαρδίζουν τη νεολαία με οπισθοδρομικά μηνύματα;

Έγραψα στην αρχή ότι δεν γίνεται αυτή η προσπάθεια για πρώτη φορά. Το έτος 2000 ετέθη ανάλογο θέμα από το ίδιο βιβλίο του Σεφέρη, με αναφορά τότε σε γραπτά του αντιδραστικού Άγγλου ποιητή T.S. Elliot (Έλιοτ, 1888-1965) από το έτος 1923, στα οποία ο ίδιος παραπονιόταν ότι κάποιοι άνθρωποι της Μελανησίας στον Ειρηνικό «πεθαίνουν γιατί ο "πολιτισμός" που τους ανάγκασαν να δεχτούν, τους στέρησε κάθε ενδιαφέρον για τη ζωή» (!;) και προβληματίζεται ο συγγραφέας για τις αλλαγές στον πολιτισμένο κόσμο από τις επερχόμενες τεχνολογικές εξελίξεις: «Όταν το κάθε θέατρο αντικατασταθεί από εκατό κινηματογράφους, όταν το κάθε μουσικό όργανο αντικατασταθεί από εκατό γραμμόφωνα, όταν το κάθε άλογο αντικατασταθεί από εκατό φτηνά αυτοκίνητα, όταν το κάθε παιδάκι, με τη βοήθεια των ηλεκτρικών εφευρέσεων, ακούει τα παραμύθια της γιαγιάς του από ένα μεγάφωνο». Είναι προφανείς οι συνέπειες κατά τον Έλιοτ: «Δεν θα είναι διόλου εκπληκτικό αν ο πληθυσμός ολόκληρου του πολιτισμένου κόσμου ακολουθήσει γρήγορα την τύχη των Μελανησίων.»

Βέβαια, όταν προβληματιζόταν ο Έλιοτ για την επέλαση της τεχνολογίας, οι κινηματογράφοι, το γραμμόφωνο, το αυτοκίνητο και το μεγάφωνο του ραδιοφώνου (μαγνητόφωνο δεν υπήρχε ακόμα) βρίσκονταν στο στάδιο της ανάπτυξης. Προφανέστατα οπισθοδρομικός, συντηρητικός και τεχνοφοβικός ων ο ποιητής (Νίκος Δήμου: «Ο Θρίαμβος της Μούχλας!»), προέβλεπε τότε εσφαλμένα μια πολιτισμική και βιολογική καταστροφή για τον κόσμο. Ενδιαφέρον είναι ότι έχει τοποθετήσει τη λέξη πολιτισμός σε εισαγωγικά, πράγμα που δηλώνει ότι μάλλον καταχρηστικά αναγνωρίζει στην τεχνολογία τα χαρακτηριστικά του πολιτισμού.

Σαράντα χρόνια αργότερα, το έτος 1963, παρότι είχε διαψευστεί παταγωδώς στις αρχικές προβλέψεις του, επανέρχεται ο Έλιοτ με υψωμένο το δάκτυλο πάλι και περιγράφει απρόσκλητα το ρόλο της τηλεόρασης: «(Η τηλεόραση) είναι ένα μέσο διασκέδασης που επιτρέπει σε εκατομμύρια ανθρώπους να ακούν το ίδιο αστείο την ίδια ακριβώς στιγμή και όμως να συνεχίζουν να διακατέχονται από μοναξιά.»

Με αυτή τη νεότερη τοποθέτησή του αποδέχεται ο Έλιοτ την τεχνολογία (τηλεόραση) ως γεγονός, αλλά της καταλογίζει ανεπάρκεια, επειδή δεν υλοποιεί όλα αυτά που περίμενε ο ίδιος από αυτήν. Ο καθόλου οξυδερκής ποιητής προσπερνούσε το μείζον, ότι με την τεχνολογία ήταν δυνατόν να λάβουν εκατομμύρια άνθρωποι ταυτόχρονα το ίδιο μήνυμα και εστίαζε την προσοχή του σε κάτι που ποτέ δεν υποσχέθηκε η τηλεόραση: ότι θα «γιατρέψει» τη μοναξιά των ανθρώπων.

Σήμερα γνωρίζουμε ότι κανένας δεν έχει πεθάνει από «πλήξη» λόγω της τεχνολογίας, καθώς επίσης ότι ένας άνθρωπος μπορεί να αισθάνεται «μόνος» μέσα σε ένα πλήθος εκατοντάδων ή χιλιάδων άλλων ανθρώπων, στο δρόμο, στο πολυκατάστημα, στην παραλία, στο στάδιο κλπ. Πέρα από αυτά, γνωρίζουμε επίσης ότι χωρίς την τεχνολογία, στην οποία προσβλέπουν με αγωνία όλοι οι απανταχού «Μελανήσιοι» του πλανήτη μας (Juan Forero: «Οι ιθαγενείς που επέλεξαν τα "φώτα της πόλης"», βλέπε επίσης >>>), θα διαλύονταν οι κοινωνίες που συμπεριλαμβάνουν πάνω από το 90% των ανθρώπων της Γης.

Εδώ δεν ενδιαφέρουν, φυσικά, οι αποτυχημένες και άστοχες προβλέψεις του Έλιοτ από την ασφάλεια του «καταστροφικού» πολιτισμικού περιβάλλοντος της Αγγλίας, ούτε ο συντηρητισμός του Σεφέρη που προβάλλεται ως τελευταία, ελπίζω, προσπάθεια για νεκρανάσταση των χριστοδουλικών απόψεων. Αυτό που ενδιαφέρει είναι η επιλογή από τους φιλολόγους της εξεταστικής επιτροπής του συγκεκριμένου έργου με οπισθοδρομικές αντιλήψεις για την έκθεση. Με αυτήν την επιλογή τους, έφεραν τα μέλη της επιτροπής τους μαθητές στη δύσκολη θέση να εκφραστούν τεχνοφοβικά, αλλιώς θα έπρεπε να διαφωνήσουν με δύο διάσημους ποιητές και νομπελίστες!

Αν λάβουμε δε υπόψη ότι τα θέματα των εξετάσεων γράφονται σε υπολογιστή, μεταδίδονται μέσω διαδικτύου και τηλεομοιοτυπίας (telefax), η επικοινωνία για επιβεβαίωση της παραλαβής των θεμάτων και για υποβολή ερωτήσεων γίνεται μέσω του τηλεφωνικού δικτύου κλπ. κλπ., τότε αποτελεί κακοήθεια ολκής να διαδίδεις στις αρχές του 21^ου αιώνα την παντελώς αστήρικτη εκδοχή ότι πιθανόν να ευθύνεται ο τεχνολογικός πολιτισμός για το «θάνατο από πλήξη» κάποιων ανθρώπων στην άλλη άκρη του πλανήτη ή ότι πρέπει να γυρίσουμε στις απόψεις των προπαππούδων για να μην αισθανθούμε «αδέσποτες μονάδες».

Την ίδια στιγμή, εννοείται, κανείς από τους τεχνοφοβικούς φιλολόγους δεν φαίνεται να προβληματίστηκε τότε για τη θεμελιώδη θέση του Έλιοτ (διαφάνηκε αυτό και από τις «φροντιστηριακές λύσεις» που κυκλοφόρησαν μετά την εξέταση), αν δηλαδή οι Μελανήσιοι πέθαιναν πράγματι από την «πλήξη» που προκαλεί η τεχνολογία. Για τον υποσιτισμό, τη φυματίωση, την ελονοσία, τη δυσεντερία, τον τύφο και όλες τις ενδημικές και επιδημικές ασθένειες που πιθανόν συντηρούνταν ή μεταφέρθηκαν από τους Ευρωπαίους αποικιοκράτες σ' αυτές τις τεχνολογικά και υγειονομικά υποβαθμισμένες κοινωνίες στη δεκαετία του 1920, δεν έγινε πουθενά κι από κανέναν λόγος...

Στο ίδιο μοτίβο κινείται και η επιχειρηματολογία του Σεφέρη, αφού ταυτίζει την τεχνολογία και τον τεχνοκράτη άνθρωπο με τους πολέμους και τα στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Και κανείς από τους αντιδραστικούς φιλολόγους δεν σκέφτεται ότι, με την προβολή των οπισθοδρομικών προτροπών τους, κάποιος από τους αρκετούς ανασφαλείς συνανθρώπους μας μπορεί πράγματι να αναζητήσει γιατρειά στις παραδόσεις, επιβαρύνοντας την υγεία του, γιατί οι τεχνολογίες και ο τεχνοκρατισμός δήθεν δεν εξάλειψαν τις ασθένειες και, παρά την πρόοδο, εμφανίζονται νέες ασθένειες που μας απειλούν και άλλες τέτοιες ανοησίες που διαδίδονται και στο Internet ή με πολλαπλές προωθήσεις μηνυμάτων.

Προσθήκη: Αποκαλύφθηκε ότι το κείμενο που δόθηκε στους μαθητές για επεξεργασία δεν ήταν του Σεφέρη αλλά μια παραποίηση άλλου κειμένου του, το οποίο προσαρμόστηκε κατάλληλα για να χειραγωγηθούν οι μαθητές στις επιθυμητές από τους αντιδραστικούς εξεταστές τοποθετήσεις. Βλέπε κείμενα του Δ. Μαρωνίτη επ' αυτής της λαθροχειρίας εδώ κι εδώ!

Προοδευτικοί και αντιδραστικοί

(από τον Νίκο Δήμου, Lifo, 16/5/2008)

Σκέπτομαι τους πολιτικούς μας. Το βασίλειο της μετριότητας. Είναι χαρακτηριστικό πως οι πιο προοδευτικοί ανάμεσά τους δεν βρίσκονται καν στο κοινοβούλιο... Έχω ξαναγράψει εδώ πως (κατά τη γνώμη μου) ο πιο προοδευτικός Έλληνας πολιτικός είναι ο Στέφανος Μάνος. Ανήσυχο, ανοιχτό, ορθολογικό και δημιουργικό μυαλό, πλήρωσε τα επίχειρα της ικανότητάς και της ευφυΐας του.

Μετά από αυτόν θα έβαζα την Μαριέττα Γιαννάκου. Πολύ πριν από την περιπέτεια της υγείας της (που την έκανε συμπαθή σε όλους) θαύμαζα την ορθοφροσύνη, το θάρρος και την εντιμότητά της. Ανάμεσα στους προσκυνημένους, δεν έκανε συμβιβασμούς ούτε παραχωρήσεις. Μόνη από την Νέα Δημοκρατία δεν δέχθηκε να υπογράψει το (επαίσχυντο) δημοψήφισμα για την κατάργηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων (δηλαδή για τις ταυτότητες).

Αντιστάθηκε όσο μπόρεσε στην εθνοκαπηλική θύελλα για το βιβλίο ιστορίας της Στ' Δημοτικού - το οποίο ο διάδοχός της κατάργησε (παράνομα - αγνοώντας όλα τα αρμόδια όργανα) σε μία στιγμή. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως, όταν θα γραφτεί η ιστορία αυτών των χρόνων, η Μαριέττα Γιαννάκου θα καταγραφεί παρούσα στην πλευρά της προόδου.

Στην αντίθετη όχθη, πάλι εκτός κοινοβουλίου, βρίσκεται ο μέγας αντιδραστικός. Ο οποίος μάλιστα αποτελεί επικίνδυνη παγίδα. Διότι είναι νέος, με ανοιχτό και φρέσκο πρόσωπο και βλέποντάς τον θα έλεγε κανείς: «να η ανανέωση και το μέλλον». Έτσι όμως και ανοίξει το στόμα του, ακούγεται το πιο μαύρο παρελθόν. Ο Αλέξης Τσίπρας (ναι, γι αυτόν πρόκειται) δηλώνει «θαυμαστής της σκέψης του Μάο». Θαυμάζει δηλαδή τον μεγαλύτερο χασάπη του εικοστού αιώνα, που εξολόθρευσε περίπου σαράντα εκατομμύρια συμπατριώτες του, που με την «Πολιτιστική Επανάσταση» έφερε τον ανορθολογισμό στο αποκορύφωμά του και που δεν πέτυχε τίποτα άλλο από καταπίεση, βία και όλεθρο.

(Πάντα απορούσα γιατί μαυροπινακίζουμε και λοιδορούμε τους θαυμαστές του Χίτλερ και ανεχόμαστε - ή χειροκροτούμε - αυτούς που αποδέχονται τον Μάο ή τον Στάλιν. Οι κόκκινες δολοφονίες ζυγίζουν λιγότερο;)

Η θρησκευτική πίστη του Einstein

Διαδίδεται συχνά η πληροφορία ότι ο Αϊνστάιν (Albert Einstein, 1879-1955) είχε εκφραστεί υπέρ της ύπαρξης του θεού κι αυτό, επειδή κάποτε (1926) είπε: «Δεν μπορεί αυτός (ο θεός) να παίζει ζάρια», αναφερόμενος στην τυχαιότητα των φαινομένων της Κβαντικής Φυσικής. Αυτή η εσφαλμένη εντύπωση για τις αντιλήψεις του μεγάλου Φυσικού ανατρέπεται από μια επιστολή που έστειλε στον Γερμανό φιλόσοφο Ερικ Γκούτκιντ, στις 3 Ιανουαρίου του 1954 και δημοσιεύεται στο ΒΗΜΑ (14/5/2008).

«Τις τελευταίες ημέρες διαβάζω μετά μανίας το βιβλίο σου και σε ευχαριστώ πολύ που μου το έστειλες. Αυτό που μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση είναι το εξής. Με δεδομένη την αντικειμενική στάση απέναντι στη ζωή και στην ανθρώπινη κοινωνία, διαπιστώνω ότι έχουμε πολλά κοινά σημεία.

Για εμένα, η λέξη Θεός δεν σημαίνει τίποτε περισσότερο από την έκφραση και τα παρεπόμενα της ανθρώπινης αδυναμίας. Η Αγία Γραφή αποτελεί ένα αξιέπαινο μεν αλλά πρωτόγονο ανθολόγιο μύθων, οι οποίοι παρ΄ όλα αυτά είναι ελκυστικά παιδαριώδεις. Δεν υπάρχει ερμηνεία, όσο επιδέξια και αν είναι αυτή, που να μπορεί να με κάνει να αλλάξω γνώμη. Αυτές οι εκλεπτυσμένες ερμηνείες είναι τόσο πολυσήμαντες εκ της φύσεώς τους που καταλήγουν να μην έχουν σχεδόν καμία σχέση με το αρχικό κείμενο.

Για εμένα ο ιουδαϊσμός, όπως κάθε θρήσκευμα, δεν είναι παρά μια έκφραση ενός συνόλου από παιδαριώδεις δεισιδαιμονίες. Και ο εβραϊκός λαός, στον οποίο με υπερηφάνεια ανήκω, και είμαι απόλυτα συντονισμένος με τη νοοτροπία του, για εμένα δεν έχει ποιότητα διαφορετική από εκείνη των άλλων λαών. Οι εμπειρίες μου με έχουν διδάξει ότι οι εβραίοι δεν είναι καλύτεροι ούτε χειρότεροι από άλλες ομάδες ανθρώπων. Δεν διακρίνω κάτι το “περιούσιον” σε αυτούς.

Σε γενικές γραμμές θεωρώ θλιβερό το γεγονός ότι διατείνεσαι μια άποψη περί ειδικών προνομίων και την οποία επιχειρείς να υπερασπιστείς προβάλλοντας δύο ασπίδες υπερηφάνειας, μια εξωτερική ως άνθρωπος και μια εσωτερική ως εβραίος.

Ως άνθρωπος επικαλείσαι, φερ΄ ειπείν, άδεια εξαίρεσης από τη νομοτέλεια, αποδεκτή κατά τα άλλα. Ως εβραίος επικαλείσαι το προνόμιο του μονοθεϊσμού. Η περιορισμένη όμως νομοτέλεια παύει να είναι νομοτέλεια, όπως με εξαιρετική οξυδέρκεια διατύπωσε και ο θαυμάσιος Σπινόζα μας, πρώτος από όλους μας κατά πάσαν πιθανότητα.

Και οι ανιμιστικές δοξασίες των θρησκειών της φύσης δεν είναι δυνατόν να ακυρωθούν από τον μονοθεϊσμό. Με τέτοιου είδους ασπίδες μόνον αυταπάτες μπορούμε να δημιουργήσουμε και σε καμία περίπτωση δεν ευνοούμε έτσι την ηθική μας ανάταση. Το αντίθετο μάλιστα.

Τώρα που ξεκαθάρισα ανοικτά τις διαφορές μας στις διανοητικές πεποιθήσεις βλέπω πολύ καθαρά ότι είναι πολύ κοντά οι απόψεις μας περί ζητημάτων πιο ουσιαστικών, όπως για παράδειγμα η αξιολόγηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Διαφοροποιούμαστε μόνον σε διανοητικά “ερείσματα” και στην “αιτιολόγηση των αντιδράσεων” κατά τη φροϋδική ορολογία. Για αυτό πιστεύω ότι θα μπορούσαμε να καταλάβουμε πολύ καλά ο ένας τον άλλον αν ανοίγαμε μια συζήτηση για πράγματα συγκεκριμένα.»

Με φιλικές ευχαριστίες και τις καλύτερες ευχές
Υμέτερος,
Α. Αϊνστάιν.

https://en.wikipedia.org/wiki/Religious_and_philosophical_views_of_Albert_Einstein

---

Πόσο θρήσκος ήταν ο Άλμπερτ Αϊνστάιν;

ΒΗΜΑ, 14/5/2008

• Μια άγνωστη επιστολή που έγραψε ο μεγάλος επιστήμονας στα τελευταία χρόνια της ζωής του δημοπρατείται αύριο στο Λονδίνο 
• Στο λυκόφως της ζωής του, μιλούσε για ένα «κοσμικό θρησκευτικό συναίσθημα», που πίστευε ότι εμπότιζε το επιστημονικό του έργο
• Οι γονείς του φρόντισαν να διδαχθεί τον ιουδαϊσμό. Ήταν αυτό που αργότερα αποκάλεσε «θρησκευτικό παράδεισο της νιότης» 

Πίστευε στον Θεό ο Αϊνστάιν; Φαίνεται ότι στο τέλος της ζωής του ο μεγαλύτερος επιστήμονας του 20ού αιώνα είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο Θεός «είναι προϊόν της ανθρώπινης αδυναμίας» . Το αφήνει να διαφανεί μία επιστολή του, η οποία βγαίνει αύριο σε δημοπρασία στο Λονδίνο. Το γράμμα που έστειλε το 1954 ο πατέρας της Θεωρίας της Σχετικότητας σε Γερμανό φιλόσοφο αναμένεται να αλλάξει χέρια για 10.000 ευρώ.

«Η επιστήμη χωρίς τη θρησκεία είναι χωλή·η θρησκεία χωρίς την επιστήμη είναι τυφλή » είχε πει κάποτε ο Αλβέρτος Αϊνστάιν. Αυτή η ρήση έμεινε στην ιστορία της διανόησης, προκαλώντας ατέρμονες συζητήσεις και αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε πιστούς και άθεους, οι οποίοι ποτέ δεν έπαψαν να διεκδικούν τον πιο φωτισμένο επιστημονικό νου του 20ού αιώνα σαν ένα « δικό τους άνθρωπο».

Η ελάχιστα γνωστή επιστολή που βλέπει τώρα το φως της δημοσιότητας δίνει κάποιες απαντήσεις. Το πιθανότερο όμως είναι ότι θα ξεσηκώσει ακόμη μεγαλύτερες αντιδικίες. Διότι χαρακτηρίζει τα ιερά κείμενα «παιδαριώδη μυθεύματα», άποψη που μπορεί να εκληφθεί ως περιφρόνηση του Θεού- ποιου Θεού όμως; Ο Αϊνστάιν γράφει ότι ο μονοθεϊσμός δεν μπορεί να ακυρώσει τις θρησκείες που προηγήθηκαν- και αυτό δεν αποκλείεται να σημαίνει βαθύ θρησκευτικό συναίσθημα, λένε όσοι θέλουν να πιστεύουν ότι ο Αϊνστάιν ήταν θρήσκος.

Κάποιες από τις ιδέες του περί θρησκείας περιέχονται σε αυτή τη χειρόγραφη επιστολή, που είναι γραμμένη στα γερμανικά. Την έστειλε ο Αϊνστάιν από το Πανεπιστήμιο του Πρίνστον στις ΗΠΑ στον Γερμανό φιλόσοφο Έρικ Γκούτκιντ (Gutkind), σε απάντηση ενός βιβλίου του τελευταίου με τίτλο «Διάλεξε τη Ζωή: Η Βιβλική Έκκληση για Εξέγερση».

Ήταν Ιανουάριος του 1954 και ο Αϊνστάιν ήταν 75 ετών. Του απέμενε μόλις ένας χρόνος ζωής. Την επιστολή την αγόρασε την επόμενη χρονιά κάποιος ιδιώτης, ο οποίος την κρατούσε στο συρτάρι του ως αυτή την εβδομάδα.

Ο Αϊνστάιν ήταν Εβραίος. Εβραίος που είπε «όχι» όταν του πρότειναν να γίνει ο δεύτερος πρόεδρος του Ισραήλ. Εβραίος που δεν πίστεψε ότι οι Εβραίοι είναι ο «περιούσιος λαός του Θεού». Εβραίος που δεν έδινε μεγάλη σημασία στο θρήσκευμά του. Το δικό του δημιούργημα ήταν το ακλόνητο Ε=mc².

Ούτε οι γονείς του ήταν θρήσκοι. Στο δημοτικό τον έγραψαν σε σχολείο καθολικών. Ταυτόχρονα φρόντισαν να διδαχθεί τον ιουδαϊσμό. Ήταν αυτό που αργότερα το αποκάλεσε «θρησκευτικό παράδεισο της νιότης ». Τότε τηρούσε τις παραδόσεις, απέχοντας επί παραδείγματι από το χοιρινό κρέας. Αυτό δεν κράτησε πολύ: στα 12 του χρόνια άρχισε να αμφιβάλλει για την αλήθεια των ιερών κειμένων.

Ώριμος πια, στο απόγειο της σοφίας του και στο λυκόφως της ζωής του, μιλούσε για ένα « κοσμικό θρησκευτικό συναίσθημα», που ο ίδιος πίστευε ότι εμπότιζε και στήριζε το επιστημονικό του έργο. Το 1954, μόλις ένα χρόνο πριν από τον θάνατό του, είχε ευχηθεί να νιώσει το Σύμπαν «σαν ενιαίο κοσμικό σύνολο». Του άρεσαν τα αποφθέγματα θρησκευτικού περιεχομένου, όπως το αξέχαστο « Αυτός (ο Θεός) δεν παίζει ζάρια» που είχε πει το 1926 αναφερόμενος στο στοιχείο του συμπτωματικού στην Κβαντική Θεωρία. Η άποψή του για τη θεία υπόσταση ποτέ δεν υπήρξε ξεκάθαρη. Όπως είπε ο Τζον Μπρόκερ, του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, στην εφημερίδα «Τhe Guardian», «o Αϊνστάιν, όπως όλοι οι μεγάλοι,δεν χωράει στα καλούπια των συνηθισμένων ανθρώπων και στα απλοϊκά κριτήρια περί πίστης και αθεΐας. Είναι ξεκάθαρο ότι έτρεφε σεβασμό τόσο για τις ιουδαϊκές όσο και για τις χριστιανικές θρησκευτικές παραδόσεις... Για αυτόν όμως η θρησκεία ήταν κάτι πολύ πιο άυλο». Και το βέβαιο είναι ότι εκνευριζόταν με τους θρησκόληπτους όταν τον αποκαλούσαν άθεο.

Αντιχριστιανικό κύμα βίας στην Ινδία

...
Διάβασα σε ένα χριστιανικό blog τα εξής:

Φανατικοί Ινδουιστές εξαπέλυσαν κύμα βίαιων αλλά και συστηματικά οργανωμένων επιθέσεων εναντίον Χριστιανών στο Κρατίδιο Ορίσσα, στις 24 και 25 Δεκεμβρίου 2007.

Συνολικά, 95 εκκλησίες κάηκαν εντελώς, καθώς και 730 χριστιανικά σπίτια. Στις περιπτώσεις που κάποια χριστιανική διακονία εκτελείτο σε χώρο ενοικιασμένο από Ινδουιστή, οι επιτιθέμενοι φρόντιζαν να μην καταστρέψουν το κτήριο, αλλά έβγαζαν έξω επιπλώσεις, υλικά κλπ. και στη συνέχεια τους έβαζαν φωτιά.

Ο αριθμός των θυμάτων είναι άγνωστος ακόμα αλλά, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα γνωστά περιστατικά «εμπρησμού, δολοφονίας και επίθεσης», η βία ήταν, σύμφωνα με το Πανινδικό Χριστιανικό Συμβούλιο, «η μεγαλύτερη επίθεση εναντίον της Χριστιανικής κοινότητας στην ιστορία της δημοκρατικής Ινδίας».

Καταρχάς να σημειώσω ενημερωτικά ότι το «κρατίδιο Ορίσσα» έχει κάπου 37 εκατομμ. κατοίκους. Έτσι δικαιολογούνται και οι «95 εκκλησίες».

Επί της ουσίας: Δέχομαι ότι όλα έγιναν έτσι που περιγράφονται, ίσως και χειρότερα. Και φυσικά διαφωνώ με όποιες βίαιες ενέργειες για εθνικούς, θρησκευτικούς, φυλετικούς και άλλους λόγους. Αναρωτιέμαι όμως, οι χριστιανοί που διαμαρτύρονται τώρα, ξέρουν τί έκαναν οι πρόγονοί τους από τον 4ο αιώνα και μετά, όταν ασπάστηκαν μια θρησκεία από τη μέση Ανατολή και ταυτίστηκαν με τον ρωμαϊκό στρατό; Ζήτησαν ποτέ συγγνώμη για εκείνες τις εγκληματικές επιδρομές εναντίον των ανθρώπων και του πολιτισμού τους, ειδικότερα (αυτό μας ενδιαφέρει εμάς) των Ελλήνων και του ελληνικού πολιτισμού;

Η διπλανή φωτογραφία δημοσιεύεται ή δημοσιευόταν σε σχολικά βιβλία με την επεξήγηση ότι δείχνει τον «άγιο» Νικόλαο και διάφορους συνεργάτες του να «συντρίβουν τα είδωλα», δηλαδή να γκρεμίζουν ελληνικούς ή ρωμαϊκούς ναούς και αγάλματα. Αναγράφεται δε σ' αυτά τα βιβλία ότι, την ώρα που έφευγαν έντρομοι οι «δαίμονες» από τους ναούς, ρωτούσαν έκπληκτοι τον Νικόλαο, γιατί τους διώχνει «από το σπίτι τους»! Τέτοια αθλιότητα!

Γιατί ενοχλούνται λοιπόν σήμερα οι χριστιανοί που κάνουν ανάλογα πολιτισμικά εγκλήματα σε βάρος τους κάποιοι άλλοι -με τη βοήθεια του κράτους, πιστεύω- ή έκαναν παλαιότερα οι Οθωμανοί που μετέτρεπαν τους χριστιανικούς ναούς σε τζαμιά; Οι χριστιανικοί ναοί στον αρχαιολογικό χώρο, από την Ακρόπολη μέχρι τον Κεραμεικό δεν δημιουργήθηκαν μετά από καταστροφή εθνικών ναών; Ας καθαιρέσουν τα έργα τους από εκεί και από όλους τους σημερινούς αρχαιολογικούς χώρους, σαν δείγμα μεταμέλειας, και τότε όλοι μας, με μια φωνή, θα διαμαρτυρηθούμε για την αδικία που υφίστανται οι χριστιανοί και όποιοι άλλοι, στην Ινδία και όπου αλλού!

Αλλιώς, ας αφήσουμε τα ινδικά πλήθη να περάσουν το δικό τους Μεσαίωνα! Κάποια στιγμή θα εκπολιτιστούν, όπως συνέβη σταδιακά με τους χριστιανούς, θα θυμηθούν ή θα μάθουν και οι Ινδουϊστές τις αξίες του ανθρωπισμού και της ανοχής.

Σε φιλικό blog υπάρχουν αναλυτικότερες περιγραφές >>>. Όσον αφορά δε τον εκχριστιανισμό σε βάρος ανατολικών λαών, υπάρχει αναλυτικό κείμενο εδώ >>>

.

Μαίρη-'Ελεν Νέζη

Mary-Ellen Nesi

Η μεσόφωνος Μαίρη-Έλεν Νέζη είναι μια πολλή σημαντική Ελληνίδα καλλιτέχνις από το χώρο της όπερας και της συμφωνικής μουσικής.

Γεννήθηκε στο Μόντρεαλ του Καναδά, σπούδασε τραγούδι στο Εθνικό Ωδείο και το Ωδείο Κόνταλυ με την Μίσα Ικεούτσι και, αφού πήρε το δίπλωμά της (1994), έκανε μαθήματα τεχνικής και ερμηνείας με τους Έρνστ Χαίφλινγκερ (Ζυρίχη), Βέρα Ρόζα (Λονδίνο), Αρρίγκο Πόλα (Μόντενα), Φραγκίσκο Βουτσίνο και Κώστα Πασχάλη. Σπούδασε επίσης στο Μayer-Lismann Opera Centre του Λονδίνου.

Στην όπερα εμφανίζεται σε πρωταγωνιστικούς ρόλους όπως: Ανταλτζίζα (Νόρμα), Ξέρξης (Ξέρξης), Ροζίνα (Κουρέας της Σεβίλλης), Ορέστης (Ορέστης), Ντοραμπέλλα (Έτσι κάνουν όλες), Μεγακλής (Ολυμπιάδα του Παϊζιέλλο), Πηνελόπη (Η Επιστροφή του Οδυσσέα), Θησέας (Αριάδνη στην Κρήτη), Ανδρόνικος (Ταμερλάνος), Ρουτζέρο (Αλτσίνα), Τύχη και Αθηνά (Στέψη της Ποππαίας), Ραμίρο (La Finta Giardiniera), Κερουμπίνο (Οι Γάμοι του Φίγκαρο), Οκτάβιαν (Ο Ιππότης με το Ρόδο), Ορφέας (Ορφέας και Ευρυδίκη), Ελένη της Σπάρτης (Η Επιστροφή της Ελένης του Θ. Μικρούτσικου), Τερέζα (Υπνοβάτιδα), κ.ά.

Συνεργάζεται σταθερά με την Εθνική Λυρική Σκηνή, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, το Φεστιβάλ Αθηνών, την Όπερα Θεσσαλονίκης.

Έχει επίσης εμφανιστεί σε σημαντικές αίθουσες του εξωτερικού όπως: Κάρνεγκυ Χωλ (Carnegie Hall) και Έιβερυ Φίσερ Χωλ (Avery Fisher Hall) (Νέα Υόρκη), Πλας ντεζ Αρ (Placedes Arts) (Μόντρεαλ), Θέατρο του Μουσικού Μαΐου στη Φλωρεντία (Teatro Comunale), Θέατρο Monumental της Μαδρίτης. Πρόσφατα έκανε το ντεμπούτο της στο Φεστιβάλ του Σπολέτο στην Ιταλία στην πρώτη παγκόσμια αναβίωση της όπερας του Βιβάλντι «Ercolesul Termodonte», ως Αντιόπη, υπό τη διεύθυνση τουAlan Curtis.

Έχει συμπράξει, ως σολίστ, με όλα τα συμφωνικά σύνολα της Ελλάδας καθώς και με την Ορχήστρα Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης Ισπανίας (RTVE), την Camerata Stuttgart, την Ορχήστρα της Όπερας της Σόφιας και της Όπερας του Βελιγραδίου, ενώ έχει περιοδεύσει στην Αμερική και τον Καναδά με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Μόντρεαλ υπό τη διεύθυνση του Charles Dutoit.

Αυτή η πολύ σημαντική Ελληνίδα μεσόφωνος εμφανίζεται επίσης συχνά σε ρεσιτάλ τραγουδιού και συναυλίες μουσικής δωματίου.

Τελευταίες εμφανίσεις της ήταν,

• στις 25 & 27/1/08 στο Teatro Comunale di Ferrara και στις 15 &17/2/08 στο Teatro Municipale di Piacenza με Vivaldi Motezuma (Mitrena),
  
• στις 16,19,24,28/3/08 στην Bayerische Staatsoper του Μονάχου με Händel Tamerlano (Andronico),
  
• στις 29 & 30/3/08 Teatro Comunale di Modena με Vivaldi Motezuma (Mitrena),
  
• στις 11/5/08 στο Strathmore Hall in Washington DC τα «Κατά Ματθαίον πάθη» του J.S. Bach και
  
• στις 17/5/08 Théâtre de Poissy με Gluck Le Cinesi (Lisinga).

...

Επόμενες εμφανίσεις της έχουν προγραμματιστεί,

• στις 4/6/08 στο Ανόβερο (Herrenhausen) με Concert Acqua Alta,
  
• στις 10/6/08 στο Vigo με Händel Rodrigo (Rodrigo),
  
• στις 15 & 18/7/08 στο Μόναχο, Münchner Opernfestspiele 2008, με Händel Tamerlano (Andronico) και
  
• στις 5,8,13,15/11/08 στο Teatro Real της Μαδρίτης με Händel Trionfo del Tempo e del Disinganno (Disinganno).

Η κ. Νέζη έχει ηχογραφήσει, υπό την διεύθυνση του Γιώργου Πέτρου, τον επώνυμο ρόλο στην πρώτη παγκόσμια ηχογράφηση της όπερας Ορέστης του Χέντελ (ΜDG, Γερμανία) αποσπώντας τα θερμότερα σχόλια του διεθνούς Τύπου, το ρόλο του Θησέα στην όπερα Αριάδνη στην Κρήτη του Χέντελ (MDG) που βραβεύτηκε από τον εξειδικευμένο διεθνή Τύπο και πολύ πρόσφατα το ρόλο του Ανδρόνικου στον Ταμερλάνο του Χέντελ (MDG).

Με δική της πρωτοβουλία και σε συνεργασία με τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κορινθίας επιμελείται από τον Ιούλιο του 2003 του Φεστιβάλ Όπερας Αρχαίας Κορίνθου.

Με πάτημα στις φωτογραφίες εμφανίζονται μεγαλύτερες!
Ιστοσελίδες της Μαίρη-Έλεν Νέζη >>>
(Stelios Frangopoulos, Στέλιος Φραγκόπουλος)

Εξωγήινη ζωή και θρησκεία II

Συνέχεια από προηγούμενο σχόλιο:

Η επιστήμη ασχολείται εδώ και αιώνες με το Διάστημα. Αστρονόμοι εξερευνούν τους ουρανούς, αστροβιολόγοι αναλύουν μετεωρίτες και αστροφυσικοί κρυφακούν το Σύμπαν περιμένοντας ένα μήνυμα από το Υπερπέραν.

Ήδη από τη δεκαετία του 1980 μερικοί πολύ σοβαροί επιστήμονες δημιούργησαν το πρόγραμμα SΕΤΙ (από τα αρχικά των λέξεων Αναζήτηση για Εξωγήινη Νοημοσύνη- Search for Εxtra-terrestrial Ιntelligence).

Στην ομάδα αυτή ανήκει και η 64χρονη αστροφυσικός Τζιλ Τάρτερ, το μοντέλο της ηρωίδας που ενσάρκωσε η Τζόντι Φόστερ στην ταινία «Επαφή». Η υπόθεση εργασίας για την ομάδα του SΕΤΙ είναι η εξής: αν οι κοινωνίες των εξωγήινων επικοινωνούν, όπως εμείς, με ηλεκτρομαγνητικά κύματα, δεν έχουμε παρά να απομονώσουμε από όλα τα κύματα που φθάνουν ως τη Γη όσα μοιάζουν με σήματα από το Διάστημα. Τα πιο μεγάλα ραδιοτηλεσκόπια που έφτιαξε ποτέ ο άνθρωπος, σαν αυτό στο Αρεσίμπο του Πόρτο Ρίκο, συμμετέχουν στο πρόγραμμα SΕΤΙ.

Μόνο που οι ερευνητές του SΕΤΙ δεν έχουν ακούσει απολύτως τίποτε. Προς το παρόν δεν έχουν λάβει ούτε ένα μήνυμα από τα 400 δισεκατομμύρια αστέρια που περιέχει ο Γαλαξίας μας.

Το αμερικανικό Κογκρέσο έκοψε τον προϋπολογισμό της ΝΑSΑ για το πρόγραμμα σε τέτοιον βαθμό ώστε η ομάδα μετακόμισε σε ένα μικρό γραφείο στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ. Αλλά στην εποχή της ψηφιακής επανάστασης οι επιστήμονες βρήκαν άλλο πανίσχυρο όπλο: το Ιnternet, που τους χάρισε τρία εκατομμύρια εθελοντές, οι οποίοι εργάζονται χωρίς καμία ειδική γνώση και χωρίς σχεδόν να το καταλαβαίνουν για το πρόγραμμα SΕΤΙ. Η ιδέα είναι απλή: το μόνο που χρειάζεται είναι ένας υπολογιστής και ένα πρόγραμμα που λειτουργεί από μόνο του όταν ο εθελοντής χρησιμοποιεί το κομπιούτερ του όπως κάθε ημέρα. Το πρόγραμμα ονομάστηκε SΕΤΙ@home και εξαπλώθηκε με αστρονομική ταχύτητα στο Ιnternet.

Από την εποχή του Θαλή του Μιλήσιου και του Πυθαγόρα οι άνθρωποι φαντάζονται ότι υπάρχει ζωή σε άλλα άστρα. Ο Έλληνας μαθηματικός περιέγραψε ζωντανά όντα στη Σελήνη. Ο φιλόσοφος Επίκουρος έγραψε προφητικά ότι «υπάρχουν άπειροι κόσμοι, όμοιοι και διαφορετικοί από τον δικό μας». Είκοσι αιώνες αργότερα ο Ιταλός Τζιορντάνο Μπρούνο, εμπνευσμένος από τις εργασίες του Κοπέρνικου για την κίνηση της Γης και των πλανητών γύρω από τον Ήλιο, είπε ότι υπάρχει ένα άπειρο Σύμπαν στο οποίο υπάρχουν χιλιάδες κατοικημένα άστρα- μια ιδέα που του στοίχισε τη ζωή στην πυρά της Ιεράς Εξέτασης.

Στα τέλη του 19ου αιώνα η χρήση των τηλεσκοπίων έφερε την επανάσταση στην αστρονομία. Ο μύθος για τους «έξυπνους» Αρειανούς ξεκίνησε το 1877, όταν ο ιταλός αστρονόμος Τζιοβάνι Σκιαπαρέλι νόμισε ότι είδε κανάλια και διώρυγες στην επιφάνεια του Αρη- «αποδείξεις» για την ύπαρξη ενός εξωγήινου πολιτισμού, όπως νόμισε.

Ο τρόμος για τους Αρειανούς κορυφώθηκε τον Οκτώβριο του 1938, όταν ο Ορσον Γουέλς ανακοίνωσε από το ραδιόφωνο την εισβολή Αρειανών στις ΗΠΑ. Οι έντρομοι Αμερικανοί που ξεχύθηκαν στους δρόμους δεν είχαν ακούσει την εκπομπή από την αρχή: ο Γουέλς διάβαζε απλώς αποσπάσματα από το μυθιστόρημα του Χ. Τζ. Γουέλς «Ο πόλεμος των κόσμων».

Τη δεκαετία του 1970 ο ελβετός συγγραφέας φον Ντένικεν έκανε θραύση με τις διαστημικές «Αναμνήσεις από το μέλλον» και το βιβλίο «Ηταν οι θεοί αστροναύτες;». Προφήτης του Διαστήματος ήταν φυσικά ο Αρθουρ Κλαρκ του μυθιστορήματος «2001: Οδύσσεια του Διαστήματος». Παρουσιάζοντας τη συνέχεια του βιβλίου με τίτλο «3001: Η τελική Οδύσσεια», ο διάσημος Βρετανός συγγραφέας, ο οποίος πέθανε πρόσφατα, είπε ότι πίστευε πως υπήρξε ζωή στον Άρη πριν από δισεκατομμύρια χρόνια.

«Επίθεση από τον Αρη»

Κανένας δεν δόξασε τους εξωγήινους τόσο όσο το Χόλιγουντ. Στο σινεμά ξεχώρισαν τα ανθρωποειδή με το μεγάλο κεφάλι και τα περίεργα μάτια («Επίθεση από τον Άρη», «Σταρ Τρεκ», «Ολική Επαναφορά», «Το Πέμπτο Στοιχείο»), τα όντα των «Στενών επαφών τρίτου τύπου» (1977) και φυσικά το πιο συμπαθητικό εξωγήινο τέρας, ο «Ε.Τ.» του Στίβεν Σπίλμπεργκ (1982). Οι πρώτες ταινίες με Αρειανούς είχαν ήρωες τον Φλας Γκόρντον («Ο Αρης επιτίθεται», 1938) και περιέργως τους Αμποτ και Κοστέλο («Ο Αμποτ και ο Κοστέλο πάνε στον Αρη», 1953). Δύο χρόνια νωρίτερα είχαν κάνει την εμφάνισή τους στο σινεμά τα πρώτα ρομπότ. Εμοιαζαν με ανθρώπους, μόνο που φορούσαν ασημένιες στολές («Η μέρα που σταμάτησε η Γη», 1951).

(BHMA, 15/5/2008)