Showing posts with label Ν. Δήμου. Show all posts
Showing posts with label Ν. Δήμου. Show all posts

02 October 2022

Αχ! αυτοί οι θεοί!

του Νίκου Δήμου

Έτσι λοιπόν. Ο Αλλάχ δεν θέλει να ξεπροβάλλουν τα μαλλιά μιας γυναίκας κάτω από την μαντήλα της. Η «Αστυνομία Ηθών» την συλλαμβάνει, την προπηλακίζει και τελικά την δολοφονεί.

Άκου να φαίνονται τα μαλλιά της!

Ο Αλλάχ λέει: Τίποτα από το σώμα της δεν επιτρέπεται να είναι ακάλυπτο – εκτός από τα μάτια της. (Για να βλέπει μπροστά της).

Λίγο πιο κάτω, στην Ασία, στην Αφρική ο εκάστοτε Θεός απαγορεύει στις γυναίκες να νιώθουν ηδονή. Επιβάλλει στους λειτουργούς του, ήδη από την παιδική ηλικία, να τους κόβουν με ένα ξυραφάκι την κλειτορίδα. Βέβαια οι γυναίκες νιώθουν κι από αλλού ηδονή – αλλά η κλειτορίδα είναι η κύρια πηγή της.

Κλειτοριδεκτομή λοιπόν. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) υπολογίζει ότι αυτή τη στιγμή ζουν στον κόσμο πάνω από 200 εκατομμύρια γυναίκες που έχουν υποστεί αυτόν τον ακρωτηριασμό.

Άκου, να νιώθουν ηδονή και οι γυναίκες!

Είναι τόσες οι απαγορεύσεις και τα ταμπού που αφορούν το γυναικείο φύλο, που η εύλογη ερώτηση είναι: Γιατί δεν τις έπλασαν από την αρχή αλλιώς οι παντοδύναμοι θεοί;

Ή, μήπως, δεν έχουν καμία σχέση οι θεοί με τα ταμπού και τις απαγορεύσεις;

Ή μήπως δεν υπάρχουν θεοί;

Εδώ σταματάνε οι πολλές μερικές απορίες – και γίνονται μία μεγάλη απορία. Που στους περισσότερους ανθρώπους γεννιέται στο σχολείο, στο μάθημα των θρησκευτικών. (Αν ήμουν η Ιερά Σύνοδος θα το απαγόρευα. Κάνει περισσότερο κακό στην θρησκεία παρά καλό. Τα νέα παιδιά είναι από την φύση τους «πνεύματα αντιλογίας», το βιβλίο είναι περισσότερο κατήχηση παρά συγκριτική θεολογία. Η αμηχανία του εκάστοτε θεολόγου, μπροστά στα ερωτήματα των μαθητών, βλάπτει το μάθημα που διδάσκει).

Η κλασική απορία που διατυπώνεται σε κάθε τάξη επί αιώνες:

«Μα Κύριε! Κύριε! Αφού ο θεός είναι παντοδύναμος και πανάγαθος γιατί επιτρέπει τις πανδημίες, τους πολέμους, τις αρρώστιες και τα βάσανα των ανθρώπων;»

Το ερώτημα αυτό δεν έχει απάντηση. (Η συνηθισμένη: «για να μας δοκιμάσει» ακυρώνει το κύρος κάθε Θεού).  Ας αφεθεί ο κάθε νέος να το παλέψει μέσα του και να δώσει την δική του απάντηση (αν τελικά μπορέσει).

Το θέμα μου δεν είναι ο Θεός. Δεν ξέρω αν υπάρχει ή δεν υπάρχει – και ακολουθώ την γνώμη ενός σοφού ανθρώπου, του Πρωταγόρα Αβδηρίτη:   «Περί μεν θεών ουκ έχω ειδέναι, ουθ’ ως εισίν, ουθ’ ως ουκ εισίν ουθ οποίοι τίνες ιδέαν• πολλά γαρ τα κωλύοντα ειδέναι η τ’ αδηλότης και βραχύς ων ο βίος του ανθρώπου». Και για όσους έχουν ξεχάσει τα αρχαία τους: «Για τους θεούς δεν ξέρω τίποτα. Ούτε αν υπάρχουν, ούτε αν δεν υπάρχουν, ούτε ιδέα έχω ποιοι είναι. Διότι είναι πολλά αυτά που εμποδίζουν τη γνώση και η αβεβαιότητα και η συντομία της ζωής του ανθρώπου».

Το θέμα μου είναι η εκμετάλλευση και η καπήλευση της ιδιότητας του ιερέα, αρχιμανδρίτη, επισκόπου, μητροπολίτη, σε θέματα άσχετα με την θρησκεία. Είναι απίθανη η αμορφωσιά, το τι ακούγεται από το στόμα λειτουργών του Υψίστου. Ας θυμίσω το περί ανυπαρξίας της δυνατότητας βιασμού, από σεβάσμιο μητροπολίτη…

Η θρησκεία είναι περίεργο πράγμα. Μπορεί να αποτελεί μία παρηγοριά για τις δυστυχίες ενός λαού, αλλά μπορεί να κρατήσει τον ίδιο λαό μέσα στην άγνοια και την δεισιδαιμονία. (Δες τε τα θαύματα του Λυκαβηττού!) Μπορεί να οδηγήσει φανατικούς στο έγκλημα. (Ρωτήστε τον Ρούσντι).  Μπορεί να προκαλέσει συρράξεις, διωγμούς και πολέμους. (Και σήμερα γίνονται πόλεμοι θρησκευτικοί).

Όσο για την Ελληνορθόδοξη εκκλησία είναι καταφανές ότι έχει γεράσει. Ο κόσμος αλλάζει, όμως οι δικοί μας, δύο χιλιάδες χρόνια, χωρίς ανανέωση. Δεν θα την έβλαπτε μία ριζική μεταρρύθμιση. Αλλά ο δικός μας Λούθηρος δεν έχει φανεί ακόμα και κάθε σκέψη αλλαγής αντιμετωπίζεται εχθρικά.

15 August 2021

Κατά πεύκου – λίβελλος και έκκληση!

 του Νίκου Δήμου, BHMA

Από παιδί δεν συμπαθούσα τα πεύκα. Δεν ήξερα γιατί. Τώρα ξέρω!

Όταν έβλεπα πεύκο,

δίπλα σε ψηλά λεβέντικα δέντρα – βελανιδιές, οξιές, πλατάνια, μου έμοιαζε σαν καμπούρης Καραγκιόζης, έτσι όπως έσκυβε και διπλωνότανε προς την μεριά που φυσούσε ο άνεμος. Ήταν και άσκημο – εννοούσα πως δεν είχε σχήμα. Τα άλλα δέντρα ήταν σφαιρικά και φουντωτά, ή ψηλόκορμα και ίσια – σαν τα κυπαρίσσια. Το πεύκο απλώς έγερνε, όπου το πρόσταζε ο αφέντης του ο αγέρας.

Έπειτα ήταν εκείνο το απαίσιο ρετσίνι που κολλούσε στα χέρια σου κάθε φορά που πήγαινες να πιαστείς από το κλαδί του. Όταν αγόρασα το πρώτο μου αυτοκίνητο έψαχνα να βρω μέρος να το παρκάρω αποφεύγοντας τα πεύκα. (Όταν στάξει στο αμάξωμα το ρετσίνι, χρειάζεσαι ώρα και πολύ οινόπνευμα για να το βγάλεις). Τότε έκανα την διαπίστωση πως στο ταπεινό προάστιο όπου έμενα, υπήρχαν μονάχα πεύκα. Για τα οποία οι κάτοικοι ήταν υπερήφανοι. (Κάποια στιγμή θα τα βλαστημούσαν…).


Έτσι κάποτε, σε ένα βιβλίο μου με πεζά κείμενα, γράφοντας έναν ύμνο στα Επτάνησα, είχα γράψει τα εξής:

«Α! Κέρκυρα-Κέρκυρα, που δεν γνώρισες την τυραννία του Τούρκου και την κακομοιριά του πεύκου. (Το δέντρο ραγιάς, άμορφο και άσκημο). Που μαζί με τ’ αδέρφια σου νησιά, σώζετε το όνομα της ποίησης και της μουσικής στην Ελλάδα».

Το βιβλίο αυτό κυκλοφόρησε το 1981. Για να δείτε πόσο μακριά πάει η αντιπάθειά μου για το πεύκο.  Και είναι αλήθεια πως δεν θυμάμαι να είδα πεύκα ούτε στην Κέρκυρα ούτε στα άλλα Επτάνησα. (Εκτός από τα Κύθηρα – αλλά αυτή είναι μία άλλη ιστορία).

Αν ανοίξετε ένα εγχειρίδιο βοτανικής η μία εγκυκλοπαίδεια θα διαβάσετε τα εξής για το πεύκο: «Το κοινό πεύκο (επιστ. Χαλέπιος πεύκη – Pinus halepensis), γνωστό με την ονομασία Χαλέπιος Πεύκη. Βρίσκεται στη Στερεά Ελλάδα, Εύβοια, στα Νησιά του Αιγαίου, στη Χαλκιδική, και στα Ιόνια νησιά (;) σχηματίζοντας δάση. Αναπτύσσεται σε χαμηλό υψόμετρο, μέχρι 1000 μέτρα. Προτιμά τις ξερές και ζεστές περιοχές και τα ασβεστολιθικά εδάφη που δεν συγκρατούν υγρασία. Από το δέντρο αυτό συλλέγεται το ρετσίνι , που προστίθεται στο κρασί για τη δημιουργία της γνωστής ρετσίνας. Το ξύλο του είναι μέτριας ποιότητας. Ο βλαστός του χρησιμοποιείται στη βυρσοδεψία».

Αυτά από την δική μας εγκυκλοπαίδεια, την Βικιπαίδεια. Αυτό που δεν αναφέρει η εγκυκλοπαίδεια είναι ότι το πεύκο είναι ο ΕΜΠΡΗΣΤΉΣ της Μεσογείου. Ανάβει με το τίποτα, εξαπολύει τις φλεγόμενες κουκουνάρες του σαν χειροβομβίδες σε απόσταση δεκάδων μέτρων, αναζωπυρώνεται πανεύκολα και αποτελεί το κύριο υλικό για όλες τις πυρκαγιές των Μεσογειακών χωρών και ιδιαίτερα της δικής μας.

Πριν από λίγο καιρό έτυχα να βρεθώ μπροστά σε μία αναδάσωση στην Πεντέλη. Ρώτησα και μου είπαν ότι πρόκειται για αναδάσωση ενός πευκοδάσους. «Με τι θα αντικαταστήσετε τα καμένα;» ρώτησα. «Φυσικά με νέα, μικρά πεύκα» μου απάντησαν. «Μα προς Θεού» αντέδρασα, «ετοιμάζετε την επόμενη πυρκαγιά;»

Επισήμως κάνω έκκληση στις αρμόδιες αρχές: «ΑΠΑΓΟΡΕΨΤΕ ΤΟ ΠΕΥΚΟ! Εξαφανίστε το από την Ελλάδα». Ρωτήστε τους ειδικούς. Τα περισσότερα δέντρα που καίγονται σε αυτή τη χώρα είναι πεύκα! Καταργήστε τα! Τι θα μας λείψει; Η ρετσίνα; Οι περισσότεροι ξένοι που την δοκιμάζουν – την φτύνουν! Έχουμε πολύ καλύτερα κρασιά σε όλες τις κατηγορίες.  Η ρετσίνα ήταν μία λύση ανάγκης όταν δεν είχαμε τα μέσα να συντηρήσουμε τα κρασιά. Και το μέλι που παράγεται από τα πεύκα είναι χαμηλής ποιότητας.

Το μόνο που θα μας λείψει, αν φύγουν τα πεύκα, είναι οι πυρκαγιές. Και μετά τις τελευταίες εμπειρίες, νομίζω πως δεν θα τις νοσταλγήσουμε καθόλου.

Ύστερα από τις φωτιές έρχεται η ώρα της αναδάσωσης. Προς Θεού – όχι πεύκα! Ξέρω, φυτρώνουν εύκολα και γρήγορα. Αλλά πώς καίγονται!

28 March 2020

Η Πεπαλαιωμένη Ορθοδοξία μας

Νίκος Δήμου, 20/3/2020
Τι θα γίνει με την Εκκλησία μας;
Δύο χιλιάδες χρόνια πέρασαν από την παρουσία του ιδρυτή της (και δεν εννοώ τόσο τον Ιησού Χριστό, όσο τον Απόστολο Παύλο) και παραμένει ακλόνητη, δογματική, παραδοσιακή και πεισματικά αντίθετη σε κάθε μεταρρύθμιση ή ανανέωση.
Άλλες χριστιανικές εκκλησίες είχαν τους ανανεωτές τους, υιοθέτησαν καινοτομίες, τροποποίησαν τα δόγματά τους, αφουγκράστηκαν τις αλλαγές στην ανθρώπινη κοινωνία. Επηρεάστηκαν από τις εκπληκτικές εξελίξεις στις επιστήμες και την τεχνολογία που άλλαξαν ριζικά την ζωή μας και προσπάθησαν να επωφεληθούν από αυτές.
Βέβαια η μονολιθικότητα της Εκκλησίας μας της επέτρεψε να μείνει συμπαγής και απρόσβλητη σε όλες τις αλλαγές και να κρατήσει την σιδερένια πυγμή με την οποία ποδηγετεί το Ελληνικό Κράτος και την Ελληνική κοινωνία. Όποτε έγινε κάποια προσπάθεια από το κράτος να αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού, η αποτυχία του ήταν εξασφαλισμένη.
Παραμένουμε το μόνο ευρωπαϊκό κράτος όπου δεν υπάρχει χωρισμός κράτους και εκκλησίας. Το μόνο που το σύνταγμά του δεν πηγάζει από την θέληση του λαού αλλά ισχύει: «Εις το όνομα της Αγίας και Αδιαιρέτου και Ομοουσίας Τριάδος». Το μόνο όπου λείψανα Αγίων γίνονται δεκτά με… τιμές αρχηγού Κράτους. Το μόνο που σε καιρούς επιδημίας η αντιεπιστημονική και επικίνδυνη για την υγεία του λαού άποψη της εκκλησίας, προβάλλεται εξίσου με την τεκμηριωμένη επιστημονική γνώση.
Έχω καταλήξει πως η αρχή του εκσυγχρονισμού της Ελλάδας –αν ποτέ γίνει– θα έπρεπε να αρχίσει από την εκκλησία. Με θέσπιση εκκλησιαστικού φόρου που θα αφορά μόνο τους πιστούς –όπως γίνεται στα άλλα ευρωπαϊκά κράτη–  για να πληρώνεται ο κλήρος, απαγόρευση ανάμιξης της εκκλησίας σε θέματα κοινωνικά και οικονομικά, απογραφή και φορολόγηση της αμύθητης εκκλησιαστικής περιουσίας. Αλλιώς θα παραμείνουμε κράτος μουλάδων, όπως το Ιράν.
Γιατί μόνον εδώ –για να γίνει η δουλειά σου– είναι καλύτερο να γνωρίζεις τον τοπικό μητροπολίτη παρά τον δήμαρχο ή τον περιφερειάρχη. Μόνον εδώ χρειάστηκε να περάσουν 15 χρόνια από την ψήφιση του νόμου, για να φτιαχτεί –στα κρυφά, από έναν ιδιώτη– το πρώτο αποτεφρωτήριο. Όλοι οι άλλοι –δημοτικοί άρχοντες, κλπ.– που είχαν προκηρύξει διαγωνισμούς, έκαναν πίσω μπροστά στον φόβο του ράσου.
Και μόνο εδώ πέτυχε η εκκλησία την μεγαλύτερη ιστορική απάτη όλων των εποχών. Ενώ πολέμησε με λύσσα τις ιδέες που οδήγησαν στην Ελληνική Επανάσταση του ’21, εκ των υστέρων εμφανίστηκε ότι εκείνη σήκωσε το Λάβαρο στην Αγία Λαύρα ανήμερα του Ευαγγελισμού. Ψέματα, ψέματα, ψέματα! Τίποτα δεν έγινε στην Αγία Λαύρα στις 25 Μαρτίου, ψυχή δεν ήταν εκεί και το λάβαρο φτιάχτηκε 70 χρόνια μετά.
Πώς κατηχούσε τους Έλληνες το Πατριαρχείο πριν την επανάσταση: Να αγαπάμε τον Σουλτάνο που είναι ο πατέρας μας και να μην ακούμε τις σατανικές ιδέες που έρχονται από τη Δύση όπως ισότητα, ελευθερία, δημοκρατία. Έχω ξαναγράψει για την «Πατερική Διδασκαλία» που ισχυριζόταν πως «η τούρκικη κατοχή ήταν έργο της θείας πρόνοιας και σίγουρη οδός προς την μεταθανάτιο σωτηρία!»
Θυμάμαι πως ο Αλέξης Τσίπρας είχε υποσχεθεί –προγραμματικά– χωρισμό κράτους και εκκλησίας… Κι ελπίζαμε τότε πως –δεν μπορεί– η πρώτη φορά Αριστερά θα τολμούσε… Άλλη μία οδυνηρή απογοήτευση!
Και χρειάστηκε ο Σημίτης με τις ταυτότητες και ο Μητσοτάκης με τις εκκλησίες, για να νιώσει η Εκκλησία μας την παρουσία του Ορθού Λόγου (που κι αυτός δώρο του Θεού είναι).

25 November 2018

Η θλιβερή μοίρα του George Soros

του Νίκου ΔήμουΒήμα της Κυριακής, Νοέμρ. 2018

Τρεις λόγοι υπάρχουν για να μισούν οι άνθρωποι τον Τζώρτζ Σόρος: 1. Είναι Εβραίος. 2. Είναι πάμπλουτος. 3. Είναι φανατικός φιλελεύθερος.
Οι δύο πρώτοι λόγοι είναι προφανείς: 1. ο ανοιχτός ή υφέρπων παγκόσμιος αντισημιτισμός και 2. ο μόνιμος φθόνος προς τους έχοντες.
Αλλά ο τρίτος;
Η ζωή μέχρι σήμερα με έχει διδάξει ένα πράγμα: όλοι υμνούν την ελευθερία, όλοι την θεωρούν ως ύψιστη αξία – αλλά οι περισσότεροι δεν αντέχουν έναν άνθρωπο που είναι πραγματικά ελεύθερος, και ακόμα: δεν ανέχονται έναν άνθρωπο που προσπαθεί να ελευθερώσει τους άλλους. Οι άνθρωποι βολεύονται και ταμπουρώνονται μέσα στις «αλήθειες» τους.
Την περασμένη Κυριακή το έζησα αυτό ο ίδιος: είχα γράψει εδώ ένα κείμενο που έκανε σκληρή κριτική στον Τσίπρα – αλλά είχε και μία (σωστή) αρνητική παρατήρηση για τον Μητσοτάκη. Το πόσο εξόργισε αυτό πολλούς σχολιαστές δεν περιγράφεται…
Χειροκροτούμε την ελευθερία μόνο όταν δείχνει προς την δική μας κατεύθυνση. Είμαστε υπέρ της αμεροληψίας …υπό όρους. Επιστρέφω στον Σόρος.
Είναι παγκόσμια γνωστός ως επενδυτής και διαχειριστής αμοιβαίων κεφαλαίων. Στην Ελλάδα συνήθως αναφέρεται ως «κερδοσκόπος». Αυτό βέβαια δεν είναι επάγγελμα – είναι επιδίωξη. Κάθε επιχειρηματίας στοχεύει στο κέρδος.
Γεγονός είναι ότι ο Σόρος υπήρξε πολύ επιτυχημένος στην δουλειά του. Το 1992 έπαιξε εναντίον της στερλίνας (διακινδυνεύοντας δέκα δις δολάρια) και κέρδισε ένα δις.
Αυτό που με ενδιαφέρει με τους πλούσιους είναι τι κάνουν με τα χρήματά τους. Όταν ο Μπιλ Γκαίητς έχει ήδη δεσμευτεί να δωρίσει το 95% της περιουσίας του σε κοινωφελείς σκοπούς (και ήδη έχει δώσει τα μισά) τον επαινώ. Αν όμως ο στόχος είναι το μεγαλύτερο και ακριβότερο σκάφος ή ένα ιδιωτικό νησί, τότε επαναστατώ.
Ο Σόρος ανήκει στην κατηγορία των ευεργετών. Και μάλιστα των ιδιότυπων. Αγωνίζεται για την ελευθερία. Υπήρξε μαθητής του μεγάλου φιλόσοφου Καρλ Πόπερ στον οποίο οφείλουμε τον όρο και την ιδέα της «ανοιχτής κοινωνίας» και έχει θέσει σαν σκοπό της ζωής του την πραγματοποίηση αυτής της ιδέας.
Ανοιχτή κοινωνία είναι κάθε δημοκρατική κοινωνία που είναι έτοιμη να δεχθεί ιδέες, προτάσεις, σκέψεις, αξίες, από κάθε κατεύθυνση. Όπως η επιστήμη (που ήταν το μοντέλο του Πόπερ) αναγνωρίζει και ελέγχει κάθε εναλλακτική θεωρία και είναι έτοιμη να διορθώσει ή να αναθεωρήσει τις θέσεις της, έτσι και η πολιτική σκέψη θα πρέπει να παραμένει ανοιχτή σε κάθε διαφορετική γνώμη. Αυτό φυσικά προϋποθέτει απόλυτη ελευθερία έκφρασης, απουσία κάθε δογματισμού (ιδεολογικού ή παραδοσιακού)  και κυρίως ελευθερία σκέψης.
Ο Σόρος ξόδεψε τα δισεκατομμύριά του για να προωθήσει την ελευθερία των ιδεών. Ακόμα και την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, έστελνε μεγάλες δωρεές πίσω από το Παραπέτασμα για να ιδρυθούν σχολεία, ακαδημίες, σπουδαστήρια, βιβλιοθήκες που, σε ένα θεόκλειστο περιβάλλον, θα προωθούσαν την ανοιχτή κοινωνία.
Μετά την κατάρρευση του Υπαρκτού οι δωρεές του πολλαπλασιάστηκαν.
Τον Φεβρουάριο του 2018 τα έδωσε όλα: 18 δις δολάρια στην Open Society Foundation (Ίδρυμα Ανοιχτή Κοινωνία) για την συνέχιση του έργου της.
Είναι χαρακτηριστικό πως ο Όρμπαν, που σπούδασε χάρη στα χρήματα του Σόρος, και δήλωνε αρχικά φανατικός οπαδός της Ανοιχτής Κοινωνίας, όταν έγινε εξουσία τον επικήρυξε ως τον υπ’ αριθμό ένα εχθρό της κοινής πατρίδας τους!
Είναι νωρίς βέβαια για μία αποτίμηση – αλλά μοιάζει πως η ουτοπική προσπάθεια του Σόρος δεν καρποφόρησε. Οι υπερασπιστές της ελευθερίας έχουν πολλούς εχθρούς. Στο Ιντερνέτ θα βρείτε δεκάδες φήμες και θεωρίες συνομωσίας. Άλλωστε ο άνθρωπος αυτός τα έχει βάλει με όλους: είναι εχθρός του Τραμπ και του Πούτιν, έχει κάνει σκληρή κριτική στο Ισραήλ, χρηματοδοτεί απελευθερωτικά κινήματα παντού όπου υπάρχουν δικτατορίες ή αυταρχικά καθεστώτα. Φυσικά αυτά αμύνονται με συκοφαντίες. Η τελευταία ήταν μία κυκλοφορία φωτογραφίας με τον νεαρό Σόρος ως αξιωματικό των SS. Μόνο που, όταν υπήρχαν ακόμα SS, o Σόρος ήταν 14 χρονών…
Ούτε στη χώρα μας είναι δημοφιλής. Φυσικό. Ποτέ δεν ήμασταν ανοιχτή κοινωνία κι όσο πάμε κλείνουμε. Στους Έλληνες ταιριάζει περισσότερο ο παραμυθάς Σώρρας…

25 November 2015

Ανταπόκριση από το 2015 μ.Χ.

του Νίκου Δήμου, protagon.gr, 24/11/2015
Αγαπητέ ιστορικέ του μέλλοντος
Αποφάσισα να σου στέλνω ανταποκρίσεις από το παρόν μας. Μπορεί να σου φανούν χρήσιμες, αν ποτέ αποφασίσεις να ασχοληθείς με αυτή την περίεργη γωνιά του πλανήτη. Ίσως να μην είναι τόσο σημαντική όσο πιστεύει - αλλά σίγουρα είναι ιδιότυπη και ενδιαφέρουσα.
Θα είμαι όσο γίνεται πιο αντικειμενικός γιατί αν αποφασίσεις να βασιστείς στις αγορεύσεις των πολιτικών ή την αρθρογραφία των εφημερίδων, δεν θα καταλάβεις τίποτα και μάλλον θα τα παρατήσεις γρήγορα.
Λοιπόν εδώ στην Ελλάδα, το σωτήριον έτος 2015, έχουμε μία κυβέρνηση της Αριστεράς από ιδεολόγους ερασιτέχνες που εφαρμόζουν πολιτικές της Δεξιάς - και μία Δεξιά αντιπολίτευση που δεν εφαρμόζει τίποτα, γιατί εδώ και μήνες ασχολείται με το αν, πότε, και πώς θα εκλέξει τον αρχηγό της. Επειδή απογοητεύθηκαν από τους υπολογιστές, υπολογίζουν τώρα να επανεισάγουν τον άβακα.

Έχουμε ακόμα οικονομολόγους που ομολογούν ότι δεν εξοικονομούν τίποτα. Χάσανε γύρω στα ογδόντα δισ. διαπραγματευόμενοι επί εξάμηνο, άλλα εικοσιπέντε ανακεφαλαιώνοντας τις τράπεζες (που δεν θα χρειάζονταν ανακεφαλαίωση αν δεν τις είχαν αποκεφαλίσει). Μάλιστα προσπαθώντας να αλώσουν τις τράπεζες και να τις κάνουν κρατικές, καταφέρανε απλώς να τις αφελληνίσουν εντελώς, εκχωρώντας τις σε ξένους.
Η αποτυχία είναι η κυρίαρχη εμπειρία αυτής της εποχής - σχεδόν οτιδήποτε επιχειρείται, αποτυγχάνει. Από πολιτική πρωτοβουλία μέχρι θεατρική παράσταση. Χρυσάφι πιάνουμε, χώμα γίνεται. Ένα δημοψήφισμα κάναμε και βγήκε ανάποδο. Οικονομία, Παιδεία, Υγεία, στο χειρότερο επίπεδο των τελευταίων ετών. Μόνον ο πληθυσμός αυξάνεται με τη ροή των προσφύγων. Όσο για την εξωτερική πολιτική, την έχουμε εμπιστευθεί σε έναν σοφό καθηγητή που διδάσκει ταυτόχρονα στο Χάρβαρντ, στην Οξφόρδη και στο Μάρμπουργκ. Μονάχα στο πανεπιστήμιο Πειραιώς δεν διδάσκει, γιατί έχει πάρει άδεια.
Εκεί που πάντα πετυχαίνουμε είναι τα χρέη. Εκτός από το κρατικό εξωτερικό χρέος, που αποτελεί παγκόσμιο ρεκόρ, χρωστάμε παντού. Δεκάδες έγχρωμα δισ. στις Τράπεζες, πολλά δισ. οι φορολογούμενοι στην Εφορία, δυόμισι δισ. οι καταναλωτές στη ΔΕΗ. Άλλα δέκα δισ. χρωστάει το κράτος στον ιδιωτικό τομέα, έξι δισ. χρωστάει ο ΕΟΠΥ... Δισ. να δεις! Οι πάντες χρωστάμε παντού (και όλοι μαζί στη Μιχαλού).
Στη φωτογραφία το κρατικό «Βραβείο της στυμμένης λεμονόκουπας» που είχα θεσπίσει το 1980 στα «Επίκαιρα». Η εικαστική απόδοση είναι του γλύπτη Θόδωρου.

12 October 2015

Συνέντευξη με τον Νίκο Δήμου

της Κατερίνας Μπακογιάννη, Καθημερινή, 12/10/2015

Ποίηση, φωτογραφία, σάτιρα, δοκίµιο, διαφήµιση, πεζά, σχόλιο, τηλεόραση, µετάφραση, ραδιόφωνο, blogs και πολλές γάτες: όλη η ζωή του Νίκου ∆ήµου ξεδιπλώνεται σε µια έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη Πειραιώς µε τίτλο «Μοναχικός πολυπράγµων». Ο Νίκος ∆ήµου στις αρχές Οκτωβρίου έκλεισε τα 80 του χρόνια και εξακολουθεί να µιλάει και να γράφει δηµόσια, αναλύοντας και κρίνοντας την ελληνική πραγµατικότητα. Από τα 64 βιβλία του γνωστότερο στο ευρύ κοινό είναι «Η δυστυχία του να είσαι Ελληνας», που γράφτηκε πριν από σαράντα και πλέον χρόνια και ανατυπώνεται ακόµα. Ξεκίνησε ως ποιητής και φιλόσοφος -σπούδασε Φιλοσοφία στο Πανεπιστήµιο του Μονάχου- και εργάστηκε για 20 χρόνια ως διαφηµιστής. Επίσης, από το 1950 φωτογραφίζει και είναι µανιώδης λάτρης της τεχνολογίας και των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Σήµερα γράφει και φωτογραφίζει για το protagon.gr.

Πολυπράγµων την εποχή της εξειδίκευσης; Θα έλεγα ότι η πολυπραγµοσύνη µου είναι ένα σύνολο από εξειδικεύσεις. Εχω µια αδηφάγο περιέργεια, αλλά θέλω τα πράγµατα που κάνω να είναι σε ένα επίπεδο.
Θα ήσασταν καλύτερος σε κάποιον τοµέα εάν του είχατε αφοσιωθεί αποκλειστικά; ∆εν είµαι σίγουρος. Νοµίζω ότι ακριβώς αυτή η πολυµέρεια έχει ενδιαφέρον, µια και το ένα πράγµα τροφοδοτεί το άλλο.
Και γιατί η έκθεση σας παρουσιάζει ως «µοναχικό» όταν συνέχεια διαλέγεστε µε τον κόσµο; Υπάρχει διαφορά ανάµεσα στο «διαλέγοµαι» και την έννοια της ελληνικής παρέας. ∆εν έχω καιρό για παρέες. Μετά τα 30 µου είχα συνέχεια πολλή δουλειά στη διαφήµιση και µετά στο γράψιµο.
Η έλλειψη παρεών σάς καθιστά προβληµατική προσωπικότητα;Είχα πάντοτε την εκάστοτε σύντροφο η οποία ήταν ο υπόλοιπος κόσµος για µένα. Επί 37 χρόνια είµαι µε τη νυν γυναίκα µου. Είναι ένας υπέροχος άνθρωπος και είµαι πολύ ευτυχής που τη γνώρισα.
Νιώθετε άβολα που γίνεται µια έκθεση για εσάς ενώ βρίσκεστε εν ζωή; Πολύ άβολα. Από την άλλη µεριά, δεν ήταν δική µου πρωτοβουλία, αλλά του Αγγελου ∆εληβορριά. Πήγα µία φορά στην έκθεση µετά τα εγκαίνια και το έβαλα στα πόδια. ∆ιότι είχε µέσα 30 ανθρώπους και δεν ήθελα να µε αναγνωρίσουν.
Γιατί σας ενδιαφέρει να γράφετε ακόµα και να προκαλείτε;Αισθάνοµαι µια αίσθηση αποστολής. Είµαι διαφωτιστής. Είµαι ένας άνθρωπος που προσπαθεί να βοηθήσει τους Ελληνες να καταλάβουν τον εαυτό τους.
∆εν έχετε κουραστεί να προσπαθείτε και να νοιάζεστε; Μα, αν πάψω να νοιάζοµαι, θα πεθάνω. Θα µαραζώσω.
Είναι ακόµη µεγαλύτερη δυστυχία να είσαι Ελληνας σήµερα;Σίγουρα, διότι ουσιαστικά έχουµε πάει πίσω. Θεωρώ ότι η Ελλάδα της δεκαετίας του ’50 και του ’60 ήταν πολύ πιο προοδευµένη από ό,τι είναι σήµερα. Ακόµη και η Αριστερά, που εκείνη την εποχή διωκόταν, είχε µια ποιότητα σκέψης και έναν κοσµοπολιτισµό. Τι σχέση έχει εκείνη η Αριστερά µε την επαρχιώτικη σηµερινή Αριστερά, που είναι συγχρόνως και εθνικιστική και σοβινιστική και εντελώς κλεισµένη στον εαυτό της; Αλλά και η κοινωνία έχει πάει πίσω. Στην οικογένεια που µεγάλωσα υπήρχαν αστικοί κανόνες συµπεριφοράς οι οποίοι ήταν απαρέγκλιτοι. Υπήρχε ευγένεια. Η ευγένεια θεωρείται τη σήµερον ηµέρα ότι είναι τζιριτζάντζουλες των Ευρωπαίων οι οποίοι είναι όλοι... οµοφυλόφιλοι.
Μήπως γίνεστε συντηρητικός µεγαλώνοντας; Θεωρώ την ευγένεια πάρα πολύ βασικό συστατικό για να µπορούν οι άνθρωποι να ζουν µαζί. Εάν αυτό µε κάνει συντηρητικό...
Η σηµερινή κρίση µάς κάνει καλύτερους ή χειρότερους; Χειρότερους. Φοβάµαι ότι αντιδρούµε ενστικτωδώς και εξυφαίνουµε θεωρίες συνωµοσίας αντί να καθίσουµε να σκεφτούµε τι κάναµε λάθος εµείς. Εµείς, ο καθένας από εµάς, και όχι µόνο οι πολιτικοί, οι οποίοι βεβαίως φέρουν τη µεγαλύτερη ευθύνη. ∆ιότι τι είναι η κρίση; Είναι αποτέλεσµα ενός λαού ο οποίος δεν µπορεί να οργανώσει µια κοινωνία γιατί δεν έχει τον ορθολογισµό που χρειάζεται. Εγώ λέω ότι ένας λαός που δεν µπορεί να διαχειριστεί τα σκουπίδια του είναι για πέταµα!
Θα βγούµε από την κρίση; Οχι σύντοµα. Θα βγούµε όταν καταλάβουµε τι είναι αυτό που µας οδήγησε στην κρίση. Η µισή σηµερινή κρίση οφείλεται στην ελλιπή παιδεία. Πρέπει να αποκτήσουµε δασκάλους. Αλλά ποιος θα διδάξει τους δασκάλους;
Συνεπώς είµαστε καταδικασµένοι ως λαός; Εγώ δεν πρόκειται να δω το τέλος της κρίσης. Εκτός εάν γίνω Μαθουσάλας που έζησε 900 χρόνια.

Τα καλά του λαού µας; Νοµίζω ότι είµαστε ένας ξύπνιος λαός µε φαντασία και µε µεγάλη ευελιξία - θετικά και αρνητικά.

Σκέφτεστε ποτέ πώς θα ήταν η ζωή σας εάν είχατε µείνει στη Γερµανία; Συχνά. Πριν από µερικά χρόνια ένας φίλος µου συνάντησε έναν γνωστό Γερµανό σκηνοθέτη ο οποίος τον ρώτησε για εµένα. Και όταν ο φίλος µου του είπε ότι στην Ελλάδα είµαι γνωστός συγγραφέας, ξέρετε τι του απάντησε ο Γερµανός; «Ηταν ο καλύτερος από όλους µας και πήγε και θάφτηκε στην επαρχία». Οταν µου µετέφεραν αυτά τα λόγια, ένιωσα σαν να τρέχει παγωµένο νερό στην πλάτη µου.
Γιατί επιστρέψατε στην πατρίδα; Ηταν αποτέλεσµα ενός συναισθηµατικού εκβιασµού. Η µητέρα µου ήταν χρόνια άρρωστη και, εάν δεν γύριζα τότε να κάνω στρατό, δεν θα την έβλεπα για πολλά χρόνια.
∆εν σας έλειπε η Ελλάδα; Οχι. Αλλά την αγαπάω. Εάν δεν την αγαπούσα, δεν θα είχα ασχοληθεί τόσο µαζί της. Είµαι ελλαδόπληκτος. Η Ελλάδα πέρασε από πάνω µου σαν τρένο!
Στενοχωριέστε ακόµα για τη ζωή που δεν ζήσατε; Καµιά φορά πονάει. Οπως πονάει το γεγονός ότι η συγγραφική κοινότητα δεν µε αναγνώρισε ποτέ. Ο Ελύτης µε είχε προτείνει για ιδρυτικό µέλος στην Εταιρεία Συγγραφέων και έπεσαν πάνω του να τον φάνε. Τώρα αρχίζουν σιγά-σιγά να λένε καµιά καλή κουβέντα. Μάλλον επειδή νοµίζουν ότι πεθαίνω.
Ισως ταυτιστήκατε περισσότερο µε την ιδιότητα του διαφηµιστή;  ∆υστυχώς. Ηταν µια βιοποριστική ανάγκη. Αλλά έπαψα να είµαι διαφηµιστής από το 1983.
Πώς βιοπορίζεστε σήµερα; Από τις αποταµιεύσεις µου, από το γράψιµο και από τη γυναίκα µου που είναι γιατρός.
Με αυτή την έκθεση ορίζετε ο ίδιος την υστεροφηµία σας; Η υστεροφηµία δεν ορίζεται. Μπορεί να εξαφανιστούµε από προσώπου Γης για πάντα. Ή να µας ανακαλύψει κάποιος µετά από 30 χρόνια.
Ποιο γνωµικό ταιριάζει στη ζωή σας; Ενα που ανακάλυψα τώρα τελευταία. Το µότο των πιλότων της βρετανικής βασιλικής αεροπορίας στον Β΄ Παγκόσµιο Πόλεµο: Press on Regardless. Εννοούσαν να προχωράς σε πείσµα όλων και να µη δίνεις σηµασία. Ε, λοιπόν, λέω να πεθάνω πατώντας γκάζι.
Θέλετε να καείτε; Βέβαια. Αλλά το θέµα δεν έχει λυθεί, διότι δεν το αφήνουν οι µουλάδες. Και γι’ αυτό δεν πεθαίνω ακόµα.

09 October 2015

Αμάν πια με την Μακεδονία!

του Νίκου Δήμου, protagon.gr, 9/10/2015

Είκοσι τρία χρόνια οι Έλληνες ασχολούνται με ένα ψευδοπρόβλημα. Το «Μακεδονικό». Είκοσι τρία  χρόνια βαρέθηκα να γράφω γι αυτό και να με βρίζουν.
Γιατί είναι ψευδοπρόβλημα;
Ήδη από τους Ρωμαϊκούς χρόνους (και μετά στους Βυζαντινούς) η  Μακεδονία έπαψε να είναι όνομα κράτους και έγινε όνομα γεωγραφικής περιοχής. Οι κάτοικοί της ήταν τόσο ανάμικτοι που στα σύγχρονα χρόνια έδωσαν το όνομά τους σε …πολυεθνικές φρουτοσαλάτες. (Γαλλικά: macédoine de fruits, ιταλικά: macedonia di frutta). Έλληνες, Ρωμαίοι, Σλάβοι, Τούρκοι, Εβραίοι, ζούσαν μαζί για αιώνες.
Μετά τους Βαλκανικούς πολέμους η (γεωγραφική περιοχή) Μακεδονία χωρίστηκε σε τρία ανάμεσα σε Ελλάδα, Σερβία και Βουλγαρία. Εξακολουθούσε να έχει ανάμικτο πληθυσμό. Στην ελληνική Μακεδονία οι Έλληνες επεκράτησαν ύστερα από την ανταλλαγή των πληθυσμών. Και σήμερα οι περισσότεροι κάτοικοι της δικής μας Μακεδονίας έχουν ρίζες ποντιακές ή μικρασιατικές.
Ποιος δικαιούται να αποκαλείται Μακεδόνας; Μα οποιοσδήποτε κάτοικος της περιοχής αυτής – όπως ο κάτοικος της Κρήτης ονομάζεται Κρητικός.
Όμως το τοπικό όνομα δεν αποτελεί εθνοτική ταυτότητα. Ο Κρητικός είναι Έλληνας στην ιθαγένεια και την υπηκοότητα. Το ίδιο και ο κάτοικος της Βουλγαρικής Μακεδονίας – Βούλγαρος.
Μόνον οι Μακεδόνες της τέως Σερβικής Μακεδονίας δεν ανήκαν κάπου αλλού. Οπότε μετέτρεψαν τον γεωγραφικό τους προσδιορισμό σε εθνοτικό. Αυτό δεν φάνηκε να μας πειράζει. Για πολλές δεκαετίες είχαμε κοινά σύνορα και ζούσαμε ειρηνικά με την «Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Μακεδονίας».
Μόνον όταν έγινε ανεξάρτητο κράτος θυμηθήκαμε τον Μεγαλέξανδρο και επαναστατήσαμε επειδή «το όνομα είναι η ψυχή μας».
Ποιο όνομα; Αν μας αμφισβητούσαν το όνομα «Έλληνες», με το δίκιο μας να ξεσηκωθούμε. Αλλά στον προσδιορισμό Μακεδόνες έχουν δικαίωμα όλοι οι κάτοικοι της γεωγραφικής περιοχής που ονομάζεται Μακεδονία.
Απλώς, επειδή πρέπει να ξεχωρίζουν οι μεν από τους δε, σωστό είναι να υπάρχει ένας πρόσθετος προσδιορισμός. («Νέα», «Άνω», «Βόρεια», κλπ.). Αυτόν τον είχαμε κερδίσει με το «πακέτο Πινέιρο» το 1992 (Novamacedonia) αλλά τον απορρίψαμε. Έτσι χάσαμε το παιχνίδι. Διότι εντωμεταξύ το 95% των κρατών έχει πια αναγνωρίσει τον βόρειο γείτονα ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας» ή σκέτη Μακεδονία.
Και τώρα τι κάνουμε; Έχουμε μείνει μόνοι να κραδαίνουμε μία παλιά απόφαση του ΟΗΕ περί FYROM δηλ. ΠΓΔΜ (Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας – που αντίθετα με την απόφαση των πολιτικών αρχηγών μας του 1992 περιέχει τον όρο Μακεδονία). Και προσπαθούμε τώρα να επιστρέψουμε στη λύση που είχαμε υπερηφάνως απορρίψει το 1992 – την σύνθετη ονομασία!
Εν εντωμεταξύ ο γείτονας (που νιώθει ασταθής και αδύναμος) αντιδρά με την υπερβολή. Δωσ’ του Αλέξανδρους και αγάλματα κιτς και εθνικιστική ρητορεία. Οι δικοί μας εθνικιστές απαντούν – και νάτο πάλι το γνωστό Βαλκανικό νταβαντούρι.   Φεστιβάλ ανωριμότητας, ακατανόητο για τους ξένους.
Και να κάνει ταυτολογικές δηλώσεις ο Πρόεδρος Δημοκρατίας. Και ο αριστερός μας πρωθυπουργός να απέχει από διεθνές συνέδριο, λόγω ονόματος. Πώς το έγραψε ο  Βάρναλης; «Αχ, πού’ σαι, νιότη, που έδειχνες, πως θα γινόμουν άλλος…»

21 September 2015

Νικηφόρε, νικηθήκαμε!

του Νίκου Δήμου, protagon.gr, 21/9/2015

Παλιέ μου φίλε, Νικηφόρε Διαμαντούρο, έχουμε χρόνια να ιδωθούμε, αλλά οι σχολικές φιλίες κρατάνε. Σε παρακολουθούσα στην ευρωπαϊκή σου καριέρα και χαιρόμουνα. Όπως άλλοι λένε για ποδοσφαιριστές και αθλητές ότι «μας κάνουν εθνικά υπερήφανους», έτσι κι εγώ ένιωθα υπερήφανος που ένας Έλληνας, και μάλιστα φίλος, σταδιοδρομούσε με τέτοια επιτυχία στο υψηλότερο αξίωμα που κατείχε ποτέ Ρωμιός στην σημερινή Ευρώπη.
Επέστρεψες μετά από τρεις θητείες (μοναδικό!) στη θέση του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή. Η εν πολλαίς αμαρτίαις γηράσασα Ακαδημία Αθηνών, που τα τελευταία χρόνια δίνει σημεία ανάκαμψης, σε εξέλεξε μέλος.

Καθηγητής Πανεπιστημίου, διαπρεπής ιστορικός και πολιτικός επιστήμων, ανώτατος Έλληνας και Ευρωπαίος αξιωματούχος, ακαδημαϊκός, είχες προσφέρει πολλά, δεν σου έλειπε τίποτα. Σκέφθηκες να προσφέρεις κάτι ακόμα. Έβαλες υποψηφιότητα για βουλευτής επικρατείας με το Ποτάμι.

Λάθος, Νικηφόρε! Υπήρξες άριστος, και κατά Μπαλτά «η αριστεία είναι ρετσινιά». (Με αυτή τη φράση θα περάσει στην ιστορία). Εδώ αυτά δεν περνάνε. Σου πήρε τη θέση ο πέμπτος βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ – του οποίου το όνομα δεν έχει καμία σημασία.

Το Ποτάμι ψαλιδίστηκε. Εκτός από σένα έχασε τη Λυμπεράκη, τον Καρκατσούλη και άλλους άριστους. Όλοι, ακόμα και οι αντίπαλοι, συμφωνούσαν πως είχε τα καλύτερα στελέχη. Καταποντίστηκε και αυτό από το σύνδρομο της μη αριστείας. Βάζεις τον Νίκο Αλιβιζάτο σε τιμητική θέση; Κακό του κεφαλιού σου! Τι δουλειά έχει ένα κόμμα της αριστείας και της λογικής στο ρωμαίικο παζάρι;

Ο Τσίπρας επιβεβαίωσε τον τίτλο (που πρώτος του έδωσα πριν πολλά χρόνια) του χαρισματικού δημαγωγού. Συναγωνίζεται πλέον και τον Ανδρέα, μια και κατάφερε το ακατόρθωτο: μετά από δεκάδες λάθη, ζημιές, μνημόνια, σχίσματα, να βρεθεί -με κλειστές τράπεζες- στην ίδια θέση εκκίνησης του Γενάρη! Η γοητεία του τον κάνει επικίνδυνο. Έχει πολλή δύναμη, για το καλύτερο και για το χειρότερο. Μακάρι να είναι για το πρώτο…

14 May 2015

165 χρόνια παραλογισμός

του Νίκου Δήμου, protagon.gr, 14/5/2015

«Η Ελλάδα αποτελεί το μοναδικό παράδειγμα σύγχρονης χώρας σε καθολική πτώχευση από την ημέρα της δημιουργίας της. [ ] Οι φορολογούμενοι δεν πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους στο Κράτος, το οποίο δεν πληρώνει τους πιστωτές του».

«Αυτή τη στιγμή που μιλάμε, η Ελλάδα εξάγει σε εμπορεύματα περίπου τα μισά από όσα εισάγει, με αποτέλεσμα αριθμητικά κάθε χρόνο να χάνει εκατομμύρια σε συνάλλαγμα [ ]. Αν θέλουμε η χώρα να επανακάμψει θα πρέπει οι εξαγωγές να ρυθμιστούν σε ισορροπία με τις εισαγωγές…».

Πότε γράφτηκαν αυτά τα κείμενα;

Στα χρόνια του Όθωνα! Στο βιβλίο του Εντμόν Αμπού «Η σύγχρονη Ελλάδα» (1854) που ο νέος μεταφραστής του, Μιχάλης Ι. Βόλαρης, μετονόμασε σωστά σε «Η Ασύγχρονη Ελλάδα». Θα μπορούσε να το ονομάσει και «Η Αιώνια Ελλάδα», τόσο ταιριάζουν οι περιγραφές του 1850 στην σημερινή μας κατάσταση.

«Αναγνώρισα στους Έλληνες δύο πολιτικές αρετές: την αγάπη για την ελευθερία και το συναίσθημα της ισότητας. Οφείλω να προσθέσω και μία τρίτη: τον πατριωτισμό. Χωρίς αμφιβολία δικαιούνται να εκφράζουν με πολλή υπερηφάνεια τους άρρηκτους δεσμούς με τη χώρα τους, όμως εθελοτυφλούν όσον αφορά την σπουδαιότητα της Ελλάδας για τον υπόλοιπο κόσμο. Σύμφωνα με τους ίδιους, ό,τι συμβαίνει στην Ευρώπη έχει επίκεντρο και τελικό σκοπό την Ελλάδα».

«Κάθε νόμισμα έχει και την άλλη όψη του: Στους Έλληνες η αγάπη για την ελευθερία ενισχύει την περιφρόνηση των νόμων όπως και κάθε έννομης αρχής, η αγάπη της ισότητας εκφράζεται συχνά με λυσσαλέο μίσος εναντίον όσων ανέρχονται ή κατέχουν. [ ] Ρωτήστε έναν Έλληνα για τους μεγάλους άνδρες της χώρας του, δεν θα πιάσει έναν στο στόμα του χωρίς να τον λερώσει. Δεν υπάρχει Έλληνας που να τυγχάνει εκτίμησης στον τόπο του».

Ο Αμπού περιγράφει όχι μόνο το μόνιμο έλλειμμα του προϋπολογισμού – αλλά και το (ακόμα πιο μόνιμο) έλλειμμα ορθολογισμού. Σε αυτό χρωστάμε την συνεχή κακοδαιμονία μας. Σε δύο αιώνες δεν κατορθώσαμε να οργανώσουμε ορθολογικά την ζωή, την κοινωνία και την οικονομία μας. Το χάος του 1850 διαιωνίζεται.

Το χάσμα ανάμεσα σε μας και τους εταίρους οφείλεται στην ίδια έλλειψη. Μιλάνε την γλώσσα της λογικής κι εμείς τους αντιμετωπίζουμε με το συναίσθημα. Στο δικό μας μελό για τους συνταξιούχους, αντιτάσσουν στατιστική που δείχνει ότι ακόμα ξοδεύουμε περισσότερα για συντάξεις (σε ποσοστό του ΑΕΠ) από όλα τα κράτη της Ε.Ε.!

Ο φθόνος και η εμπάθεια μας κυνηγάνε από το ‘21. Διχασμός, διαίρεση, σύγκρουση. Η νέα εμπαθής διάκριση: «μνημονιακοί – αντιμνημονιακοί». Ως και οι άνθρωποι που προσπαθούν να αποτρέψουν τους φαιδρούς αναχρονισμούς του Μπαλτά, αποκλήθηκαν «μνημονιακοί της εκπαίδευσης». Λες και έχει το μνημόνιο έστω και μία αναφορά στην παιδεία!

Πόσο οικείος θα ήταν στον Αμπού, ο περίεργος θίασος που μας κυβερνά και οι ακόμα πιο περίεργοι πολίτες του…

17 April 2015

10 λόγοι για τη Βία και την Επανάσταση

-του Νίκου Δήμου, protagon.gr, 16/4/2015

1. Κάθε βία είναι απάνθρωπη. Παραβιάζει την ελευθερία, την βούληση και την αξιοπρέπεια του ανθρώπου.

2. Ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα. Δεν υπάρχει καλή, χρήσιμη ή ωφέλιμη βία. Από την στιγμή που είναι απάνθρωπη, είναι αρνητική. Κάθε άτομο είναι ιερό. Ακόμα και η αναγκαία βία του κράτους είναι απεχθής και οφείλει να παραμένει ελάχιστη και μόνον αμυντική.

3. Η βία δεν οδηγεί πουθενά – παρά μόνο σε βία (αντίθετη).

4. Οι αριστεροί αναμασούν την φράση του Μαρξ: «η βία είναι η μαμή της ιστορίας» που μόνιμα την αναφέρουν λανθασμένα. (Η ακριβής φράση είναι: «Η βία είναι μαμή για κάθε παλιά κοινωνία που εγκυμονεί μία καινούργια»). Η βία ως εμβρυουλκός. Αλλά θα δούμε τι γεννάει.

5. Η βία της Γαλλικής Επανάστασης γέννησε την Τρομοκρατία, τον Ροβεσπιέρο, τον δικτάτορα Ναπολέοντα και την Παλινόρθωση των Βουρβόνων. Η βία της Ρωσικής επανάστασης γέννησε τον Στάλιν, τα Γκούλαγκ και τριάντα εκατομμύρια θύματα. Η βία της Επανάστασης του Μάο είχε σαράντα εκατομμύρια – αλλά του Πολ Ποτ μόνο τρία.

6. Καμία κοινωνική επανάσταση δεν έφερε την δημοκρατία ή την πρόοδο. Έθνη όπως η Αγγλία, η Ελβετία και οι ΗΠΑ πέρασαν στην δημοκρατία πριν πέσει η Βαστίλη αναίμακτα και πολύ πιο αποτελεσματικά. Η σύγκριση Αγγλίας και Γαλλίας είναι διαφωτιστική. Οι Γάλλοι χρειάστηκε να περιμένουν άλλα ογδόντα πέντε χρόνια μετά την επανάσταση τους για να απολαύσουν αυτά που οι Βρετανοί είχαν εγκαθιδρύσει ειρηνικά αιώνες πριν!

7. Γράφει η Simone Weil: «Η λέξη ‘επανάσταση’ είναι μία λέξη για την οποία σκοτώνεις, για την οποία πεθαίνεις, για την οποία στέλνεις τις εργαζόμενες μάζες στον θάνατο – αλλά η οποία τελικά δεν έχει κανένα περιεχόμενο».

8. Σκεφθείτε και την ματαιότητα της τρομοκρατίας: Ποιο τρομοκρατικό κίνημα ωφέλησε κάποιο λαό; Το μόνο επίτευγμα της 17 Νοέμβρη ήταν ο «τρομονόμος».

9. Από παιδιά μας μαθαίνουν να νιώθουμε δέος και ευλάβεια μπροστά στην ιδέα της Επανάστασης. Ξεκινώντας με την Επανάσταση του 21, περνώντας από την Γαλλική, και καταλήγοντας στην «μητέρα όλων των επαναστάσεων», την Ρωσική – κάθε τι το επαναστατικό εμφανίζεται ως ένδοξο, δημιουργικό και ωφέλιμο για τον άνθρωπο. Είναι καιρός να αναθεωρήσουμε. Μόνον οι εθνοαπελευθερωτικές επαναστάσεις υπήρξαν (στον καιρό τους) χρήσιμες.

10. Η επανάσταση είναι τελικά ένας μύθος. Η πρόοδος χωρίς βία, χωρίς θυσίες  ελευθερίας και δημοκρατίας, έρχεται μόνο με την συναινετική σταδιακή – αλλά σταθερή και συστηματική – αλλαγή. Η ανθρωπότητα εξελίχθηκε με μεταρρυθμίσεις και όχι με επαναστάσεις. Και ο Γκάντι, με την μη-βία, νίκησε μία αυτοκρατορία.

31 March 2015

Κατάρρευση ιδεοληψιών

του Νίκου Δήμου, protagon.gr, 31/3/2015

Τι μοιράστηκε 70 με 30% ο Πάνος Καμμένος με τους Αμερικάνους; (Προσφορά μάλλον δικής του πρωτοβουλίας, που οι Η.Π.Α. δεν δέχθηκαν).
Μία ακόμα φαντασίωση.
Οι ελληνικοί υδρογονάνθρακες (κατά Καμμένο: υδατάνθρακες) δεν ξέρουμε καν αν υπάρχουν. (Μόνον η γεώτρηση αποδεικνύει οριστικά την ύπαρξη και την ποσότητα των κοιτασμάτων). Αλλά κι αν υπάρχουν, μάλλον δεν είναι πια εκμεταλλεύσιμοι. Όπως τα περισσότερα υποθαλάσσια ευρήματα, που έχουν υψηλό κόστος άντλησης.
Η μεγαλύτερη ενεργειακή επανάσταση των τελευταίων ετών έγινε πρόσφατα και εντελώς αθόρυβα. Το όνομά της: Σχιστόλιθος. Άφθονος και φθηνός. Η εκμετάλλευση των σχιστολιθικών πετρωμάτων στις ΗΠΑ έκανε ήδη τη χώρα, που ήταν ο μεγαλύτερος εισαγωγέας υδρογονανθράκων, ενεργειακά αυτάρκη. Τα αποθέματα σε πρώτη ύλη επαρκούν για εκατό χρόνια, δήλωσε ο Πρόεδρος Ομπάμα.
Οι τιμές του πετρελαίου κατέρρευσαν. Χώρες όπως η Βενεζουέλα και η Ρωσία που εξαρτώνται από τις εξαγωγές πετρελαίου έχουν σοβαρά προβλήματα. Και μόνο όσοι έχουν πολύ χαμηλό κόστος εξόρυξης (όπως η Σαουδική Αραβία) αντέχουν ακόμα τις χαμηλές τιμές.
Γράφει ο Ανάς Αλχατζί επικεφαλής οικονομολόγος της NJP Energy Capital Management: «Η επανάσταση στο σχιστολιθικό πετρέλαιο στις ΗΠΑ έπληξε τα μέλη του OPEC με διαφορετικό τρόπο. Χώρες όπως η Αλγερία, η Αγκόλα και η Νιγηρία έχασαν σχεδόν όλο το μερίδιο της αγοράς τους… Ο μεγαλύτερος κίνδυνος προέρχεται από την βιομηχανία σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ. Τα επόμενα χρόνια οι παραγωγοί αυτοί αναμένεται να βελτιώσουν την τεχνολογία που χρησιμοποιούν, να μειώσουν το κόστος τους και να αυξήσουν περισσότερο την παραγωγή». (ΝΕΑ 7.3.15).
Αλλάζουν λοιπόν και οι ελπίδες και οι μύθοι.
Όπως είναι γνωστόν, οι καταχθόνιοι ξένοι που μας υπονομεύουν και μας ψεκάζουν, εποφθαλμιούν τα κρυφά μας πλούτη. Πρώτα και καλύτερα τα ενεργειακά μας αποθέματα: υδρογονάνθρακες, ήτοι πετρέλαιο, αέριο, κλπ., που κρύβονται βαθιά στις θάλασσές μας. Ο Μίκης Θεοδωράκης σε όλες του τις δημόσιες παρεμβάσεις αναφέρεται σε αυτούς τους θησαυρούς και κάθε φορά ανεβάζει την αξία τους.
Ε, λοιπόν, ξαφνικά όλα αυτά τα πλούτη ακυρώθηκαν. Όχι, λόγω των βυσσοδομούντων  Εβραιομασόνων,  Τούρκων ή των παγκόσμιων κέντρων και καρτέλ. Απλώς, με τις νέες τιμές του πετρελαίου, δεν ενδιαφέρουν πια τα υποθαλάσσια κοιτάσματα, που έχουν υψηλό κόστος άντλησης.
Κι εμείς; Χάσαμε ταυτόχρονα τις ελπίδες μας και τους συνωμότες μας.  Άνθρακες οι δικοί μας υδρογονάνθρακες – κι αν βγουν αληθινοί οι καταστροφολόγοι, μπορεί να μας λείψουν και οι υδατάνθρακες…

Υ. Γ. Για όσους τυχόν δεν το γνωρίζουν, η βαζελίνη είναι βασικό προϊόν διύλισης του πετρελαίου.
 

14 March 2015

Εθνικολαϊκισμός

του Νίκου Δήμου, protagon.gr, 12/3/2015


Δεν υπάρχει ιατρική γνωμάτευση για την αρρώστια μου. Τα συμπτώματα: Ναυτία, αηδία, αίσθημα ασφυξίας. Αιτία; Η ατμόσφαιρα που αναπνέω.

Δεν αναφέρομαι στην ρύπανση με τα καυσαέρια και την σκόνη της Σαχάρας (αν και δυσκολεύουν περισσότερο την κατάσταση). Μιλάω για το πνευματικό κλίμα που μας περιβάλλει και μας διαποτίζει.

Ο εθνολαϊκισμός, η ιδεολογία που γεφυρώνει ακροαριστερά και ακροδεξιά, έχει πια γίνει κυρίαρχη στην ελληνική κοινωνία.

Είναι ένα αχτύπητο μίγμα εθνικισμού και λαϊκισμού που σαν συνεκτικός ιστός φέρνει κοντά πράγματα ανόμοια – π.χ. Ακροδεξιούς και Συριζαίους. Όσοι απορούσαν για την παρά φύσιν ένωση ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ, φαντάζομαι πως έχουν τώρα κατανοήσει τις εκλεκτικές τους συγγένειες.

Δύο είναι τα συνθήματα που εκφράζουν αυτή τη τοποθέτηση: Το «Έθνος πάνω απ’ όλα» και «Πάνω από όλα ο Λαός».

Το ποιες είναι οι απόψεις του Έθνους και του Λαού το αποφασίζουν οι εκάστοτε κυβερνώντες. Συνήθως τις εκφράζουν αυτοί που κάνουν την μεγαλύτερη φασαρία, ή εξασκούν περισσότερη πίεση. Και, σε κάθε περίπτωση, οι «δικοί μας».

Εννοείται βέβαια πως και το Έθνος και ο Λαός έχουν πάντα δίκιο – ακόμα κι όταν έχουν άδικο. Δεν θα μας πει εμάς κανένας Γερμαναράς τι είναι το σωστό! Όλα αυτά μυρίζουν άσκημα. Εμποδίζουν την αναπνοή περισσότερο κι από την σκόνη της Σαχάρας.

Εντωμεταξύ διάλογος δεν υπάρχει, αντιπολίτευση καμία, και η αντίρρηση δαιμονοποιείται. Κάτι παραπάνω να πεις, έγινες «γερμανοτσολιάς». Η κρατική προπαγάνδα προχωράει από επιτυχία σε επιτυχία και από θρίαμβο σε θρίαμβο. Μόνον αν έχεις πρόσβαση σε ξένα ΜΜΕ μαθαίνεις και την άλλη πλευρά. Και δεν είναι ωραία η θέα από εκεί.

Έχουμε μείνει εντελώς μόνοι. Ελπίζουμε να επικρατήσουν το φθινόπωρο οι «Ποδέμος» για να έχουμε κάποιον σύμμαχο. Πολύ αμφιβάλλω αν θα μας θέλουν ως τότε.

Ενώ η ασθένεια του εθνολαϊκισμού μας, διαχέεται σαν επιδημία. Προσβάλει όλα τα κόμματα, τα άτομα, τις παρατάξεις. Και είτε δρα ως placebo, είτε ως παραισθησιογόνο. Στο 70%, όπως φαίνεται.

Η ναυτία επιμένει.

Επειδή δεν βλέπω να αλλάζει κάτι στο περιβάλλον, η μόνη λύση θα ήταν μία αλλαγή περιβάλλοντος. Αν ήμουν νεότερος θα είχα μεταναστεύσει. Δυστυχώς στην ηλικία μου η μετανάστευση γίνεται μόνον καθέτως…

06 February 2015

Αποτύχαμε ενθουσιωδώς!

του Νίκου Δήμου, protagon.gr, 6/2/2015


Στην χώρα μας πολύ συχνά η αποτυχία εορτάζεται ως επιτυχία. Φτάνει να φυσήξει λίγο εθνικό αεράκι και να μας πάρει τα μυαλά. Έτσι και με τις τελευταίες περιοδείες των σούπερ-σταρ της νέας κυβέρνησης. Το μόνο χειροπιαστό αποτέλεσμά τους ήταν ότι μας έκοψαν την φτηνή ρευστότητα από την ΕΚΤ.
Όμως εμείς μαζέψαμε όλες τις καλές κουβέντες που για λόγους φιλοφροσύνης και ευγένειας μας είπαν οι διάφοροι ηγέτες, προσθέσαμε όλες τις ενθαρρυντικές γνώμες που έγραψαν διάφοροι δημοσιογράφοι, οικονομολόγοι, αριστεροί πολιτικοί, ημί-επαναστάτες κλπ., και τις αθροίσαμε, βγάζοντας το συμπέρασμα ότι η διεθνής κοινή γνώμη μας υποστηρίζει. Προσθέστε και τις ενδυματολογικές παρατηρήσεις για το στιλ του Γιάνη Βαρουφάκη για να καταλήξουμε σε αυτό που μου έγραψε σοβαρός φίλος:
«Μπράβο τους! Καταφέρανε να είμαστε πρωτοσέλιδο σε όλες τις μεγάλες εφημερίδες!».
Πρωτοσέλιδο βέβαια μπορείς να γίνεις για πολλούς λόγους – ακόμα και για ένα ειδεχθές έγκλημα. Αν βέβαια κυνηγούσαμε κανένα Όσκαρ, η δημοσιότητα θα μέτραγε. Αλλά τις αγορές όχι μόνο δεν τις συγκινεί – τις διώχνει.
Όμως δεν χρειάστηκε περισσότερο για να ξυπνήσουν τα συναισθηματικά αντανακλαστικά του Έλληνα, από τον Μίκη Θεοδωράκη και τον Μητροπολίτη Αμβρόσιο, μέχρι τον ορκισμένο αντι-αριστερό φίλο που μου είπε πως την επόμενη φορά θα ψηφίσει Τσίπρα γιατί τον έκανε υπερήφανο σαν Έλληνα.
Κάπως έτσι ξεκινάει και εγκαθίσταται πάλι η «ευγενής μας τύφλωσις», που μας παρέσυρε το 1897, το 1920-22, το 1974 – και μας κατέβασε στους δρόμους το 1992 για το «Μακεδονικό» – με αποτέλεσμα κάθε φορά να χάσουμε πολέμους, μάχες, εδάφη και διεθνές κύρος.
Αυτός ο αναθεματισμένος συναισθηματισμός του Ρωμιού που τον κάνει να βλέπει τις διεθνείς σχέσεις σαν οικογενειακούς καυγάδες ή σαν γκομενοδουλειές, που χωρίζει τα έθνη (και τους ανθρώπους) σε φιλέλληνες και ανθέλληνες, που βρίζει τον Σόυμπλε και την Μέρκελ λες και είναι αυτοί υπεύθυνοι για όλα τα δικά μας λάθη.
Θεωρούμε τον λαϊκισμό ως αιτία των περισσότερων προβλημάτων μας. Αλλά ο λαϊκισμός βασίζεται στην συναισθηματική μας ανωριμότητα. Αυτήν εκμεταλλεύεται.
Φαίνεται πως θα χρειαστεί αρκετός καιρός για να ωριμάσουμε ώστε να μπορούμε ψύχραιμα και ορθολογικά να κρίνουμε άτομα και καταστάσεις. Ο ενθουσιασμός και το πάθος είναι κακοί σύμβουλοι. «Δεν υπάρχουν εθνικά δίκαια, μόνον συμφέροντα» μας θυμίζει η σκιά του μέγιστου Έλληνα διαπραγματευτή Ελευθέριου Βενιζέλου…

17 December 2014

Κόμμα του ενός

του Νίκου Δήμου, Protagon.gr, 17/12/2014

Μέχρι τώρα πίστευα πως οι Έλληνες διαιρούνται σε δύο κατηγορίες: α) αυτούς που μισούν το Μνημόνιο και θέλουν να το σκίσουν (μεταξύ αυτών, παλαιά – και  πρόσφατα πάλι – ο Αντώνης Σαμαράς) και β) αυτούς που επίσης μισούν το μνημόνιο αλλά το ανέχονται ως αναγκαίο κακό, για να δανειζόμαστε χρήματα με φτηνό επιτόκιο.
Ε, λοιπόν, προχθές ανακάλυψα κάποιον που αγαπάει το Μνημόνιο! Όχι δεν είναι ανεγκέφαλος, ηλίθιος, με νοητική υστέρηση, αλλά ένας άνθρωπος που τον ξέρω χρόνια, καλλιεργημένος, ευφυής και συνήθως σωστός στις απόψεις του. Δεν είχαμε ποτέ συζητήσει για το Μνημόνιο και όταν ήρθε η κουβέντα με κατέπληξε λέγοντας: «Το Μνημόνιο είναι το καλύτερο πράγμα που μας συνέβη εδώ και δεκαετίες. Μακάρι να μείνει για πάντα».

-Μίλα καλά!
-Είναι η γνώμη μου από τότε που διάβασα το πρώτο. Και πρέπει να σου πω ότι είμαι από τους ελάχιστους Έλληνες, που τα έχουν διαβάσει όλα!
-Έχω μείνει άναυδος!
-Το φαντάζομαι. Αλλά για να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα: Πες μου τι νομίζεις πως είναι τα μνημόνια;
-Είναι οι όροι που μας θέτουν οι δανειστές για να μας δανείσουν.
-Σωστά. Και οι όροι αυτοί ποιους αφορούν, αυτούς ή εμάς;
-Προφανώς εμάς.
-Και τι μας ζητάνε να κάνουμε;
-Περικοπές, φόρους, χαράτσια, απολύσεις, αιματηρές οικονομίες και άλλα φρικτά. Και εσύ συμφωνείς!
-Κάνεις λάθος. Τα μνημόνια μας ζητάνε να εκσυγχρονίσουμε και να εξορθολογήσουμε την οικονομία μας, να ισοσκελίσουμε προϋπολογισμούς και ισοζύγια πληρωμών – και γενικά να εξυγιάνουμε όλο το κοινωνικό-οικονομικό μας σύστημα, για να πάψουμε να ζούμε με δανεικά. Ούτε περικοπές ζητάνε, ούτε φόρους. Αυτά τα κάνουν οι έλληνες πολιτικοί. Επειδή δεν μπορούν ή δεν θέλουν να κάνουν βασικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, τραβάνε μία οριζόντια περικοπή και μετά τα ρίχνουν στην τρόικα και το μνημόνιο.
-Και γιατί δεν το θέλουν;
-Διότι τρέμουν το πολιτικό κόστος. Διότι το πρώτο μέλημα κάθε Έλληνα πολιτικού δεν είναι να βοηθήσει τη χώρα, αλλά να επανεκλεγεί ο ίδιος και η παράταξή του.
-Δηλαδή δεν φταίνε τα μνημόνια;
-Σου συνιστώ να τα διαβάσεις. Περιέχουν χρησιμότατες υποδείξεις για την αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα, το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, την κατάργηση των υπέρ τρίτων φόρων, την εξυγίανση του ετοιμόρροπου ασφαλιστικού συστήματος – όλα αυτά απαραίτητα για την επιβίωση την δική μας, πράγματα που θα οφείλαμε να έχουμε κάνει μόνοι μας εδώ και δεκαετίες! Αν δεν υπήρχε μνημόνιο, θα έπρεπε να το είχαμε εφεύρει.
-Με έχεις μπερδέψει.
-Ξέρεις τι μου θυμίζουν οι Έλληνες; Τα παιδιά, που τα βάζουν με το δάσκαλο, ο οποίος προσπαθεί να τα μάθει γράμματα. Σύμφωνοι, ο δάσκαλος μπορεί να είναι υπερβολικά αυστηρός, άγαρμπος, αψυχολόγητος – αλλά δουλεύει για καλό σκοπό.
-Ναι, αλλά ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα – ούτε οι καλές προθέσεις ισοφαρίζουν την δυστυχία ενός λαού! 
-Μα γι’ αυτή δεν φταίνε τα μνημόνια, αλλά οι πανάθλιοι πολιτικοί μας. Κανείς τους δεν είχε το θάρρος να πει αυτό που είπε ο στους Ιταλούς ο Ρέντσι: ότι δεν μας φταίει η Μέρκελ, για τα χάλια της οικονομίας μας. Οι δικοί μας κοροϊδεύουν και εμάς και την Τρόικα. Απόδειξη; Από όλα όσα συμφωνήθηκαν με τα μνημόνια (ακόμα και  με το πρώτο) δεν έχει γίνει σχεδόν τίποτα! Ψηφίζονται νόμοι για τα μάτια και ακυρώνονται μετά με τροπολογίες και διατάξεις. Ή παραμένουν ανενεργοί. Και τώρα πια δεν μας εμπιστεύεται κανείς.
-Αυτό είναι φανερό.
-Μα το Θεό, αν είχα χρήματα και δυνάμεις, θα ίδρυα ένα «Μνημονιακό Κόμμα» με αποκλειστικό πρόγραμμα την εφαρμογή των Μνημονίων. Αλλά πόσες ψήφους θα έπαιρνα;
-Φοβάμαι, μονάχα την δική σου…