Μια ευκαιριακή διαμαρτυρία...

που έμεινε στην Ιστορία

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες που έγιναν το 1968 στο Μεξικό, είδαν ζωντανά οι θεατές στο στάδιο και οι τηλεθεατές στις τηλεοράσεις μια σιωπηρή διαμαρτυρία που έμελλε να μείνει στην Ιστορία: ο πρώτος (Tommie Smith, χρυσό μετάλλιο) και ο τρίτος (John Carlos, χάλκινο) του τελικού των 200 μέτρων έσκυψαν το κεφάλι κατά την ανάκρουση του εθνικού ύμνου και σήκωσαν τη μαυροφορεμένη γροθιά τους ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την καταπίεση των έγχρωμων Αμερικάνων πολιτών στην πατρίδα τους (ΗΠΑ).

Ο τρίτος της παρέας που πήρε το ασημένιο μετάλλιο, Αυστραλός Peter Norman (1942-2006), δεν έδειξε στη σκηνή να αντιλαμβάνεται τη διαμαρτυρία που εκδηλώθηκε πίσω του. Όμως, όπως αποδείχθηκε λίγο μετά, φορούσε κι αυτός κονκάρδα διαμαρτυρίας (Olympic Project for Human Rights, OPHR) που του έδωσαν λίγο πριν οι δύο Αμερικάνοι συναθλητές του - κάτι που δεν πληροφορήθηκαν ή απέκρυψαν οι εκπρόσωποι των διεθνών ΜΜΕ. Μάλιστα, ο Norman είχε προτείνει να φορέσουν από ένα γάντι οι δύο μαύροι Αμερικάνοι, γιατί ο Carlos είχε ξεχάσει να πάρει μαζί τα δικά του. Έτσι εμφανίστηκαν με ένα γάντι ο καθένας στην απονομή, ενώ αρχικά ήθελαν να φοράνε γάντια και στα δύο χέρια. Γι' αυτό σηκώνουν και διαφορετικό «χέρι διαμαρτυρίας».

Αν και η Ολυμπιακή Επιτροπή αφαίρεσε από τους δύο Αμερικάνους τα μετάλλια λόγω «ανάρμοστης συμπεριφοράς» και ανακήρυξε τον Norman «χρυσό ολυμπιονίκη», ο ίδιος δεν έδωσε ποτέ σημασία στο γεγονός και ουδέποτε ισχυρίστηκε ότι ήταν (στα χαρτιά) νικητής. Την ίδια συμπεριφορά έδειξαν και τα ΜΜΕ της χώρας του, όχι για λόγους σεμνότητας, αλλά για τιμωρία του Norman, επειδή «τάχθηκε αλληλέγγυος με τους μαύρους ενάντια στους λευκούς». Πριν από 40 χρόνια ο φυλετισμός εκδηλωνόταν ελεύθερα και οι μισάνθρωποι ρατσιστές μίλαγαν, όχι με ψευδώνυμα στο Internet, αλλά δημόσια, ελεύθερα και με υπερηφάνεια.

Το 1985 παρά λίγο να υποστεί ο Peter Norman ακρωτηριασμό του ποδιού λόγω κακοφορμισμένου τραύματος και τον Οκτώβριο του 2006 πέθανε, 64 ετών, από καρδιακή προσβολή, ύστερα από πολλά χρόνια κατάθλιψης και αλκοολισμού! Από τα σημαντικότερα πρόσωπα ανάμεσα στους πενθούντες ήταν οι Smith και Carlos, οι οποίοι σήκωσαν και το φέρετρο του παλιού συναθλητή και αιώνιου φίλου τους. Αν δεν είχαν συμβεί το 1968 αυτά τα «ασήμαντα» γεγονότα, ποιος θα θυμόταν τους πρωταγωνιστές εκείνης της απονομής μεταλλίων που εξελίχθηκε σε διαμαρτυρία κατά του ρατσισμού; Ποιος θυμάται σήμερα, ποιοι αποτελούσαν την Ολυμπιακή Επιτροπή που αφαίρεσε τα μετάλλια; Για να μείνεις θετικά στην Ιστορία αρκεί μια σωστή απόφαση την κατάλληλη στιγμή!

(click)

 

(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)