και η γκάφα της φιλόδοξης βιογράφου
(BHMA, 2/5/2008)
Μια περίπτωση πλαστών «ημερολογίων» τίναξε στον αέρα την αξιοπιστία της συγγραφέως Βερόνικα Μπάκλι και ανάγκασε τον εκδοτικό οίκο Βloomsbury να αναβάλει για λίγους μήνες την κυκλοφορία του νέου βιβλίου της «Η Κυρία ντε Μεντενόν: Η Μυστική Ζωή του Λουδοβίκου ΙΔ'».Το βιβλίο βασίστηκε, μεταξύ άλλων, στα λεγόμενα «μυστικά ημερολόγια του Λουδοβίκου του ΙΔ'», τα οποία ανακαλύφθηκαν το 1997, 282 χρόνια μετά την υποτιθέμενη συγγραφή τους. «Είναι ένα πακέτο κιτρινισμένων χαρτιών, δεμένων με κορδόνι και σφραγισμένων με ξεθωριασμένη κόκκινη βούλα, κρυμμένων μέσα σε ένα βαρύ, παλιό κασόνι ενός παλαιού αρχοντικού» γράφει η ίδια η συγγραφέας στο βιβλίο της.
Γεννημένη στη Νέα Ζηλανδία, η κυρία Μπάκλι σπούδασε στο Λονδίνο και στην Οξφόρδη και τώρα μένει στη Βιέννη. Για να συγγράψει αυτή τη βιογραφία του «Βασιλιά-Ήλιου» χρησιμοποίησε εδάφια από τα μυστικά ημερολόγια. Υπήρχε όμως ένα «μικρό» πρόβλημα: ο ίδιος ο Λουδοβίκος δεν κρατούσε ημερολόγιο, ή αν πράγματι κρατούσε, κανείς δεν το έχει ανακαλύψει ως σήμερα.
Οπως αποδεικνύεται τώρα, το κείμενο ήταν ένα λογοτεχνικό και ιστορικό «παιχνίδι» του γάλλου ακαδημαϊκού Φρανσουά Μπλις. Το 1998 ο κ. Μπλις αποφάσισε να... φανταστεί τι θα έγραφε στο ημερολόγιό του ο Λουδοβίκος ΙΔ', βασιζόμενος σε ιστορικά έγγραφα. Το αποτέλεσμα ήταν ένα βιβλίο το οποίο η κυρία Μπάκλι έκανε το λάθος να εκλάβει ως «πρωτογενή πηγή».
Ευτυχώς για τον εκδοτικό οίκο (και) της συγγραφέως του Χάρι Πότερ Τζέι Κέι Ρόουλινγκ η έκδοση του βιβλίου αναβλήθηκε για δύο μήνες προκειμένου να διορθωθούν τα επίμαχα εδάφια. Την γκάφα γνωστοποίησε η ίδια η συγγραφέας. Ζήτησε συγγνώμη για την απροσεξία της, αλλά επέμεινε πως « δεν επηρέασε με κανέναν τρόπο την επιχειρηματολογία του βιβλίου ».Ηδη όμως, όπως επισημαίνει ο «Guardian», τουλάχιστον ένας ακαδημαϊκός χρησιμοποίησε το λάθος της ως ένα στοιχείο της αυξητικής τάσης των ιστορικών βιογραφιών που κυκλοφορούν, χωρίς προηγουμένως να έχει γίνει η ενδεικνυόμενη έρευνα των πηγών. «Τριάντα χρόνια πριναυτό δεν θα συνέβαινε ποτέ. Τότε όσοι έγραφαν τις βιογραφίες είχαν λάβει την κατάλληλη εκπαίδευση για το πώς να κάνουν έρευνα.Δεν μπορεί να λεχθεί το ίδιο για τη Βερόνικα Μπάκλι, ή πολλούς άλλους σαν κι αυτήν» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Τζέρι Μπρότον, καθηγητής Αναγεννησιακών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου Κουίν Μέρι.
«Εχει στηθεί μια ολόκληρη βιομηχανία τώρα γύρω από τις ιστορικές βιογραφίες. Οι εκδότες ξέρουν ότι πουλάνε, αλλά ταυτόχρονα απορρίπτουν προτάσεις για έκδοση βιβλίων, εκτός και αν ένας συγγραφέας προτείνει κάτι πραγματικά πρωτότυπο» προσθέτει.
Ο ίδιος είχε κατηγορήσει και το πρώτο βιβλίο της κυρίας Μπάκλι, το «Κριστίνα, Βασίλισσα της Σουηδίας », επίσης ιστορική βιογραφία, ότι περιέχει «αναχρονιστικές, μυθιστορηματικές υποθέσεις αντί για αυθεντικές, ιστορικές λεπτομέρειες».
