Ιταλός λογοτέχνης και φιλόσοφος, γεννήθηκε το 1548 κοντά στη Νεάπολη και εκτελέστηκε στην πυρά της «Ιεράς Εξέτασης» το έτος 1600 στη Ρώμη.
Το πραγματικό του όνομα ήταν Filippo. Σπούδασε στη Νεάπολη και εντάχθηκε το έτος 1565 στο τάγμα των Δομινικανών. Σύντομα συγκρούστηκε όμως με την ηγεσία του τάγματος, γιατί θεωρούσε ανοησία τη θεοποίηση της μητέρας του Ιησού και ειδωλολατρία την προσκύνηση εικόνων. Παρ’ όλα αυτά, έγινε το έτος 1572 ιερέας.
Το 1576 εκφράστηκαν υποψίες για αιρετικές τοποθετήσεις του Bruno. Πήγε ο ίδιος στη Ρώμη για να δώσει εξηγήσεις στον πάπα για τη στάση του, αλλά εκεί έγινε γνωστό ότι είχε πετάξει στην τουαλέτα τα συγγράμματα του εκκλησιαστικού πατέρα Ιερώνυμου, οπότε εκδιώχθηκε. Τότε εγκατέλειψε τον μοναστικό βίο ο Bruno και άρχισε περιπατητική ζωή, επισκεπτόμενος πολλές πόλεις της Ευρώπης.
Οι επανερχόμενες σε ισχύ φυσιοκρατικές αρχές της Αρχαιότητας και η εμπέδωση από τους ερευνητές της εποχής του ηλιοκεντρικού συστήματος που είχε διατυπώσει ο Κοπέρνικος, ενθάρρυναν τον Bruno να διατυπώσει δικές του φιλοσοφικές αντιλήψεις, με τις οποίες, όπως ξέρουμε σήμερα, προσέγγιζε με διαισθητικό τρόπο τις μεταγενέστερες επιστημονικές αντιλήψεις και πολλές μελλοντολογίες που διατυπώνονται σήμερα.
Συγκεκριμένα, τάχθηκε ο ίδιος υπέρ του ηλιοκεντρικού συστήματος του Κοπέρνικου και ενάντια στην (αριστοτελική) γεωκεντρική αντίληψη που είχε υιοθετήσει και υπερασπιζόταν η καθολική εκκλησία. Επίσης, θεωρούσε ότι ο κόσμος (το σύμπαν) έχει άπειρη έκταση και απεριόριστη διάρκεια ζωής, χωρίς αρχή και τέλος. Άμεση λογική επίπτωση αυτής της αντίληψης ήταν ότι δεν υπάρχει «ρόλος» για κάποιον θεό και για διάφορες χριστιανικές ιδεοληψίες, όπως τη μετά θάνατον ζωή, τη «δευτέρα παρουσία» κ.ο.κ.
Πέρα απ’ αυτά, ο Bruno θεωρούσε τα ευαγγέλια συρραφή ιστοριών από διάφορες εποχές και για διαφορετικά πρόσωπα που είχαν ομογενοποιηθεί από κάποιον λογοτέχνη. Ο δε Ιησούς δεν είχε, φυσικά, καμιά θεϊκή υπόσταση, γιατί δεν υπήρχε ανάγκη για κάτι τέτοιο.
Ο λόγος που επέστρεψε στην Ιταλία, παρ’ ότι γνώριζε ότι λειτουργούσε η εγκληματική «Ιερά Εξέταση», ήταν η επιθυμία του να καταλάβει μια καθηγητική θέση σε ιταλικό πανεπιστήμιο. Αρχικά του ανατέθηκε η διδασκαλία των Μαθηματικών στο πανεπιστήμιο της Πάδοβας, η οποία θέση δόθηκε όμως αργότερα στον Γαλιλαίο. Στη συνέχεια πήγε ο Bruno στη Βενετία για να διδάξει, όπου και συνελήφθη από πράκτορες της «Ιεράς Εξέτασης».
Στα κάτεργα αναγκάστηκε να ανακαλέσει αυτός ο οξυδερκής διανοούμενος όλες τις «αιρετικές αντιλήψεις» μετά από ανακρίσεις και σκληρά βασανιστήρια. Κι ενώ είχαν αποφασίσει οι κρατούντες να απελευθερωθεί ο Bruno, γιατί δεν διεκδικούσε η βενετσιάνικη «Ιερά Εξέταση» αρμοδιότητα για την περίπτωση του, παραδόθηκε στο ρωμαϊκό παράτημα της εγκληματικής οργάνωσης ως διαφυγών Δομινικανός μοναχός.
Από το έτος 1593 εκρατείτο ο Bruno στα ρωμαϊκά κάτεργα, αλλά δεν δεχόταν να αναγνωρίσει, όπως του ζητούσαν, ότι ο Ιησούς ήταν θεός, ότι υπάρχει μετά θάνατον ζωή και ότι δεν υπάρχουν πολλαπλοί κόσμοι. Έτσι το έτος 1600 καταδικάστηκε σε θάνατο στην πυρά ως αιρετικός και μάγος. Στις 17 Φεβρουαρίου του ίδιου έτους εκτελέστηκε στην Πλατεία Λουλουδιών, όπου υπάρχει σήμερα άγαλμά του. Το άγαλμα αυτό τοποθετήθηκε εκεί το έτος 1889, παρά τη σφοδρή αντίδραση του πάπα Λέοντα XIII.
Τα βιβλία του Bruno εντάχθηκαν ήδη από τα χρόνια πριν την εκτέλεσή του στον «πίνακα των απαγορευμένων» (Index) και έμειναν εκεί μέχρι το 1966. Το έτος 2000, τετρακόσια χρόνια μετά την εκτέλεση αυτού του πρωτοποριακού φιλοσόφου, ανακοίνωσε ο πάπας ότι η καταδίκη και εκτέλεση του Bruno ήταν «άδικη». Άλλο ένα μνημείο χριστιανικής αγάπης και υποκρισίας.
(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)
Το πραγματικό του όνομα ήταν Filippo. Σπούδασε στη Νεάπολη και εντάχθηκε το έτος 1565 στο τάγμα των Δομινικανών. Σύντομα συγκρούστηκε όμως με την ηγεσία του τάγματος, γιατί θεωρούσε ανοησία τη θεοποίηση της μητέρας του Ιησού και ειδωλολατρία την προσκύνηση εικόνων. Παρ’ όλα αυτά, έγινε το έτος 1572 ιερέας.
Το 1576 εκφράστηκαν υποψίες για αιρετικές τοποθετήσεις του Bruno. Πήγε ο ίδιος στη Ρώμη για να δώσει εξηγήσεις στον πάπα για τη στάση του, αλλά εκεί έγινε γνωστό ότι είχε πετάξει στην τουαλέτα τα συγγράμματα του εκκλησιαστικού πατέρα Ιερώνυμου, οπότε εκδιώχθηκε. Τότε εγκατέλειψε τον μοναστικό βίο ο Bruno και άρχισε περιπατητική ζωή, επισκεπτόμενος πολλές πόλεις της Ευρώπης.Οι επανερχόμενες σε ισχύ φυσιοκρατικές αρχές της Αρχαιότητας και η εμπέδωση από τους ερευνητές της εποχής του ηλιοκεντρικού συστήματος που είχε διατυπώσει ο Κοπέρνικος, ενθάρρυναν τον Bruno να διατυπώσει δικές του φιλοσοφικές αντιλήψεις, με τις οποίες, όπως ξέρουμε σήμερα, προσέγγιζε με διαισθητικό τρόπο τις μεταγενέστερες επιστημονικές αντιλήψεις και πολλές μελλοντολογίες που διατυπώνονται σήμερα.
Συγκεκριμένα, τάχθηκε ο ίδιος υπέρ του ηλιοκεντρικού συστήματος του Κοπέρνικου και ενάντια στην (αριστοτελική) γεωκεντρική αντίληψη που είχε υιοθετήσει και υπερασπιζόταν η καθολική εκκλησία. Επίσης, θεωρούσε ότι ο κόσμος (το σύμπαν) έχει άπειρη έκταση και απεριόριστη διάρκεια ζωής, χωρίς αρχή και τέλος. Άμεση λογική επίπτωση αυτής της αντίληψης ήταν ότι δεν υπάρχει «ρόλος» για κάποιον θεό και για διάφορες χριστιανικές ιδεοληψίες, όπως τη μετά θάνατον ζωή, τη «δευτέρα παρουσία» κ.ο.κ.
Πέρα απ’ αυτά, ο Bruno θεωρούσε τα ευαγγέλια συρραφή ιστοριών από διάφορες εποχές και για διαφορετικά πρόσωπα που είχαν ομογενοποιηθεί από κάποιον λογοτέχνη. Ο δε Ιησούς δεν είχε, φυσικά, καμιά θεϊκή υπόσταση, γιατί δεν υπήρχε ανάγκη για κάτι τέτοιο.
Ο λόγος που επέστρεψε στην Ιταλία, παρ’ ότι γνώριζε ότι λειτουργούσε η εγκληματική «Ιερά Εξέταση», ήταν η επιθυμία του να καταλάβει μια καθηγητική θέση σε ιταλικό πανεπιστήμιο. Αρχικά του ανατέθηκε η διδασκαλία των Μαθηματικών στο πανεπιστήμιο της Πάδοβας, η οποία θέση δόθηκε όμως αργότερα στον Γαλιλαίο. Στη συνέχεια πήγε ο Bruno στη Βενετία για να διδάξει, όπου και συνελήφθη από πράκτορες της «Ιεράς Εξέτασης».
Στα κάτεργα αναγκάστηκε να ανακαλέσει αυτός ο οξυδερκής διανοούμενος όλες τις «αιρετικές αντιλήψεις» μετά από ανακρίσεις και σκληρά βασανιστήρια. Κι ενώ είχαν αποφασίσει οι κρατούντες να απελευθερωθεί ο Bruno, γιατί δεν διεκδικούσε η βενετσιάνικη «Ιερά Εξέταση» αρμοδιότητα για την περίπτωση του, παραδόθηκε στο ρωμαϊκό παράτημα της εγκληματικής οργάνωσης ως διαφυγών Δομινικανός μοναχός.
Από το έτος 1593 εκρατείτο ο Bruno στα ρωμαϊκά κάτεργα, αλλά δεν δεχόταν να αναγνωρίσει, όπως του ζητούσαν, ότι ο Ιησούς ήταν θεός, ότι υπάρχει μετά θάνατον ζωή και ότι δεν υπάρχουν πολλαπλοί κόσμοι. Έτσι το έτος 1600 καταδικάστηκε σε θάνατο στην πυρά ως αιρετικός και μάγος. Στις 17 Φεβρουαρίου του ίδιου έτους εκτελέστηκε στην Πλατεία Λουλουδιών, όπου υπάρχει σήμερα άγαλμά του. Το άγαλμα αυτό τοποθετήθηκε εκεί το έτος 1889, παρά τη σφοδρή αντίδραση του πάπα Λέοντα XIII.
Τα βιβλία του Bruno εντάχθηκαν ήδη από τα χρόνια πριν την εκτέλεσή του στον «πίνακα των απαγορευμένων» (Index) και έμειναν εκεί μέχρι το 1966. Το έτος 2000, τετρακόσια χρόνια μετά την εκτέλεση αυτού του πρωτοποριακού φιλοσόφου, ανακοίνωσε ο πάπας ότι η καταδίκη και εκτέλεση του Bruno ήταν «άδικη». Άλλο ένα μνημείο χριστιανικής αγάπης και υποκρισίας.
(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)
