24 July 2021

Κίνητρα για εμβολιασμούς σε όλον τον κόσμο

αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ στον… κόσμο του!

της Σοφίας Βούλτεψη, elzoni.gr, 12/7/21

Όταν αρχικά διαψεύδεις και αρνείσαι ότι υπάρχουν εμβόλια κατά του κορωνοϊού και στη συνέχει, όταν έρχονται τα πρώτα εμβόλια, χαρακτηρίζεις τη χώρα σου «ψωροκώσταινα των εμβολίων» και το πιστοποιητικό εμβολιασμού «πιστοποιητικό ανοησίας», όταν την ημέρα που φτάνουν τα πρώτα κιβώτια με εμβόλια μιλάς για… τρεις κούτες εμβολίων, όταν έχεις σηκώσει τον κόσμο στο ποδάρι με τα self test, όταν συγκρίνεις την Ελλάδα με την Ινδία, όταν από το πρωί ως το βράδυ επιδίδεσαι σε πολιτικό τζόγο του κορωνοϊού και (κυρίως) όταν δεν έχεις ψηφίσει κανένα μέτρο – ούτε το έκτακτο επίδομα για τους υγειονομικούς – φυσικό είναι να μιλάς για «χαρτζιλίκια» και εξαγορές σχολιάζοντας την κάρτα των 150 ευρώ για τους νέους. Και μάλιστα την ίδια μέρα που παρουσιάζεις άλλο ένα «πρόγραμμα Θεσσαλονίκης», υποσχόμενος αυξήσεις μισθών (που δεν πρόκανες την προηγούμενη φορά) και 35ωρη εργασία!

Και μάλιστα την ίδια μέρα που παρουσιάζεις άλλο ένα «πρόγραμμα Θεσσαλονίκης», υποσχόμενος αυξήσεις μισθών (που δεν πρόκανες) και 35ωρη εργασία!

Ο κ. Τσίπρας και τα στελέχη του άλλωστε όχι μόνο γνωρίζουν από εξαγορές μέσω υποσχέσεων, αλλά αγνοούν και το νόημα της λέξης «κίνητρο».

Κίνητρα αναζήτησαν οι περισσότερες χώρες στον κόσμο για να προχωρήσουν οι εμβολιασμοί, καθώς η μετάλλαξη Δ γίνεται όλο και πιο απειλητική. Γιατί το κίνητρο βρίσκεται στον αντίποδα της υποχρεωτικότητας.

Και επειδή ιστορικά έχει αποδειχθεί, ειδικά στο θέμα των εμβολιασμών, ότι τέτοιες πρακτικές όχι μόνο αποδίδουν πρόσκαιρα, αλλά και οδηγούν σε αλλαγή στάσης απέναντι στην προστασία της υγείας των ανθρώπων.

Ηχηρά παραδείγματα είναι παλαιότερες ανάλογες καμπάνιες με κίνητρα στις ΗΠΑ και στη Βρετανία για το εμβόλιο της Ηπατίτιδας Β και στη Νιγηρία για το εμβόλιο του τετάνου.

Μπίρες, λοταρίες, μπόνους, baby sitting

Κίνητρα έχουν προσφέρει οι περισσότερες Πολιτείες των ΗΠΑ.

Η Πολιτεία της Ουάσιγκτον προσφέρει σε εμβολιασμένους, ακόμη και με μία δόση, δωρεάν ποτά σε μπιραρίες και εστιατόρια. Κι’ αυτό διότι αν κάποιος ξεπεράσει τον δισταγμό του και κάνει την πρώτη δόση, τότε πολύ πιο εύκολα θα ολοκληρώσει τον εμβολιασμό.

Άλλες Πολιτείες επέλεξαν εισιτήρια για αθλητικές διοργανώσεις, καθώς και λοταρίες ακόμη και για 1 εκ. δολάρια, όπως συνέβη στο Οχάιο.

Το Ντιτρόιτ προσφέρει προπληρωμένες κάρτες των 50 δολαρίων σε όποιους μεταφέρουν ένα δικό τους πρόσωπο σε εμβολιαστικό κέντρο.

Στο Μέριλαντ προσφέρθηκε στους δημοσίους υπαλλήλους εφάπαξ μπόνους 100 δολαρίων μετά τη δεύτερη δόση.

Η Καλιφόρνια προσφέρει δωρεάν ενοικίαση εξοπλισμού για θαλάσσια σπορ.

Αλλού (Νέα Υόρκη, Ντελαγουέρ) προσφέρονται υποτροφίες για τα πανεπιστήμια, αλλά και δωρεάν baby sitting!

Στη Νέα Υόρκη δημιουργήθηκε το παιχνίδι Vax and Scratch με έπαθλο 5 εκ. δολαρίων.

Στο Μέην προσφέρθηκαν 5.000 άδειες ψαρέματος και 5.000 άδειες κυνηγίου για το 2021 σε άτομα άνω των 18 ετών.

Παράλληλα προσφέρονται και δωρεάν εισιτήρια για τουριστικές, πολιτιστικές και άλλες ψυχαγωγικές επισκέψεις.

Πολλές αποφάσεις λαμβάνονται κεντρικά από την κυβέρνηση Μπάιντεν. Μάλιστα, προσωπική ιδέα του προέδρου Μπάιντεν ήταν μια δωρεάν μπίρα για να γιορτάσουν όλοι μαζί και εμβολιασμένοι την 4η Ιουλίου.

Τους… χαρτζιλικώνει με μπίρες; Αυτό εννοεί ο κ. Τσίπρας ο οποίος επικαλείται συνεχώς τον Πρόεδρο Μπάιντεν – ακόμη και κατά την παρουσίαση του «προγράμματος» για την εργασία;

Παγωτά, αυτοκίνητα, χαλιά, δείπνα

Το Χονγκ Κονγκ οργανώνει λοταρίες με αυτοκίνητα.

Στο Πεκίνο μοιράζονται κουτιά με αυγά στους μεγαλύτερους και παγωτά στους νεώτερους, αλλά και δωροεπιταγές για ψώνια.

Στο Νέο Δελχί προσφέρθηκε φορολογική έκπτωση 5%, αλλά και χαλιά και δείπνα σε εστιατόρια, ακόμη και δωρεάν piercing.

Στη Μόσχα, όποιος εμβολιάζεται παίρνει για δώρο ένα παγωτό, ενώ ο δήμαρχος της πόλης οργάνωσε λοταρία με έπαθλο πέντε αυτοκίνητα την εβδομάδα από τις 14 Ιουνίου ως τις 12 Ιουλίου.

Από τις 28 Ιουνίου όσοι επισκέπτονται καφέ, μπαρ ή εστιατόρια στη Μόσχα θα πρέπει να παρουσιάζουν βεβαίωση εμβολιασμού, ανοσίας ή αρνητικού μοριακού τεστ.

Στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα προσφέρεται έκπτωση στα εστιατόρια 10% με την πρώτη δόση και 20% με τη δεύτερη. Ειδικά το Αμπου Ντάμπι θα επιτρέπει από τις 20 Αυγούστου μόνο σε εμβολιασμένους την πρόσβαση σε ορισμένους δημόσιους χώρους, όπως σχολεία, πανεπιστήμια και βρεφονηπιακοί σταθμοί, ενώ στη λίστα βρίσκονται εμπορικά κέντρα, εστιατόρια, γυμναστήρια, μουσεία, θέρετρα και όλα τα άλλα καταστήματα λιανικής, εκτός από εκείνα που πωλούν προϊόντα πρώτης ανάγκης, όπως σουπερμάρκετ και φαρμακεία.

Πάρτι, μουσεία, χορός, ηλεκτρικά ποδήλατα

Στην Ιταλία κάποιες περιφέρειες οργάνωσαν τα λεγόμενα open vax day & night πάρτι για τους άνω των 18 εμβολιασμένους.

Αλλού προσφέρθηκε η δυνατότητα σε νέους να φθάσουν στα εμβολιαστικά κέντρα με ηλεκτρικά ποδήλατα.

Ειδικά στο Παλέρμο, εμβολιασμοί πραγματοποιήθηκαν στην είσοδο του μουσείου με δώρο μια δωρεάν ξενάγηση στα εκθέματά του.

Στη Ρώμη, προσφέρεται δωρεάν ταξί για την μεταφορά τους στους πολίτες άνω των 80 ετών.

Στο Μεξικό, δόθηκε η δυνατότητα στους εμβολιασμένους να χορέψουν όλοι μαζί υπό τους ήχους μιας μπάντας.

Στο Ισραήλ, στελέχη του Γενικού Νοσοκομείου Σέμπα, με επικεφαλής τον διευθυντή Άρνον Άφεκ, επισκέφθηκαν στα σπίτια τους τούς υπερορθόδοξους Εβραίους και μαγείρεψαν γι’ αυτούς τα αγαπημένα τους φαγητά. Και από καιρό προσφέρουν εκεί μια πίτσα ή μια μπίρα ή και ένα πιάτο τοπικού στιφάδου.

Σε όλον τον κόσμο στην κούρσα των κινήτρων έχουν μπει και οι διάφορες εταιρίες, μεγάλες και μικρές, με προσφορές προς τους πελάτες τους, ενώ οι αεροπορικές εταιρίες χαρίζουν έξτρα πόντους.

Η λογική των κινήτρων άλλωστε έχει υιοθετηθεί σε όλον τον κόσμο από πολύ νωρίς.

Από τον περασμένο Φεβρουάριο το Ισραήλ επέτρεψε πρόσβαση των εμβολιασμένων σε θέρετρα της Νεκράς Θάλασσας, γυμναστήρια και θέατρα.

Και στην Ελβετία, στο ορεινό καντόνι Γκριζόν από τον Απρίλιο επετράπη στους μαθητές των δύο τελευταίων τάξεων του δημοτικού να βγάλουν τις μάσκες αν τα σχολεία τους συμμετέχουν σε μαζικά διαγνωστικά τεστ.

Προφανώς, όλες οι παραπάνω χώρες δεν ξέρουν τι τους γίνεται.

Και οι μόνοι πάνσοφοι επί του πλανήτη είναι οι ΣΥΡΙΖΑίοι…


07 July 2021

Πρώην Κληρικοί Εξηγούν πώς Συνειδητοποίησαν ότι δεν Υπάρχει Θεός

Επαγγελματικοί αποχαιρετισμοί από τη θρησκευτική πίστη.

της Annie Armstrong, vice.com, 21/4/17

Οι άνθρωποι χάνουν την πίστη τους. Σύμφωνα με έρευνα του 2015, την οποία διεξήγαγε το Ερευνητικό Κέντρο Pew, το ποσοστό των Αμερικανών που δηλώνουν χριστιανοί έπεσε κατά 7,8% μεταξύ 2007 και 2014. Και παρ' όλο που την ίδια περίοδο υπήρξε αύξηση κατά 1,2% στον αριθμό των ανθρώπων που υποστηρίζουν μη χριστιανικές θρησκείες, το ποσοστών των Αμερικανών που δεν ταυτίζονται με κάποια θρησκεία αυξήθηκε κατά 6,7%.

Τι γίνεται, όμως, όταν η πίστη σου είναι και η δουλειά σου; Μετά από χρόνια σπουδών στην ιερατική σχολή, όταν πια έχεις χτίσει ολόκληρη τη ζωή σου γύρω από την πίστη σου, τι κάνεις όταν συνειδητοποιήσεις ότι ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα σε εσένα και την ανώτερη δύναμη που πιστεύεις έχει εξαφανιστεί;

Το Πρόγραμμα των Κληρικών (Clergy Project) είναι μια ομάδα ηλεκτρονικής υποστήριξης για ανθρώπους που ασχολούνταν επαγγελματικά με τη θρησκεία και τελικά βρήκαν τον πνευματικό τους εαυτό στον αθεϊσμό. Η ομάδα δημιουργήθηκε το 2011 και στόχος της είναι να βοηθήσει πρώην κληρικούς, ώστε να διαχειριστούν τα αναπόφευκτα ηθικά και φιλοσοφικά ερωτήματα που προκύπτουν, αφού εγκαταλείψουν την πίστη τους, όπως και να τους βοηθήσει να προσαρμοστούν σε μια ζωή που είναι απομακρυσμένη από τον πνευματικό κόσμο.

Μιλήσαμε με αρκετά πρώην μέλη του κλήρου που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα Κληρικών για το πώς και το γιατί εγκατέλειψαν την πίστη τους.

Drew Bekius, Πρώην Βαπτιστής Ιερέας: «Κοιτάξαμε πίσω από την κουρτίνα και είδαμε ότι το μόνο που υπάρχει είναι μερικοί μοχλοί»

Ήμουν θιασώτης της λεγόμενης «αδιάκοπης προσευχής», δηλαδή της ιδέας ότι πάντα έχεις μια διαρκή συζήτηση με τον Θεό στο πίσω μέρος του μυαλού σου. Εκείνη την περίοδο της ζωής μου, ξεκίνησα να ικετεύω και να παρακαλώ τον Θεό να διώξει τις αμφιβολίες μου και να δυναμώσει πάλι την πίστη μου. Η Βίβλος σού υπόσχεται ότι το μόνο που πρέπει να κάνεις είναι να αναζητάς ταπεινά τον Θεό και εκείνος θα αποκαταστήσει την πίστη σου. Οπότε έλεγα, «Ωραία, Σε αναζητώ. Κάνε με να βρω την πίστη μου. Την αναζητώ συνεχώς. Σε παρακαλώ, βοήθησέ με. Άλλη μια φορά, σε ικετεύω, βοήθησέ με. Μου υποσχέθηκες ότι θα την αποκαταστήσεις. Λοιπόν, καν' το». Αναζητούσα συνεχώς τον Θεό και εξομολογούμουν. Ζητούσα απεγνωσμένα βοήθεια.

Όταν είσαι ένας απλός άνθρωπος που πηγαίνει στην εκκλησία, ίσως να σου δημιουργηθούν αυτές οι αμφιβολίες, όμως μετά λες, «Μα φυσικά, δεν είμαι παρά ένας απλός άνθρωπος. Είναι λογικό να μην καταλαβαίνω». Αλλά μπορεί επίσης να σκεφτείς, «Ναι, όμως αυτός ο άνθρωπος που κηρύττει από άμβωνος, το έχει κατανοήσει». Ωστόσο, εμείς βρισκόμαστε εκεί πάνω και σκεφτόμαστε ότι ούτε και εμείς κατανοούμε. Είναι σαν να κοιτάζει πίσω από την κουρτίνα η Dorothy από τον Μάγο του Οζ και να βλέπει ότι αυτός ο σπουδαίος και μεγάλος μάγος είναι απλώς ένας τύπος που τραβάει μοχλούς. Έτσι νιώθουμε και εμείς. Κοιτάξαμε πίσω από την κουρτίνα και είδαμε ότι το μόνο που υπάρχει είναι μερικοί μοχλοί.

John Gibbs, Πρώην Μεθοδιστής Ιερέας: «Διαρκώς έψαχνα κάτι που αδυνατούσα να βρω»

Όταν ήμουν 20 χρόνων, πέρασα μια κρίση μετά από έναν χωρισμό. Είχα μόλις τελειώσει το πανεπιστήμιο, όμως δεν ήξερα τι κατεύθυνση να ακολουθήσω. Το μόνο που ένιωθα ήταν ότι περιπλανιόμουν άσκοπα και δεν μου άρεσε αυτή η αίσθηση. Τότε ήταν που ξεκίνησα να πηγαίνω και πάλι στην εκκλησία και πολύ σύντομα αποφάσισα να κάνω αυτό που μου έλεγαν πάντα όλοι να κάνω – να ακολουθήσω τα βήματα του πατέρα μου. Έτσι, πήγα στην ιερατική σχολή. Τότε, η πίστη μου κλονίστηκε. Δεν είχα φτάσει ακόμη στο σημείο να πω ότι είμαι άθεος, όμως δεν αμφισβητούσα απλώς κάποια χαρακτηριστικά του χριστιανισμού, όπως τη θεότητα του Χριστού και την Ανάσταση. Ούτως ή άλλως, ποτέ δεν είχα βαθιά πίστη για αυτά. Ξεκίνησα να βλέπω τον χριστιανισμό σαν έναν μύθο και όχι με την καλή έννοια. Από εκεί και έπειτα, ξεκίνησε να με βασανίζει το ερώτημα: Τι κάνω εδώ; Αναρωτιόμουν τακτικά πώς θα μπορούσα να ξεφύγω από όλο αυτό.

Έτσι, για έναν χρόνο κήρυττα από την Παλαιά Διαθήκη και προσπαθούσα να κατανοήσω τη μυθολογική σκοπιά του χριστιανισμού. Όταν αποφάσισα να φύγω, η εκκλησία μου ανακουφίστηκε. Έβλεπαν όλα αυτά που περνούσα και δεν ήταν ευχάριστο θέαμα. Μερικοί χάρηκαν που με είδαν να φεύγω. Άλλοι ανησυχούσαν για εμένα. Όμως νομίζω ότι όλοι ένιωσαν πως η αποχώρησή μου ήταν η καλύτερη επιλογή.

Τις Κυριακές το μόνο που ήξερα να κάνω ήταν να πηγαίνω εκκλησία, οπότε συνέχισα να το κάνω. Τότε συνειδητοποίησα ότι διαρκώς έψαχνα κάτι που αδυνατούσα να βρω. Ξέρω ότι πολύς κόσμος πιστεύει πως η κοινότητα της Εκκλησίας δεν είναι αρκετά μεγάλη. Η θρησκεία βασίζεται στην κοινότητα. Σε κάνει να νιώθεις πως έχεις αξία. Έχω περάσει πολύ χρόνο προσπαθώντας να σκεφτώ πώς να φέρω πόρους στον εκκοσμικευμένο πολιτισμό, οι οποίοι νομίζω ότι είναι πολύτιμοι. Όπως, λίγη ζεστασιά. Μια βάση πάνω στην οποία να έρθει κοντά η κοινότητα.

Shlomo Levin, Πρώην Ραβίνος: «Είναι δύσκολο να ζεις γνωρίζοντας ότι υπάρχει Θεός στον ουρανό που θα σε τιμωρήσει»

Ως ραβίνος, έχεις ευθύνη και καλείσαι να απαντάς σε ερωτήματα. Αυτά τα ερωτήματα μπορεί να είναι πολύ βαθιά, όπως, «Ραβίνε, τι γίνεται μετά τον θάνατο;», αλλά και πολύ πεζά, όπως, «Ραβίνε, αυτό το γιαούρτι είναι νηστίσιμο;». Καθώς μεγάλωνα, ένιωθα να έχω πολύ λιγότερη εμπιστοσύνη στην ικανότητά μου να απαντώ σε όλα αυτά τα ερωτήματα. Μου φαινόταν τεράστιο το βάρος του να έχεις όλες τις απαντήσεις. 

Οι άνθρωποι σε ρωτάνε μετά από μια κηδεία, «Μπορεί να με ακούσει ακόμη αυτό το πρόσωπο;» και εγώ δεν έχω ιδέα. Όμως, δεν μπορούσα να πω, «Δεν ξέρω». Πραγματικά είχα βαριά τη συνείδησή μου γνωρίζοντας ότι οι απαντήσεις που δίνω στον κόσμο μπορεί να τον πληγώσουν. Νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι βλέπουν τον ορθόδοξο ιουδαϊσμό ως πηγή χαράς. Δεν έχω κανένα πρόβλημα με αυτό, αν αυτό θέλουν. Όμως, μερικές φορές, σαφώς και δεν ήταν αυτό. Κάποιοι άνθρωποι υποχρεώνονταν να υποφέρουν.

Το να μην έχω πίστη μού φάνηκε πολύ απελευθερωτικό. Είναι δύσκολο να ζεις γνωρίζοντας ότι υπάρχει Θεός στον ουρανό που θα σε τιμωρήσει, αν δεν κάνεις ένα συγκεκριμένο τελετουργικό, μια συγκεκριμένη ώρα, σε μια συγκεκριμένη μέρα. Είναι πολύ πιο εύκολο τώρα. Δεν μου λείπει καθόλου.

EJ Hill, Ιδρυτής μιας Ολλανδικής Μεταρρυθμισμένης Εκκλησίας στη Νότια Αφρική: «Ο Θεός της Βίβλου ενέκρινε πολλά πράγματα με τα οποία διαφωνούσα»

Γεννήθηκα μέσα στην Ολλανδική Μεταρρυθμισμένη Εκκλησία της Νότιας Αφρικής, όμως στην ηλικία των 16 βίωσα μια «υπερφυσική εμπειρία» - ή, τουλάχιστον, έτσι το είχα ερμηνεύσει τότε. Ήμουν πεπεισμένος ότι ο Θεός μου είχε αποκαλυφθεί, επειδή με επέλεξε, για να εκπληρώσω έναν ξεχωριστό σκοπό. Σχεδόν για 21 χρόνια, περνούσα τον ελεύθερό μου χρόνο μελετώντας τη Βίβλο και τη χριστιανική απολογητική. Σιγά-σιγά, αλλά σταθερά, εξέταζα με πιο κριτική ματιά τη Βίβλο. 

Σύντομα συνειδητοποίησα ότι ο Θεός της Βίβλου ενέκρινε πολλά πράγματα με τα οποία διαφωνούσα, όπως την υποχρεωτική άμβλωση, τη δουλεία, τον μισογυνισμό και την εξαπάτηση δια αντιπροσώπου, ανάμεσα σε άλλα. Διαπίστωσα ότι το μόνο πράγμα που έκανα εγώ, όπως και όλοι οι υπόλοιποι, ήταν να επιβεβαιώνουμε στο μυαλό μας όλα όσα πιστεύαμε ότι ενέκρινε ο Θεός. Αυτή η «μικρή φωνή» στο κεφάλι μας, ήταν ουσιαστικά η δική μας, όχι του Θεού. 

Η απώλεια της πίστης μου ήταν από τις χειρότερες εμπειρίες της ζωής μου. Κατέρρευσε όλη μου η ζωή. Έχασα πολλούς φίλους. Έχασα τη σύζυγό μου. Έχασα την αξιοπιστία μου. Είχα ήδη φύγει από το ιερατείο λίγα χρόνια νωρίτερα, για να ιδρύσω το δικό μου ανεξάρτητο χριστιανικό ιερατείο. Οι άνθρωποι που με ακολουθούσαν εντός και εκτός Διαδικτύου ήταν συντετριμμένοι. Έλαβα πολλά αιτήματα για διευκρινίσεις, μηνύματα μίσους και κριτικές.

Σίγουρα δεν μισώ την Εκκλησία. Λατρεύω τους ανθρώπους, ακόμη και αυτούς που διαφωνούν μαζί μου, ακόμη και αυτούς που με αντιπαθούν. Παρά τις πεποιθήσεις τους, οι Εκκλησίες πράγματι παρέχουν τροφή, ρούχα, παρηγοριά και εκπαίδευση σε πολλούς ανθρώπους. Όποιος το αρνείται αυτό είναι, το λιγότερο, ανέντιμος και κοντόφθαλμος.

Πιστεύω όμως ότι σπαταλούν πολύ χρόνο, ενέργεια και χρήματα σε ανοησίες.

06 July 2021

Σπύρου Σφενδουράκη: Στον καθρέφτη του Δαρβίνου

του Μιχάλη Μακρόπουλου, bookpress.gr, 3/7/2021

Η δαρβινική θεωρία εξηγεί την ύπαρξή μας κι αυτήν όλων των άλλων πλασμάτων στη Γη, και θα μπορούσε, έτσι, να μας κάνει ταπεινούς, θα μπορούσαμε γνωρίζοντάς την να νιώθουμε περισσότερη έγνοια για τη ζωή, αυτό το τόσο ευαίσθητο «θαύμα» που απ’ όσο μέχρι τώρα ξέρουμε συντελέστηκε στον πλανήτη μας και πουθενά αλλού· και σε καμία περίπτωση η γνώση δεν μειώνει το δέος μας απέναντι στην άπειρη πολυπλοκότητα της ζωής, αλλά απεναντίας το βαθαίνει, όσο μαθαίνουμε περισσότερα και τούτη η πιο θαυμαστή απ’ όλες τις ιστορίες που έχει να μας αφηγηθεί ο κόσμος μας ξετυλίγεται πιο καθαρή μπροστά στα μάτια μας. 

Αίφνης, ως κι ένα βακτήριο δείχνει πολύτιμο (κι ας είναι ομολογουμένως ενοχλητικό, πολλές φορές, ή ακόμα και ολέθριο). Είναι ο τοσοσδά πιο, πιο μακρινός μας ξάδερφος στο δέντρο της ζωής. Από την προνομιακή μας θέση του τσιφλικά σ’ έναν πλανήτη που τον έχουμε μετατρέψει όλον σε τσιφλίκι μας, χάρη στη γνώση της εξέλιξης, δηλαδή στη γνώση της πιο κοντινής ή πιο μακρινής συγγένειάς μας μ’ ό,τι κατοικεί τη Γη, αποχτούμε μιαν αληθινή θέση στην ευωχία της ζωής – και νιώθουμε τις ωδίνες του τόσο δύσκολου τοκετού της.




Στο βιβλίο του Στον καθρέφτη του Δαρβίνου, ο Σπύρος Σφενδουράκης, καθηγητής οικολογίας και βιοποικιλότητας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, αναπτύσσει με τρόπο προσιτό και εύληπτο, σαφώς με γνώση του αντικειμένου, το πλήθος των ενδείξεων που συνηγορούν υπέρ της εγκυρότητας της δαρβινικής θεωρίας, επιχειρηματολογεί ενάντια στο δημιουργισμό και τον «ευφυή σχεδιασμό», ξεκαθαρίζει συνήθεις πλάνες σχετικά με την τελεολογία της εξέλιξης, τη δράση της φυσικής επιλογής, τους λόγους που υπάρχουν και θα υπάρχουν «ελλείποντες κρίκοι», κ.λπ.

Ένα βιβλίο που θα άξιζε να διαβαστεί απ’ οποιονδήποτε, είτε η στάση του είναι σύμφωνη είτε είναι αντιρρητική, κατά περίπτωση, απέναντί του. Έτσι κι αλλιώς, είναι σύνηθες οι αντιρρήσεις να απορρέουν από την άγνοια κι όχι απ’ τη γνώση.

Προφανώς, ο Καθρέφτης του Δαρβίνου πρωτίστως δεν απευθύνεται σ’ όσους ενστερνίζονται τη δαρβινική θεωρία (αν και με την οργάνωσή του το βιβλίο είναι μια πρώτης τάξης ευκαιρία για να βάλουν τα επιχειρήματά τους σε μια σειρά), μα κυρίως απευθύνεται σ’ εκείνους που τη βλέπουν με σκεπτικισμό, ως μια ακόμα «θεωρία» (μια λέξη που στην επιστήμη έχει έννοια ολωσδιόλου διαφορετική απ’ αυτή στην κοινή της χρήση). Από τούτη λοιπόν την άποψη, είναι ένα βιβλίο που θα άξιζε να διαβαστεί απ’ οποιονδήποτε, είτε η στάση του είναι σύμφωνη είτε είναι αντιρρητική, κατά περίπτωση, απέναντί του. Έτσι κι αλλιώς, είναι σύνηθες οι αντιρρήσεις να απορρέουν από την άγνοια κι όχι απ’ τη γνώση.

Είναι σύνηθες, μα όχι και κανόνας απαράβατος. Έτσι, σ’ ό,τι είπα ως τώρα, θα προβάλω έναν αντίλογο. Κι αν η δαρβινική θεωρία εξηγεί την ύπαρξη του ανθρώπου, δεν δίνει εντούτοις καμία απάντηση στις αγωνίες που γεννά τούτη η ύπαρξη· ο «καθρέφτης του Δαρβίνου», όταν τον ρωτούμε «Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου, πες μου ποιος είμαι», μας δίνει όλο και πιο ξεκάθαρες απαντήσεις, όσο εκλεπτύνει η επιστήμη της βιολογίας τα εργαλεία της, μα δεν μπορεί τελικά να λύσει το ίδιο το αίνιγμα της ύπαρξης που αντιλαμβάνεται τον εαυτό της σαν να ’ναι ένας άλλος, τον βιώνει ως αφήγημα, ως μια «ιστορία του εαυτού», και κυρίως γνωρίζει το τέλος της, με τούτη τη γνώση να ορθώνεται πάντα μπρος της ως το μέγα μυστήριο. Μπορεί ίσως να εξηγήσει γιατί συμβαίνει αυτό, μα όχι και να δώσει λύσεις αφού πλέον συμβαίνει. 

Οι δάφνες που διεκδικεί ένα πεδίο γνώσης δεν μπορεί ταυτόχρονα να ’ναι επιστημονικές και υπαρξιακές· υπάρχει μεταξύ τους μια αλληλοαναίρεση. Απάντηση ή παραμυθία, ανάλογα, στο βασανιστικό ερώτημα «ποιος είμαι», παλεύουν να δώσουν η φιλοσοφία, η θρησκεία, η ποίηση. Αν η απάντηση της εξελικτικής βιολογίας είναι: «Είσαι μια απείρως σύνθετη βιολογική μηχανή», τούτο δεν είναι απάντηση, ή τέλος πάντων είναι άλλης τάξης απάντηση απ’ αυτό καθαυτό το ερώτημα. Η απάντηση στο ερώτημα μπορεί τελικά να ’ναι μόνο προσωπική, και προσωπικές απαντήσεις δεν δίνει ούτε η βιολογία ούτε καμία επιστήμη. 

Έτσι, βρίσκω κάπως «σόλοικες» τις διατυπώσεις όπως αυτή: «Αυτός είναι και ο λόγος που πάρα πολλά από τα χαρακτηριστικά του είδους μας, τόσο στο σώμα όσο και στη συμπεριφορά, δεν ταιριάζουν πολύ καλά με τις σημερινές συνθήκες διαβίωσής μας και δημιουργούν πλείστα προβλήματα. Πολλά απ’ αυτά προσέφεραν πλεονεκτήματα στους κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες προγόνους μας, αλλά σήμερα είναι αντιπροσαρμοστικά. Τα παραδείγματα είναι άφθονα: από την έλξη μας προς το αλάτι και τη ζάχαρη μέχρι τη θρησκευτικότητα […]» (σ. 77), που τσουβαλιάζουν «ζάχαρη» και «θρησκευτικότητα» στο ίδιο σακί – και οι κοινωνιοβιολογικές ερμηνείες της ανθρώπινης συμπεριφοράς στα τελευταία κεφάλαια του βιβλίου σηκώνουν πολλή κουβέντα.

Οι δάφνες που διεκδικεί ένα πεδίο γνώσης δεν μπορεί ταυτόχρονα να ’ναι επιστημονικές και υπαρξιακές· υπάρχει μεταξύ τους μια αλληλοαναίρεση.

Είναι πιστεύω καιρός οι «αντίπαλοι» (και σ’ αυτήν την αντιπαλότητα ο θρησκευτικός φανατισμός έχει παίξει σίγουρα πολύ μεγάλο ρόλο), κι ας μη συμφωνούν, να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι. Τελικά, έχουν να χωρίσουν πολύ λιγότερα πράγματα απ’ αυτό το μεγαλύτερο που το μοιράζονται όλοι: την ίδια τη ζωή.