Οι φιλελεύθεροι σε όλη την Ευρώπη –και στην Ιταλία, εννοείται– ήθελαν να τιμήσουν αυτόν τον πρωτοπόρο διανοητή, αλλά έπεφταν διαρκώς πάνω στις αντιρρήσεις των θεοκρατικών και άλλων αντιδραστικών κύκλων. Τελικά, μετά από πολλές αποτυχημένες προσπάθειες, έγινε το έτος 1889, σχεδόν 300 χρόνια μετά τη θανάτωσή του, δυνατή η αποκάλυψη του ανδριάντα που στέκεται ακόμα σήμερα στο Campo dei Fiori της Ρώμης.
Από όλες τις πόλεις της Ιταλίας ταξίδεψαν επί τούτου πολλές χιλιάδες φιλελεύθεροι πολίτες προς τη Ρώμη, όπου συγκεντρώθηκαν περί τις 20.000 άνθρωποι. Το Βατικανό έδωσε εντολή, αφού δεν μπόρεσε να αποτρέψει την τοποθέτηση του ανδριάντα του Giordano Bruno, να κλείσουν όλοι οι καθολικοί ναοί και οι κληρικοί να εγκαταλείψουν τη Ρώμη. Έπρεπε επίσης να φύγουν από την πόλη και οι σπουδαστές των εκκλησιαστικών σχολών και σεμιναρίων – προφανώς για να μην ενημερωθούν για το έργο του Giordano Bruno και να μην πληροφορηθούν ποιοι και πώς τον δολοφόνησαν.
Μαζί με τους ανθρώπους του εκκλησιαστικού μηχανισμού εγκατέλειψαν τη Ρώμη για μερικές μέρες ή εβδομάδες και πολλές οικογένειες «ευγενών», επειδή είχε κυκλοφορήσει η φήμη ότι η συγκέντρωση τόσων πολλών ανθρώπων εκείνες τις ημέρες στη Ρώμη απέβλεπε στη δημιουργία συνθηκών για ξέσπασμα μιας μεγάλης «ιταλικής επανάστασης» -αντίστοιχης με τη γαλλική- ακριβώς 100 χρόνια μετά την κατάληψη της Βαστίλης. Φυσικά, δεν έγινε καμιά επανάσταση, ούτε συνέβησαν καν βίαια επεισόδια.
Παρ’ όλα αυτά, ο πάπας εκείνης της περιόδου, Λέων 13ος, κάλεσε τους «πιστούς» και τους «δημοκράτες» όλου του κόσμου να προστατεύσουν το Βατικανό από τους άθεους επαναστάτες και να δώσουν στην πολιτεία του την κοσμική εξουσία ενός κράτους, πράγμα που πέτυχαν τελικά οι διάδοχοί του σε συνεργασία με το φασιστικό καθεστώς του Μουσολίνι. Το κήρυγμα του πάπα κατά των επαναστατών και, ουσιαστικά, κατά του Giordano Bruno και της τοποθέτησης του ανδριάντα του στη Ρώμη, διαβάστηκε τότε από τους καθολικούς κληρικούς στους ναούς όλου του κόσμου, όπου υπήρχε καθολικό ποίμνιο.
Τα τελευταία χρόνια, από το έτος 2000 και μετά επανήλθε στη συζήτηση των διανοουμένων και των μελετητών της κοσμολογίας ο Giordano Bruno, επειδή διαπιστώθηκε ότι πολλές από τις επιστημονικές εικασίες του φαίνεται να επιβεβαιώνονται, χωρίς ο ίδιος να είχε ποτέ τη δυνατότητα να παρατηρήσει και υπολογίσει φυσικά φαινόμενα και μαθηματικά μοντέλα, όπως γίνεται σήμερα στην επιστήμη.
Αυτή η επαναφορά του Giordano Bruno στη δημόσια συζήτηση οδήγησε Γερμανούς φυσιοκράτες στην τοποθέτηση ενός νεότερου μνημείου προς τιμήν του πολύ σημαντικού αυτού φιλοσόφου και φυσιοδίφη του 16ου αιώνα. Ο εκπρόσωπος του Ιδρύματος Giordano Bruno στη Γερμανία, Δρ. Michael Schmidt-Salomon, ανέφερε στον πανηγυρικό λόγο του ότι αυτό το άγαλμα είναι απαραίτητο να υπενθυμίζει, πέρα από τον Bruno, ταυτόχρονα και τα εγκλήματα του εκκλησιαστικού μηχανισμού σε βάρος των επιστημόνων.
Ο νέος ανδριάντας, με σύγχρονες εικαστικές αντιλήψεις, τοποθετήθηκε πριν από μερικές ημέρες στην ιστορική Potzdamer Platz του Βερολίνου και οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να ενημερωθούν για τη ζωή και το έργο του Bruno. Η ίδια αυτή ενημέρωση δίνεται και στο Internet σ’ αυτή τη διεύθυνση!
(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)