Αθωώνονται οι Σπαρτιάτες
Και ο Καιάδας ήταν μύθος της αρχαίας Σπάρτης. Επιστημονικές έρευνες σε υπολείμματα οστών στους πρόποδες του Ταΰγετου μαρτυρούν πως δεν επρόκειτο για βρέφη που είχαν ριφθεί εκεί, αλλά για ενήλικες 18 έως 35 ετών, πιθανόν κατάδικους, προδότες ή αιχμάλωτους. Όπως δηλώνει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Θεόδωρος Πίτσιος, καθηγητής Ιατρικής Ανθρωπολογίας, πέντε χρόνια ερευνών σε οστά 46 ανδρών από τον 5ο και 6ο αιώνα π.Χ. τείνουν να μας οδηγήσουν στο συμπέρασμα ότι ο Καιάδας ήταν μια υπερβολή. Υπαίτιος ο Πλούταρχος, που άρχισε να διαδίδει τον «μύθο» τον 1ο μ.Χ. αιώνα.
Κι άλλες πληροφορίες από Ιστορικούς του 1ου και 2ου αιώνα μ.Χ., όπως ο Πλούταρχος και ο Παυσανίας, μας έχουν κληροδοτήσει εσφαλμένες πληροφορίες και εκτιμήσεις, από τις οποίες είναι δύσκολο να απελευθερωθούμε πια. Έτσι, οι ερευνητές του 21ου αιώνα δεν είναι βέβαιοι ότι ο σημερινός αρχαιολογικός χώρος των Μυκηνών ταυτίζεται με το μυκηναϊκό κέντρο εξουσίας που περιγράφει ο Όμηρος.
Ήδη κατά την κλασική ελληνική και κατά την ελληνιστική εποχή, μια χιλιετία και περισσότερο από την παρακμή του μυκηναϊκού πολιτισμού, οι τότε ερευνητές και περιηγητές δεν ήταν σε θέση να εντοπίσουν πόλεις και επαρχίες που ανέφερε ο Όμηρος και οι οποίες θεωρούνταν ήδη τότε «αρχαίες». Σε διάφορες περιοχές και σε ερειπωμένες πόλεις δίνονταν λοιπόν ομηρικές ονομασίες, με εικασίες που δεν φαίνεται να επιβεβαιώνονται πάντα από τα ευρήματα και από τις εκτιμήσεις των σημερινών αρχαιολόγων.
Μην εκπλαγούμε λοιπόν, αν κάποια στιγμή ανακαλυφθούν ερείπια των πραγματικών Μυκηνών. Ο Όμηρος αναφέρει ότι ο Αγαμέμνων κατέβηκε από το ανάκτορό του και μπήκε στο πλοίο. Αλλά οι σημερινές Μυκήνες, κοντά στο Ναύπλιο, δεν ήταν ποτέ παραθαλάσσιες. Δεν υπήρχε εκεί κοντά ποταμός, ο οποίος προώθησε, με την πάροδο των χιλιετιών, την ακτογραμμή με προσχώσεις. Ίσως, βέβαια, ο συγγραφέας αυτής της ομηρικής ωδής να μην είχε επισκεφτεί ποτέ την περιοχή των Μυκηνών και να περιέγραψε τα γεγονότα από διηγήσεις, ίσως πάλι να ήταν οι Μυκήνες κάπου αλλού - υπάρχει υποψία για την περιοχή του Μαλέα στη Λακωνία. Οπότε μετά θα ψάχνουν οι μελετητές, ποια είναι η αρχαία πόλη που ονομάζαμε εμείς μέχρι τώρα «Αρχαίες Μυκήνες».
.
Κι άλλες πληροφορίες από Ιστορικούς του 1ου και 2ου αιώνα μ.Χ., όπως ο Πλούταρχος και ο Παυσανίας, μας έχουν κληροδοτήσει εσφαλμένες πληροφορίες και εκτιμήσεις, από τις οποίες είναι δύσκολο να απελευθερωθούμε πια. Έτσι, οι ερευνητές του 21ου αιώνα δεν είναι βέβαιοι ότι ο σημερινός αρχαιολογικός χώρος των Μυκηνών ταυτίζεται με το μυκηναϊκό κέντρο εξουσίας που περιγράφει ο Όμηρος. Ήδη κατά την κλασική ελληνική και κατά την ελληνιστική εποχή, μια χιλιετία και περισσότερο από την παρακμή του μυκηναϊκού πολιτισμού, οι τότε ερευνητές και περιηγητές δεν ήταν σε θέση να εντοπίσουν πόλεις και επαρχίες που ανέφερε ο Όμηρος και οι οποίες θεωρούνταν ήδη τότε «αρχαίες». Σε διάφορες περιοχές και σε ερειπωμένες πόλεις δίνονταν λοιπόν ομηρικές ονομασίες, με εικασίες που δεν φαίνεται να επιβεβαιώνονται πάντα από τα ευρήματα και από τις εκτιμήσεις των σημερινών αρχαιολόγων.
Μην εκπλαγούμε λοιπόν, αν κάποια στιγμή ανακαλυφθούν ερείπια των πραγματικών Μυκηνών. Ο Όμηρος αναφέρει ότι ο Αγαμέμνων κατέβηκε από το ανάκτορό του και μπήκε στο πλοίο. Αλλά οι σημερινές Μυκήνες, κοντά στο Ναύπλιο, δεν ήταν ποτέ παραθαλάσσιες. Δεν υπήρχε εκεί κοντά ποταμός, ο οποίος προώθησε, με την πάροδο των χιλιετιών, την ακτογραμμή με προσχώσεις. Ίσως, βέβαια, ο συγγραφέας αυτής της ομηρικής ωδής να μην είχε επισκεφτεί ποτέ την περιοχή των Μυκηνών και να περιέγραψε τα γεγονότα από διηγήσεις, ίσως πάλι να ήταν οι Μυκήνες κάπου αλλού - υπάρχει υποψία για την περιοχή του Μαλέα στη Λακωνία. Οπότε μετά θα ψάχνουν οι μελετητές, ποια είναι η αρχαία πόλη που ονομάζαμε εμείς μέχρι τώρα «Αρχαίες Μυκήνες».
.
