...
Σε προηγούμενο κείμενο αναφερθήκαμε στην πρόθεση της γερμανικής κυβέρνησης να κινήσει τις νομικές διαδικασίες για την απαγόρευση της Σαϊεντολογίας (Scientology) στη χώρα της. Επί του θέματος ρωτήθηκε ο Δρ. Michael Schmidt-Salomon (MSS), συγγραφέας φιλοσοφικών και πολιτικών κειμένων, ηγετική προσωπικότητα των άθρησκων κινημάτων στη Γερμανία και Πρόεδρος του «Ιδρύματος Giordano Bruno», το οποίο έχει διακηρυγμένο στόχο τη στήριξη του «εξελικτικού ανθρωπισμού». Τις ερωτήσεις υποβάλλει η κ. Claudia Wangerin (CW), συνεργάτης της νελαιΐστικης καθημερινής εφημερίδας «Junge Welt» (=νέος κόσμος, πρώτη κυκλοφορία 1947).
Σε προηγούμενο κείμενο αναφερθήκαμε στην πρόθεση της γερμανικής κυβέρνησης να κινήσει τις νομικές διαδικασίες για την απαγόρευση της Σαϊεντολογίας (Scientology) στη χώρα της. Επί του θέματος ρωτήθηκε ο Δρ. Michael Schmidt-Salomon (MSS), συγγραφέας φιλοσοφικών και πολιτικών κειμένων, ηγετική προσωπικότητα των άθρησκων κινημάτων στη Γερμανία και Πρόεδρος του «Ιδρύματος Giordano Bruno», το οποίο έχει διακηρυγμένο στόχο τη στήριξη του «εξελικτικού ανθρωπισμού». Τις ερωτήσεις υποβάλλει η κ. Claudia Wangerin (CW), συνεργάτης της νελαιΐστικης καθημερινής εφημερίδας «Junge Welt» (=νέος κόσμος, πρώτη κυκλοφορία 1947). CW: κ. Schmidt-Salomon, ο υπουργός εσωτερικών του Αμβούργου σκοπεύει να υποβάλλει αίτημα στο συμβούλιο των υπουργών εσωτερικών για απαγόρευση της Σαϊεντολογίας από το συνταγματικό δικαστήριο της χώρας. Τι γνώμη έχετε επ’ αυτού;
MSS: Πιστεύω ότι μια δημοκρατία, μια ανοικτή κοινωνία, πρέπει να προστατεύεται από τους εχθρούς της, αλλά είναι επίσης απαραίτητο να τηρείται η αναλογία των μέσων κάθε πλευράς. Αν σκεφτούμε πόσες άλλες θρησκευτικές και φιλοσοφικές ομάδες με αντιδημοκρατικό δυναμικό δραστηριοποιούνται στη Γερμανία, θα έλεγα ότι η απαγόρευση της Σαϊεντολογίας δεν αποτελεί ανάλογο μέσο.
CW: Μπορείτε να ονομάσετε άλλες ομάδες;
MSS: Πριν από χρόνια έκανα ο ίδιος σε μια μελέτη σύγκρισης του «βαθμού επικινδυνότητας» μεταξύ της Σαϊεντολογίας και της ελιτίστικης καθολικής οργάνωσης Opus Dei. Η Σαϊεντολογία πήρε 32 βαθμούς και το Opus Dei 40 βαθμούς επικινδυνότητας.
CW: Ποια ήταν τα κριτήρια γι’ αυτό το «τεστ επικινδυνότητας»;
MSS: Υπήρχαν διάφορες ομάδες κριτηρίων, αρχικά για τον δημιουργό της οργάνωσης, μετά εννοείται για τη διδασκαλία, τα μέλη, την εσωτερική δομή και, φυσικά, την επιρροή στην κοινωνία. Το φαινόμενο να προσπαθούν γονείς να αποσύρουν τα παιδιά τους από το γενικό σχολικό σύστημα εκπαίδευσης δεν αφορά αποκλειστικά στους σαϊεντολόγους, αλλά εξ ίσου διάφορες χριστιανικές ομάδες.
Προτεστάντες έχουν εξ ίσου δογματική και αυταρχική εσωτερική δάρθρωση, όπως οι σαϊεντολόγοι. Το ίδιο ισχύει και για τις ισλαμικές θρησκευτικές ομάδες. Όταν διάφορες ομάδες προσπαθούν να απομονώσουν τα παιδιά τους από το εκπαιδευτικό σύστημα, είναι απαραίτητο να παρεμβαίνει το κράτος διορθωτικά. Αυτά που προσάπτουν διάφοροι στους σαϊεντολόγους, π.χ. επιρροή στην πολιτική, εχθρικές εκδηλώσεις για μέλη που αποχώρησαν, δημιουργία συγκαλυμμένων οργανώσεων κ.ά., ισχύουν εξ ίσου και για διάφορες άλλες θρησκευτικές ομάδες.
CW: Εννοείτε, ιδιαίτερα το Opus Dei;
MSS: Το αντιδημοκρατικό δυναμικό στο Opus Dei είναι με βεβαιότητα υψηλότερο απ’ ότι στη Σαϊεντολογία. Παρ’ όλα αυτά κανένας πολιτικός δεν θα ερχόταν στην ιδέα να απαγορεύσει μια κεντρική οργάνωση της καθολικής εκκλησίας. Αλλά, όποιος αρχίζει με το Α, πρέπει να φτάσει και στο Β. Μια ειδική αντιμετώπιση για μικρές και εξωχριστιανικές ομάδες αντιφάσκει με την αρχή της ιδεολογικής ουδετερότητας του κράτους.
CW: Εννοείτε ότι θα μπορούσε κάποιος να μιλήσει για απαγόρευση της Σαϊεντολογίας, εφόσον δεν χρησιμοποιεί δύο μέτρα και δύο σταθμά;
MSS: Βεβαίως, αλλά και σ’ αυτή την περίπτωση πρέπει να απαντήσουμε στην ερώτηση: μέχρι πού φτάνει η ανεκτικότητά μας; Ανεκτικότητα (Toleranz) σημαίνει ότι ανεχόμαστε κάτι, με το οποίο δεν είμαστε σύμφωνοι. Και, εννοείται, υπάρχουν όρια της ανεκτικότητας που ξεπερνιούνται, όταν κάποιοι επιτίθενται στις θεμελιωδεις αρχές της πολιτείας μας. Κατά τη γνώμη μου, δικαίως και για σωστούς λόγους επικρατεί στη Γερμανία ανεξιθρησκία και πρέπει να ανεχόμαστε συμπεριφορές, οι οποίες δεν συμβαδίζουν κατά 100% με τις αρχές ενός σύγχρονου και πεφωτισμένου κράτους δικαίου. Η ανοχή σε τέτοιες συμπεριφορές, μέσα σε συγκεκριμένα όρια, ανήκει στην ουσία του κράτους δικαίου. Οι απαγορεύσεις πρέπει να είναι η «τελευταία λύση» (ultima ratio), διαφορετικά εκχωρείται στο κράτος μια θέση εξουσίας, η οποία κάποια στιγμή μπορεί να γίνει 
εξ ίσου επικίνδυνη, όπως είναι κάποιες ομάδες. Οι δημοκρατικές αρχές πρέπει να υποστηρίζονται πρωτίστως με τον διαφωτισμό και το διάλογο.
εξ ίσου επικίνδυνη, όπως είναι κάποιες ομάδες. Οι δημοκρατικές αρχές πρέπει να υποστηρίζονται πρωτίστως με τον διαφωτισμό και το διάλογο. CW: Τι άποψη έχετε για την αιτιολόγηση που δίνεται ότι «η Σαϊεντολογία επιδιώκει αντισυνταγματικούς στόχους με επιθετικό και μαχητικό τρόπο;»
MSS: Αυτές οι αιτιολογήσεις είναι, κατά την άποψή μου, μια επικίνδυνη επίθεση στην πλουραλιστικά συγκροτημένη κοινωνία μας, η οποία επίθεση δεν θα κτυπήσει μόνο θρησκευτικές ομάδες.
CW: Πώς θα ήταν δυνατόν να μεθοδευτούν μέτρα διαφωτισμού, αντί για απαγορεύσεις;
MSS: Πρέπει να πάμε να συζητήσουμε, να διαπραγματευτούμε σκληρά και να εισέλθουμε σε φιλοσοφικές αντιδικίες. Υπάρχει ευρύ πεδίο δραστηριοτήτων, επειδή ο διαφωτισμός στα σχολεία εξελίσσεται πολύ χαλαρά. Είναι απαραίτητο να εισαγάγουμε ένα μάθημα γενικής ισχύος για ηθική, διαμόρφωση της ζωής και θρησκειολογία, για όλους τους μαθητές. Μέχρι τώρα δημιουργούνται με την εκπαίδευση θρησκευτικά γκέτο για τα παιδιά.
