Διαχρονική οπισθοδρομικότητα
(του Παντελή Μπουκάλα, Καθημερινή, 30/1/2009)
Kαι πολιτικός να μην είσαι, δύσκολα αποφεύγεις μια κάποια αυτοσκηνοθεσία όταν σε φωτογραφίζουν ή, ακόμα περισσότερο, όταν σε απαθανατίζει η κάμερα· για το ποια ακριβώς είναι τα εφτά θανάσιμα αμαρτήματα η συζήτηση συνεχίζεται, το όγδοο πάντως είναι οπωσδήποτε η πόζα, η λατρεία της πόζας. Αν είσαι πάντως πολιτικός, προσέχεις να απεικονίζεσαι με βλέμμα λαμπερό και μ’ ένα χαμόγελο που να αποπνέει σιγουριά.
Τι θέλουν, ωστόσο, να μας πουν οι πολιτικοί που φροντίζουν να έχουν εμφανέστατο φόντο τους κάποιες εικόνες τη στιγμή που κάνουν δηλώσεις, μια Παναγία, έναν Χριστό ή τη Γέννηση, όπως ο κ. Τραγάκης, ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Ν.Δ., ή όπως ο κ. Καρατζαφέρης, ο οποίος στην εκπομπή του στο ιδιόκτητο κανάλι του μιλάει έχοντας στην πλάτη του εικονίσματα με σπαθοφόρους αγίους;
Οτι είναι πιστοί, ότι είναι καλοί χριστιανοί. Αυτό υποτίθεται ότι πρέπει να διαβάσουμε στη σκηνοθετική επιλογή τους. Μάλιστα. Είναι τόσο βαθιά πιστοί που αισθάνονται την ανάγκη να το φωνάξουν, να το διατρανώσουν, να το δείξουν και στην κάμερα, ώστε, αν και δεν ζούμε σε εποχή δίωξης των χριστιανών και δεν χρειάζεται καμία ηρωική ομολογία πίστεως, να το αντιληφθούν οι πάντες και να το μετρήσουν εν καιρώ τω δέοντι, στης κάλπης τον καιρό δηλαδή.
Κι είναι τόσο καλοί χριστιανοί, που μέσα στο φλογερό πάθος τους ξεχνούν μια από τις σπουδαιότερες εντολές του Χριστού τον οποίο λατρεύουν, την εντολή κατά της υπόκρισης και της επίδειξης, κατά της πόζας. «Οταν προσεύχη», έλεγε λοιπόν ο Χριστός εν τη αφελεία του, «ουκ έση ώσπερ οι υποκριταί». Και σε σύγχρονα ελληνικά, άρα πιθανόν ευκολότερα κατανοητά: «Οταν προσεύχεστε, να μην είστε σαν τους υποκριτές, που τους αρέσει να στέκονται και να προσεύχονται στις συναγωγές και στα σταυροδρόμια για να κάνουν καλή εντύπωση στους ανθρώπους· όταν προσεύχεσαι, πήγαινε στο πιο απόμερο δωμάτιο του σπιτιού σου, κλείσε την πόρτα σου και προσευχήσου εκεί κρυφά στον Πατέρα σου· κι ο Πατέρας σου, που βλέπει τις κρυφές πράξεις, θα σε ανταμείψει φανερά».
Απλά είναι (ή μάλλον απλά θα έπρεπε να είναι) όσα λέει εδώ ο Χριστός. Κι ας μη βιαστεί κανείς, συρμένος από το φαρισαϊσμό του, να πει ότι μιλάει για συναγωγές και σταυροδρόμια κι όχι για τηλεόραση και κάμερες, άρα δεν μας αφορούν. Ποιο σταυροδρόμι αλήθεια είναι σήμερα σπουδαιότερο από την τηλεόραση, και ποια συναγωγή έχει μαζικότερη προσέλευση «πιστών» από τον γυάλινο ναό; Ουδείς μπορεί να απαγορεύσει σε κανέναν να πιστεύει οτιδήποτε.
Οσοι πάντως εντάσσουν το ίδιο τους το θρησκευτικό φρόνημα (ή την εικόνα του) στον προπαγανδιστικό οπλισμό τους, προσδοκώντας ότι θα ανταμειφθούν όχι στους ουρανούς αλλά επί γης και εντός κάλπης, είναι ελάχιστα πιστευτοί. Εξίσου πιστευτοί με όσους κάνουν δηλώσεις με το εικόνισμα του Καρλ Μαρξ πίσω τους, ενώ τα κούφια λεγόμενά τους, καθηλωμένα στις αρχές του 20ού αιώνα, είναι μάλλον της αρμοδιότητας των αδελφών Μαρξ.
.
Τι θέλουν, ωστόσο, να μας πουν οι πολιτικοί που φροντίζουν να έχουν εμφανέστατο φόντο τους κάποιες εικόνες τη στιγμή που κάνουν δηλώσεις, μια Παναγία, έναν Χριστό ή τη Γέννηση, όπως ο κ. Τραγάκης, ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Ν.Δ., ή όπως ο κ. Καρατζαφέρης, ο οποίος στην εκπομπή του στο ιδιόκτητο κανάλι του μιλάει έχοντας στην πλάτη του εικονίσματα με σπαθοφόρους αγίους;Οτι είναι πιστοί, ότι είναι καλοί χριστιανοί. Αυτό υποτίθεται ότι πρέπει να διαβάσουμε στη σκηνοθετική επιλογή τους. Μάλιστα. Είναι τόσο βαθιά πιστοί που αισθάνονται την ανάγκη να το φωνάξουν, να το διατρανώσουν, να το δείξουν και στην κάμερα, ώστε, αν και δεν ζούμε σε εποχή δίωξης των χριστιανών και δεν χρειάζεται καμία ηρωική ομολογία πίστεως, να το αντιληφθούν οι πάντες και να το μετρήσουν εν καιρώ τω δέοντι, στης κάλπης τον καιρό δηλαδή.
Κι είναι τόσο καλοί χριστιανοί, που μέσα στο φλογερό πάθος τους ξεχνούν μια από τις σπουδαιότερες εντολές του Χριστού τον οποίο λατρεύουν, την εντολή κατά της υπόκρισης και της επίδειξης, κατά της πόζας. «Οταν προσεύχη», έλεγε λοιπόν ο Χριστός εν τη αφελεία του, «ουκ έση ώσπερ οι υποκριταί». Και σε σύγχρονα ελληνικά, άρα πιθανόν ευκολότερα κατανοητά: «Οταν προσεύχεστε, να μην είστε σαν τους υποκριτές, που τους αρέσει να στέκονται και να προσεύχονται στις συναγωγές και στα σταυροδρόμια για να κάνουν καλή εντύπωση στους ανθρώπους· όταν προσεύχεσαι, πήγαινε στο πιο απόμερο δωμάτιο του σπιτιού σου, κλείσε την πόρτα σου και προσευχήσου εκεί κρυφά στον Πατέρα σου· κι ο Πατέρας σου, που βλέπει τις κρυφές πράξεις, θα σε ανταμείψει φανερά».
Απλά είναι (ή μάλλον απλά θα έπρεπε να είναι) όσα λέει εδώ ο Χριστός. Κι ας μη βιαστεί κανείς, συρμένος από το φαρισαϊσμό του, να πει ότι μιλάει για συναγωγές και σταυροδρόμια κι όχι για τηλεόραση και κάμερες, άρα δεν μας αφορούν. Ποιο σταυροδρόμι αλήθεια είναι σήμερα σπουδαιότερο από την τηλεόραση, και ποια συναγωγή έχει μαζικότερη προσέλευση «πιστών» από τον γυάλινο ναό; Ουδείς μπορεί να απαγορεύσει σε κανέναν να πιστεύει οτιδήποτε.
Οσοι πάντως εντάσσουν το ίδιο τους το θρησκευτικό φρόνημα (ή την εικόνα του) στον προπαγανδιστικό οπλισμό τους, προσδοκώντας ότι θα ανταμειφθούν όχι στους ουρανούς αλλά επί γης και εντός κάλπης, είναι ελάχιστα πιστευτοί. Εξίσου πιστευτοί με όσους κάνουν δηλώσεις με το εικόνισμα του Καρλ Μαρξ πίσω τους, ενώ τα κούφια λεγόμενά τους, καθηλωμένα στις αρχές του 20ού αιώνα, είναι μάλλον της αρμοδιότητας των αδελφών Μαρξ.
.
