18 December 2010

Σε τι χρειάζομαι ένα θεό; (4)

Irene Nickel, 57 ετών, Braunschweig, έγγαμη με 2 γιους

(Όπως αναφέρθηκε στην εισαγωγή >>>, η απόδοση του
αρχικού κειμένου γίνεται ελεύθερα και με περικοπές!)

Σπούδασα Μαθηματικά και στη συνέχεια εργάστηκα ως προγραμματίστρια ηλεκτρονικών υπολογιστών. Οι γονείς μου ήταν προτεστάντες-λουθεριανοί, αλλά όχι ιδιαίτερα πιστοί. Πηγαίναμε στην εκκλησία τα Χριστούγεννα, όχι τις συνήθεις Κυριακές. Στο σπίτι είχαμε ελάχιστες θρησκευτικές συζητήσεις, περισσότερη επαφή απέκτησα στο σχολείο και στο κατηχητικό.

Όταν σκέφτομαι πίσω, βλέπω ότι είχα καλή σχέση με τη χριστιανική πίστη. Επειδή αισθανόμουν ότι οι γονείς και οι φίλες δεν με καταλάβαιναν, έβρισκα στήριγμα στο θεό που τον θεωρούσα κοντά μου. Με την πάροδο του χρόνου βελτιώθηκαν οι σχέσεις με τους/τις συνομηλίκους μου και νομίζω ότι μειώθηκε το ενδιαφέρον μου για το θεό και τη θρησκεία.

Όταν πέρασε ο καιρός, στα εφηβικά μου χρόνια, αντιμετώπισα τις σκοτεινές πλευρές της θρησκείας. Στο εκκλησιαστικό κήρυγμά του ο παπάς προσπαθούσε να προκαλέσει στους ανθρώπους αισθήματα ενοχής κι εγώ το έπαιρνα αυτό προσωπικά. Όταν έκανα κάποια «αμαρτία» θα με τιμωρούσε ο «θεός της αγάπης» με αιώνια βασανιστήρια! Κάθε φορά που τσακωνόμουνα με τον πατέρα μου (π.χ. έξυνα τα σπυράκια στο πρόσωπο), αισθανόμουν ένοχη και αμαρτωλή, λόγω ανυπακοής… Τότε με στεναχωρούσαν αυτά, τώρα τα θεωρώ γελοία και που τα σκέφτομαι!

Όποτε είχα διαφορετική άποψη από τον πατέρα μου, δεν τολμούσα να την αναφέρω, γιατί ήταν «αμαρτία» να διαφωνείς με τους γονείς σου. Έτσι προέκυπτε μια πειθαρχημένη ομάδα, με τον πατέρα αυθαίρετο ηγέτη.

Πιστεύω ότι η θρησκεία που δημιουργεί τέτοιες συμπεριφορές, προκαλεί ζημιά στους ανθρώπους. Δεν ήταν όλοι οι ευαγγελικοί κληρικοί όπως ο δικός μας, ξέρω σήμερα ότι βγαίνουν στη δημοσιότητα αρκετοί ανανεωτικοί που δεν συμφωνούν να συμπεριφέρεται η εκκλησία σαν μηχανισμός επιβολής και πειθαρχήσεως. Οι περισσότεροι ιερωμένοι ήταν και είναι, πάντως, της αυταρχικής κατηγορίας.

Όταν έπαψα να πιστεύω στις θρησκευτικές ιστορίες και τις ηθικολογίες των παπάδων, δεν ήθελα να ασχοληθώ πια με αυτά τα πράγματα και να πηγαίνω στην εκκλησία. Δεν είπα όμως στους γονείς και στον κληρικό της ενορίας τον πραγματικό λόγο, αλλά μόνο ότι ήθελα να διαβάζω για να πάρω στο απολυτήριο καλούς βαθμούς.

Μετά από περίπου 2 χρόνια, έφτασε η στιγμή της γνωστοποίησης. Όταν μια φορά άκουσε ο πατέρας μου εντυπωσιασμένος τις απόψεις μου για κάποιο θέμα, με ρώτησε: «Δεν είσαι χριστιανή;». Του απάντησα ευθέως «Όχι!». Έμεινε αρχικά άφωνος γιατί δεν περίμενε τέτοια απάντηση, οπότε μου είπε: «Τότε δεν είσαι παιδί μου!». «Ωραία», ανταπάντησα εγώ με πείσμα, «τότε δεν είμαι!»

Ο πατέρας μου εξοργίστηκε πολύ και έκτοτε με απέφευγε, έβγαινε από κάθε δωμάτιο του σπιτιού, όταν έμπαινα εγώ. Η μητέρα μου στριφογύριζε και προσπαθούσε να μεσολαβήσει… Για να επέλθει ηρεμία υποσχέθηκα στη μητέρα μου ότι θα ξανασκεφτώ τη σχέση μου με τη θρησκεία και αυτή το μετέφερε στον πατέρα μου.

Μετά από καιρό, κάποια στιγμή με ρώτησε ο πατέρας μου αν ξανασκέφτηκα το θέμα. Του απάντησα ότι το ξανασκέφτηκα και κατέληξα στο ίδιο συμπέρασμα και ότι δεν ενδιαφέρομαι να συζητάω πια γι’ αυτό. Έτσι έπαψε να υπάρχει πρόβλημα, αφού εγώ και ο πατέρας μου είχαμε σαφή σύνορα και η μητέρα μου πάντα βρισκόταν ανάμεσα για να μεσολαβεί.

Λίγο καιρό αργότερα, είπα στη μητέρα μου ότι θα ζητήσω να διαγραφώ πό την εκκλησία κι αυτή με συμβούλεψε να μην το κάνω ακόμα, μήπως εξοργιστεί ο πατέρας μου. Αρχικά την άκουσα, αλλά λίγο καιρό μετά πήγα και υπέβαλα αίτηση διαγραφής στο πρωτοδικείο.

Το 1984, λίγο καιρό πριν πεθάνει, μου είπε ο πατέρας μου ότι θέλει να προσευχηθεί για τη «σωτηρία» μου κι αν του το επιτρέπω. Του είπα ότι δεν με ενοχλεί και ότι το θεωρώ έκφραση της αγάπης του για μένα, αλλά δεν βλέπω να προκύψει κάτι αξιόλογο από τις προσευχές του. Στα τελευταία του είχε μάθει πλέον να ανέχεται διαφορετικές απόψεις μέσα στο σπίτι μας…

Στα χρόνια των σπουδών και της εργασίας κανείς δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ για τις θρησκευτικές αντιλήψεις μου και αν είμαι σε κάποια εκκλησία ή όχι. Ο σύζυγός μου δεν είχε διαγραφεί από την εκκλησία, αλλά ήταν αδιάφορος για όλα αυτά τα ζητήματα. Παντρευτήκαμε στο δημαρχείο και τα παιδιά μας δεν τα βαφτίσαμε. Οι συγγενείς δεν ήξεραν ότι έχω αποχωρήσει από την εκκλησία, αλλά δεν αναρωτήθηκαν, γιατί επιλέγω πολιτικές διαδικασίες, τουλάχιστον όχι μπροστά μου.

Οι περισσότεροι συνάδελφοι του άντρα μου έλεγαν ότι, όποιος φεύγει από την εκκλησία, το κάνει για να γλιτώσει τον εκκλησιαστικό φόρο. Ότι μπορεί να υπάρχουν κι άλλοι λόγοι, ως προς την ίδια την εκκλησία και τη θρησκεία, δεν το είχαν σκεφτεί ποτέ.

Άφησα τον πρώτο γιο μου να παρακολουθήσει το μάθημα των θρησκευτικών, αφού συζήτησα με τη δασκάλα και διαπίστωσα ότι είναι μια σοβαρή γυναίκα. Όταν όμως ήρθε μια μέρα ο γιος μου και διηγήθηκε για τον μύθο με τη «θυσία του Αβραάμ» και πως ήθελε αυτός να σφάξει το γιο του και όλα αυτά τα ανατριχιαστικά, μίλησα πάλι με τη δασκάλα, η οποία μόλις τότε κατάλαβε, πόσο προβληματικό ήταν το περιεχόμενο αυτής της ιστορίας.

Στα 35 χρόνια μου δημοσίευσα το πρώτο κείμενό μου με κριτική στη θρησκεία. Προσπαθώντας να γράψω τέτοια άρθρα αναζητούσα εξηγήσεις για κάθε θέμα που προέκυπτε και κάθε εξήγηση έφερνε την επόμενη. Η κυριότερη ερώτηση ήταν, γιατί πρέπει να υποφέρουν αναίτια τόσοι άνθρωποι στον κόσμο; Αφού υπάρχει ένας παντοδύναμος θεός, ο οποίος αγαπάει τους ανθρώπους; Δεν έβρισκα καμία απάντηση σ’ αυτά τα ερωτήματα και κατέληγα ότι αυτός ακριβώς ήταν ένας λόγος για την απόρριψη της πίστης στο άγνωστο.

Δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο πράγμα που δίνει νόημα στη ζωή μου• μοναδικό νόημα είναι μια πετυχημένη ζωή. Και γι’ αυτό δεν χρειάζεται ένα μόνο πράγμα, επιτυχία στο σχολείο, στις σπουδές, σο επάγγελμα, στον αθλητισμό, στην οικογένεια… Δεν αρκούν μόνη η αγάπη με το σύζυγο, η αγάπη των παιδιών, η δραστηριοποίηση σε πολιτικές ομάδες, οι καλλιτεχνικές δραστηριότητες… Πρέπει από όλα ή από πολλά να υπάρχει ένα μερίδιο επιτυχίας για να θεωρώ τη ζωή μου πετυχημένη.

Για το αν συμβαίνει αυτό στην πραγματικότητα, τώρα είναι νωρίς να το εκτιμήσω. Μπορεί να λέω ψέματα στον εαυτό μου. Το δεύτερο παιδί μου είχε προβλήματα υγείας και γι’ αυτό εγκατέλειψα το επάγγελμα. Αλλά στους άλλους τομείς βλέπω ότι υπάρχουν επιτυχίες και κατακτήσεις, ο πρώτος γιος μου είναι ένας αξιόλογος άνθρωπος, ο γάμος μου είναι πολύ καλός και οι δραστηριότητές μου σε πολιτικές ομάδες μου δίνει τη δυνατότητα να συναναστραφώ με πολλούς σημαντικούς ανθρώπους.

Γενικά, χωρίς τη θρησκεία έχω ζήσει καλύτερα παρά με αυτή. Κι όταν διαπιστώνω ότι είμαι γιακάποιο λόγο ανασφαλής, αυτό δεν σχετίζεται με το θεό και δεν θα άλλαζε, αν είχα άλλες απόψεις.

Τι αποτελεί στήριγμα στη ζωή μου; Όταν αισθάνομαι καλά, όλα μου δίνουν στήριγμα και όταν είμαι στα «κάτω μου», τότε βρίσκω στήριγμα στον άντρα μου, στην οικογένεια και στον εαυτό μου, ο οποίος μου λέει να συνεχίσω και να διαμορφώσω δημιουργικά τη ζωή μου.