Οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν πριν από περίπου 65 εκατ. χρόνια μετά από μια πρόσκρουση ενός μεγάλου αντικειμένου (αστεροειδή ή κομήτη) στη Γη, όπως δείχνουν όλες οι ενδείξεις. Όμως πώς «ήρθαν στην εξουσία» πριν από 200 εκατ. χρόνια; Σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, πέτυχαν να κυριαρχήσουν στον πλανήτη μας και να παραμείνουν το κυρίαρχο είδος επί σχεδόν 160 εκατομμύρια χρόνια χάρη σε διαδοχικές τεράστιες εκρήξεις ηφαιστείων.
Η νέα μελέτη, υπό την παλαιοντολόγο και καθηγήτρια γεωλογικών επιστημών Τζέσικα Γουαϊτσάιντ του πανεπιστημίου Μπράουν, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό PNAS της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ, δείχνει ότι τρομερές ηφαιστειακές εκρήξεις οδήγησαν σε μεταβολή του κλίματος, προκαλώντας την μαζική εξαφάνιση όλων των βασικών ανταγωνιστών των δεινοσαύρων, αφήνοντας ανοικτό πλέον το πεδίο για να κυριαρχήσουν οι τελευταίοι.
Οι ερευνητές ανέλυσαν διάφορα στοιχεία, όπως ίχνη φυτών και ξύλου που βρέθηκαν ενσωματωμένα σε πετρώματα που προέρχονταν από λάβα, η οποία χρονολογείται από την μαζική καταστροφή των ειδών στο τέλος της εποχής του Τριαδικού, όταν εξαφανίστηκαν τα μισά (50%) τετράποδα της ξηράς, τα μισά φυτά και το ένα πέμπτο (20%) των ειδών της θάλασσας.
Οι ερευνητές, συγκρίνοντας τις αυξομειώσεις δύο διαφορετικών ισοτόπων (μορφών) του άνθρακα, που συνέβησαν στη διάρκεια των ηφαιστειακών εκρήξεων του μακρινού παρελθόντος, διαπίστωσαν ότι είχε διαταραχθεί σημαντικά ο λεγόμενος «κύκλος του άνθρακα» στη Γη εκείνη την εποχή και είχαν αυξηθεί στα ύψη το διοξείδιο του άνθρακα και τα σωματίδια του αέρα. Αυτό θα είχε ως συνέπεια ένα «σούπερ φαινόμενο του θερμοκηπίου» και μια μεγάλη άνοδο της θερμοκρασίας, που τελικά θα οδήγησε στον αφανισμό μεγάλου μέρους των χλωρίδας και της πανίδας του πλανήτη μας, ανοίγοντας τον δρόμο στους δεινόσαυρους.
Οι επιστήμονες δεν είναι ακόμα σίγουροι ποιος ακριβώς ήταν ο μηχανισμός (αν ήταν ένας μόνο) που σκότωσε τα είδη. Ούτε μπορούν να πουν να πουν με βεβαιότητα πώς και γιατί οι δεινόσαυροι επιβίωσαν - χωρίς να αποκλείουν ότι επρόκειτο απλώς για «τυφλή τύχη» και τίποτε περισσότερο. Οι βασικοί ανταγωνιστές των δεινοσαύρων που εξαφανίστηκαν, έμοιαζαν με κροκόδειλους (crurotarsans) και εκτιμάται ότι έδιναν τρομερές και φονικές μάχες με τους δεινόσαυρους στη διάρκεια της Τριαδικής περιόδου.
Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι οι ηφαιστειακές εκρήξεις πριν 200 εκατ. χρόνια (σε μια εποχή που η Β. Αμερική απομακρυνόταν από την Αφρική και δημιουργείτο ο Ατλαντικός ανάμεσά τους, διασπώντας έτσι πλέον την μέχρι τότε ενιαία υπερήπειρο Παγγαία) οδήγησαν στη διάχυση τεραστίων ποσοτήτων λάβας πάνω στην επιφάνεια του πλανήτη μας, σε μια έκταση που καλύπτει περίπου 9 έως 11 τετραγωνικά χιλιόμετρα και είναι περίπου το ένα τρίτο του μεγέθους της Σελήνης. «Μιλάμε για ένα σοβαρό τμήμα της Γης, που καλύφθηκε από λάβα», επεσήμανε η δρ Γουαϊτσάιντ.
Πρόσφατα, μια ομάδα ειδικών επιστημόνων κατέληξε με συναίνεση στο συμπέρασμα ότι ένας διαστημικός βράχος μήκους 10 - 15 χιλιομέτρων έπεσε πάνω στη Γη, στη χερσόνησο Γιουκατάν, πριν από 65 εκατ. χρόνια περίπου, προκαλώντας τον αφανισμό των δεινοσαύρων, ανοίγοντας έτσι, με τη σειρά του, το δρόμο στα θηλαστικά πλέον -και τελικά στον άνθρωπο.
(www.kathimerini.gr, 23/3/2010)
