Περίπου ο πληθυσμός της Γης μιλάει γλώσσες που προήλθαν από μια κοινή γλωσσολογική πηγή, γνωστή ως πρωτο-ινδοευρωπαϊκή γλώσσα. Ποιοι ήταν οι πρώτοι που μίλησαν αυτήν την παλιά μητρική γλώσσα και πώς κατάφεραν να τη διαδώσουν σ' όλη τη Γη;
Από τότε που ο σερ Γ. Τζόουνς, ένας Βρετανός δικαστής και διανοούμενος που ζούσε στην Ινδία, μίλησε για την ύπαρξή της, μέχρι σήμερα, η ταυτότητα αυτών που τη μιλούσαν παραμείνει μυστήριο .
Στο βιβλίο «Το άλογο, ο τροχός και η γλώσσα» (εκδόσεις «Princeton University Press») ο καθηγητής Ανθρωπολογίας David Anthony δίνει ορισμένες απαντήσεις που αφορούν την ταυτότητα αυτών των ανθρώπων και δείχνει πώς η εξημέρωση των αλόγων και η χρήση του τροχού είχαν ως αποτέλεσμα τη διάδοση της γλώσσας και τη δημιουργία ενός ολόκληρου πολιτισμού.
Ο συγγραφέας, που έχει κάνει πολύχρονες αρχαιολογικές ανασκαφές στην Ουκρανία, στη Ρωσία και στο Καζακστάν, επιχειρηματολογεί ότι η γλώσσα αυτή -άρα και αυτοί που τη μιλούσαν- πρωτοεμφανίστηκε στις σημερινές περιοχές της Νότιας Ουκρανίας και της Ρωσίας, που αποτελούνται κυρίως από αχανείς στέπες. Ο συγγραφέας δεν είναι ο πρώτος που ισχυρίζεται κάτι τέτοιο, όμως τα όσα παραθέτει στοιχειοθετούν επαρκώς την υπόθεση.
Στην ερώτηση εάν υπάρχει μια ημερομηνία από την οποία και μετά πιστεύεται ότι ομιλούνταν η πρωτο-ινδοευρωπαϊκή, ο Anthony ισχυρίζεται ότι υπάρχουν δύο σύνολα λεξικολογικών ορών που ταυτοποιούν την ημερομηνία και σχετίζονται με λέξεις που έχουν να κάνουν με την ύφανση μάλλινου νήματος και λέξεις που σχετίζονται με τον τροχό και την άμαξα. «Κι αυτό γιατί ούτε μάλλινα υφάσματα ούτε οχήματα με τροχούς υπήρχαν πριν από το 4000 π.Χ. Και είναι πολύ πιθανό να μην υπήρχαν ούτε πριν από το 3500 π.Χ. Ομως οι πρωτο-ινδοευρωπαίοι είχαν λέξεις για τα οχήματα με τροχούς και για ένα είδος μάλλινου υφάσματος. Αυτό το λεξιλόγιο υποδεικνύει ότι η πρωτο-ινδοευρωπαϊκή μιλιούνταν μετά το 4000 - 3500 π.Χ.».
Εκτός από την καινοτόμο χρήση των βοϊδάμαξων, ο Anthony ισχυρίζεται ότι η εξήμερωση των αλόγων και η δυνατότητα να τα ιππεύει κανείς, καθώς και τα πολεμικά άρματα , μετέτρεψαν τις ευρασιατικές στέπες σ' έναν αναπτυσσόμενο διηπειρωτικό διάδρομο επικοινωνίας, εμπορίου και πολιτιστικών ανταλλαγών. Ο συγγραφέας εξηγεί επίσης πώς οι πρωτο-ινδοευρωπαίοι διέδωσαν τις παραδόσεις τους και πώς έκαναν σημαντικές προόδους στην εξόρυξη χαλκού, στον πόλεμο και στους πολιτικούς θεσμούς, με αποτέλεσμα να υπάρξουν κοινωνικές αλλαγές.
Τέλος, από τις κοινές ρίζες των λέξεων ο συγγραφέας μάς περιγράφει το πώς πρέπει να ήταν η κοινωνική ζωή αυτών των ανθρώπων.
Από τότε που ο σερ Γ. Τζόουνς, ένας Βρετανός δικαστής και διανοούμενος που ζούσε στην Ινδία, μίλησε για την ύπαρξή της, μέχρι σήμερα, η ταυτότητα αυτών που τη μιλούσαν παραμείνει μυστήριο .
Στο βιβλίο «Το άλογο, ο τροχός και η γλώσσα» (εκδόσεις «Princeton University Press») ο καθηγητής Ανθρωπολογίας David Anthony δίνει ορισμένες απαντήσεις που αφορούν την ταυτότητα αυτών των ανθρώπων και δείχνει πώς η εξημέρωση των αλόγων και η χρήση του τροχού είχαν ως αποτέλεσμα τη διάδοση της γλώσσας και τη δημιουργία ενός ολόκληρου πολιτισμού.
Ο συγγραφέας, που έχει κάνει πολύχρονες αρχαιολογικές ανασκαφές στην Ουκρανία, στη Ρωσία και στο Καζακστάν, επιχειρηματολογεί ότι η γλώσσα αυτή -άρα και αυτοί που τη μιλούσαν- πρωτοεμφανίστηκε στις σημερινές περιοχές της Νότιας Ουκρανίας και της Ρωσίας, που αποτελούνται κυρίως από αχανείς στέπες. Ο συγγραφέας δεν είναι ο πρώτος που ισχυρίζεται κάτι τέτοιο, όμως τα όσα παραθέτει στοιχειοθετούν επαρκώς την υπόθεση.
Στην ερώτηση εάν υπάρχει μια ημερομηνία από την οποία και μετά πιστεύεται ότι ομιλούνταν η πρωτο-ινδοευρωπαϊκή, ο Anthony ισχυρίζεται ότι υπάρχουν δύο σύνολα λεξικολογικών ορών που ταυτοποιούν την ημερομηνία και σχετίζονται με λέξεις που έχουν να κάνουν με την ύφανση μάλλινου νήματος και λέξεις που σχετίζονται με τον τροχό και την άμαξα. «Κι αυτό γιατί ούτε μάλλινα υφάσματα ούτε οχήματα με τροχούς υπήρχαν πριν από το 4000 π.Χ. Και είναι πολύ πιθανό να μην υπήρχαν ούτε πριν από το 3500 π.Χ. Ομως οι πρωτο-ινδοευρωπαίοι είχαν λέξεις για τα οχήματα με τροχούς και για ένα είδος μάλλινου υφάσματος. Αυτό το λεξιλόγιο υποδεικνύει ότι η πρωτο-ινδοευρωπαϊκή μιλιούνταν μετά το 4000 - 3500 π.Χ.».
Εκτός από την καινοτόμο χρήση των βοϊδάμαξων, ο Anthony ισχυρίζεται ότι η εξήμερωση των αλόγων και η δυνατότητα να τα ιππεύει κανείς, καθώς και τα πολεμικά άρματα , μετέτρεψαν τις ευρασιατικές στέπες σ' έναν αναπτυσσόμενο διηπειρωτικό διάδρομο επικοινωνίας, εμπορίου και πολιτιστικών ανταλλαγών. Ο συγγραφέας εξηγεί επίσης πώς οι πρωτο-ινδοευρωπαίοι διέδωσαν τις παραδόσεις τους και πώς έκαναν σημαντικές προόδους στην εξόρυξη χαλκού, στον πόλεμο και στους πολιτικούς θεσμούς, με αποτέλεσμα να υπάρξουν κοινωνικές αλλαγές.
Τέλος, από τις κοινές ρίζες των λέξεων ο συγγραφέας μάς περιγράφει το πώς πρέπει να ήταν η κοινωνική ζωή αυτών των ανθρώπων.
(ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΓΙΑΝΝΟΥΤΣΟΥ, ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 24/10/2008)
