13 January 2010

Έλληνες – Γραικοί – Ρωμιοί


του Δρ. Αντώνη Καμμά
Αντιπρόεδρου ΤΕΙ Αθήνας


Η Μυθολογία μας ισχυρίζεται ότι το Ελληνικό Έθνος υφίσταται από καταβολής κόσμου και, μάλιστα, έχει θεϊκή καταγωγή από τους Ολύμπιους θεούς, τους ημίθεους και τους γενάρχες του.   Η ιστορία όμως, εντοπίζει τις ρίζες του Ελληνικού έθνους από την εποχή του κατακλυσμού του Δευκαλίωνα στη γύρω από τη Δωδώνη περιοχή, στον Αχελώο ποταμό, στις όχθες του οποίου κατοικούσαν μεν  οι Σελλοί (που αναφέρονται στα Ομηρικά έπη, αφετέρου δε  οι Γραικοί ή αργότερα αποκληθέντες Έλληνες.  Κατά μία άλλη εκδοχή, σύμφωνα με τη «Θεογονία» του Ησίοδου, ο Γραικός ήταν γιός της κόρης του Δευκαλίωνα, Πανδώρας και του Δία, άρα η γένεση των Γραικών τοποθετείται μετά τον – ιστορικά αποδεδειγμένο - κατακλυσμό. 


Ο Ησίοδος όμως ήταν ποιητής και όχι ιστορικός και όλο το έργο του διέπεται από την άποψη ότι θεοί και άνθρωποι έχουν κοινή καταγωγή (ως ωμόθεν γεγάασι θεοί θνητοί τ’ άνθρωποι). Άλλος μύθος θέλει τον Δευκαλίωνα να παντρεύεται την Πύρρα και να γεννά τον Έλληνα και τον Αμφικτύωνα.  Γιοί του Έλληνα ήταν ο Δώρος, ο Ζούθος και ο Αίολος, γενάρχες, με τη σειρά αυτή των Δωριαίων, των Αχαιών και Ιώνων και, τέλος των Αιολών.   Ίσως οι Έλληνες να είναι μετονομασία των Γραικών που, για  να διασωθούν από τον κατακλυσμό, κατέφυγαν στα υψηλότερα επίπεδα των ορεινών περιοχών και πήραν έτσι την προσωνυμία «πέτρινος λαός», αφού η λέξη Ελλάς θεωρείται σύνθετη από το Ελ- ή ηλ- (ήλιος, φώς) και το λάς (πέτρα).


Τη περίοδο της βυζαντινής αυτοκρατορίας οι λέξεις «Έλληνας» και «Γραικός» απαξιώνονται και ευτελίζονται  ταυτιζόμενες με την ειδωλολατρία και σπιλώνονται από την εμπάθεια των διαφόρων «πατέρων»  της εκκλησίας που, σε αγαστή σύμπνοια με τους αυτοκράτορες, διέβλεπαν ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος αμφισβήτησής των ήταν η Ελληνική Παιδεία και οι αξίες της Κλασσικής αρχαιότητας.  Ο Θεοδοσιανός και ο Ιουστινιάνειος κώδικας συμπληρώθηκαν από τους αφορισμούς των Οικουμενικών συνόδων κατά των Ελλήνων, οι ελληνικοί ναοί κατεδαφίστηκαν, η μεγάλη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας καταστράφηκε ολοσχερώς (391 μ.Χ.) υπό τις  ευλογίες του Ιωάννη Χρυσοστόμου, με εκτελεστικό όργανο τον επίσκοπο Αλεξανδρείας, Θεόφιλο. 


Μέσα σ’ αυτό το ανθελληνικό πογκρόμ, που κράτησε κάποιους αιώνες, το όνομα «Γραικός»  προσέλαβε, σκόπιμα και συστηματικά, την έννοια του δειλού , τον λιποτάκτη και του κακεντρεχή.   Παρά ταύτα και οι δύο αυτοί όροι «Έλληνας» και «Γραικός» επιβίωσαν από την εποχή του Αριστοτέλη μέχρι σήμερα και, χωρίς αμφιβολία, υποδηλούν όσο τίποτε άλλο τη φυλετική-εθνολογική συνέχεια των σημερινών Ελλήνων  και του  Ελληνισμού, γενικότερα.


Ο όρος «Ρωμιοί» χρησιμοποιήθηκε από τους ανθέλληνες στη διαρκή προσπάθειά τους να ευτελίσουν ακόμα περισσότερο την Ελληνική φυλή και να την αποκόψουν  από τις πραγματικές της ρίζες, κατατάσσοντάς την  σ΄ ένα, κατώτερο των Ρωμαίων (από τους οποίους προέρχεται ο όρος), γένος.   Για αιώνες οι Έλληνες ονομαζόντουσαν Ρωμιοί και η Ελλάδα, επίσημα, Ρωμανία, όχι μόνο διοικητικά αλλά και λογοτεχνικά-ποιητικά.   «Η Πόλις ήταν το κλειδί της Ρωμανίας όλης» μας πληροφορεί ο ποιητής της εποχής.   Ο όρος, εξάλλου, Ρωμιός δεν είχε εθνολογική σημασία  αλλά αναφερόταν σε όλους τους υπηκόους  του ρωμαϊκού έθνους ανεξάρτητα γλώσσας, φυλής και θρησκείας δηλαδή, ουσιαστικά, επρόκειτο για υπηκοότητα και όχι για ιθαγένεια.   Η ταύτιση των όρων «Έλληνας» και «Ελληνισμός» με τους όρους «Ρωμιοί» και «Ρωμιοσύνη» είναι απόλυτα λανθασμένος και αποπροσανατολιστικός της εθνολογικής προέλευσης του γένους μας.


Κατά τη διάρκεια της μακροχρόνιας Ρωμαϊκής κατοχής της Ελλάδας, πολλοί Έλληνες αποποιήθηκαν τη γλώσσα και τα ήθη της φυλής των και ασπάσθηκαν τα Ρωμαϊκά πρότυπα για να γίνουν αρεστοί  στους κατακτητές των.   Γι’ αυτούς τους εξωμότες Έλληνες ο μεγάλος Ρωμαίος ρήτορας Κικέρων επεφύλασσε το χαρακτηρισμό «Γραικύλοι» (Graeculi) σαν συνώνυμο του εκφυλισμένου Γραικού προκαλώντας  τη μήνι των συμπατριωτών του που, με τη σειρά τους, αποκαλούσαν  τον ίδιο το ρήτορα Γραικύλο, αφού στις σπουδές του περιλαμβανόταν και η Ελληνική γλώσσα.   Η πολιτογράφηση του όρου αυτού για το σύνολο των ελλήνων  δεν ήταν παρά ένα ακόμη λιθαράκι των ανθελλήνων στην, επί αιώνες, προσπάθεια δυσφήμισης και ευτελισμού των Ελλήνων και του έθνους των.


Η άποψη ότι οι όροι «Γραικοί» και «Γραικία»  (Graeci, Graecia) επινοήθηκαν από τους Λατίνους για να εξαλειφθούν οι όροι «Έλληνες»  και «Ελλάς» είναι σαφώς ανιστόρητοι. Και οι δύο αυτές ονομασίες, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, μαρτυρούν την αρχαιότητα αυτού  του τόπου και αυτού του λαού και το ενιαίο χώρας, κατοίκων και γλώσσας όλους τους αιώνες της ανθρώπινης ιστορίας.