31 May 2009

Φιλελευθερισμός και εξέλιξη

(της ΙΩΑΝΝΑΣ ΣΟΥΦΛΕΡΗ, ΒΗΜΑ, 24/5/2009)

Πώς γεννιέται μια ιδέα και μάλιστα επαναστατική; Πώς έφτασε ο Δαρβίνος, ένας νέος εύπορης οικογένειας με θεολογικές σπουδές, να προτείνει μια θεωρία η οποία ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με τις κρατούσες απόψεις; Μια πρόσκληση να ακολουθήσουν τα χνάρια του Δαρβίνου είχαν όσοι παρακολούθησαν τη διάλεξη του δρος Βob Βloomfield την περασμένη Τετάρτη 20 Μαΐου στο Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας. Βλέπετε ο βρετανός επιστήμονας, ο οποίος διευθύνει τα ειδικά προγράμματα του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου, δεν είναι μόνο ο άνθρωπος πίσω από τους εορτασμούς για τη 2ΟΟή επέτειο από τη γέννηση του μεγάλου φυσιοδίφη και την 15Οή επέτειο από τη δημοσίευση του έργου του «Η καταγωγή των ειδών»: πέρασε τρία χρόνια από τη ζωή του ταξιδεύοντας στα μέρη που επισκέφθηκε ο Δαρβίνος. Ετσι, το να ακολουθήσει κανείς τα χνάρια του Δαρβίνου με τη βοήθεια του δρος Βloomfield αποκτά άλλη σημασία...

Σύμφωνα λοιπόν με τον βρετανό επιστήμονα ο Δαρβίνος γαλουχήθηκε σε ένα περιβάλλον που τον βοήθησε να αναπτύξει ιδέες περί της ισότητας των ανθρώπων. Και οι δύο παππούδες του, ο Josiah Wedgwood (από την πλευρά της μητέρας του) που πρωτοστάτησε στη βιομηχανική επα
νάσταση και ο ποιητής και επιστήμονας Εrasmus Darwin (από την πλευρά του πατέρα του) που αποτέλεσε επιφανές μέλος του αγγλικού διαφωτισμού, ήταν άτομα με φιλελεύθερες απόψεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι και οι δύο υπήρξαν ενεργά μέλη στο κίνημα που αναπτύχθηκε προκειμένου να σταματήσει η απάνθρωπη πρακτική της δουλείας στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Επιπροσθέτως ανήκαν και η δύο στην Εκκλησία που πρέσβευε ότι όλοι οι άνθρωποι είχαν κοινή θεϊκή καταγωγή.

Ετσι δεν αποτελεί έκπληξη η συμπεριφορά του Δαρβίνου που ως φοιτητής στο Εδιμβούργο συναναστρέφεται έναν μαύρο απελευθερωμένο σκλάβο, από τον οποίο μαθαίνει να βαλσαμώνει ζώα (κάτι που θα του χρειαστεί αργότερα). Η αποστροφή του Δαρβίνου για τη δουλεία τον ακολουθεί σε όλη του τη ζωή: είναι χαρακτηριστικό ότι πολλά χρόνια αργότερα γίνεται έξαλλος όταν πληροφορείται πως ο γιος του πήγε να παρακολουθήσει
ομιλία ευρωπαίου επιστήμονα που τασσόταν υπέρ της δουλείας.

Οι παρατηρήσεις του Δαρβίνου κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του με το «Βeagle» τού παρείχαν τις αποδείξεις για τη μη στατικότητα του φυσικού κόσμου. Τα διαδοχικά στρώματα πετρωμάτων των Ανδεων στα οποία εντοπίζονταν απολιθώματα θαλασσίων οργανισμών ήταν αποδείξεις ενός ταραγμένου γεωλογικού παρελθόντος και τα απολιθώματα του γιγάντιου αρμαντίλο στα γεωγραφικά μήκη και πλάτη που ζουν τα σημερινά αρμαντίλο (Λατινική Αμερική) ήταν αποδείξεις της μεταβλητότητας των ειδών. Αντίστοιχες αποδείξεις τού παρείχαν και τα είδη πουλιών και ερπετών των νησιών Γκαλαπάγκος που διέφεραν προσαρμοζόμενα στις συνθήκες του περιβάλλοντός τους και ειδικότερα στο είδος της τροφής που υπήρχε.

Τα παραπάνω, συνδυαζόμενα με τις ιδέες του οικονομολόγου Μάλθους (Τhomas Rob
ert Μalthus 3.2.1766 - 23.12.1834), ο οποίος υποστήριξε ότι οι πόροι της Γης είναι πεπερασμένοι, δεν επαρκούν για να θρέψουν τον πληθυσμό του πλανήτη και προέβλεψε εκρήξεις και πολέμους, έκαναν τον Δαρβίνο να μιλήσει για τον αγώνα της επιβίωσης και να θέσει τη φυσική επιλογή ως μηχανισμό που εξηγεί την παρατηρούμενη μεταβλητότητα των ειδών.

Με άλλα λόγια η εξελικτική θεωρία δεν γεννήθηκε εν μια νυκτί στο μυαλό του Δαρβίνου. Ηταν αποτέλεσμα μακροχρόνιων διεργασιών που ξεκίνησαν από την παιδική του ηλικία. Ο
σο για τις συνέπειές της, τις βιώνουμε ακόμη. Σύμφωνα με τον βρετανό επιστήμονα, ο Δαρβίνος παραμένει περισσότερο επίκαιρος από ποτέ: μας ανάγκασε να επανεξετάσουμε τη θέση μας μέσα στον κόσμο και μας βοηθά να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να τον καταστρέφουμε.

30 May 2009

Κατάργηση του ψυχροπολεμικού διαχωρισμού της Ευρώπης

...
Είναι γνωστό ότι πριν από σχεδόν 20 χρόνια, τον Νοέμβριο του 1989, άρχισε να γκρεμίζεται το τείχος που χώριζε το ανατολικό από το δυτικό Βερολίνο. Αυτή η εικόνα διαδόθηκε ταχύτατα σε όλο τον κόσμο και λειτούργησε ως σύνθημα για τη λήξη του διαχωρισμού στην Ευρώπη. Όμως τα γεγονότα είχαν αρχίσει μερικούς μήνες νωρίτερα, χωρίς μεγάλη προβολή από τα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα, επειδή κανείς δεν πίστευε τότε ότι η κατάληξή τους θα ήταν ένα τόσο σημαντικό ιστορικό γεγονός. Στα επόμενα δίνεται μέρος αυτής της εξέλιξης με φωτογραφίες, κάτι σαν "Κλασσικά Εικονογραφημένα":
 
Τον Νοέμβριο του 1988 ανακοίνωσε ο νέος πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Miklos Nemeth ότι το κόστος συντήρησης των ηλεκτροφόρων συνοριακών γραμμών είναι πολύ υψηλό και θα το διαγράψει από τον προϋπολογισμό, μαζί με άλλα όμοια κονδύλια. Κανείς δεν φαντάστηκε τότε ότι με αυτή την απόφαση θα ξεκίναγε η κατάρρευση ενός ετοιμόρροπου πολιτικού συστήματος στην ανατολική Ευρώπη.
Μερικές εβδομάδες μετά την κυβερνητική ανακοίνωση άρχισαν Ούγγροι φρουροί να μαζεύουν τα παλιά ηλεκτροφόρα σύρματα που είχαν καταρρεύσει από την ελλιπή συντήρηση και δημιουργούσαν προβλήματα.
Και όχι μόνο αυτό, λίγο μετά συναντήθηκαν οι υπουργοί εξωτερικών Αυστρίας Alois Mock (αριστερά) και Ουγγαρίας Gyula Horn (δεξιά) και έκοψαν συμβολικά κάποια σύρματα στη διαχωριστική γραμμή. Όποιος ήθελε, καταλάβαινε ότι εδώ ανοίγει μια πύλη διελεύσεως προς τη Δύση.
Δεν πέρασαν πολλές εβδομάδες και με τις πρώτες ανοιξιάτικες λιακάδες του 1989 άρχισαν να μαζεύονται στην περιοχή των ουγγρικών συνόρων προς Αυστρία "τουρίστες", κυρίως Γερμανοί της Ανατολικής Γερμανίας (DDR), οι οποίοι μελετούσαν χάρτες για "περιπάτους". Εκείνη την εποχή είχε οργανωθεί στη συνοριακή περιοχή της Ουγγαρίας ένα "πανευρωπαϊκό πικνικ" για φυσιολάτρες...
Κάποια μέρα, πλάκωσαν εκατέρωθεν των συνόρων στο φυλάκιο Sopron φρουροί και άνοιξαν επίσημα τις πόρτες, με αφορμή μία παλιά αυστρο-ουγγρική γιορτή, για να μπορέσουν να γιορτάσουν συγγενείς εκατέρωθεν των συνόρων από κοινού.
Πάνω εκεί, άρχισαν οι "τουρίστες" από την Ανατολική Γερμανία, κάπου 6ΟΟ άτομα, να συμμετέχουν στην αυστρο-ουγγρική γιορτή και να περνάνε μαζικά και συγκινημένοι τα σύνορα προς Αυστρία για να μεταβούν από εκεί σε συγγενείς και φίλους στη Δυτική Γερμανία.
Κάποιοι άλλοι άργησαν όμως να αντιληφθούν τί συμβαίνει. Μαθαίνοντας από (δυτικά) ραδιόφωνα και τηλεοράσεις για γιορτές και πανηγύρια στα αυστρο-ουγγρικά σύνορα, ξεκίνησαν κι αυτοί με κάθε μέσο για "τουρισμό". Μπροστά σ' αυτό το πλήθος που ερχόταν με αεροπλάνα, τραίνα και αυτοκίνητα, θορυβήθηκαν οι Ούγγροι και έκλεισαν πάλι τα σύνορα. Οπότε οι "τουρίστες" άρχισαν να πολιορκούν τις δυτικογερμανικές πρεσβείες στην Ουγγαρία και την Τσεχοσλοβακία (τότε ακόμα ενιαία) για να πάρουν δυτικό διαβατήριο.
Και όταν έκλεισαν οι πόρτες των πρεσβειών, αφού είχε δημιουργηθεί το αδιαχώρητο στον περίβολο (μαζί με υγειονομικά προβλήματα, με τόσο κόσμο), άρχισαν οι "τουρίστες" να πηδάνε με παιδιά και μπαγκάζια τα κάγκελα. Η κυβέρνηση έστειλε τραίνα για να μεταφέρουν τους αποκλεισμένους, κάπου 10.000 συνολικά, στη Δυτική Γερμανία. Όμως, με το άκουσμα αυτής της είδησης, νέα καραβάνια ανατολικο-Γερμανών ξεκίναγαν από τα σπίτια τους για να βρεθούν στην αυλή της πρεσβείας.
Τα γεγονότα είχαν ξεπεράσει πια τις πολιτικές και κομματικές ηγεσίες, ο διαχωρισμός της Ευρώπης σε στρατόπεδα είχε καταδικαστεί με τον ποδαρόδρομο των πολιτών. Λίγο μετά κατέρρευσε και το τείχος του Βερολίνου, οπότε περίττευε το ταξίδι στη Δύση μέσω Πράγας ή Βουδαπέστης.


Ένας συνάδελφος εκπαιδευτικός και μετέπειτα φίλος ξεκίνησε τότε με καθυστέρηση από το ανατολικό Βερολίνο για να φτάσει στα αυστρο-ουγγρικά σύνορα. Όπως έλεγε αργότερα, ήταν βέβαιος ότι κάποια στιγμή θα έστελναν οι Σοβιετικοί τα τανκς για να επαναφέρουν τη μονολιθικότητα του ανατολικού μπλοκ, όπως είχε συμβεί παλαιότερα στην Ανατολική Γερμανία (1953), στην Ουγγαρία (1956) και στην Τσεχοσλοβακία (1968). Άρα δεν έβλεπε ο ίδιος άλλη δυνατότητα για διαφυγή στη Δύση!

Έφτασε ένα βράδυ στην περιοχή των συνόρων με το αυτοκινητάκι του, Trabant με δίχρονο κινητήρα, στο οποίο είχε φορτώσει σύζυγο και βαλίτσα, και τριγύρναγε στα χωριά για να μάθει, πού είναι τα περάσματα. Εκεί τον πληροφόρησαν ότι έκλεισαν πάλι τα σύνορα και ο μόνος τρόπος να περάσει πλέον είναι να πάρει αυτό το δρόμο, να στρίψει στο δασάκι δεξιά, ευθεία μέχρι την ανηφόρα, μετά αριστερά, εκεί να πάρει τον άλλο δρόμο κτλ. κτλ. Σε μια μπυραρία του ετοίμασαν κι ένα πολύπλοκο σχεδιάγραμμα που θα τον βοηθούσε να περάσει μέσα από τους αγροτικούς δρόμους και τα λασπωμένα χωράφια και του ευχήθηκαν καλό δρόμο...

Κάποια στιγμή, νύχτα και με ψιλόβροχο, εκεί που προσπαθούσε ο φίλος να βρει τη σωστή διαδρομή, κόλλησε το αμάξι στις λάσπες, οπότε κατάλαβε ότι είχε χαθεί. Παράτησε το αμάξι με τη βαλίτσα, πήρε τη σύζυγο από το χέρι και ακολούθησαν, ουσιαστικά στο απόλυτο σκοτάδι, μια διαδρομή που τους οδηγούσε σε κάτι μακρινά φώτα. Όταν έφτασαν εκεί, διαπίστωσαν ότι βρίσκονταν σε ένα αυστριακό φυλάκιο. Οι έκπληκτοι φρουροί τους ρώτησαν, από πού έρχονται και, όταν έμαθαν για τον ποδαρόδρομο, άσπρισαν: "Μα αυτό είναι το πιο επικίνδυνο ναρκοπέδιο των Ούγγρων στην περιοχή, πώς περάσατε από μέσα;" Ο ίδιος, μου έλεγε τότε, ότι ανατρίχιασε όταν το άκουσε -όπως ανατριχιάζω κι εγώ τώρα-, δεν του είχε πει κανείς τίποτα για ναρκοπέδιο, αλλά, αναλογιζόταν, και να το ήξερε, πάλι το ίδιο θα έκανε.

Η ειρωνεία των γεγονότων ήταν όμως αβάσταχτη: Εκείνη τη στιγμή που μπήκαν ο φίλος και η γυναίκα του ως φυγάδες στο αυστριακό φυλάκιο για να ζεσταθούν και να καταθέσουν τα στοιχεία τους, έδειχνε η τηλεόραση, πώς έριχναν στο ανατολικό Βερολίνο τα κάγκελα και πέρναγαν οι πολίτες στη Δύση. Αυτό που πέτυχαν οι άλλοι με τη μαζικότητα και την επιμονή τους, παραλίγο να μην καταφέρουν ποτέ ο φίλος και η γυναίκα του στο ναρκοπέδιο...


Στη φωτογραφία που ακολουθεί (click) φαίνεται το ίχνος του Τείχους του Βερολίνου (Berliner Mauer), όπως έχει χαραχτεί και φαίνεται σήμερα στην πόλη. Μπορεί κάθε επισκέπτης να κατανοήσει την έκταση της απομόνωσης και της εκμετάλλευσης ενός καθεστώτος που στηριζόταν στα όπλα και σε θρησκευτικού τύπου αερολογίες, αλλά στην πραγματικότητα ήταν καταπιεστικό και εκμεταλλευτικό - και ευτυχώς κατέρρευσε! 

(click)

(Stelios Frangopoulos, Στέλιος Φραγκόπουλος)

29 May 2009

Διαχωρισμός...

...
Κύριε διευθυντά,

Από τότε που οι άνθρωποι έγιναν οικογένειες, φυλές, έθνη, υπάρχει μια βασική αρχή στις σχέσεις εργασίας - αμοιβής. Ομως, στη σημερινή Ελλάδα παρατηρείται το φαινόμενο, μια τάξη ανθρώπων, συγκεκριμένα το ιερατείο της Εκκλησίας, από τον αρχιεπίσκοπο μέχρι τον κατώτερο κληρικό, να πληρώνεται και να συνταξιοδοτείται από το κράτος στο οποίο ουδεμίαν εργασία προσφέρει.

Πώς δικαιολογείται αυτή η ανώμαλη κατάσταση; Το ιερατείο ανήκει στην Εκκλησία της Ελλάδος και σ’ αυτήν προσφέρει τις υπηρεσίες του. Τι φυσικότερο αυτή να καταβάλλει την αμοιβή τους. Δόξα τω Θεώ, έχει τόσα πλούτη (Εκκλησία και μοναστήρια έχουν τσιφλίκι τους τη μισή Ελλάδα. Κάποτε υπήρχε και ένας ΟΔΕΠ που μυστηριωδώς εξαφανίσθηκε – γιατί άραγε;)

Καθημερινά συσσωρεύει πλούτη εντελώς αφορολόγητα (εγώ που παίρνω σύνταξη 1.100 ευρώ, πληρώνω φόρο) από τη συνδρομή των πιστών και το εμπόριό της – κεριά, λιβάνια, δίσκοι, αγιασμοί, προσκυνήματα, θαυματουργές εικόνες, τίμια ξύλα, κόκαλα, κάρες, άγια λείψανα από ολόσωμα μέχρι δακτυλάκια, ρούχα, μαντίλια, ζώνες, αγιασμένα νερά, κρασιά, ψωμιά και άλλα ων ουκ έστι αριθμός, όλα περιφερόμενα από εκκλησία σε εκκλησία, για εισπρακτικούς και μόνο λόγους. Ακόμη και για την τέλεση των μυστηρίων, που υποτίθεται είναι στις υποχρεώσεις της, ζητούν και παίρνουν αμοιβή, όχι μόνο για τον εαυτό τους, αλλά και για την εκκλησία, τον ψάλτη, τον νεωκόρο, τον πολυέλαιο, άσε πια αν θέλεις και Δεσπότη.

Μπορεί, λοιπόν, η Εκκλησία να πληρώνει άνετα τους εργαζομένους σ’ αυτήν και μάλιστα με αμοιβές πολλαπλάσιες των λοιπών εργαζομένων. Είμαι, όμως, βέβαιος ότι κανένας πολιτικός ούτε σαν άτομο ούτε σαν παράταξη (λόγω πολιτικού κόστους) θα τολμήσει να θίξει αυτό το θέμα. Σε καμιά χώρα του κόσμου δεν υπάρχει αυτός ο άνισος εναγκαλισμός. Γεγονός είναι ότι η επιρροή της Εκκλησίας διαρκώς εξασθενεί λόγω της επιταχυνόμενης διαρροής οπαδών της.

Ας γίνει όμως έστω μια προσπάθεια διαχωρισμού για το καλό και των δύο πλευρών.

Άγγελος Οικονομίδης, Κηφισιά

(Καθημερινή, 29/5/2009)

28 May 2009

Βιβλία, βιβλία

Η επιστήμη πίσω από το έπος


(του ΤΑΣΟΥ ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ, ΒΗΜΑ, 24/5/2009)

Συνήθως οι εκδόσεις πρακτικών συνεδρίων ενδιαφέρουν μόνον τους γράφοντες και... τους ανταγωνιστές τους, χαρίζοντας μπόλικη πλήξη στους ατυχηματικούς λοιπούς αναγνώστες τους. Δεν συνέβη επ΄ ουδενί το ίδιο με τα πρακτικά του διεθνούς συμποσίου «Επιστήμη και τεχνολογία στα Ομηρικά Επη», που έλαβε χώρα στην Ολυμπία, 27-30 Αυγούστου 2006. Τα ευρήματα των ερευνητών που μίλησαν εκεί γέμισαν αρκετές σελίδες εφημερίδων, αλλά κανείς μας δεν είχε την ευκαιρία και την ευχέρεια να εμβαθύνει σε αυτά ως την έκδοσή τους.

Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε 13 ενότητες, που αρχίζουν με τις γενικές παρουσιάσεις, προχωρούν με εκείνες που άπτονται των μαθηματικών και της φυσικής, περνούν στα υλικά, στα αμυντικά όπλα, στις τηλεπικοινωνίες... για να καταλήξουν στη γεωγραφία των ομηρικών επών και γενικού ενδιαφέροντος μελέτες. Ο διαχωρισμός αυτός είναι χρηστικός αλλά δεν μαρτυρά διόλου την πραγματική μαγεία του βιβλίου: από όπου κι αν αρχίσεις, δεν σταματάς την ανάγνωση ως το τέλος! Είναι τόσος ο πλούτος των ευρημάτων, τόσο συναρπαστική η επανανακάλυψη των Ελλήνων, τόσο συγκλονιστική η κατάρρευση της δοξασίας ότι τα έπη ήταν «παραμύθια», που αναρωτιέσαι αν ξέρεις πραγματικά τίποτε για το ξεκίνημα του πολιτισμού μας...

Μου είναι δύσκολο να ξεδιαλέξω ποια μελέτη από τις 40 που παρατίθενται μου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση. Διότι σίγουρα η πειραματική απόδειξη της απίστευτης τεχνογνωσίας που σφυρηλάτησε την ασπίδα του Αχιλλέα σε γεμίζει ενθουσιασμό. Αλλά, ακόμη και μια εστιασμένη μελέτη που βρίσκει- 4.000 χρόνια μετά- το μυστικό πώς οι Ελληνες έβγαζαν το πορφυρό χρώμα από τα όστρακα χωρίς... τη δυσωδία τους, είναι εξίσου εκθαμβωτική.

Αναπαράσταση της σφυρηλάτησης της ασπίδας του Αχιλλέα,
αριστερά κάτω η περικεφαλαία, δεξιά κάτω ο θώρακάς του.


Ή, πάλι, το ότι μέσω της συγκριτικής ανάλυσης των Επών και των κειμένων αρχαίων ιστορικών δίνεται η πιο πειστική εξήγηση της Ατλαντίδας που έχεις διαβάσει εδώ και χρόνια, δεν μπορεί παρά να σε γεμίζει ικανοποίηση. Τέλος, πώς να μην εκτιμήσεις τις προεκτάσεις όπου σε οδηγούν εισηγήσεις όπως η τελευταία, του καθηγητή Στέφανου Παϊπέτη, που καταδεικνύει τη θεραπευτική αξία των Επών; Διαβάζεις για την εξάλειψη των ημικρανιών με την απαγγελία τους και σου έρχεται ευθύς στον νου η πιο νεωτεριστική μέθοδος θεραπείας της δυσλεξίας! Επιστήμες, τεχνολογίες και τεχνικές διαχρονικής αξίας, ριζωμένες σε έναν πολιτισμό τόσο απίστευτα μακρινό, τόσο απίστευτα σημερινό!

Μην περιμένετε να ακούσετε γι΄ αυτό το βιβλίο από διαφημίσεις. Το εξέδωσε το Κέντρο Πολιτισμού της Πάτρας «Περί τεχνών». Αυτό δεν σημαίνει ότι το εξέδωσε «μισερά». Αντίθετα, η ποιότητα του χαρτιού και της εκτύπωσης είναι άψογη. Μια μικρή δυσφορία πήγα να νιώσω, όταν κάποια γραφήματα εξηγούνταν χρωματικά, ενώ η εκτύπωση είναι ασπρόμαυρη. Αποστομώθηκα όμως όταν άνοιξα το CD που συνοδεύει το βιβλίο: βρίσκονται τα πάντα εκεί, ολόχρωμα και ζωντανά.

Εν κατακλείδι; Αρπάξτε αυτό το βιβλίο όσο υπάρχει σε στοκ, γιατί είναι πολύτιμο!

27 May 2009

Αυτό τώρα είναι καλό ή κακό;

Τα blogs δεν υπάγονται στο νόμο περί ηλεκτρονικού τύπου!


Αυτό έκρινε το Μονομελές Πρωτοδικείο Ροδόπης με την υπ’ αριθ. 44/2008 σε δίκη που αφορούσε υπόθεση προσβολής της προσωπικότητας μέσω ιστολογίου.

Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της Ελευθεροτυπίας, το δικαστήριο προχώρησε -για πρώτη φορά στα σύγχρονα δικαστικά χρονικά της χώρας- στον ορισμό για την έννοια και τη φύση των ιστολογίων, αναγνωρίζοντας την ελευθερία της έκφρασης που συνεπάγεται «η διαδραστική τους φύση και η συνδιαμόρφωση του περιεχομένου τους από τους αναγνώστες με την ανάρτηση σχολίων».

Επίσης αναγνώρισε ότι η ανωνυμία των ιστολόγων δεν αναιρεί το χαρακτηρισμό του ιστολογίου ως ηλεκτρονικού εντύπου, «διότι άλλωστε και στα γραπτά έντυπα παραδοσιακής μορφής είναι συνήθης η αρθρογραφία με ψευδώνυμο», αλλά και την αναλογική εφαρμογή του νόμου περί Τύπου προκειμένου να καλυφθεί το «κενό νόμου».

Με βάση την ίδια απόφαση, θεωρείται πως «μόνη η χρήση ενός υπαρκτού ονοματεπωνύμου ως υπογραφής δεν αποτελεί πλήρη απόδειξη για την ταυτότητα του δράστη της προσβολής προσωπικότητας».

Τέλος το δικαστήριο έκρινε ότι η εταιρία που παρέχει τον διαδικτυακό χώρο δεν έχει ευθύνη για όσα δημοσιεύονται στα ιστολόγια την τεχνολογική πλατφόρμα των οποίων παρέχει στους χρήστες. Η απόφαση δημοσιεύτηκε πριν λίγες ημέρες στο νομικό περιοδικό «Αρμενόπουλος», αλλά και στο blog Information Law.

(Newsroom ΔΟΛ, 27/5/2009)
Δηλαδή μπορώ να ισχυρίζομαι, πλέον, ό,τι συκοφαντικό μου κατέβει; Π.χ. μπορώ να γράψω ελεύθερα ότι ο φίλος μου ο Γιάννης έχει τεράστια μύτη; Δεν θεωρώ την απόφαση ιδανική εξέλιξη, γιατί καθένας θα μπορεί να συκοφαντεί και να χυδαιολογεί, χωρίς το φόβο κυρώσεων. Άλλο να κάνεις κριτική, άλλο να σχολιάζεις τον Γιάννη για τη μεγάλη μύτη του και άλλο να ισχυρίζεσαι ότι η μύτη του μεγάλωσε σαν του Πινόκιο, επειδή λέει συστηματικά ψέμματα. Έτερον εκάτερον, έτσι; Νομίζω ότι θα χρειαστεί σύντομα νομοθετική ρύθμιση το θέμα, αλλιώς θα αναγκάζεται και ο Γιάννης να υπενθυμίζει ότι ποτέ δεν είναι μόνο η μύτη μεγάλη...

Ακόμα ένας κρίκος στην αλυσίδα εξέλιξης του ανθρώπου

...
Μια εντυπωσιακή αποκάλυψη για την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους παρουσιάστηκε χθες σε ντοκυμαντέρ του ΒΒC, που έκανε ο διάσημος παραγωγός και παρουσιαστής επιστημονικών ντοκυμαντέρ σερ Ντέιβιντ Ατένμπορο. Στο ντοκυμαντέρ παρουσιάστηκε ο πρώτος ολοκληρωμένος σκελετός ενός εξαφανισμένου εδώ και εκατομμύρια έτη ζώου, το οποίο σύμφωνα με τους επιστήμονες αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς και χαμένους ως σήμερα κρίκους στην αλυσίδα της εξέλιξης που οδήγησε στην εμφάνιση του ανθρώπου.

Τα απολιθώματα του ζώου εντοπίστηκαν σε μια περιοχή κοντά στη Φραγκφούρτη, στην οποία έχουν βρεθεί και άλλα απολιθώματα. Ο σκελετός ανήκει σε ένα θηλυκό πρωτεύον θηλαστικό που έμοιαζε αρκετά με τους λεμούριους, ένα σπάνιο είδος πιθήκων που ζουν στη Μαδαγασκάρη και ξεχωρίζουν από τη μεγάλη ουρά τους. Σύμφωνα όμως με τους επιστήμονες το αρχαίο ζώο που ανακαλύφθηκε δεν είχε σχέση με τους λεμούριους, αλλά ανήκε στην κλάση Αdapidae, ένα ξεχωριστό είδος θηλαστικών από τα οποία προήλθαν στη συνέχεια οι πίθηκοι και οι άνθρωποι.

Οι επιστήμονες γνώριζαν για την ύπαρξη αυτών των ζώων και μάλιστα ορισμένοι είχαν διατυπώσει την άποψη ότι τα Αdapidae συνδέονταν με την εμφάνιση του ανθρώπου, όμως τα ευρήματα ήταν λίγα και έτσι δεν μπορούσε να στηριχθεί αυτή η θεωρία. Τώρα ωστόσο οι επιστήμονες όχι μόνο συμφωνούν ότι το ζώο αυτό έχει σχέση με τον άνθρωπο, αλλά και ότι αποτελεί και σημαντικό κρίκο στην αλυσίδα της εξέλιξης.


(ΒΗΜΑ, 20/5/2009)


26 May 2009

Τα Ασκληπιεία

(της Πεννυς Mπουλουτζα, Καθημερινή, 22/5/2009)

Λεπτομερής κλινική παρατήρηση του ασθενούς, καθαρισμός του σώματος και της ψυχής και ολιστική θεραπεία. Τα Ασκληπιεία της αρχαιότητας δεν ήταν απλά προσκυνητάρια, αλλά πρόδρομοι των θεραπευτηρίων χρονίων παθήσεων, που ακόμη και σήμερα έχουν να προσφέρουν πολύτιμα διδάγματα στους λειτουργούς της Yγείας για τον τρόπο προσέγγισης και αντιμετώπισης του ασθενούς. Οπως είπε στην «Κ» ο καθηγητής Χειρουργικής, τέως καθηγητής Iστορίας της Ιατρικής και πρόεδρος του Διεθνούς Ιπποκρατείου Ιδρύματος Κω κ. Στέφανος Γερουλάνος, στα Ασκληπιεία τον ασθενή παρακολουθούσαν στενά έως ότου γινόταν η τελική διάγνωση της πάθησης και αποφασιζόταν η θεραπεία.

::

Ο τρόπος που περπατούσε, οι απαντήσεις που έδινε για την ασθένειά του, ακόμη και ο τρόπος με τον οποίο έδειχνε πού πονούσε, μετρούσαν για τη διάγνωση. Στη συνέχεια, γινόταν ο καθαρισμός της ψυχής με λουτρά και της ψυχής με θυσίες. Ο κ. Γερουλάνος εξηγεί ότι ακόμη και ο καθαρισμός με λουτρά αποτελούσε μέσο διάγνωσης, αφού οι κινήσεις που κάνει ένα άτομο στο κρύο νερό είναι πολύ πιο αυθόρμητες, οπότε με την παρατήρηση μπορούσε ο θεραπευτής να καταλάβει ποιο ήταν το πρόβλημα. Ακολουθούσε η εγκοίμηση στο λεγόμενο «άβατο», όπου ο θεός Ασκληπιός υποδείκνυε μέσω των ονείρων την απαραίτητη θεραπευτική αγωγή για την ίαση.

Σύμφωνα με τον κ. Γερουλάνο, η εκτεταμένη κλινική παρατήρηση του πάσχοντος πριν από τον καθορισμό της θεραπευτικής αγωγής είναι ένα από τα δύο βασικά στοιχεία της λειτουργίας των Ασκληπιείων, που ακόμη και σήμερα μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό μάθημα για τον γιατρό. Το άλλο στοιχείο αφορά στην ολιστική θεραπεία του ασθενούς. «Η ελληνική ιατρική αντιμετώπιζε τον ασθενή ως άνθρωπο και όχι ως πάθηση», τονίζει ο κ. Γερουλάνος και προσθέτει: «Δεν θεράπευε μόνο το μέρος, αλλά το σύνολο».

Έτσι, στη θεραπεία συνέβαλε κατ' αρχήν η θέληση του ασθενούς να ζητήσει βοήθεια, η αλλαγή περιβάλλοντος σε μία ωραία τοποθεσία, η ψυχαγωγία με θέατρο και αγώνες, οι 6Ο διαφορετικές δίαιτες (ως τρόπος ζωής και όχι μόνο διατροφής), η κινησιοθεραπεία και οι ασκήσεις, τα ιαματικά λουτρά, η βοτανοθεραπεία και ενίοτε οι χειρουργικές επεμβάσεις. Ολα αυτά τόνωναν την άμυνα του οργανισμού ώστε ο ασθενής να μπορεί να καταπολεμήσει την ασθένειά του.


Ένας νοερός περίπατος στα Ασκληπιεία της αρχαιότητας ήταν και ο κεντρικός κορμός της 2ης Αμφικτυονίας Εταιρειών και Συλλόγων Ιστορίας Ιατρικής και Ηθικής-Δεοντολογίας, που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Κω με αφορμή τον εορτασμό των 100 χρόνων από την ανακάλυψη του Ασκληπιείου της Κω. Κατά τη διάρκεια της Αμφικτυονίας, παρουσιάστηκαν οι νεότερες έρευνες από τα Ασκληπιεία της χώρας μας, τα οποία ξεπερνούν τα 3ΟΟ, ενώ τέθηκε στο «μικροσκόπιο» ο όρκος του Ιπποκράτη και η εξέλιξή του στους αιώνες.

Ο Αριστοφάνης

Στο πλαίσιο του συνεδρίου εξετάστηκε και η αποτύπωση των Ασκληπιείων μέσα από την Αττική κωμωδία με κύριο εκπρόσωπο τον Αριστοφάνη (στα έργα του «Σφήκες» και «Πλούτος») και την ελληνιστική σάτιρα με εκπρόσωπο τον Ηρώνδα. Στα έργα αυτά η διακωμώδηση στρέφεται κυρίως εναντίον του προσωπικού των Ασκληπιείων που ιδιοποιείται παράνομα τα αναθήματα και τα δώρα των προσερχομένων ή ζητεί περισσότερες και πολυτιμότερες προσφορές είτε των προσερχομένων στα ιερά που επιδιώκουν να ικανοποιήσουν την περιέργειά τους, μαθαίνοντας τα απόρρητα της υγείας των άλλων ή το μέγεθος των προσφορών.

25 May 2009

Βιβλία, βιβλία

Η βιολογική Εξέλιξη στο... ράφι


της IΩΑΝΝΑΣ ΣΟΥΦΛΕΡΗ, ΒΗΜΑ, 17/5/2009

Δύο επετειακές εκδόσεις (με αφορμή τη συμπλήρωση 200 χρόνων από τη γέννηση του Δαρβίνου και 150 χρόνων από την πρώτη δημοσίευση του έργου του «Τhe origin of species») και μια παλαιότερη παρέχουν τη δυνατότητα σε όσους το επιθυμούν να εμβαθύνουν στα της εξέλιξης. Η πρώτη, με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Εvolution Τhe First Four Βillion Υears», ετοιμαζόταν για έξι ολόκληρα χρόνια από δύο διακεκριμένους επιστήμονες. Ο βιολόγος Joseph Τravis και ο φιλόσοφος και ιστορικός της επιστήμης Μichael Ruse (και οι δύο εργάζονται στο Πανεπιστήμιο της Φλόριδας) ζήτησαν τη βοήθεια μιας πλειάδας ειδικών από όλον τον κόσμο για τη συγγραφή ενός βιβλίου το οποίο φιλοδοξεί να αποτελέσει το απόλυτο έργο για την εξέλιξη. Πράγματι το συλλογικό πόνημα συμπυκνώνει όλη τη σημερινή γνώση για το επιστημονικό πεδίο που γεννήθηκε πριν από 150 χρόνια.

Το βιβλίο των 979 σελίδων είναι χωρισμένο σε δύο μέρη: το πρώτο φιλοξενεί άρθρα επιστημόνων που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στη μελέτη συγκεκριμένων πτυχών της εξέλιξης. Π.χ., ο Francisco Αyala, ο οποίος μαζί με άλλους έθεσε τις βάσεις για το πεδίο της μοριακής εξέλιξης, υπογράφει το ομώνυμο κεφάλαιο. Τα πεδία που καλύπτονται δεν αφορούν μόνο την εξέλιξη αυτή καθαυτή αλλά και τις επιδράσεις της στην κοινωνία μας. Ετσι, εκτός από άρθρα-κεφάλαια για την παλαιοντολογία, τη γενετική, την ανάπτυξη και την εξέλιξη του ανθρώπου, σε αυτό το πρώτο μέρος περιλαμβάνονται ακόμη άρθρα για την κοινωνιοβιολογία, την εξέλιξη σε σχέση με την κοινωνία και τη θρησκεία, αλλά και ένα άρθρο που διερευνά το αμερικανικό φαινόμενο της έντονης αντίθεσης στην εξέλιξη. Εξαιρετικά σημαντικό είναι το κεφάλαιο που αφορά την ιατρική: με τίτλο «Εvolutionary Βiology of Disease and Darwinian Μedicine» («Εξελικτική βιολογία των ασθενειών και δαρβινική ιατρική»), αποτελεί απαραίτητο ανάγνωσμα για γιατρούς και φοιτητές Ιατρικής. Τέλος, το κεφάλαιο που αφορά τη φιλοσοφία της εξελικτικής σκέψης είναι διαφωτιστικό για όλα τα υπόλοιπα.

Το δεύτερο μισό του βιβλίου (για την ακρίβεια, κάτι παραπάνω από το μισό) είναι ένα είδος εγκυκλοπαιδικού λεξικού στα λήμματα του οποίου βρίσκει κανείς οτιδήποτε του χρειάζεται για την εξέλιξη. Εκτός από τα κλασικά θέματα, όπως η προσαρμοστικότητα (adaptation) ή η ομολογία (homology), υπάρχουν θέματα που ακόμη διχάζουν τους ερευνητές όπως ο αλτρουισμός ή η ράτσα. Επίσης υπάρχουν λήμματα για τα πρόσωπα που έπαιξαν ρόλο στην εξέλιξη ακόμη και προτού αυτή διατυπωθεί από τον Δαρβίνο, όπως ο Αριστοτέλης. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο D, αμέσως μετά τους δεινοσαύρους (dinosaurs), βρίσκουμε τον μεγάλο εξελικτικό του 20ού αιώνα Θεοδόσιο Ντομπζάνσκι (Dobzhansky Τheodosius, 1900-1975).

Η επετειακή έκδοση των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων του Χάρβαρντ δεν είναι βιβλίο που διαβάζεται άπαξ και μετά μπαίνει στο ράφι. Ανήκει σε εκείνη την κατηγορία των απαραίτητων βιβλίων στα οποία ανατρέχει κανείς ξανά και ξανά. Η ύπαρξη δε του εγκυκλοπαιδικού λεξικού το καθιστά απαραίτητο βοήθημα για φοιτητές αλλά και για εκπαιδευτικούς που θέλουν να εμπλουτίσουν το μάθημά τους.

Τη δομή των επί μέρους άρθρωνκεφαλαίων τα οποία γράφτηκαν από ειδικούς ακολουθεί και η δεύτερη επετειακή έκδοση «Τhe Cambridge Companion to the “Οrigin of Species”». Οσοι είναι εξοικειωμένοι με τα βιβλία της σειράς Cambridge Companion θα γνωρίζουν ότι πρόκειται για εξαιρετικά βοηθήματα για εκείνους που σκοπεύουν να εντρυφήσουν σε κάποιο θέμα και το συγκεκριμένο βιβλίο δεν αποτελεί εξαίρεση. Το υπογράφει και πάλι ο φιλόσοφος και ιστορικός της επιστήμης του Πανεπιστημίου της Φλόριδας Μichael Ruse μαζί με τον συνάδελφό του ιστορικό της επιστήμης από το Πανεπιστήμιο του Σικάγου Robert J. Richards.

Οπως μαρτυρά και ο τίτλος του, το βιβλίο είναι αφιερωμένο εξ ολοκλήρου στο έργο του Δαρβίνου «Τhe origin of species». Με συντροφιά το συλλογικό αυτό πόνημα ο αναγνώστης μπορεί να εντρυφήσει στο πώς γεννήθηκε η ιδέα του Δαρβίνου για την εξέλιξη, να ξεκαθαρίσει τις έννοιες που όλοι φαίνεται να μπερδεύουν (όπως φυσική επιλογή, ποικιλομορφία, προσαρμοστικότητα, απόκλιση) και να πληροφορηθεί για τις παρατηρήσεις του μεγάλου φυσιοδίφη που στήριξαν τη θεωρία του. Οπως και στην προηγούμενη έκδοση, ειδικά κεφάλαια ασχολούνται με τη φιλοσοφία, τη θρησκεία αλλά και την πολιτική. Φυσικά όλα τα παραπάνω γίνονται ακολουθώντας τα γραφόμενα του Δαρβίνου καθώς χαρακτηριστικά εδάφια του βιβλίου του διανθίζουν όλα τα κεφάλαια.

Δύσκολα μπορεί κανείς να συγκρίνει τις δύο επετειακές εκδόσεις καθώς αυτές διαφέρουν ως προς το εύρος της θεματολογίας. Θα μπορούσαμε όμως να πούμε πως, αν κάποιος βρήκε δυσανάγνωστο το βιβλίο του Δαρβίνου «Τhe origin of species», η έκδοση των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων του Κέιμπριτζ θα του λύσει το πρόβλημα. Συντροφιά με αυτό το βιβλίο θα περπατήσει τα μονοπάτια της δαρβινικής σκέψης και θα είναι σαν να διάβασε το αυθεντικό βιβλίο. Σ χεδόν αντίστοιχο αποτέλεσμα μπορεί κανείς να πετύχει με λιγότερο κόπο και επένδυση χρόνου με το βιβλίο των εκδόσεων Νorton το οποίο υπογράφει ο Μark Ridley, ζωολόγος του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.

Στις λίγες σελίδες του μικρού βιβλίου ο Ridley έχει συγκεντρώσει τα βασικά που πρέπει να γνωρίζει κανείς για τα όσα είπε ο Δαρβίνος. Ο βρετανός συγγραφέας δεν περιορίζεται στο «Οrigin of species», αν και αυτό καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου του (έξι από τα 10 κεφάλαια). Τρία κεφάλαια είναι αφιερωμένα στο βιβλίο του Δαρβίνου που αφορά την εξέλιξη του ανθρώπου «Τhe descent of man» και το τελευταίο το έργο του «Τhe expression of the emotions». Επιλέγοντας διάσημα εδάφια από τα παραπάνω έργα o Ridley με καθαρότητα και σαφήνεια πετυχαίνει όχι μόνο να μας «βάλει στο νόημα» αλλά και να ξεδιαλύνει για μας τις μπερδευτικές έννοιες.

Και τα τρία παραπάνω βιβλία αποτελούν άριστες επιλογές για όσους επιθυμούν να εμβαθύνουν στην εξέλιξη. Ενα ξεφύλλισμα θα σας βοηθήσει να αποφασίσετε ποιο είναι το καταλληλότερο για σας.

24 May 2009

Ένας φόνος που επηρέασε την Ιστορία

και τη ζωή πολλών ανθρώπων


Στις 2 Ιουνίου 1967, μία ζεστή καλοκαιρινή μέρα, βρέθηκε ο Σάχης της Περσίας για επίσημη επίσκεψη στο Δυτικό Βερολίνο. Οι φοιτητές είχαν ετοιμάσει υποδοχή με πορείες διαμαρτυρίας και στόχο το δικτατορικό καθεστώς στο Ιράν. Η εκδήλωση αυτή ίσως να μην αναφερόταν καν στα δελτία ειδήσεων της εποχής, αν δεν συνέβαιναν, αρχικά ένα πολιτικά απαράδεκτο και στη συνέχεια ένα τραγικό περιστατικό: ο δήμαρχος του Βερολίνου («κυβερνών δήμαρχος» για την ακρίβεια, επειδή το Βερολίνο είναι και ομόσπονδο κράτος), Heinrich Albertz, έδωσε διαταγή στην Αστυνομία, εισερχόμενος στην επίσημη δεξίωση: «Όταν βγούμε έξω να έχει καθαρίσει το τοπίο». Αυτή θεωρήθηκε μια προτροπή του συγκεκριμένου δημάρχου για «υπερβάλλοντα ζήλο» της αστυνομίας (βλέπε επόμενα).

Στη σφοδρή σύγκρουση μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομικών που ακολούθησε, οι οποίοι αστυνομικοί είχαν την έμπρακτη συμπαράσταση παρακρατικών Ιρανών, η ιστορία πήρε δραματική εξέλιξη, όταν ένας αστυφύλακας πυροβόλησε και σκότωσε το φοιτητή Benno Ohnesorg. Αυτός ο φόνος ανέτρεψε το σκηνικό, επηρέασε απρόβλεπτα τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις στη Γερμανία, έβαλε το φοιτητόκοσμο στο κίνημα του «1968» που εξελίχθηκε λίγο μετά στην Ευρώπη και αλλού και δημιούργησε μια διαφορετική εικόνα για τη δεκαετία του 196Ο· επηρεάζει δε μέχρι σήμερα την πολιτική ζωή, όπως προκύπτει από νεότερα στοιχεία.

Οι συμπτώσεις ήταν για τα τέλη εκείνης της δεκαετίας πολύ ύποπτες και οι Γερμανοί διανοούμενοι διατύπωναν πλέον ανοικτά την κατηγορία ότι το βιομηχανικό και τραπεζικό κατεστημένο της χώρας, σε σύμπραξη με τον εκκλησιαστικό μηχανισμό, το κόμμα των σοσιαλδημοκρατών και τους ναζιστές -το δεξιό κόμμα της CDU βρισκόταν έτσι κι αλλιώς μέσα σ' όλα-, άρχισε να εφαρμόζει την ένοπλη καταπίεση εναντίον διαμαρτυρόμενων κοινωνικών ομάδων:

  • Ο δήμαρχος Άλμπερτς, υψηλόβαθμος παράγων του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, ήταν εξ επαγγέλματος πάστορας του ευαγγελικού δόγματος, κυρίαρχη εκκλησία στις ανατολικές περιοχές της Γερμανίας, και αυτό επιβάρυνε σημαντικά το ρόλο του στα γεγονότα.
  • Ο διευθυντής της Αστυνομίας που εκτέλεσε την εντολή για εκδίωξη των διαδηλωτών, ήταν ο τιμηθείς με παράσημα από τον ίδιο τον Χίμλερ πρώην γκεσταπίτης Hans-Ulrich Werner, ο οποίος στο β' παγκόσμιο πόλεμο είχε αναλάβει να καταπολεμήσει αντιστασιακούς στην Ουκρανία και στην Ιταλία.
  • Ο Σάχης είχε προσκληθεί για να τιμηθεί λόγω των στενών οικονομικών σχέσεων του καθεστώτος του με τους βιομηχάνους και τους τραπεζίτες της χώρας που τον υποδεχόταν.
Ποια ανάγκη άλλων μαρτυριών υπήρχε λοιπόν για να λειτουργήσουν οι απαραίτητοι συνειρμοί και να τεκμηριωθεί η διαπλοκή των σοσιαλδημοκρατών με τους ναζί, του Άλμπερτς με τον Χίμλερ κ.ο.κ.; «Η γενιά που δημιούργησε το Άουσβιτς, έδειξε πάλι το πρόσωπό της», διαδιδόταν στα αμφιθέατρα των πανεπιστημίων και αναγραφόταν στα φυλλάδια που διανέμονταν στο κέντρο των γερμανικών πόλεων...

Ο Ohnesorg έγινε, άθελά του και μετά θάνατον, ο ήρωας του γερμανικού φοιτητικού κινήματος, κάτι σαν τον Σωτήρη Πέτρουλα στην Αθήνα λίγα χρόνια πριν, ο δε αστυφύλακας που πυροβόλησε, Karl-Heinz Kurras, μαζί με τον πρώην γκεσταπίτη αξιωματικό, ήταν προσωποποιήσεις της κρατικής τρομοκρατίας στη Δυτική Γερμανία. Ο Σάχης και η επίσκεψή του είχαν ξεπεραστεί από τα γεγονότα και είχαν ξεχαστεί παντελώς, αφού η παρουσία του μόνο αφορμή έδωσε για το έναυσμα στις συγκρούσεις…

Στη δίκη του Κούρας που ακολούθησε μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, παρουσιάστηκαν μάρτυρες απ’ τη μια και την άλλη πλευρά με τελείως αντιφατικές καταθέσεις, όπως γίνεται πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις. Πολλοί φοιτητές έλεγαν ότι είδαν τον αστυφύλακα να πυροβολεί με στόχο το συμφοιτητή τους, συνάδελφοι του κατηγορούμενου κατέθεσαν όμως ταυτόχρονα ότι ο δράστης πυροβόλησε στον αέρα από το φόβο του και η πολλαπλώς εποστρακισμένη σφαίρα βρήκε περιέργως τον Ohnesorg κάπου στο πίσω μέρος του κρανίου. Τα μέτωπα είχαν τσιμεντοποιηθεί, κάθε άνθρωπος στη χώρα είχε απόλυτη γνώση και άποψη για το γεγονός του φόνου, σαν να βρισκόταν αυτοπροσώπως δίπλα και παρακολουθούσε την πορεία της σφαίρας.

Τελικά ο αστυφύλακας αθωώθηκε σε δεύτερο βαθμό το έτος 1971, λόγω αμφιβολιών, αλλά αυτό ελάχιστα επηρέασε πια τα γεγονότα, γιατί εντωμεταξύ είχε επίσης πυροβοληθεί ο ηγέτης των φοιτητών Rudi Dutschke, είχαν πυρποληθεί διάφορα δημόσια κτήρια, αμερικάνικες εταιρίες (λόγω του πολέμου στο Βιετνάμ) και μονάδες εκτύπωσης εφημερίδων (Springer), καθημερινά γίνονταν στους δρόμους όλων των πανεπιστημιακών πόλεων διαδηλώσεις και συγκρούσεις με την αστυνομία, πολλά πανεπιστήμια υπολειτουργούσαν και, παράλληλα με όλα αυτά, είχαν ήδη εκδηλωθεί οι πρώτες ενέργειες από τρομοκρατικές ομάδες (Blues, Baader-Meinhof κ.ά.)


::
Αριστερά: Ο Benno Ohnesorg στο οδόστρωμα κτυπημένος από σφαίρα και από πάνω του η φοιτήτρια Friederike Dollinger, Δεξιά: Η Fr. Dollinger-Hausmann σήμερα στο Μόναχο, με αφίσα εκείνης της εποχής.

Τώρα, 42 χρόνια μετά, όταν ελάχιστοι γνωρίζουν ή θυμούνται ακόμα ποιοι ήταν οι Albertz, Ohnesorg και Kurras, βγαίνει στη δημοσιότητα μια πληροφορία, η οποία δίνει μια περίεργη οσμή σ' εκείνα τα γεγονότα: ο αστυφύλακας Κούρας που είχε πυροβολήσει, τώρα πλέον συνταξιούχος 81 ετών, ήταν ήδη από αρκετά χρόνια πριν το επεισόδιο στο Βερολίνο έμμισθος πράκτορας της ανατολικογερμανικής Stasi! Τα ερωτήματα που προκύπτουν πλέον είναι, μήπως η ενέργειά του να σκοτώσει ένα φοιτητή, έγινε με υπόδειξη της ανατολικογερμανικής μυστικής υπηρεσίας για να δημιουργηθεί κοινωνική αναταραχή στο δυτικό τμήμα της χώρας. Πράγμα που επέτυχε τελικά, αν ήταν προγραμματισμένο.

Πολλοί ζητάνε τώρα να επαναληφθεί η δίκη του Κούρας, για να συνεκτιμηθούν και τα νέα αυτά στοιχεία. Οι κομματικοί μηχανισμοί της Γερμανίας δεν έχασαν, βέβαια, την ευκαιρία, εν όψει και των επερχόμενων ευρωπαίκών και βουλευτικών εκλογών, να διαλαλήσουν ότι το φοιτητικό κίνημα από το 1967 ήταν ενεργούμενο των ανατολικών μυστικών υπηρεσιών...

Ένα ασήμαντο παράπλευρο επεισόδιο, από τα πολλά που συνέβησαν τότε, το οποίο επηρέασε όμως σημαντικά τη ζωή κάποιων ανθρώπων, ήταν και το εξής: την πρώτη στιγμή που πυροβολήθηκε ο Ohnesorg και έπεσε στο οδόστρωμα, βρέθηκε από πάνω του η φοιτήτρια Friederike Dollinger, η οποία δεν γνώριζε καν το θύμα (φωτογραφία αριστερά). Δεν άκουσε κανένα πυροβολισμό, έλεγε αργότερα, είδε τον πεσμένο και πήγε από πάνω του, έβαλε την τσάντα της κάτω από το κεφάλι και φώναξε τους παρευρισκόμενους να βοηθήσουν. Όταν απομακρύνθηκε η Dollinger από τους αστυνομικούς για να μεταφερθεί το θύμα από τους νοσοκόμους, διαπίστωσε η ίδια ότι είχε αίματα στα χέρια και στην τσάντα της.

Ύστερα από δύο μέρες διάβασε στις εφημερίδες το όνομα του νεκρού και είδε για πρώτη φορά τη φωτογραφία της σε όλες τις εφημερίδες και την τηλεόραση. Η ίδια φωτογραφία έκανε τότε το γύρω του κόσμου και αξιοποιήθηκε επίσης σε διάφορες αφίσες διαμαρτυρίας (φωτογραφία δεξιά με την Dollinger-Hausmann σήμερα). Αυτή η κοπέλα, όταν τελείωσε τις σπουδές της στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου ως Διδάκτωρ της Ιστορίας, ζήτησε να διοριστεί καθηγήτρια μέσης εκπαίδευσης, αλλά δεν έγινε δεκτή λόγω «αριστερών φρονημάτων». Έμεινε άνεργη, μέχρι που μετανάστευσε στην ιταλική Φλωρεντία για να εργαστεί στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ιστορίας. Το 2ΟΟ4 επέστρεψε στη Γερμανία και βρήκε δουλειά στη μέση εκπαίδευση, όπου διδάσκει μέχρι σήμερα Λατινικά και Ιστορία στο Gilching, κοντά στο Μόναχο.

(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)
(βλέπε επίσης εδώ κι εδώ!)

23 May 2009

Σε ποιον ανήκει ο πολιτισμός;

(της ΜΑΡΙΑΣ ΘΕΡΜΟΥ, ΒΗΜΑ, 17/5/2009 )

Οι συλλογές αρχαιοτήτων φθάνουν στο τέλος τους. Τα μεγάλα μουσεία του κόσμου θα πάψουν να ανανεώνονται. Οι ιδιωτικές συλλογές θα εκλείψουν, το ίδιο και οι πωλητές αρχαίων έργων τέχνης. Έτσι ένα σύστημα, ένας κόσμος ολόκληρος, που άνθησε από τον 19ο αιώνα, πρόκειται να καταρρεύσει. Καταστροφολογικές προβλέψεις για το μέλλον διατυπωμένες από τους διευθυντές των μεγαλυτέρων αμερικανικών μουσείων, που στοχεύουν στην εγρήγορση της κοινής γνώμης των Ηνωμένων Πολιτειών και της Βρετανίας δευτερευόντως και της Γαλλίας προκειμένου να οργανωθεί συστράτευση υπέρ τους. Ένας δημόσιος επιστημονικός διάλογος με αρθρογραφία στα μεγαλύτερα έντυπα του κόσμου, βιβλία και συζητήσεις θέτουν επιμόνως τα ζητήματα του ρόλου των μουσείων σήμερα και στο μέλλον, της εμπορίας αρχαιοτήτων και, ακόμη βαθύτερα, της ιδιοκτησίας τους.

Το ερώτημα σε ποιον ανήκουν οι αρχαιότητες διατυπώνεται με νέα ζέση, ενώ επιχειρήματα αντλούνται από την κοινωνιολογία, την ιστορία, την πολιτική. Πρόκειται για μια διαμάχη που αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο στάδιο της αντεπίθεσης εκ μέρους των μουσείων, ύστερα από το πλήγμα των τελευταίων ετών που δέχθηκαν ορισμένα αμερικανικά υποχρεούμενα σε επιστροφή στις χώρες προέλευσης αρχαιοτήτων οι οποίες ήταν προϊόντα αρχαιοκαπηλίας και παράνομης διακίνησης.

Μια νέα πολιτική

Η συζήτηση γίνεται σε υψηλό επίπεδο με όλα τα θέματα ανοικτά αλλά με προδιαγεγραμμένο στόχο: Την απόδειξη ότι η διακίνηση αρχαιοτήτων δεν είναι παράνομη. Και ότι οι χώρες οι οποίες έχουν αρχαιολογικούς θησαυρούς θα πρέπει να ενδώσουν στο εμπόριό τους. Κυρίως όμως οι συγγραφείς που καταθέτουν αυτές τις απόψεις απευθύνονται στους διεθνείς οργανισμούς προκειμένου να πειστούν-
και δι' αυτών τα κράτη-μέλη τους- ότι οι ισχύοντες νόμοι που προστατεύουν την πολιτιστική κληρονομιά θα πρέπει να καταργηθούν. Φυσικά υπάρχουν επιχειρήματα. Ορισμένα εκ των οποίων σοβαρά μέσα στη γενικότητά τους. Δύο βιβλία από τον ίδιο συγγραφέα, τον Τζέιμς Κούνο, διευθυντή του Ινστιτούτου Τεχνών του Σικάγου, με τίτλους «Σε ποιον ανήκουν τα αρχαία; Τα μουσεία και η διαμάχη γύρω από την αρχαία κληρονομιά» και «Τίνος είναι ο πολιτισμός; Η υπόσχεση των μουσείων και ο διάλογος για τις αρχαιότητες» (Εκδόσεις του Πανεπιστημίου του Πρίνστον), ήρθαν στην κατάλληλη στιγμή για να πυροδοτήσουν τη διαμάχη.

Με τον εξαιρετικά προσεγμένο ως προς τα σημαινόμενά του τίτλο «Σε ποιον θα έπρεπε να ανήκουν οι αρχαιότητες του κόσμου;» ο αρθρογράφος Χιου Ικιν του Νew Υork Βook Review ήταν εκείνος που ανέλαβε τον ρόλο της δημοσιοποίησης των βιβλίων μέσω μιας διεξοδικής παρουσίασής τους. Αφορμή για την πρωτοφανή κινητοποίηση αποτέλεσε η απόφαση μεγάλων αμερικανικών
μουσείων τον περασμένο Ιούνιο να υιοθετήσουν μια νέα πολιτική ως προς την απόκτηση αρχαιοτήτων: τον έλεγχο της προέλευσής τους και την επιβεβαίωση της νομιμότητάς τους.

Με άδειες αίθουσες

Η απόφαση υπήρξε βεβαίως αποτέλεσμα της πανωλεθρίας που υπέστησαν μεγάλα μουσεία επιστρέφοντας αρχαία σε χώρες κυρίως της Μεσογείου (Ιταλία, Ελλάδα, Αίγυπτος) καθώς οι συλλογές τους έχουν δημιουργηθεί με αρχαιότητες των περιοχών αυτών. Έτσι η απειλή ότι το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, το Βρετανικό Μουσείο ή το Λούβρο θα μπορούσαν να βρεθούν με άδειες αίθουσες- ακραία υπόθεση - ήταν ικανή για τη συγκρότηση ενός σκληρού πυρήνα υπεράσπισης της καθεστηκυίας τάξης.

Ως πρόσφατα, όπως αναφέρει ο Χιου Ικιν στο τετρασέλιδο άρθρο του, το εμπόριο αρχαιοτήτων ήταν ανεπιθύμητο, σύμφωνα με το διεθνές μορατόριουμ, μόνον για έργα που μόλις είχαν έρθει στο φως και είχαν διαρπαγεί ή εξαχθεί παράνομα από τη χώρα τους ή και τα δύο. Συνθήκη που άλλαξε άρδην μετά την απόφαση της UΝΕSCΟ να λάβει μέτρα προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς των λαών επιβάλλοντας την επιστροφή αρχαιοτήτων στις χώρες προέλευσής τους, εφόσον έχουν εξαχθεί παράνομα ή είναι προϊόντα αρχαιοκαπηλίας μετά το 1970. (Για την Ελλάδα και την Αίγυπτο βέβαια το συγκεκριμένο χρονικό ορόσημο είναι πολύ μικρό.)

Πλουραλισμός

«Ήταν μια αλλαγή αδιανόητη ως πριν από πέντε χρόνια»σημειώνει με ένταση ο κ. Ικιν. Και πρώτες οι Ηνωμένες Πολιτείες βρέθηκαν αντιμέτωπες με τις διεθνείς αποφάσεις παρ΄ ότι πίστευαν πως ήταν δυνατόν να τις ξεπεράσουν με κάποιους ελιγμούς. Ο ίδιος χαρακτηρίζει τα βιβλία του Κούνο ως μια ένθερμη επιχειρηματολογία υπέρ της διατήρησης των παγκόσμιων εγκυκλοπαιδικών μουσείων, με την έννοια όχι μόνον της συλλογής και έκθεσης έργων τέχνης από κάθε περιοχή του κόσμου αλλά και της προβολής του πολιτιστικού πλουραλισμού. Επικαλείται μάλιστα τις θέσεις του Νιλ Μακ Γκρέγκορ, διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου, ο οποίος στο δοκίμιό του «Τίνος είναι ο πολιτισμός;» ανάγει την τέχνη στο μέσον για τη δημιουργία ενός νέου πολίτη του κόσμου.

Η πίστη στον ρόλο των εγκυκλοπαιδικών μουσείων αποτελεί σαφώς το ισχυρότερο «χαρτί» του Κούνο. Γιατί επιτυγχάνουν, όπως λέει, την κατανόηση του πολιτισμού στην εξέλιξή του ως ενός ρέοντος, ευμετάβλητου σύμπαντος, που διαρκώς αλλάζει επηρεασμένο από νέα και παράξενα πράγματα, στοιχεία της ποικιλομορφίας του ανθρώπινου γένους. Υπενθυμίζει λοιπόν ότι ιδρύματα όπως τα μουσεία επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους σε παλαιούς πολιτισμούς ζητώντας από τους επισκέπτες να σεβαστούν την αξία των άλλων. Παράλληλα αναζητούν τα στοιχεία εκείνα που συνδέουν διαφορετικούς πολιτισμούς μεταξύ τους.

Καταγγελίες λεηλασίας

Το γεγονός ότι στο παρελθόν τα μουσεία μπορούσαν να αψηφήσουν τις καταγγελίες αρχαιολόγων ή και κυβερνήσεων ότι η πολιτική της οργάνωσης των συλλογών τους υποκινεί τη λεηλασία των αρχαιολογικών χώρων φαίνεται πάντως απολύτως θεμιτό για τον Κούνο. Όπως και η κοινή δήλωση που υπέγραψαν το 2003 οι διευθυντές μεγάλων μουσείων της Βρετανίας, της Γαλλίας, των ΗΠΑ κ.ά. υπερασπιζόμενοι τη σπουδαιότητα των ιδρυμάτων τους και λαμβάνοντας θέση εναντίον εκείνων που επιθυμούν την επιστροφή πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσής τους.

Πιθανόν όμως αυτό να συνέβη ακριβώς γιατί γνώριζαν τι επρόκειτο να επακολουθήσει. Το 2003, όπως αναφέρει ο Χιου Ικιν, δικαστήριο της Νέας Υόρκης χρησιμοποίησε έναν αιγυπτιακό νόμο περί κυριότητας για να καταδικάσει τον Φρέντερικ Σουλτς, πρόεδρο του Εθνικού Οργανισμού Εμπόρων Αρχαιοτήτων και Παραδοσιακής Τέχνης, για τη διακίνηση κλεμμένων έργων τέχνης. Την ίδια περίπου εποχή η λεηλασία του Μουσείου της Βαγδάτης οδήγησε σε εξονυχιστικές έρευνες στις ΗΠΑ για το διεθνές εμπόριο αρχαιοτήτων.

Κι έπειτα ήρθε μία υπόθεση που αφορά και την Ελλάδα. Τον Απρίλιο του 2005 η Μάριον Τρου, επιμελήτρια αρχαιοτήτων στο Μουσείο Γκετί, παραπέμφθηκε στη Ρώμη ως μέλος συνωμοσίας για τη διακίνηση ιταλικών αρχαιοτήτων. Παράμετρος αυτής της υπόθεσης υπήρξε η συγκρότηση στοιχείων και για ελληνικές αρχαιότητες, παράνομα ευρισκόμενες στο Γκετί, με την ευτυχή κατάληξη που όλοι γνωρίζουμε, της επιστροφής τους στην Ελλάδα. Οσον αφορά την Ιταλία, το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, το Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστώνης, το Γκετί, το Μουσείο Τέχνης του Πρίνστον και το Μουσείο Τεχνών του Κλίβελαντ αναγκάστηκαν να παραδώσουν στη Ρώμη τις αρχαιότητες που είχαν αποκτήσει μέσω δικτύου αρχαιοκαπήλων και αρχαιοπωλών.

Οι εξελίξεις δεν ήταν καθόλου καλές για τους Αμερικανούς. Ο Κούνο όμως επιμένει:«Η πραγματική λύση για τα αμερικανικά μουσεία δεν είναι η διαφοροποίηση της πολιτικής τους ως προς την απόκτηση αρχαιοτήτων. Βρίσκεται στα χέρια των ξένων κυβερνήσεων, που πρέπει να εγκαταλείψουν τους παραπλανημένους νόμους τους»λέει.

Άφεση αμαρτιών

Έχοντας υποστεί επί αιώνες τη διαρπαγή του πολιτιστικού πλούτου της,η Ελλάδα καλείται με βάση τη λογική των λεγομένων μεγάλων «εγκυκλοπαιδικών» μουσείων του κόσμου να δώσει άφεση αμαρτιών- κάτι που έχει γίνει πάντως στον μεγαλύτερο βαθμό αναφορικά με το παρελθόν- στους διαπράξαντες αδικήματα εναντίον της πολιτιστικής κληρονομιάς της.Ζητείται επίσης η ανοχή της στο ζήτημα της διακίνησης πολιτιστικών αγαθών κι ας είναι προϊόντα αρχαιοκαπηλίας.Αλλά και κάτι ακόμη,ειρωνικό: Θα πρέπει να χαίρεται που ελληνικές αρχαιότητες βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο ή στο Λούβρο,για παράδειγμα,αντί στην ίδια.Διότι κατά την αντίληψη του συγγραφέα των βιβλίων,στο Βρετανικό Μουσείο θαυμάζουν πολύ περισσότεροι επισκέπτες τα Γλυπτά του Παρθενώνα από όσους αν αυτά βρίσκονταν στην Αθήνα.

Ασφαλώς πρόκειται για χιλιοειπωμένο επιχείρημα - πρώτα από το ίδιο το Βρετανικό Μουσείο και τους διευθυντές του-,διάτρητο για πολλούς λόγους και για έναν ιδιαίτερο: την απροκάλυπτη παραδοχή μιας ιμπεριαλιστικής αντίληψης η οποία δεν αποδέχεται το δικαίωμα της κυριότητας των λαών όσον αφορά την κληρονομιά τους.

Παράλειψη άλλωστε η οποία γεννά ερωτήματα είναι η μη αναφορά στα ελληνικά αιτήματα και στο μέγα εξ αυτών,της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα.Αλλά ούτε και όταν δίνονται παραδείγματα χωρών που προβάλλουν πολιτιστικούς θησαυρούς λαών οι οποίοι προϋπήρξαν στα εδάφη που εκείνοι τώρα κατέχουν,με συγκεκριμένη αναφορά στην Τουρκία, στους Χιττίτες και στους Κούρδους, επισημαίνεται η ύπαρξη ελληνικών αρχαιοτήτων ακόμη και στα βάθη της Ανατολίας.

Παρ΄ όλα αυτά είναι πολλές οι περιπτώσεις που ο συγγραφέας αμφισβητεί την ιστορική σχέση που μπορεί να έχουν ορισμένοι σύγχρονοι λαοί με τους αρχαίους πολιτισμούς που εκθέτουν στα μουσεία τους.Ετρουσκικά αγγεία,όπως λέει,ορίζονται ως ιταλικά. Σουμεριακά αντικείμενα ως ιρακινά. Χιττιτικά κοσμήματα ως τουρκικά.Πολλές αρχαιολογικές χώρες,όπως λέει,έχουν εθνικά μουσεία των οποίων η αποστολή έγκειται στη χρησιμοποίηση των αρχαιοτήτων που βρέθηκαν εντός των σύγχρονων συνόρων τους για τη δημιουργία μιας πλαστής εθνικής μυθολογίας.Πράγμα αληθές.Χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι μόνον τα αμερικανικά ή άλλα μεγάλα μουσεία θα...σώσουν τον κόσμο από«τις χειρότερες μορφές του εθνικισμού»,κατά τη δική του διατύπωση.

«Γνωρίζω ότι το εθνικό συναίσθημα παράγει ωραία μουσική,ποίηση και έργα τέχνης.Αλλά όλα αυτά σχετίζονται με ιδεολογίες που βασίζονται στον φόβο και στο μίσος εναντίον των Άλλων και έχουν συχνά ρατσιστικά γνωρίσματα»ισχυρίζεται ο Τζέιμς Κούνο. Εδώ μπορεί κανείς να ανακαλύψει τι κρύβεται πίσω από τον διάλογο που άνοιξε,αλλά και πόσο αποφασισμένοι είναι κάποιοι να μην παραδώσουν τα όπλα εύκολα.

22 May 2009

Βιβλία, βιβλία

Και να μην ξεχνάμε: Μέχρι τη Δευτέρα 25/5/ τρέχει η έκθεση βιβλίου στην οδό Ερμού, δίπλα στον Κεραμεικό, μεταξύ του σταθμού "Θησείο" και της οδού Πειραιώς. Παίζει και η μπάντα του Δήμου εκεί δίπλα...

Μια υπόθεση για την εκκίνηση της ζωής

(ΒΗΜΑ, 15/5/2009)

Από όλα τα επιστημονικά μυστήρια αυτό είναι πιθανότατα το μεγαλύτερο: Πώς ξεκίνησε η ζωή στη Γη; Στο πανάρχαιο αυτό ερώτημα πιστεύουν ότι δίνουν τώρα μια απάντηση ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ. Ο Τζον Σάδερλαντ και οι συνεργάτες του διεξήγαγαν ένα πείραμα, με το οποίο απέδειξαν πώς σχηματίστηκαν τα πρώτα μόρια που ήταν ικανά να πολλαπλασιαστούν πριν από περίπου 4 δισεκατομμύρια χρόνια, όταν η Γη ήταν σαν όλους τους άλλους, αφιλόξενους για τη ζωή, πλανήτες.

Οι ερευνητές πέτυχαν για πρώτη φορά να συνθέσουν σχεδόν από το μηδέν δύο από τους τέσσερις δομικούς λίθους του RΝΑ, του μορίου εκείνου που πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι αποτελεί τον πιθανότερο υποψήφιο για τον τίτλο του πρώτου μορίου της ζωής. Ο δρ Σάδερλαντ αναφέρει ότι κατάφερε να αποδείξει πώς ήταν πιθανό να δημιουργηθούν οι δομικοί λίθοι του RΝΑ από τα απλά χημικά τα οποία υπήρχαν λογικά στη Γη πριν από 4 δισ. χρόνια. «Δημιουργήσαμε τους δομικούς λίθους του RΝΑ με χρήση στοιχείων που υπήρχαν στην αρχή της ζωής στη Γη και υπάρχουν ακόμη στο Διάστημα και στην ατμόσφαιρα του Φεγγαριού του Κρόνου, Τιτάνα» είπε ο ερευνητής.

Προσέθεσε βέβαια ότι η ερευνητική ομάδα δεν έχει επιτύχει ακόμη να συνθέσει ολόκληρο το μόριο του RΝΑ. «Ωστόσο η δημιουργία δύο εκ των τεσσάρων υπομονάδων του μαρτυρεί ότι είναι πιθανή η σύνθεση του μορίου». Το RΝΑ είναι το «ξαδελφάκι» του DΝΑ, το οποίο όπως και το δικό μας γενετικό υλικό μπορεί να αποτελέσει το «όχημα μεταφοράς» πληροφοριών από τη μια γενεά στην επόμενη. Σε αντίθεση όμως με το DΝΑ, το RΝΑ αποτελεί ένα σχετικώς απλό μόριο το οποίο πιστευόταν ότι θα ήταν εύκολο να συντεθεί σε συνθήκες αντίστοιχες των δύσκολων εκείνων συνθηκών που επικρατούσαν αρχικά επί της Γης.

Οπως αποδείχθηκε όμως τελικά σχετικά με αυτή την ιδέα, η οποία είναι τουλάχιστον 4O ετών, η σύνθεση του μορίου δεν είναι τόσο εύκολη. Κανένας έως σήμερα δεν είχε καταφέρει να ενώσει τα τρία «συστατικά»- σάκχαρα, βάσεις και φωσφορικά άλατα-, από τα οποία αποτελείται καθένας από τους τέσσερις δομικούς λίθους του RΝΑ, υπό συνθήκες τέτοιες που θα επικρατούσαν στη Γη πριν από 4 δισεκατομμύρια έτη. Ο δρ Σάδερλαντ και η ομάδα του έδειξαν τώρα με δημοσίευμά τους στην επιθεώρηση «Νature» ότι αυτό που εθεωρείτο επί 4O έτη αδύνατο είναι τελικώς δυνατόν να συμβεί.

21 May 2009

Αλέξανδρος Καπέλης, πιανίστας και μαέστρος

Ο πιανίστας Αλέξανδρος Καπέλης έρχεται στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης


(ΝΑΤΑΛΙ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ, Ελευθεροτυπία, 15/5/2009)

Γεννημένος στη Λίμα, γιος μιας Περουβιανής κι ενός Ελληνα, ο Αλέξανδρος Καπέλης έζησε ως παιδί μεταξύ δύο πατρίδων. Και σήμερα, όμως, ζει μεταξύ Νέας Υόρκης και Βρυξελλών, έχοντας και διπλή μουσική ιδιότητα: Πιανίστας (με σπουδές κοντά στους Δημήτρη Τουφεξή, Τζούλιους Λεβίν και Νορέτα Κόντσι) και μαέστρος (με σπουδές στην Ιταλία), έχει ήδη συνεργαστεί με δεκάδες σπουδαίες ορχήστρες του κόσμου, φροντίζοντας να εμφανίζεται συχνά και στην Ελλάδα.

Στις 21 Μαΐου έρχεται με την Ορχήστρα Δωματίου της Φιλαρμονικής της Νέας Υόρκης για μια συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με έργα Μότσαρτ, Μέντελσον και Ντόχνανι, αλλά και μια έκπληξη: την παγκόσμια πρώτη του έργου «Χορός» για σόλο πιάνο και επτά όργανα, που έγραψε ο Χρίστος Παπαγεωργίου ειδικά για την περίσταση.

Προσκεκλημένος σολίστ, ανάμεσα στους άλλους σπουδαίους μόνιμους μουσικούς της ορχήστρας, συμπεριλαμβανομένης και της Ελληνίδας τσεμπαλίστα Μαρίας Κιτσοπούλου, ο Καπέλης συνεργάζεται εδώ και χρόνια με τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης. Οχι τυχαία. Εχοντας λάβει τα εύσημα ενός «ερμηνευτή αναντίρρητης ωριμότητας», μιλάει, όμως, με τη σεμνότητα που του επιβάλλει η συνεργασία του με μουσικούς σαν τον 82χρονο βετεράνο κλαρινετίστα Στάνλεϊ Ντράκερ. Η συζήτηση γίνεται φυσικά στα ελληνικά. Ο Καπέλης όμως διατηρεί στην προφορά του και μια «ισπανόφωνη» μελωδικότητα.

- Το επίπεδο του ελληνικού κοινού πώς το κρίνετε;

«Τα πράγματα έχουν αλλάξει τα τελευταία 20 χρόνια. Το ελληνικό κοινό έχει εξελιχθεί, υπάρχει το Μέγαρο, η Κρατική γίνεται όλο και καλύτερη και η Καμεράτα είναι αντάξια με μεγάλες ευρωπαϊκές ορχήστρες δωματίου. Με λίγα λόγια καταργήθηκε το συγκαταβατικό "για τα ελληνικά δεδομένα"...».

- Από πότε παίζετε πιάνο;

«Αρχισα απ' τα 4 να παίζω μόνος μου σ' ένα πιάνο που υπήρχε στο σπίτι. Διέθετα το απόλυτο αυτί: θυμόμουν ακριβώς όποια νότα άκουγα, χωρίς να γνωρίζω ακόμα την ονομασία της. Είχα, δηλαδή, ακουστική μνήμη που, όπως έχουν αποδείξει σχετικές έρευνες, «ανακαλεί» 44Ο δονήσεις ανά δευτερόλεπτο. Ο,τι άκουγα, το έπαιζα στο πιάνο. Μια μέρα με άκουσε μια θεία μου και αναρωτήθηκε γιατί δεν κάνω ήδη μαθήματα. Κι έτσι άρχισα...».

- Και πώς φτάσατε να συνεργάζεστε από το 2002 ως σολίστ με τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης;

«Ηρθα στη Νέα Υόρκη για σπουδές. Και το ένα έφερε το άλλο».

- Τι σημαίνει η συνεργασία με μία ορχήστρα τέτοιου επιπέδου;

«Σημαίνει μια μουσική Δημοκρατία με τα θετικά και τα αρνητικά της. Ο καθένας έχει ένα όραμα για το πώς πρέπει να παιχτεί ένα έργο. Οι απαιτήσεις κυμαίνονται από τις τεχνικές λεπτομέρειες, μέχρι άλλες "διπλωματικές". Πρέπει να διατηρούνται η αρμονία κι η ισορροπία ανάμεσα σ' όλες αυτές τις προσωπικότητες της ορχήστρας. Οταν έχεις π.χ. έναν Στάνλεϊ Ντράκερ, που είναι 82 ετών, παίζει στην ορχήστρα από το 1948 κι έχει περάσει από Μητρόπουλο, Μαζούρ και Μπουλέζ, δεν είναι εύκολο να του πεις "εγώ θέλω να παίξεις έτσι"».

- Συνεπώς τι περιθώριο ελιγμών έχει ένας νέος μαέστρος;

«Μην ξεχνάτε ότι μιλάμε για καταπληκτικούς μουσικούς. Στην αρχή μπορεί να είναι δύσκολο να έχουν μαέστρο κάποιον, που θα μπορούσε να είναι εγγονός τους, και να είναι επιφυλακτικοί μέχρι να δουν τις προθέσεις του. Τελικά, όμως, έπειτα από την πρώτη πρόβα, αν καταλάβουν ότι έχει καθαρή αντίληψη του έργου, αρμονία και συμμερίζεται τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν τη μουσική, όλα γίνονται πολύ ευκολότερα».

- Κι όταν ανοίγει μια θέση στην ορχήστρα;

«Στέλνονται χιλιάδες αιτήσεις. Εδώ κι ένα χρόνο η ορχήστρα δεν είχε πρώτο κόρνο και γι' αυτό έκανε προχθές οντισιόν, από την οποία πέρασε και το τρίτο κόρνο, που ήθελε να ανεβεί ψηλότερα. Δεν τα πήγε όμως καλά και, παρότι έχει 15 χρόνια στην ορχήστρα, αποφασίστηκε να μείνει τρίτο κόρνο».

- Σε μία από τις κριτικές σάς χαρακτήριζαν «βιρτουόζο που δεν κάνει παραχώρηση σε παρακμιακούς συναισθηματισμούς». Πώς θα ορίζατε εσείς τους «παρακμιακούς συναισθηματισμούς» ενός σολίστ;
«Οταν προηγείται το "εγώ" του. Το σημαντικότερο είναι η παρτιτούρα κι ο συνθέτης. Ως ερμηνευτής οφείλεις να ξυπνήσεις τον σεβασμό για τον συνθέτη. Αρα το "εγώ" σου πρέπει να αναιρεθεί».

- Εχετε ερμηνεύσει Μπαχ, Μπετόβεν, Μότσαρτ, Σκριάμπιν, Σοστακόβιτς, Ραχμάνινοφ αλλά και Κωνσταντινίδη, Χατζιδάκι κ.ά. Με ποιον αισθάνεστε οικειότερα;

«Κάθε συνθέτης και κάθε εποχή με την αισθητική της "αντηχεί" σε διαφορετικές "γωνίες" της ψυχοσύνθεσης ενός σολίστ. Δεν είμαστε μονοδιάστατα πλάσματα».

- Στην Αμερική φυσάει διαφορετικός αέρας μετά την εκλογή Ομπάμα;

«Σίγουρα έχει αλλάξει το κλίμα -θα δούμε αν θα αλλάξουν τα πράγματα και επί της ουσίας. Επί Μπους όμως, η κατάσταση ήταν ασφυκτική. Γι' αυτό πήγα στις Βρυξέλλες: ήταν δύσκολο να μείνει στην Αμερική όποιος είχε κάποιες ευαισθησίες. Ξέρετε όμως ότι υπάρχουν δύο Αμερικές. Πριν ήταν στην επιφάνεια εκείνη που δεν μας αρέσει. Τώρα ήρθε η σειρά να φανεί η άλλη Αμερική με τα φοβερά πανεπιστήμια, τους μορφωμένους ανθρώπους, τις τεράστιες βιβλιοθήκες. Εγώ στη Νέα Υόρκη έχω πρόσβαση με το ποδήλατό μου σε ό,τι μπορείτε να φανταστείτε. Π.χ. σε όλες τις παρτιτούρες του Χέντελ. Υστερα, και μόνο το γεγονός ότι στην τελετή ορκωμοσίας του Ομπάμα έπαιξε ο Γιο-Γιο-Μα κι ακούστηκε ένα έργο-παραγγελία στον Τζον Γουίλιαμς, κάτι δείχνει. Ποιος θα τολμούσε να το φανταστεί αυτό επί Μπους;».

20 May 2009

Κακοποίηση παιδιών από χριστιανούς ιερείς

Πρωτοφανές, ε;


Μια έκθεση για την κακοποίηση παιδιών σε καθολικά σχολεία της Ιρλανδίας αποκάλυψε σοκαριστικά στοιχεία για ξυλοδαρμούς, βιασμούς και άλλες μεθόδους κακομεταχείρισης. Σύμφωνα με την έκθεση, θρησκευτικοί ηγέτες γνώριζαν ότι η σεξουαλική κακοποίηση ήταν συστηματική σε ιδρύματα που σπούδαζαν αγόρια.


«Η κατάσταση στα ιδρύματα για τα κορίτσια ήταν διαφορετική. Ακόμη και αν τα κορίτσια έπεφταν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης, αυτή δεν ήταν συστηματική. Οι θρησκευτικές αρχές γνώριζαν ότι η σεξουαλική κακοποίηση ήταν ένα σημαντικό πρόβλημα στα ιδρύματα», τονίζουν οι ερευνητές. Η έρευνα διήρκεσε εννέα χρόνια και είχε ως αποτέλεσμα την έκθεση, η οποία καλύπτει διάστημα περισσότερων από 60 ετών.

Σύμφωνα με την μακροσκελή έκθεση -περίπου 2.600 σελίδες-, η σωματική και ψυχολογική κακομεταχείριση, καθώς και η παραμέληση αποτελούσαν συχνό φαινόμενο σε αυτά τα σχολεία. Τα ιδρύματα αυτά διοικούνταν «με αυστηρό, πειθαρχημένο τρόπο που επέβαλε παράλογη και καταπιεστική πειθαρχία στα παιδιά, ακόμα και στο προσωπικό», αναφέρει η έκθεση.

Περίπου 35.000 παιδιά σπούδαζαν σε αναμορφωτήρια και σχολεία της καθολικής εκκλησίας μέχρι τη δεκαετία του 1980. Περισσότερα από 2.000 παιδιά δήλωσαν στην Επιτροπή που ασχολήθηκε με την Έρευνα για την Παιδική Κακοποίηση ότι έπεσαν θύματα ξυλοδαρμών και σεξουαλικής κακοποίησης όσο βρίσκονταν σε αυτά τα ιδρύματα. «Είμαστε όλοι σύμφωνοι ότι είναι αποτρόπαιο το πρόσωπο αυτού του παρελθόντος, το οποίο ευτυχώς έχει πλέον περάσει» δήλωσε ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Μπράιαν Κόουεν.

Εκτός από την έρευνα, η ιρλανδική κυβέρνηση έχει θεσμοθετήσει ένα σχέδιο για την αποζημίωση θυμάτων τέτοιας κακοποίησης. Ήδη περίπου 12.500 άτομα έχουν λάβει αποζημιώσεις. Τη βαθύτατη λύπη του εξέφρασε ο αρχιεπίσκοπος της Ιρλανδίας, Σον Μπρέιντι, μετά τη δημοσιοποίηση της έρευνας.


«Είμαι βαθύτατα λυπημένος και γεμάτος ντροπή που βλέπω αυτά τα παιδιά να έχουν υποφέρει τόσο άσχημα σε αυτά τα ιδρύματα», δήλωσε ο αρχιεπίσκοπος της Ιρλανδίας σε ανακοίνωση του, τονίζοντας ότι ελπίζει η μελέτη της επιτροπής να βοηθήσει να επουλωθούν οι πληγές των θυμάτων και να αποκατασταθούν οι βλάβες του παρελθόντος. «Είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε την Εκκλησία ένα μέρος με ασφάλεια, ζωή και χαρά για τα παιδιά», πρόσθεσε ο αρχιεπίσκοπος.
(Newsroom ΔΟΛ, 20/5/2009)
Μα, κάνουν τέτοια πράγματα χριστιανοί ιερείς; Είναι δυνατόν να κακοποιούν οι υπηρέτες του κυρίου (τους) αγόρια σεξουαλικά; Δεν το πιστεύω! Αλλά κι αν έγινε (την πάτησαν όσοι την πάτησαν!), στο μέλλον «θα κάνουμε την Εκκλησία ένα μέρος με ασφάλεια, ζωή και χαρά για τα παιδιά» που λέει και ο αρχιεπίσκοπος. Στο μέλλον θα γίνονται τα ίδια με τη θέληση των παιδιών, αφού δεν θα μπορούν να κάνουν διαφορετικά...

Ταινία για τη φιλόσοφο Υπατία II

Εδώ το τρέιλερ της ταινίας για τη δολοφονία από όχλο χριστιανών μοναχών της Ελληνίδας φιλοσόφου, αστρονόμου και μαθηματικού Υπατίας.


(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

19 May 2009

Ταινία για τη φιλόσοφο Υπατία

...
Την Αλεξανδρινή φιλόσοφο της σχολής του Πλωτίνου (μαθηματικές και εμπειρικές σπουδές) Υπατία έκαναν γνωστή η Ρέητσελ Γουάιζ και ο Αλεχάνδρο Αμεναμπάρ στο κινηματογραφόφιλο κοινό την Κυριακή στο φεστιβάλ των Καννών.

Την Ελληνίδα λόγια (αστρονόμο/μαθηματικό), που έζησε τον 4ο αιώνα μ.Χ και της οποίας ο θάνατος στα χέρια ενός χριστιανικού όχλου (διαμελίστηκε με όστρακα και στη συνέχεια κάηκε ζωντανή) θεωρείται από κάποιους πως σηματοδότησε το οριστικό τέλος της ελληνιστικής περιόδου (και του τρόπου σκέψης που αυτή πρέσβευε), ενσαρκώνει η βρετανίδα ηθοποιός Ρέητσελ Γουάιζ («Ο επίμονος κηπουρός», «The Fountain» ) στην ταινία «Αγορά» (Agora).

Ενώ η πτώση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας βρίσκεται προ των πυλών, στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου η Υπατία προσπαθεί να διατηρήσει την επιστημονική γνώση της αρχαιότητας απέναντι στους όχλους των χριστιανών ζηλωτών - οι οποίοι, βλέποντας τους αριθμούς τους να αυξάνονται και το χριστιανισμό να κερδίζει συνέχεια έδαφος στην αυτοκρατορία, στρέφονται εναντίον των ειδωλολατρών και των Εβραίων. Ένα από τα θύματά τους είναι και η Αλεξανδρινή φιλόσοφος, η οποία χαρακτηρίζεται ως μάγισσα από τους ηγέτες των χριστιανών και οδηγείται σε ένα βίαιο θάνατο.

Κατά τη Γουάιζ, η ιστορία της Υπατίας είναι επίκαιρη ακόμα και σήμερα: «ουσιαστικά τίποτα δεν έχει αλλάξει από τότε. Έχουμε τεχνολογική και ιατρική πρόοδο, αλλά όσον αφορά τα φονικά στο όνομα ενός θεού, ο φονταμενταλισμός εξακολουθεί να βασιλεύει…ενώ δεν είναι λίγες οι κοινωνίες όπου οι γυναίκες θεωρούνται ακόμα πολίτες δεύτερης κατηγορίας και τους αρνείται το δικαίωμα στη μόρφωση».


Ο Αμεναμπάρ (που έχει επίσης σκηνοθετήσει το διάσημο θρίλερ «Οι Άλλοι», όπου πρωταγωνιστούσε η Νικόλ Κίντμαν) ανέφερε πως η ιδέα για την «Αγορά» του ήρθε αμέσως μετά την περάτωση του δράματος «Η Θάλασσα μέσα μου» (Mar adentro), το 2004, το οποίο και είχε τιμηθεί με βραβείο Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. Κατά τα λεγόμενα του Χιλιανού σκηνοθέτη, ήθελε κάποιον αστρονόμο, αλλά όχι μια διάσημη φιγούρα όπως για παράδειγμα ο Γαλιλαίος - οπότε και οι έρευνές του τον οδήγησαν στην Υπατία.

«Διαπιστώσαμε πως εκείνη η περίοδος της αρχαιότητας είχε πολλά κοινά με το σήμερα. Τότε τα πράγματα έγιναν πολύ ενδιαφέροντα, καθώς καταλάβαμε πως είχαμε τη δυνατότητα να γυρίσουμε μια ταινία για το παρελθόν, ενώ στην πραγματικότητα γυρίζαμε μια ταινία για το παρόν» δήλωσε σχετικά.

Μιλώντας για το ιδιότυπο ερωτικό τρίγωνο που εμφανίζεται στην ταινία (ανάμεσα στην Υπατία, έναν αφοσιωμένο σκλάβο και έναν από τους μαθητές της- το οποίο δεν ευδοκιμεί, καθώς η φιλόσοφος αφιερώνεται στην επιστήμη), η Γουάιζ ανέφερε πως βρήκε έμπνευση στην ίδια την οικογένειά της, μέσω της 85χρονης θείας της- ερευνήτριας πάνω στον καρκίνο.

«Όταν τη ρώτησα γιατί δεν παντρεύτηκε ή δεν έκανε παιδιά, μου απάντησε πως 'ποτέ δεν πίστεψα πως θα υπήρχε άνδρας που θα μου επέτρεπε να εργαστώ όσο σκληρά επιθυμούσα... με το πέρασμα των χρόνων συνειδητοποίησα πως αγαπούσα τη δουλειά μου πιο πολύ από το καθετί, και δεν ήθελα κανέναν να μπει ανάμεσα σε εμένα και αυτήν».

Κατά τον Αμεναμπάρ, αν η Υπατία είναι ουσιαστικά μια ενσάρκωση της σύγχρονης γυναίκας, η ρωμαϊκή αυτοκρατορία εκείνης της περιόδου αποτελεί την ενσάρκωση μιας υπερδύναμης σε κομβικό σημείο: «πιστεύω πως αυτή τη στιγμή οι ΗΠΑ βρίσκονται στην ίδια θέση με τη ρωμαϊκή αυτοκρατορία, καθώς τώρα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, βρισκόμαστε εν μέσω μιας κρίσης, κοινωνικής και οικονομικής. Είναι ώρα για αλλαγή... ξέρουμε πως κινούμαστε προς κάποια διαφορετική κατεύθυνση, αλλά δεν ξέρουμε προς τα πού μας οδηγεί αυτή. Και καθώς είμαι αισιόδοξος εκ φύσεως, θέλω να πιστεύω πως δεν θα μπούμε πάλι σε μία περίοδο αντίστοιχη του Μεσαίωνα».
(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

18 May 2009

Καμιά αμφιταλλάντευση μεταξύ θεού και επιστήμης

...
Ο Glenn Branch είναι αναπληρωτής δ/ντής στο National Center for Science Education (NCSE) στο Oakland της Καλιφόρνιας. Είναι ένας δραστήριος της θεωρίας του Δημιουργισμού και της παραλλαγής του, του «Ευφυούς Σχεδιασμού». Η ακόλουθη συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην αυστριακή εφημερίδα Standard:

Δημοσιογράφος: Από τη σκοπιά της Ευρώπης φαντάζει η αντιδικία με τους Δημιουργιστές σαν αγώνας με τη λερναία Ύδρα. Κάθε 6 μήνες σηκώνει ένα νέο κεφάλι σε άλλη πολιτεία. Πώς το βλέπετε αυτό;

Branch: Είμαι πάντα αισιόδοξος. Αρχικά ήμασταν απασχολημένοι να πατάμε με τα πόδια μικροφωτιές στα χόρτα, δηλαδή να αντιδρούμε ταχύτατα, όταν προετοίμαζαν εισαγωγή του Δημιουργισμού στο μάθημα της Βιολογίας. Τώρα φροσντίζουμε να απομακρύνουμε έγκαιρα τα ξερά χόρτα. Αλλά δεν έχουμε ψευδαισθήσεις, ο Δημιουργισμός είναι ριζωμένος στις ξεπερασμένες παραδόσεις της Αμερικής και θα χρειαστεί καιρός να τον απαλείψουμε.

Δημοσιογράφος: Χρειάζεται λοιπόν μια ομάδα συμφερόντων ενάντια στο Δημιουργισμό, όπως μια οργάνωση;

Branch: Ναι, η απλή παραπομπή στην επιστήμη και στον ορθολογισμό δεν αρκεί. Οι Δημιουργιστές έχουν πολύ καλή οργάνωση και διαθέτουν πολλά οικονομικά μέσα. Για να τους αντιμετωπίσουμε πρέπει να δικτυωθούμε, να απευθυνθούμε δραστικά στην πολιτική και στα μέσα επικοινωνίας. Δεν επιτρέπεται όμως να θέσουμε τους ανθρώπους μπροστά στην επιλογή, ή με την επιστήμη ή με το θεό!

Δημοσιογράφος: Σε παγκόσμια κλίμακα οι υπερασπιστές της Εξέλιξης είναι μειοψηφία.

Branch: Αυτό είναι σωστό! Το ερώτημα είναι, βέβαια, αν οι άλλοι που αποτελούν την πλειοψηφία, γνωρίζουν κάτι περί Εξέλιξης και την απορρίπτουν συνειδητά. Μια συνολική "θεωρία του Δημιουργισμού" διατυπώθηκε ως απάντηση στην εξελικτική επιστήμη.

Δημοσιογράφος: Πόσο αξιόπιστες είναι οι σφυγμομετρήσεις που αναζητούν τη γνώμη των ανθρώπων για την Εξέλιξη;

Branch: Τα αποτελέσματα εξαρτώνται αποκλειστικά από τον τρόπο που τίθενται οι ερωτήσεις. Από την ανάλυση ερωτήσεων και απαντήσεων έχει προκύψει ότι ο μέσος ερωτώμενος απαντάει συνήθως έτσι, ώστε να γίνεται αποδεκτό από τον ερωτώντα. Αν παρουσιαστούν θρησκευτικοί όροι, όπως θεός, βίβλος κτλ., προκύπτουν περισσότερο "δημιουργιστικές" απαντήσεις, απ' ότι, αν τεθούν ουδέτερες ερωτήσεις. Π.χ. μια ερώτηση «προέρχεται ο άνθρωπος από άλλα προϋπάρχοντα είδη;» προκαλεί διαφορετικές απαντήσεις από την ερώτηση «προέρχεται ο άνθρωπος από τον πήθικο;» Οι απλοί άνθρωποι δεν χαίρονται με τη σκέψη ότι είναι απώτεροι συγγενείς με έναν πήθικο.

Δημοσιογράφος: Αξιοποιείται ο Δημιουργισμός και πολιτικά;

Branch: Μερικές μορφές του Δημιουργισμού συνδέονται με κάποιες εκφάνσεις του Εθνικισμού. Για κάποιους σημαντικό επιχείρημα είναι: «Υπήρξαμε πρώτοι στη Γη!» Το υποστηρίζουν π.χ. μέλη του εθνικιστικού Ινδουϊστικού κόμματος BJP (Bharatiya Janata Party) στην Ινδία, διάφοροι Ευρωπαίοι, αλλά και οι Ινδιάνοι πρώτοι κάτοικοι της Αμερικής. Οι τελευταίοι επιχειρηματολογούν βέβαια έτσι με στόχο τη διεκδίκηση εδαφών.

Δημοσιογράφος: Πώς θα εξελιχθεί -σε παγκόσμια κλίμακα- το θέμα του Δημιουργισμού;

Branch: Θα υπάρχει ανακατωσούρα. Οι πληθυσμοί στη Νότιο Αμερική, στην Αφρική, σε μεγάλες περιοχές της Ασίας είναι σε σημαντικό βαθμό επιρρεπείς σε θρησκευτικές δοξασίες, ελπίζουν σε «σημάδια και θαύματα». Στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης θα διαδοθούν σε κάποιο βαθμό οι ευαγγελικοί χριστιανοί κήρυκες, οι ισλαμιστές και μαζί τους οι ιδέες του Δημιουργισμού. Κάθε φορά προσαρμοσμένες στις τοπικές ιδέες και παραδόσεις. Έτσι, για τους χριστιανούς είναι σημαντική η αποδοχή ότι ο κόσμος υπάρχει μόνο εδώ και μερικές χιλιάδες χρόνια, ενώ οι μουσουλμάνοι δεν έχουν πρόβλημα με τις πολύ μεγάλες ηλικίες του σύμπαντος.



(βλέπε επίσης >>>)
(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

17 May 2009

Ανοίγουν 33 «κλειστά» επαγγέλματα

Στην πρώτη ουσιαστική διαρθρωτική αλλαγή των τελευταίων χρόνων και με σημαντική καθυστέρηση προχωρά εντός των επόμενων μηνών η κυβέρνηση. Με το άνοιγμα της Βουλής θα κατατεθεί το νομοσχέδιο για την απελευθέρωση των υπηρεσιών με την οποία θα επιτραπεί η ελεύθερη εγκατάσταση Ευρωπαίων επιστημόνων και επαγγελματιών 33 ειδικοτήτων στην Ελλάδα.

Όπως γράφει το Βήμα της Κυριακής, στη λίστα περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων: δικηγόροι, γιατροί, γεωπόνοι, αρχιτέκτονες, ηλεκτρολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, πολιτικοί μηχανικοί, πολεοδόμοι, μαίες, μοδίστρες, κουρείς ή κομμωτές, υδραυλικοί, φαρμακοποιοί, φοροτεχνικοί, φυσικοθεραπευτές, οπτικοί, οδοντίατροι, περιβαλλοντολόγοι, πιστοποιητές-ειδικοί δοκιμών, εμπορικοί πράκτορες, ελεγκτές.

Ωστόσο, άλλα επαγγέλματα όπως οι οδηγοί ταξί και οι ξεναγοί παραμένουν υπό καθεστώς προστασίας. Η απελευθέρωση θα οδηγήσει και στην κατάργηση των ελάχιστων αμοιβών για τους δικηγόρους και τους συμβολαιογράφους. Το νομοσχέδιο θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και αποτελεί υιοθέτηση της Οδηγίας 2006/123, την οποία η Ελλάδα πρέπει να εφαρμόσει το αργότερο στις αρχές του 2010.
Πάλι την τελευταία στιγμή! Αν προκύψουν μετά τις ευρωεκλογές πολιτικές ανακατατάξεις, κανείς δεν θα ασχολείται με τα "κλειστά επαγγέλματα", οπότε θα βρεθούμε στις αρχές του 2010 και πάλι σε καθυστέρηση. Θα πέσει εκ νέου πρόστιμο από την Ευρώπη στους μόνιμους ουραγούς των καθυστερημένων διαρθρωτικών αλλαγών!
(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)