της Σαντορίνης το έτος 1613 π.Χ.;
Δύο ελαιόδενδρα που θάφτηκαν από τη μινωική έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης, επιτρέπουν μια άμεση και ακριβή χρονολόγηση, με βάση τη μέθοδο του ραδιοάνθρακα, του καταστροφικού γεγονότος, το οποίο συνέβη το 1613 π.Χ. (συν/πλην δέκα χρόνια). Αυτό εκτιμούν δύο ερευνητές, που παρουσίασαν χθες βράδυ τα πορίσματα των μελετών τους σε ομιλία τους στο αρχαιολογικό Δανικό Ινστιτούτο Αθηνών στην Πλάκα, με τίτλο «Το αίνιγμα της χρονολόγησης της μινωικής έκρηξης - στοιχεία από τη Σαντορίνη και την Αίγυπτο».
Η έρευνα έγινε από τον δρα Βάλτερ Φρίντριχ του δανικού πανεπιστημίου του Άαρχους και τον δρα Βάλτερ Κούτσερα του αυστριακού πανεπιστημίου της Βιέννης. Όπως ανέφεραν, οι πληροφορίες που άφησε πίσω του ένα κλαδί ελιάς με 72 δακτυλίους ανάπτυξης, χρησιμοποιήθηκε για χρονολόγηση με ραδιοάνθρακα. Ένα δεύτερο κλαδί ελιάς -που βρέθηκε μόλις εννιά μέτρα μακριά από το πρώτο- ανασκάφηκε τον Ιούλιο του 2007, αλλά δεν έχει ακόμα αναλυθεί.
Και τα δύο κλαδιά ελιάς βρίσκονταν κοντά σε ένα τοίχο φτιαγμένο από ανθρώπους της Εποχής του Χαλκού, δίνοντας την εντύπωση ότι αποτελούσαν μέρος ενός ελαιώνα δίπλα σε κάποιο οικισμό, κοντά στο χείλος της σημερινής καλντέρας. Τα δένδρα ανακαλύφθηκαν όρθια, καθώς, όπως φαίνεται, καλύφθηκαν από τη θηραϊκή ελαφρόπετρα αμέσως μετά την έκρηξη του ηφαιστείου.
Σύμφωνα με τους δύο επιστήμονες, άλλες μετρήσεις με τη μέθοδο του ραδιοάνθρακα από αρχαιολογικές τοποθεσίες στη Σαντορίνη και τα γύρω νησιά, καθώς και στην τοποθεσία Τελ-αλ-Ντάμπα στο δέλτα του Νείλου στην Αίγυπτο, συμφωνούν με την ημερομηνία χρονολόγησης με βάση το ελαιόδενδρο.
Από την άλλη όμως, όπως ανέφεραν, αρχαιολογικά στοιχεία που συνδέονται με την Ιστορική Χρονολόγηση της Αρχαίας Αιγύπτου, υποδεικνύουν ότι η έκρηξη στη Θήρα πρέπει να συνέβη μετά την έναρξη του Νέου Βασιλείου στην Αίγυπτο το 1530 π.Χ. Όπως είπαν οι ερευνητές, το εύρημά τους (ελαιόδενδρο) αντιπροσωπεύει μια σοβαρή αντίφαση ανάμεσα στα πορίσματα των μεθόδων της επιστήμης (ραδιοάνθρακας) και των ανθρωπιστικών επιστημών (ιστορία-αρχαιολογία), με τις δύο πλευρές να έχουν η κάθε μια ισχυρά επιχειρήματα να προβάλουν υπέρ τους.
Η έρευνα έγινε από τον δρα Βάλτερ Φρίντριχ του δανικού πανεπιστημίου του Άαρχους και τον δρα Βάλτερ Κούτσερα του αυστριακού πανεπιστημίου της Βιέννης. Όπως ανέφεραν, οι πληροφορίες που άφησε πίσω του ένα κλαδί ελιάς με 72 δακτυλίους ανάπτυξης, χρησιμοποιήθηκε για χρονολόγηση με ραδιοάνθρακα. Ένα δεύτερο κλαδί ελιάς -που βρέθηκε μόλις εννιά μέτρα μακριά από το πρώτο- ανασκάφηκε τον Ιούλιο του 2007, αλλά δεν έχει ακόμα αναλυθεί.Και τα δύο κλαδιά ελιάς βρίσκονταν κοντά σε ένα τοίχο φτιαγμένο από ανθρώπους της Εποχής του Χαλκού, δίνοντας την εντύπωση ότι αποτελούσαν μέρος ενός ελαιώνα δίπλα σε κάποιο οικισμό, κοντά στο χείλος της σημερινής καλντέρας. Τα δένδρα ανακαλύφθηκαν όρθια, καθώς, όπως φαίνεται, καλύφθηκαν από τη θηραϊκή ελαφρόπετρα αμέσως μετά την έκρηξη του ηφαιστείου.
Σύμφωνα με τους δύο επιστήμονες, άλλες μετρήσεις με τη μέθοδο του ραδιοάνθρακα από αρχαιολογικές τοποθεσίες στη Σαντορίνη και τα γύρω νησιά, καθώς και στην τοποθεσία Τελ-αλ-Ντάμπα στο δέλτα του Νείλου στην Αίγυπτο, συμφωνούν με την ημερομηνία χρονολόγησης με βάση το ελαιόδενδρο.
Από την άλλη όμως, όπως ανέφεραν, αρχαιολογικά στοιχεία που συνδέονται με την Ιστορική Χρονολόγηση της Αρχαίας Αιγύπτου, υποδεικνύουν ότι η έκρηξη στη Θήρα πρέπει να συνέβη μετά την έναρξη του Νέου Βασιλείου στην Αίγυπτο το 1530 π.Χ. Όπως είπαν οι ερευνητές, το εύρημά τους (ελαιόδενδρο) αντιπροσωπεύει μια σοβαρή αντίφαση ανάμεσα στα πορίσματα των μεθόδων της επιστήμης (ραδιοάνθρακας) και των ανθρωπιστικών επιστημών (ιστορία-αρχαιολογία), με τις δύο πλευρές να έχουν η κάθε μια ισχυρά επιχειρήματα να προβάλουν υπέρ τους.
(www.kathimerini.gr, 2/12/2008)
