22 November 2010

Αποκατάσταση αρχαίου αγάλματος από τον φιλότεχνο Μπερλουσκόνι

(ΤΟ ΒΗΜΑ, 20/10/2010)


Είναι πλέον γνωστό σε όλον τον κόσμο ότι ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι λατρεύει το γυμνό, όχι μόνο στη ζωή αλλά, όπως φαίνεται, και στην τέχνη. Μετά λοιπόν τα πολλαπλά λίφτινγκ που έχει κάνει στον εαυτό του για να συντηρήσει τη «νεανική» εικόνα του, καθώς διανύει την όγδοη δεκαετία της ζωής του, ο Ιταλός πρωθυπουργός αποφάσισε τώρα να υποβάλει σε ανάλογη διαδικασία «ανανέωσης» και το παρουσιαστικό δύο αρχαίων ρωμαϊκών μαρμάρινων αγαλμάτων. Ανήκουν στη συλλογή του και κοσμούν την αυλή της έπαυλής του στη Ρώμη. 

Τα γυμνά αγάλματα αναπαριστούν τη θεά Αφροδίτη και τον θεό Αρη. Οπως όμως τόσα και τόσα αρχαία γλυπτά, έτσι και αυτά ήταν... ακρωτηριασμένα, αφού κάποια μέλη τους είχαν χαθεί στο πέρασμα του χρόνου. Ο Καβαλιέρε δεν μπορούσε να τα βλέπει έτσι: αποφάσισε λοιπόν να αποκαταστήσει το χαμένο... πέος του θεού του πολέμου και το κομμένο χέρι της θεάς του κάλλους. 

(click)
Αριστερά το αρχαιολογικό εύρημα και δεξιά το ίδιο μετά την αποκατάσταση...

Τι κι αν οι απανταχού αρχαιολόγοι και ειδικοί σε έργα τέχνης λένε ότι είναι κακόγουστο και αισθητικά λανθασμένο να αποκαθίστανται τα χαμένα μέρη του σώματος στα αγάλματα; Ο Καβαλιέρε έχει αντίθετη άποψη και έδωσε προσωπικώς τη σχετική εντολή. Τα δύο αγάλματα ανακαλύφθηκαν προ 100 ετών στα περίχωρα της Ρώμης και προτού μεταφερθούν στην πρωθυπουργική κατοικία βρίσκονταν σε μουσείο της Αιώνιας Πόλης. 

Ο κ. Μπερλουσκόνι κατηγορείται ότι δεν σέβεται κάποιους βασικούς κανόνες της συντήρησης έργων τέχνης: ποτέ μην επιχειρήσεις να αποκαταστήσεις την τελειότητα σε αρχαία έργα τέχνης. Αλλά ο κ. Μπερλουσκόνι και το γούστο του για το τέλειο γυμνό επεκράτησαν της γνώμης των ειδικών συντηρητών οι οποίοι εργάζονται για το υπουργείο Πολιτισμού της κυβέρνησής του. 

Αν και τα μέλη που θα προστεθούν στα δύο αγάλματα περιγράφονται ως «μετακινούμενα», ένας κριτικός έργων τέχνης σημειώνει ότι οι ιταλοί τεχνίτες που αναλαμβάνουν τέτοιες αποκαταστάσεις και πληρώνονται από την κυβέρνηση για να κάνουν την ίδια εργασία στην Κίνα διδάσκουν τους Κινέζους να μην αποκρύπτουν τη διαφορά μεταξύ του νέου και του παλαιού. 
73.000 ευρώ για τα αγάλματα, ψίχουλα για τον πολιτισμό
Αυτό που έχει εξαγριώσει τους εραστές της τέχνης είναι ότι ο τύπος αυτός της κοσμητικής αποκατάστασης, το κόστος του οποίου φθάνει τις 73.000 ευρώ για τα δύο συγκεκριμένα αγάλματα, έχει γίνει και σε πολλά άλλα κατεστραμμένα αρχαία ρωμαϊκά και ελληνικά αγάλματα από τον 17ο αιώνα ως σήμερα, αλλά πλέον θεωρείται εντελώς αντιεπιστημονικός. Την ίδια στιγμή, ο ιταλός πρωθυπουργός έχει διατάξει την πραγματοποίηση αυστηρών περικοπών, που φθάνουν το 40% στον προϋπολογισμό του ερχόμενου έτους για τις καλές τέχνες, στο πλαίσιο του προγράμματος λιτότητας που εφαρμόζει- γεγονός που άλλωστε οδήγησε πριν από δύο εβδομάδες σε γενική απεργία των εργαζομένων σε 800 μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους και βιβλιοθήκες της χώρας.
Βέβαια, οι σκανδαλοθηρικές εφημερίδες εστιάζουν μόνο στην αποκατάσταση του πουλιού του Άρη, δεν ανέφεραν σχεδόν τίποτα ότι ο Μπερλουσκόνι έδωσε εντολή να αποκατασταθούν επίσης τα χέρια του θεού και το κομμένο χέρι της Αθηνάς... Αναφέρονται μάλλον μόνο σε ό,τι ονειρεύονται, δεν εξηγείται αλλέως! 
Και κακώς λένε ότι δεν χρειάζονται αποκατάσταση τα αγάλματα που έχουν κακοποιηθεί από τους σεμνότυφους χριστιανούς. Δεν πρόκειται για αποκατάσταση τελειότητας, που λένε, αλλά επαναφορά στην αρχική μορφή τους! Και οι σύγχρονοι πίνακες ζωγραφικής που καταστρέφονται από επιθέσεις παλαβών, αποκαθίστανται από ειδικούς συντηρητές και δεν μένουν κακοποιημένοι...