08 November 2010

Τι είναι η πατρίδα μας;

(της Τέτας Παπαδοπούλου, Ελευθεροτυπία, 5/11/2020)

Ας κάνουμε μιαν υπόθεση εργασίας. Στη Γαλλία, ένας επίσκοπος, παραμονές των δημοτικών εκλογών, καταφέρεται εναντίον ενός από τους υποψήφιους δημάρχους και του λέει ευθέως και δημοσίως -παρουσία του πρωθυπουργού μάλιστα- ότι «όσο εγώ ζω, χωρίς τη στήριξή μου εσύ δεν θα δεις δημαρχία».
Αυτό στη Γαλλία απλώς είναι αδιανόητο. Επίσης αδιανόητο θα έπρεπε να είναι σε κάθε δημοκρατική πολιτισμένη χώρα. Συμβαίνει όμως· στην Ελλάδα.
Ετσι είπε ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Ανθιμος στον υποψήφιο δήμαρχο της πόλης Γιάννη Μπουτάρη. Πολιτική παρέμβαση πρώτης γραμμής και απειλή. Αν δεν το ξέρατε, ρόλος της Εκκλησίας είναι να κανονίζει διά του κ. Ανθίμου ποιος θα βγει δήμαρχος στη Θεσσαλονίκη.
Το χειρότερο; Πολιτική ηγεσία, κόμματα, βουλευτές, παράγοντες κατά τα άλλα λαλίστατοι -πλην ελαχίστων εξαιρέσεων- αντί να ξεσηκωθούν και να βάλουν τον μητροπολίτη στη θέση του, έκαναν πως δεν άκουσαν τις απειλές και τα... χριστιανικά του τελεσίγραφα. Δηλαδή έπραξαν ως συνήθως. Εξάλλου, τόσοι και τόσες πολιτεύονται μαζεύοντας ψήφους στις εκκλησίες.
Προς τιμήν του ο Γιάννης Μπουτάρης δεν στρογγύλεψε τις απόψεις του, δεν υπολόγισε το περιβόητο πολιτικό κόστος. Συνέχισε την κριτική του και επανέλαβε (με τεκμηριωμένο λόγο) ότι ο κ. Ανθιμος συμπεριφέρεται σαν «μουτζαχεντίν».
Να δούμε, μεθαύριο που ανοίγουν οι κάλπες. Τι θα κάνουν, τελικά, οι πολίτες της Θεσσαλονίκης; Θα εκλέξουν δήμαρχο αυτόν που κράτησε τις αρχές του ή θα κάνουν το χατίρι του «μουτζαχεντίν» μητροπολίτη;
Μια δεύτερη υπόθεση εργασίας τώρα. Στην Ολλανδία, η ειδική γραμματέας του υπουργείου Παιδείας, η οποία μετείχε στην επιτροπή που εκπονούσε το πρόγραμμμα εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, δέχτηκε απίστευτες επιθέσεις για τις επιστημονικές της απόψεις. Διάφοροι ακραίοι την αποκαλούσαν... «εθνοπροδότρια» και της απέδιδαν... «αντι-ολλανδικά κίνητρα». Το υπουργείο την άφησε ακάλυπτη. Και έτσι, εκείνη οδηγήθηκε σε παραίτηση.
Αυτά τα πράγματα δεν συμβαίνουν στην Ολλανδία. Ούτε πουθενά αλλού στην Ευρώπη, με μία εξαίρεση από όσο γνωρίζω. Δυστυχώς, συμβαίνουν στην Ελλάδα. Και τα υπέστη η Θάλεια Δραγώνα, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έως πριν από λίγες ημέρες (26 Οκτωβρίου) Ειδική Γραμματέας Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού για Θέματα Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης στο υπουργείο Παιδείας.
Θάλεια Δραγώνα. Δέχτηκε, εδώ και έναν χρόνο, πόλεμο υπόγειο αλλά και φανερό. Ύβρεις. Λάσπη. Συκοφαντίες. Για τις επιστημονικές της απόψεις και προτάσεις. Επαναλαμβάνω, για τις επιστημονικές της απόψεις. Στην πρώτη γραμμμή κρούσης ο ΛΑΟΣ του κ. Καρατζαφέρη, από δίπλα η ευρύτερη ακροδεξιά, όλος ο εθνικιστικός-πατριδοκαπηλικός θίασος. Και όχι μόνον.
Τη Θάλεια Δραγώνα -για να ειπωθούν τα πράγματα με το όνομά τους- την πολέμησε γενικότερα το σκοταδιστικό μπλοκ της εθνικοφροσύνης, το οποίο διαπερνά οριζοντίως όλα ανεξαιρέτως τα πολιτικά κόμματα.
Ο πόλεμος εναντίον της ολοκληρώθηκε με λάβαρο την υποτιθέμενη πρότασή της «να καταργηθεί το μάθημα της Ιστορίας» στις δύο τελευταίες τάξεις του Λυκείου. Αυτό όμως δεν είναι αληθές. Κατά κανέναν τρόπο. Σημειώστε, επίσης, ότι όλες οι επιθέσεις που δέχτηκε ήταν ουσιαστικά κατασκευασμένες και το περιεχόμενό τους -με τη δοκιμασμένη μέθοδο των επιλεκτικών αποσπασμάτων- χαλκευμένο.
Η επίθεση εναντίον της Θάλειας Δραγώνα είχε στόχο να πλήξει την προσπάθεια για μια τεκμηριωμένη επιστημονικά, μη εθνοκεντρική προσέγγιση της Ιστορίας και της διδασκαλίας της. Επιπλέον, η «εθνοπροδότρια», στο πλαίσιο του «Νέου Σχολείου» που εισηγήθηκε, είχε προτείνει μια νέα προσέγγιση για το σύνολο της διδασκαλίας στο σχολείο: τι να διδάσκονται οι μαθητές και πώς να το διδάσκονται, ώστε να γίνουν κριτικοί και συνειδητοί πολίτες.
Το «θέμα Δραγώνα» αφορά βεβαίως την ίδια, αλλά δεν είναι προσωπικό. Η Θάλεια Δραγώνα δεν έκανε προσωπική πολιτική στους δώδεκα μήνες που ήταν Ειδική Γραμματέας στο υπουργείο Παιδείας. Εάν έκανε, θα έπρεπε να την είχαν απολύσει αμέσως. Εάν όχι, όφειλε το υπουργείο να τη στηρίξει· αλλά δεν τη στήριξε.
Δεν είναι όμως μόνον η στάση του υπουργείου. Ολο αυτό το διάστημα, μέσα στη Βουλή εκτοξεύτηκαν αρκετές φορές ύβρεις εναντίον της. Εκτός από τον πρωθυπουργό και τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, ούτε ένας βουλευτής αισθάνθηκε ότι το θέμα τον αφορά. Ουδείς από τους βουλευτές ενοχλήθηκε ακούγοντας συναδέλφους του να μιλούν για ... «Συμμορία Δραγώνα».
Η ωμή παρέμβαση του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης στις μεθαυριανές αυτοδιοικητικές εκλογές. Ο πόλεμος λάσπης και η παραίτηση τελικά της Θάλειας Δραγώνα. Τα δύο γεγονότα μου έφεραν στον νου εκείνο το ποίημα του Ιωάννη Πολέμη (τον τίτλο του φέρει, όχι τυχαία, ο συλλογικός τόμος για τον εθνοκεντρισμό στην εκπαίδευση, σε επιμέλεια Άννας Φραγκουδάκη και Θάλειας Δραγώνα). Ας το θυμηθούμε: «Τι είν' η πατρίδα μας;».
ΥΓ: Στη Φινλανδία, στις πρώτες τάξεις του σχολείου οι δάσκαλοι μαθαίνουν τα παιδιά πώς να θέτουν ερωτήσεις και όχι πώς να δίνουν απαντήσεις. Το σκεπτικό τους: προϋπόθεση για να μάθεις να απαντάς είναι να μάθεις πρώτα να ρωτάς.