31 October 2010

Ο Μαραθώνιος...

Με αφορμή το σημερινό μαραθώνιο δρόμο με την πολύ μεγάλη συμμετοχή (και τον καλό καιρό), για τον οποίο υπάρχουν διάφορες μυθοπλασίες, ήδη από την Αρχαιότητα, γράφει ο Ηρόδοτος:
«Πριν εγκαταλείψουν την πόλη, οι Αθηναίοι στρατηγοί έστειλαν μήνυμα στη Σπάρτη. Ο αγγελιαφόρος ήταν ένας Αθηναίος ονόματι Φειδιππίδης, εκπαιδευμένος δρομέας μεγάλων αποστάσεων. Σύμφωνα με την αναφορά που έδωσε στους Αθηναίους κατά την επιστροφή του, ο Φειδιππίδης συνάντησε τον θεό Πάνα στο Όρος Παρθένιο, πάνω από την Τεγέα. Ο Πάν, είπε ο Φειδιππίδης, απευθύνθηκε σε αυτόν με το όνομά του και του ζήτησε να ρωτήσει τους Αθηναίους γιατί τον αγνόησαν, παρά τη φιλία του απέναντί τους και παρά το γεγονός πως πολλές φορές τους είχε φανεί χρήσιμος στο παρελθόν, πράγμα που θα συνεχιζόταν και στο μέλλον.

Οι Αθηναίοι πίστεψαν την ιστορία του Φειδιππίδη και όταν τα ζητήματά τους βρίσκονταν σε καλή πορεία έχτισαν τέμενος προς τιμή του Πανός κάτω από την Ακρόπολη και όταν το μήνυμά του ελήφθη άρχισαν να διοργανώνουν ετήσια τελετή με λαμπαδηδρομία και θυσίες στον βωμό του για να εξασφαλίσουν την προστασία του.

Σύμφωνα με το περιστατικό, στο οποίο αναφέρομαι, όταν ο Φειδιππίδης στάλθηκε στην αποστολή του από τους Αθηναίους στρατηγούς και είπε πως είδε τον Πάνα, έφτασε στη Σπάρτη την επόμενη ημέρα αφότου έφυγε από την Αθήνα και παρέδωσε το μήνυμα στη Σπαρτιατική κυβέρνηση. "Άνδρες της Σπάρτης", έλεγε το μήνυμα, "οι Αθηναίοι σας ζητούν να συνδράμετε και να μη μένετε άπραγοι τη στιγμή που η αρχαιότερη πόλη της Ελλάδος συντρίβεται και καθυποτάσσεται από ξένο επιδρομέα, ακόμη και τώρα η Ερέτρια έχει υποδουλωθεί και η Ελλάδα είναι τώρα πιο αδύναμη εξαιτίας της απώλειας μίας ευημερούσας πόλης.

Οι Σπαρτιάτες, παρόλο που συγκινήθηκαν από την έκκληση της Αθήνας και ήταν πρόθυμοι να στείλουν βοήθεια, δεν κατέστη δυνατό να στείλουν στρατό σύντομα επειδή δεν επιθυμούσαν να παραβιάσουν τον νόμο τους. Ήταν η ενάτη ημέρα του μήνα και απάντησαν πως δε γινόταν να συμμετάσχουν στον αγώνα πριν την πανσέληνο. Έτσι περίμεναν την πανσέληνο...»
Πουθενά δεν αναφέρεται δηλαδή ότι ο Φειδιππίδης έτρεξε από το Μαραθώνα στην Αθήνα, κάποιος άλλος ίσως. Και το ερώτημα που τίθεται είναι, γιατί δεν έστειλαν έναν ιππέα;