17 October 2009

Τρία σε ένα

(του Νίκου Δήμου, Lifo, 4/10/2009)

Κάθε φορά που παρακολουθώ μία ορκωμοσία και ακούω την αρχική φράση: «Στο όνομα της Αγίας, Ομοουσίου και Αδιαιρέτου Τριάδος» ανατριχιάζω. Όχι από συγκίνηση, αλλά από αγανάκτηση.

Έχουμε εδώ το πιο δυσνόητο και δύσπεπτο θεολογικό δόγμα, μία συμβιβαστική παράλογη κατασκευή που ταλαιπώρησε για χρόνια θεολόγους και ιερωμένους, μία αντιφατική έννοια που κανείς λογικός άνθρωπος δεν μπορεί να αποδεχθεί - και, επάνω σε αυτό το δόγμα βασίζεται το Ελληνικό Σύνταγμα (έτσι αρχίζει!) και με αυτό ορκίζονται Πρόεδροι Δημοκρατίας, πρωθυπουργοί, υπουργοί και όλοι οι άλλοι αξιωματούχοι μας. Θα μπορούσαν να ορκίζονται και σε ένα «ξύλινο σίδερο», είναι εξίσου παράλογο.

Και η μεν εκκλησία δικαιούται να πιστεύει σε ό,τι θέλει: Άμωμη Σύλληψη (με τον κρίνο), Ανάσταση και το Τρισυπόστατον της Θεότητος. Αλλά γιατί πρέπει ολόκληρη η πολιτεία μας να βασίζεται σε μία θεολογική διανοητική ακροβασία; Στα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδος, Πατήρ, Υιός και Άγιο Πνεύμα, που είναι ένα αλλά και τρία, ταυτόχρονα χωριστά και μαζί. Προσοχή: η Τριάς είναι ομοούσια και όχι ομοιοούσια. Τόνοι μελάνης έχουν ρεύσει γι αυτό το θέμα, όπως και για το filioque που μας χωρίζει από τους καθολικούς.


Γιατί όμως ο θεμελιώδης νόμος του κράτους, το Σύνταγμα της Ελλάδος, να μην αρχίζει -όπως όλα τα συντάγματα της Γης- με τις λέξεις: «Στο όνομα του λαού...»; Η λαϊκή βούληση δίνει ισχύ και κύρος στο Σύνταγμα, όχι το Τρισυπόστατον.

Από τους δεκάδες λόγους που επιβάλλουν τον χωρισμό Εκκλησίας και Κράτους, αυτός, ενώ φαίνεται τυπικός, είναι πρωτεύων. Αρκεί αυτή η τελετουργία για να μας χαρακτηρίσει κράτος θεοκρατικό - κάτι σαν το Ιράν της Ευρώπης. Θα τολμήσει άραγε ο Γιώργος Παπανδρέου; Θα έμενε στην ιστορία και μόνο γι' αυτό.

Και με την ευκαιρία: τι γίνεται με την καύση των νεκρών; Τρία χρόνια πάνε που ψηφίστηκε ο νόμος και ούτε ένα αποτεφρωτήριο. Εδώ φαίνεται η υπόγεια δύναμη της Εκκλησίας. Δεν πάει να ψηφίζει νόμους το Κοινοβούλιο - εκείνη τους ακυρώνει στην πράξη.

Ίσως, λοιπόν, σωστά τα πάντα ξεκινάνε με την επίκληση της Αγίας Τριάδος. Έτσι πορεύεται αυτός ο τόπος...