(του ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΖΕΝΑΚΟΥ, ΒΗΜΑ, 12/7/2009)
Προ ημερών έλαβα ένα από τα πιο απίθανα δελτία Τύπου που έχω λάβει ποτέ: την ομιλία του κ. Κρις Σπύρου, προέδρου του «Παγκοσμίου Κινήματος για την Αποκατάσταση της Αγίας Σοφίας, ως Ιερός Ναός» [sic], που εκφωνήθηκε στην Ενωση Ανταποκριτών Ξένου Τύπου. (Παρεμπιπτόντως, ο κ. Σπύρου διατελεί και πρόεδρος της Ελληνοαμερικανικής Ενωσης, η οποία, μεταξύ άλλων, διοργανώνει αξιόλογες εκθέσεις σύγχρονης τέχνης.)
Στην ομιλία του ο κ. Σπύρου στηλιτεύει την τουρκική κυβέρνηση επειδή «διοργάνωσε λαϊκή μουσική συναυλία μέσα σε έναν από τους αγιότερους χώρους της ανθρωπότητας, στην ιστορική εκκλησία της Αγίας Ειρήνης», γεγονός που το αποδίδει στην εμμονή της «στη βεβήλωση και την ταπείνωση της Ορθοδόξου θρησκείας που εκφράζει την Οθωμανική νοοτροπία για 557 αδιάλειπτα χρόνια».
Προς ενίσχυση της θέσης του ο κ. Σπύρου φθάνει να επισημάνει «τη συμπεριφορά του Οθωμανικού κατεστημένου της σημερινής Τουρκίας έναντι του Πρωθυπουργού της χώρας αυτής, κυρίου Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος καταδικάστηκε το 1998 σε φυλάκιση δέκα μηνών και παρέμεινε στη φυλακή τέσσερις μήνες για τα πιστεύω του, όταν υπηρετούσε ως δήμαρχος της Πόλης». Για να καταλήξει ο κ. Σπύρου: «Θέλω να σας ανακοινώσω, ότι το Συμβούλιό μας [...] ομόφωνα απεφάσισε να τελέσει Θεία Λειτουργία και Παγκόσμιο Προσκύνημα στην ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ, το 2010».
Πιστεύω ότι το πιο αστείο -αστείο, τώρα, τρόπος του λέγειν- δεν είναι το ελληνορθόδοξο κρεσέντο. Ούτε η παχυλή άγνοια για το γεγονός ότι στον δυτικό κόσμο, που τόσο εξαίρει ο κ. Σπύρου, οι εκκλησίες συχνά γίνονται μουσεία αλλά ακόμη και σε αυτές που δεν γίνονται και εξακολουθούν να λειτουργούν διοργανώνονται συνεχώς συναυλίες. Οχι, το πιο αστείο είναι η επίκληση του Οθωμανισμού. Πράγμα που οδηγεί στην ασύλληπτη ταύτιση με τον Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος, κατά τον κ. Σπύρου, διώχθηκε για τα θρησκευτικά του πιστεύω από το οθωμανικό κατεστημένο. Δηλαδή ο Ερντογάν είναι ο θρήσκος πλην δυτικότροπος υπέρμαχος των βασικών δικαιωμάτων και οι κεμαλικοί έχουν γίνει οθωμανοί- ό,τι να ΄ναι, αρκεί να πούμε το Πάτερ Ημών στην Αγια-Σοφιά...
Αν χρειαζόταν απόδειξη ότι για να είναι κανείς εθνικόφρων και θρησκόληπτος οφείλει να είναι πρώτα ανιστόρητος, νομίζω τη βρήκαμε.
Στην ομιλία του ο κ. Σπύρου στηλιτεύει την τουρκική κυβέρνηση επειδή «διοργάνωσε λαϊκή μουσική συναυλία μέσα σε έναν από τους αγιότερους χώρους της ανθρωπότητας, στην ιστορική εκκλησία της Αγίας Ειρήνης», γεγονός που το αποδίδει στην εμμονή της «στη βεβήλωση και την ταπείνωση της Ορθοδόξου θρησκείας που εκφράζει την Οθωμανική νοοτροπία για 557 αδιάλειπτα χρόνια».
Προς ενίσχυση της θέσης του ο κ. Σπύρου φθάνει να επισημάνει «τη συμπεριφορά του Οθωμανικού κατεστημένου της σημερινής Τουρκίας έναντι του Πρωθυπουργού της χώρας αυτής, κυρίου Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος καταδικάστηκε το 1998 σε φυλάκιση δέκα μηνών και παρέμεινε στη φυλακή τέσσερις μήνες για τα πιστεύω του, όταν υπηρετούσε ως δήμαρχος της Πόλης». Για να καταλήξει ο κ. Σπύρου: «Θέλω να σας ανακοινώσω, ότι το Συμβούλιό μας [...] ομόφωνα απεφάσισε να τελέσει Θεία Λειτουργία και Παγκόσμιο Προσκύνημα στην ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ, το 2010».
Γυαλί τζαμί στο λιμάνι των Χανίων |
Αν χρειαζόταν απόδειξη ότι για να είναι κανείς εθνικόφρων και θρησκόληπτος οφείλει να είναι πρώτα ανιστόρητος, νομίζω τη βρήκαμε.
Ότι η φράση "Αποκατάσταση της Αγίας Σοφίας ως Ιερός Ναός" έπρεπε να συνταχθεί σε γενική, είναι η μικρότερη από τις αρλούμπες του κ. Σπύρου που επισημαίνει ο δημοσιογράφος. Ο κ. Κρις δεν ξέρει καλά ελληνικά και ο γραμματέας του είναι απλά ορθόδοξος και όχι επαρκώς γραμματιζούμενος! Εμένα μου κάνει όμως μεγαλύτερη εντύπωση ο πλεονασμός "ιερός ναός"... Δηλαδή θα μπορούσε να υπάρχει και "ανίερος ναός"; Ή μήπως οι "δικοί του" ναοί είναι ιεροί και των άλλων ανίεροι;
Πέρα απ' αυτά, η Αγία Ειρήνη γιατί είναι "ένας από τους αγιότερους χώρους της ανθρωπότητας"; Πώς διαβαθμίζεται η αγιότητα κάποιων χώρων; Εγώ πιστεύω, ένας χώρος, είτε είναι άγιος (λέμε τώρα!) είτε όχι! Αναφορά στο περισσότερο ή λιγότερο μιας ιδιότητας, δηλαδή ποσοτικοποίηση και σύγκριση, γίνεται μόνο με τα φυσικά μεγέθη, π.χ. μήκος, βάρος, ταχύτητα κ.ο.κ. Η αγιότητα δεν αποτελεί τέτοιο "μέγεθος"...
Επίσης: Πόσοι γνωρίζουν την ύπαρξη ενός ναού με αυτό το όνομα, ακόμα και ανάμεσα στους Ρωμιούς; Αλλά, κι αν ακόμα τη γνώριζαν όλοι οι Ρωμιοί, αυτοί αποτελούν ένα ανθυποτμήμα της ανθρωπότητας. Από τους Κινέζους, τους Ινδούς, τους Πακιστανούς και τους Ινδονήσιους που κάνουν μαζί πάνω από 3 δισεκ. ανθρώπους, πόσοι γνωρίζουν αυτό το ναό; Προφανέστατα επίκεινται κάποιες εκλογές και ψαρεύει ψήφους ο κ. Σπύρου - πετάει φούμαρα περί ανθρωπότητας για τους Ελληναράδες της Αστόρια.
Να περάσω όμως σε ένα πιο σημαντικό ζήτημα: Θα έπρεπε να αναρωτηθεί καθένας, τι κάνει το ελληνικό κράτος με τα μουσουλμανικά τεμένη στη χώρα μας, τα τζαμιά, διαφορετικό από αυτά που κάνει η Τουρκία; Στα Χανιά πήγα σε μια έκθεση ειδών υγιεινής στο λιμάνι και μετά κατάλαβα ότι ο περίεργος εκθεσιακός χώρος ήταν ένα παλιό τζαμί (Γυαλί τζαμί). Στη μια πλευρά του κτηρίου υπάρχει είσοδος για την Τουριστική Αστυνομία, η οποία προφανώς στεγάζεται εκεί. Μετά από μερικές εβδομάδες θα γινόταν εκεί έκθεση ζωγραφικής και μετά έκθεση υποδημάτων — ό,τι προκύψει δηλαδή! Στην Κω είδα ότι σε ένα μεγάλο τζαμί, κοντά στο αστυνομικό τμήμα, πουλάνε Έλληνες μαγαζάτορες τουριστικά αναμνηστικά και κοσμήματα. Στο τζαμί Αλκαζάρ της Θεσ/νίκης στεγαζόταν μέχρι προ ετών ένας κινηματογράφος και στην πρόσοψη υπήρχαν κοσμηματοπωλεία. Ένα τζαμί στο Μόλυβο της Λέσβου έχει μισοκαταρρεύσει. Και αναφέρομαι μόνο σ' αυτά που έτυχε να βρω μπροστά μου, δεν έκανα συστηματική έρευνα.
Με την ευκαιρία να αναφέρω εδώ την απάντηση που μου έδωσε ένας παλιός συμφοιτητής και φίλος, Τούρκος από την Πόλη, όταν τον συνάντησα κάποτε εκεί! Τον ρώτησα, γιατί δεν επιτρέπεται να γίνουν χριστιανικές λειτουργίες στην Αγια-Σοφιά, αφού κάποιοι το θέλουν τόσο πολύ; Όχι ότι μ' ενδιαφέρει προσωπικά, αλλά ήθελα να ακούσω την άποψη της άλλης πλευράς! Ούτε και το φίλο μου ενδιαφέρουν αυτά, αλλά καταλαβαίνει ότι διάφοροι παίζουν και στη χώρα του ψευτο-πολιτικά παιχνίδια με τέτοιες ιστορίες!
Μου λέει λοιπόν: Το επιχείρημα εκείνης της πλευράς είναι ότι, στο σημερινό ελλαδικό χώρο υπήρχαν περίπου 3.000 τζαμιά, όταν υποχώρησε σταδιακά η οθωμανική αυτοκρατορία. Τι έγιναν όλα αυτά τα τζαμιά; 5-10, άντε 15 υπάρχουν ακόμα, τα περισσότερα υπό κατάρρευση. Τα άλλα τι έγιναν; Πώς διεκδικείς, λοιπόν, κάτι όταν έχεις κάνει τα ίδια "λάθη" (εγώ θα έλεγα πολιτισμικά εγκλήματα!) και δεν έχεις να δώσεις ένα ισότιμο αντάλλαγμα;
Εννοείται, η απάντηση της εντεύθεν πλευράς, όταν έθεσα το θέμα εδώ, ήταν: "Αυτά τα τζαμιά ήταν παλιοί χριστιανικοί ναοί που είχαν μετατρέψει οι Οθωμανοί..." κτλ. κτλ. Βέβαια, 3.000 ναοί δεν είχαν μετατραπεί σε τζαμιά, αλλά έστω, ας το δεχτούμε! Πόσοι από αυτούς τους χριστιανικούς ναούς ήταν παλαιότερα ναοί των αρχαίων θεών (Δωδεκάθεου, Ίσιδας, Αστάρτης, Κυβέλης, Μίθρα κ.ά.) και μετατράπηκαν σε χριστιανικές βασιλικές και πάει λέγοντας; Ξεχνάμε ότι ο Παρθενώνας είχε μετατραπεί σε "Παναγία Αθηνιώτισσα"; Γιατί να μην κάνουν λοιπόν οι Οθωμανοί στους "άπιστους" τα ίδια που έκαναν οι χριστιανοί στους "ειδωλολάτρες";
Κι εφόσον δεχθούμε ότι, όποιος επικρατεί σε ένα γεωγραφικό χώρο, διαχειρίζεται κατά το γούστο του τα κτίσματα των αλλόφυλων και αλλόθρησκων (βλέπε τζαμί στα Χανιά), τι νόημα έχει η κουβέντα για την Αγια-Σοφιά; Καμιά αντίρρηση εκ μέρους μου, να πάνε 500-1000-2000 να κάνουν λειτουργία εκεί! Αν έρθουν όμως 10-15-20 χιλιάδες μουσουλμάνοι από την Τουρκία και πάρουν σβάρνα για προσευχή (5-6 φορές την ημέρα) τα τζαμιά της Ελλάδας -όσα υπάρχουν-, αν κάνουν για παράδειγμα το ίδιο στα Γιαννιτσά (Γενιτζέ Βαρδάρ) που θέλει να κάνει ο κ. Κρις στην Πόλη, τι θα γίνει; Πόσοι Έλληνες γνωρίζουν ότι τα Γιαννιτσά είναι μια ιερή πόλη για τους Τούρκους (Μαυσωλείο Γαζή Εβρενός); Λέτε να ξεκινήσουμε κανένα νέο θρησκευτικό πόλεμο, όπως έχουν κάνει πολλές φορές στην ιστορία οι μονοθεϊστικές θρησκείες;
Προσωπικά δεν θα είχα καμιά αντίρρηση να γίνει κι αυτό, όμως στην πρώτη γραμμή πρέπει να βρίσκονται απαξάπαντες οι μαυροντυμένοι και όλοι οι θεόπληκτοι (για την πίστη σας βρε!), οι Παπαθεμελήδες και οι Ζουράριδες... Κι απ' την άλλη πλευρά οι ιμάμηδες, οι μουλάδες και όλοι εκείνοι οι ταλιμπανοί που προσβλέπουν στα ουρί και τα πιλάφια του παραδείσου... Να δούμε ανοικτό αγώνα υπέρ πίστης και θεόπληκτων προγόνων...
Συμφωνώ λοιπόν απόλυτα με την κατάληξη του δημοσιογράφου κ. Ζενάκου: Για να είναι κανείς εθνικόφρων και θρησκόληπτος οφείλει να είναι πρώτα ανιστόρητος.
ΥΓ: Ο τίτλος του άρθρου στο ΒΗΜΑ είναι "Ορθοδοξίες". Πιστεύω όμως ότι ο τονισμός στη λήγουσα, ορθοδοξιές, ταιριάζει πολύ καλύτερα στο συγκεκριμένο θέμα!