(BHMA, 30/6/2009)
Την περασμένη Κυριακή ο πάπας Βενέδικτος ΙΣτ' ανακοίνωσε ότι λείψανα που βρίσκονταν μέσα σε μαρμάρινη λευκή σαρκοφάγο η οποία βρέθηκε σε κατακόμβη της μεγαλοπρεπούς Βασιλικής του Αγ. Παύλου έξω από τα τείχη της Ρώμης ανήκουν πιθανότατα στον Απόστολο Παύλο. Ο Πάπας ανακοίνωσε τη σημαντικότατη αυτή είδηση βασιζόμενος στα στοιχεία της πρώτης επιστημονικής έρευνας που έγινε στα λείψανα.
«Το στοιχείο αυτό πιθανότατα επιβεβαιώνει την ομόφωνη και αδιαμφισβήτητη παράδοση που θέλει τα λείψανα του Αποστόλου Παύλου να βρίσκονται εδώ» δήλωσε ο προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας στη διάρκεια της τελετής λήξης του έτους Αποστόλου Παύλου. Μέσα στη σαρκοφάγο οι αρχαιολόγοι βρήκαν κόκκους από λιβάνι, αλλά και υπολείμματα από δύο λινά υφάσματα.
Μια δεύτερη είδηση αποτελεί η ανακάλυψη της αρχαιότερης προσωπογραφίας του Αποστόλου Παύλου στην κατακόμβη της Αγίας Θέκλας στη Ρώμη. Σύμφωνα με την εφημερίδα του Βατικανού «L' Οsservatore Romano», η τοιχογραφία, που χρονολογείται από τα τέλη του 4ου αιώνα, αποκαλύφθηκε στις 19 Ιουνίου.
Η νεκρολαγνεία και λειψανολογία είναι παλαιόθεν προνομιακό θέμα των χριστιανών, με σχεδόν αποκλειστικό στόχο τη δημιουργία «προσκυνημάτων» και την αύξηση των εισπράξεων!
Όσον αφορά τώρα το περιεχόμενο της είδησης: Δεν είναι καθόλου τεκμηριωμένο ότι ο Παύλος πήγε ποτέ στη Ρώμη, μόνο οι χριστιανοί το ισχυρίζονται αυτό. Για τους ιστορικούς έτος θανάτου του Παύλου είναι στο διάστημα 62-64 μ.Χ., ενώ η εκκλησία έχει ορίσει το έτος 67 και μάλιστα στο πλαίσιο αντιχριστιανικών διώξεων του Νέρωνα.
Μετά τις αρχές του έτους 64 έγιναν πράγματι στη Ρώμη διώξεις στωικών και πυθαγόρειων φιλοσόφων, καθώς και των οπαδών τους, επειδή αυτοί διατύπωναν αυστηρή κριτική για τους παραλογισμούς του Νέρωνα. Εκτιμάται, λοιπόν, ότι οι μεταγενέστεροι χριστιανοί ιστοριογράφοι αξιοποίησαν τα γεγονότα για να εντάξουν σ' αυτά και το θάνατο του Παύλου.
Ως προς την ταύτιση, τώρα, των λειψάνων με εκείνα του Παύλου, είναι τελείως φανταστικά τα αναφερόμενα, δεδομένου ότι τον 1ο και 2ο αιώνα μ.Χ. πέθαναν πολλοί επιφανείς χριστιανοί και θάφτηκαν σε ναούς, δεν ήταν μόνον ο Παύλος - ο οποίος μπορεί και να μη βρέθηκε ποτέ στη Ρώμη. Υπενθυμίζω ότι, όταν άνοιξαν τον τάφο του πολύ μεταγενέστερου Κολόμβου, διαπίστωσαν ότι εκεί ήταν θαμμένος ο γιος του και ο μεγάλος θαλασσοπόρος πρέπει να είναι θαμμένος κάπου αλλού.
Επίσης, η προσωπογραφία που έγινε τον 4ο αιώνα σίγουρα ζωγραφίστηκε από περιγραφές που είχαν διασωθεί, ο καλλιτέχνης αποκλείεται να είχε προσωπική εμπειρία του απεικονιζόμενου. Αν είχε ο Παύλος φαλάκρα ή είχε μαλλιά, ήταν ψηλός ή κοντός (αν και στα λατινικά paulus σημαίνει μικροκαμωμένος), δεν προκύπτει από πουθενά.
Τελικά, το σύνολο των αναφορών αποτελούν ευσεβείς εικασίες, αφενός για να δώσουν κάποια ώθηση στο έτος του Παύλου, αφετέρου για να αυξήσουν τα έσοδα... Παλιά τέχνη και δοκιμασμένη!
