02 January 2011

Ο θυμός απέναντι στον «άδικο θεό»


Η Αμερικανίδα ερευνήτρια Julie Exline και αναπλ. καθηγήτρια στο Case Western Reserve University του Cleveland/ΗΠΑ ερεύνησε ένα σύνηθες φαινόμενο σε πολλούς πιστούς, το οποίο όμως σπάνια εξωτερικεύεται: ο θυμός κατά του θεού που εκδηλώνεται άδικος στους πιστούς του.

Μερικοί απογοητευμένοι πιστοί καταλήγουν σε δραστικά μέτρα «τιμωρίας του θεού», όπως μία 20χρονη στο Perreux της Γαλλίας, της οποίας πέθανε η αδελφή: έβαζε φωτιές στους ναούς της πόλης! Αλλά και βαθιά πιστοί άνθρωποι, όπως οι παλαιομοδίτες Άμις (Amish,  ζουν στις ΗΠΑ απομονωμένοι χωρίς τεχνολογία, σύμφωνα με αυτά που αναφέρονται στις γραφές). Ένας εξ αυτών που απογοητεύτηκε από το θεό, όπως του τον είχαν παραστήσει οι ιερείς και οι γονείς, πήρε ένα όπλο και σκότωσε στο θρησκευτικό σχολείο της πόλης τους 5 κορίτσια.

Τέτοιες ακραίες αντιδράσεις είναι βέβαια σπάνιες, δείχνουν όμως μέχρι πού μπορεί να φτάσει η αντίδραση κάποιων ανθρώπων, όταν πεισθούν τελικά ότι κάποια χρόνια τούς κορόιδευαν, όχι ο θεός –πού να βρεθεί αυτός, λέω εγώ!–, αλλά άνθρωποι του περιβάλλοντός τους.

Η ερευνήτρια (τέταρτη από αριστερά) εν μέσω συνεργατών

Αυτό που συνήθως εκφράζουν οι απογοητευμένοι άνθρωποι είναι αποτέλεσμα του ορισμού για τον χριστιανικό θεό: αφού αυτός είναι πάνσοφος, παντογνώστης και παντοδύναμος, είναι αυταπόδεικτο ότι γνώριζε εκ των προτέρων την αδικία που θα υποστώ, την οποία λοιπόν αυτός ενέκρινε ή και προκάλεσε ο ίδιος. Η πανθομολογούμενη διαχρονική «σιωπή του θεού» οδηγεί στο λυτρωτικό για τον απογοητευμένο πιστό συμπέρασμα ότι ο θεός που του παρουσίαζαν, είναι κακός, αδιαφορεί ή δεν υπάρχει καν.

Σύμφωνα με τις μελέτες της κ. Exline, ο θυμός κατά του θεού εκδηλώνεται σπανιότερα σε απογοητευμένους προτεστάντες, αφρο-αμερικάνους και ηλικιωμένους. Οι τελευταίοι επειδή δεν έχουν πλέον περιθώρια ηλικίας για να επανεκτιμήσουν τη σχέση τους με τη φύση και την κοινωνία.

Ριζική λύση θα ήταν να πάψει ο θυμωμένος να πιστεύει σε θεούς και δαίμονες, οπότε δεν θα έχει και κανένα λόγο να επιβαρύνει τον εαυτό του ψυχολογικά. Αλλιώς θα πρέπει να κατευνάσει το θυμό του, εφόσον κατάλαβε ότι είναι ο ίδιος θύμα μιας επιλογής, η οποία φαινομενικά είναι προσωπική, αλλά στην πραγματικότητα του έχει επιβληθεί από την κοινωνία και την οικογένεια.

Οι άνθρωποι αυτοί πρέπει να καταλάβουν, λέει η κ. Exline, ότι η θρησκευτικότητα είναι μια ακόμα κοινωνική εκδήλωση, όπως η εργασία, οι φιλίες κ.ο.κ., η οποία φέρνει κι αυτή πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Καθένας πρέπει να φροντίσει μόνος του για τη σωστή δοσολογία στη ζωή του…