Michael Heckert, 55 ετών, καλλιτέχνης, Κολωνία/Βόννη
Η ιδέα ότι κάτι δημιουργήθηκε από το τίποτα, χωρίς να υπάρχει κάτι προηγουμένως, δεν με ενθουσίαζε, το απέρριπτα. Βέβαια, ως καλλιτέχνης θα μπορούσα να αποδεχτώ αυτή τη διαδικασία της δημιουργίας, αλλά εγώ έβλεπα ότι καθένας μπορεί να δημιουργήσει τον κόσμο του από το τίποτα, δεν χρειάζεται κάποιος θεός – ήμουν ο ίδιος θεός του εαυτού μου, αν μου επιτρέπεται ο ισχυρισμός.
(Όπως αναφέρθηκε στην εισαγωγή >>>, η απόδοση του
αρχικού κειμένου γίνεται ελεύθερα και με περικοπές!)
Στην αρχή της «ανθρώπινης ζωής» μου ήμουν έμπορος. Αρχικά έπρεπε να μάθω, σύμφωνα με επιταγή της μητέρας μου, ένα σωστό επάγγελμα. Αργότερα άλλαξα πορεία και αυτό μου κόστισε μεγάλη προσπάθεια. Έπρεπε να ξεφύγω από τις εμπορικές δραστηριότητες που με έκαναν πολύ δυστυχισμένο, και να φτάσω στη ζωγραφική. Έκτοτε, αν και πέρασα δύσκολες εποχές –και ποιος δεν περνάει; –, ήμουν ευτυχισμένος και δεν μετάνιωσα ποτέ γι’ αυτή την αλλαγή.
Ουσιαστικά δεν είχα εμπειρίες με τη θρησκεία, γιατί στην οικογένειά μας δεν αποτέλεσε ποτέ θέμα συζητήσεων ή προβληματισμού. Κι εφόσον δεν συζητιέται κάτι στην οικογένεια, είναι για τα μικρά παιδιά και τους νέους ανύπαρκτο το ζήτημα.
Η μητέρα μου δεν πίστευε στο θεό, πράγμα που ίσχυε και για όλη την οικογένειά της. Ήδη από παιδί θεωρούσα γελοίο που κάποιοι ακολουθούσαν θρησκευτικές ιεροτελεστίες και επιδείκνυαν δημόσια θρησκευτική δραστηριότητα. Δεν σκέφτηκα ποτέ να πάω σε μια εκκλησία, έβλεπα ήδη ποιοι άνθρωποι πήγαιναν μέσα κι αυτό με αποθάρρυνε.
Ήρθε όμως αργότερα το σχολείο κι εκεί είχα την πρώτη επαφή με τη θρησκεία. Μετά πήγα και στο κατηχητικό, αλλά όλα αυτά δεν με άγγιζαν, γι’ αυτό σταμάτησα να πηγαίνω πλέον στην εκκλησία. Μοναδικές φορές που πήγα ήταν κοινωνικά γεγονότα, όταν αυτά εξελίσσονταν σε εκκλησίες, κυρίως κάποιοι γάμοι ή κηδείες.
Τώρα που είμαι μεγαλύτερος βλέπω ότι, κάποιοι δημιουργούν με τη διανόησή τους και κάποιοι άλλοι δέχονται ότι είναι οι ίδιοι δημιουργήματα. Θα μπορούσα να πω ότι, όποιος διαθέτει επιστήμη, φιλοσοφία και τέχνη, δεν χρειάζεται θεό!
Η ιδέα που κυριαρχεί σήμερα είναι η σύνδεση του ουμανισμού με την επιστήμη και τη φιλοσοφία. Πρόκειται για ένα άριστο συνδυασμό, αν κι εγώ προσωπικά δεν έχω συνηθίσει να ακολουθώ ομάδες και συλλόγους που επιδιώκουν ένα συγκεκριμένο ιδανικό. Είμαι μεν κοινωνικός και επικοινωνιακός άνθρωπος, αλλά σε θέματα μαζικής οργάνωσης είμαι επιφυλακτικός. Ίσως παίζει ρόλο και ο ατομισμός του καλλιτέχνη• ο καλλιτέχνης είναι πάντα μόνος στην εργασία του.
Φυσικά σκέφτομαι τη ζωή και τη σκοπιμότητά της. Είμαι ήδη 55 ετών, νέος στην καρδιά αλλά 55 ετών στο υπόλοιπο σώμα και βλέπω όλο και συχνότερα ανθρώπους από το περιβάλλον μου να πεθαίνουν. Οι σκέψεις μου γι’ αυτό το θέμα με οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι σκοπός της ζωής είναι αυτή η ίδια η ζωή. Αρκεί να έχεις αυτοπεποίθηση και, πιστεύω, ότι ως καλλιτέχνης έχω ιδιαίτερα ανεπτυγμένη την αυτοπεποίθηση.
Μερικοί αδρανείς άνθρωποι δεν φαντάζονται ότι η ζωή αποκτάει νόημα με την ίδια τη ζωή και τον τρόπο που της ζει καθένας. Ως καλλιτέχνης διαπιστώνω καθημερινά πώς μπορεί κάποιος με χαρά και δύναμη να διαμορφώσει τη ζωή του και να εισπράξει από αυτή ευχαρίστηση. Δημιουργώ από υλικά που βρίσκονται μέσα μου και είναι ατελείωτα. Η αξιοποίησή τους δίνει νόημα στη ζωής μου.
Η αγάπη είναι επίσης ένα σημαντικό θέμα στη ζωής μας! Έχω άριστες σχέσεις με πολλούς ανθρώπους, με πολλές γυναίκες ανάμεσά τους. Ερωτεύτηκα και με ερωτεύτηκαν, με όλες τις χαρές και τις απογοητεύσεις που αυτό συνεπάγεται. Θα τοποθετούσα τον έρωτα πριν από την τέχνη, επειδή με αυτόν αναζητούμε πρώτα νοήματα και εμπειρίες…
Εδώ στην καθολική Κολωνία που ζω πρέπει να είμαι πολύ προσεκτικός. Υπάρχουν περί τις εκατό εκκλησίες. Όταν κάθομαι σε ένα τραπέζι με κάποιους, προσέχω να μην εκφράζομαι για θρησκευτικά θέματα, γιατί βρίσκομαι πάντα σε μειοψηφία και απομονώνομαι. Συχνά αντιμετώπισα μίσος εναντίον μου, όποτε εκφράστηκα για θρησκευτικά θέματα.
Συζήτηση με πιστούς ανθρώπους δεν είναι δυνατή, γιατί είναι αδύνατον να συζητήσουν κάτι που φοβούνται, κάτι που τους τρομάζει. Πανικοβάλλονται στην ιδέα να σκεφτούν κάτι που δεν τους το επιτρέπουν κάποιοι άλλοι και συνηθέστερη αντίδρασή τους είναι το μίσος. Δεν υπάρχει καμιά ελπίδα να στηθεί μια συζήτηση σε ορθολογική βάση.
Προσωπικά δεν έχω πρόβλημα να συζητήσω οποιοδήποτε θέμα, αλλά η αντίδραση των πιστών είναι πάντα αποτρεπτική. Δεν δέχονται να σκεφτούν λογικά για την επιστημονική γνώση, τις αντιφάσεις που πιστεύουν, την πεζότητα και ιδιοτέλεια των θρησκευτικών ιδεών. Οι πιστοί αισθάνονται ότι απειλούνται, αν συμμετάσχουν σε μια τέτοια συζήτηση. Μάλλον ξέρουν κατά βάθος ότι θα καταρρεύσουν όλα όσα πιστεύουν από παιδιά — δεν είναι και τελείως χαζοί!
Η ιδέα ότι δεν υπάρχει θεός που τους φροντίζει, δεν υπάρχει παράδεισος που τους περιμένει, δημιουργεί σ’ αυτούς τους ανθρώπους άγχος και ανασφάλεια και γι’ αυτό αντιδρούν επιθετικά, αν τους υπενθυμίσει κάποιος αυτή την πραγματικότητα. Όταν κάποτε ανέπτυξα σε έναν πιστό μια αυταπόδεικτη ανακρίβεια και αντίφαση της θρησκείας, η απάντησή του ήταν: «Εγώ όμως το πιστεύω!» Τι σημασία έχουν πλέον η λογική, η επιστήμη, όλος ο πολιτισμός... Αυτός δηλώνει ότι δεν τα δέχομαι αυτά, δεν χρειάζεται να ξανασκεφτώ από την αρχή τα πράγματα, όσα έμαθα τα έμαθα και δέχομαι μόνο αυτό που «πιστεύω» ο ίδιος από παλιά!
Στους ανθρώπους που ενδιαφέρονται να με ακούσουν, λέω πάντα: «Χρησιμοποιείστε τη λογική σας, κοιτάξτε γύρω σας!»
