17 March 2009

Αρχαία μουσικά όργανα

...
ΑΥΛΟΣ: Οι σύγχρονες ανακατασκευές του οργάνου υποδεικνύουν ότι ο αυλός παρήγε έναν χαμηλό και αντηχούντα ήχο που μοιάζει με αυτόν του κλαρινέτου. Ηταν φτιαγμένος από δύο διπλά καλάμια, έμοιαζε αρκετά στο σημερινό όμποε και ο αυλητής για να παραγάγει μελωδία έπρεπε να φυσήξει σε ποικίλα διαστήματα και ταχύτητες.

ΣΥΡΙΓΞ: Ελαβε το όνομά της από τη νύμφη η οποία μεταμορφώθηκε σε καλάμι για να κρυφτεί από τον Πάνα και στην ουσία αποτελεί τον πρόδρομο του «αυλού του Πανός». Διέθετε μια σειρά από ξύλινους σωλήνες διαφορετικού μήκους, οι οποίοι, όταν φυσούσε μέσα τους ο μουσικός, παρήγαν έναν γλυκό ήχο. Η σύριγξ συνόδευε συχνά απαγγελίες ποιημάτων.

ΥΔΡΑΥΛΙΣ: Ενα από τα πλέον πολύπλοκα μουσικά όργανα της αρχαίας εποχής, η ύδραυλις διέθετε ένα υδραυλικό σύστημα επάνω στο οποίο βασιζόταν για να λειτουργήσει και το οποίο συνδύαζε την παροχή νερού και αέρα για να δημιουργήσει έναν οξύ ήχο. Το 1885 βρέθηκε στην Καρθαγένη ένα καλοδιατηρημένο πήλινο μοντέλο, αλλά η μεγάλη έκπληξη έχει έρθει από το Αρχαίο Δίον, όπου πριν από περίπου δέκα χρόνια βρέθηκε αρχαία ύδραυλις η οποία αποκαταστάθηκε και εκτίθεται σήμερα στο μουσείο της περιοχής. Παράλληλα έγινε η ανακατασκευή της και οι ήχοι της ακούστηκαν από το σύγχρονο κοινό. (βλέπε επίσης >>>)

ΜΟΝΟΧΟΡΔΟΝ: Αποτελούνταν από μία και μόνη χορδή τεντωμένη επάνω από ένα ηχείο με μια κινητή γέφυρα ενδιαμέσως. Ορισμένοι μελετητές το τοποθετούν στην οικογένεια του λαούτου, χρησιμοποιήθηκε όμως για τον καθορισμό των μαθηματικών σχέσεων των μουσικών ήχων, δηλαδή ήταν ένας κανών. Συνήθως μάλιστα ονομαζόταν «ο πυθαγόρειος κανών», δεδομένου ότι εθεωρείτο εφεύρεση του Πυθαγόρα.

ΛΥΡΑ: Υπήρξε το κατ΄ εξοχήν «εθνικό» μουσικό όργανο της Αρχαίας Ελλάδας και συνδεόταν με τη λατρεία του Απόλλωνα. Είχε επτά ή περισσότερες χορδές, καθεμία από τις οποίες ήταν κουρδισμένη σε διαφορετική νότα. Συνόδευε συχνά το τραγούδι, ενώ χάρη στον απλό μηχανισμό της και στην ιδιαίτερη ποιότητα του ήχου της, που ήταν ευγενής, διαυγής, γαλήνιος και αρρενωπός, χρησιμοποιήθηκε για την εκπαίδευση των νέων.
(ΒΗΜΑ, 10/3/2009)

ΔΑΙΜΟΝΙΑ ΝΥΜΦΗ