12 March 2009

Πατημασιές ηλικίας 1,5 εκατ. ετών

...
Πριν από 1,5 εκατομμύριo χρόνια, ένας πρόγονος του σύγχρονου ανθρώπου -πιθανότατα Homo erectus- περπάτησε στις όχθες ενός ποταμού στην Κένυα, αφήνοντας ίχνη τα οποία φαίνεται να ταιριάζουν σχεδόν απόλυτα με την ανατομία της σημερινής ανθρώπινης πατούσας.

Οι απολιθωμένες πατημασιές «θα μπορούσαν κάλλιστα να είχαν γίνει σήμερα σε κάποια παραλία» σχολίασε στο Reuters ο Ντέιβιντ Μπράουν του Πανεπιστημίου του Κέιπ Τάουν, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Η ανακάλυψη των αρχαιότερων ενδείξεων σύγχρονης δίποδης βάδισης δημοσιεύεται την Παρασκευή στο περιοδικό Science.

Τα πόδια που άφησαν τα ίχνη είχαν «καμάρα» στο πέλμα, στρογγυλή φτέρνα και κοντά δάχτυλα, χαρακτηριστικά που μαρτυρούν βάδιση στα δύο πόδια. Επιπλέον, το μεγάλο τους δάχτυλο ήταν παράλληλο με τα υπόλοιπα δάχτυλα όπως στο σύγχρονο άνθρωπο. Στους πιθήκους, αντίθετα, το μεγάλο δάχτυλο εξέχει προς το πλάι, ώστε να σχηματίζει ένα είδος λαβής χρήσιμης για τη ζωή στα δέντρα.

Οι διαστάσεις των πατημασιών και οι αποστάσεις μεταξύ τους επέτρεψαν στους ερευνητές να υπολογίσουν ότι ανήκουν σε πλάσματα ύψους περίπου 1,77 μέτρων. Πρόκειται για τουλάχιστον δύο άτομα -το ένα παιδί-, που έζησαν στην περιοχή Ιλερέτ της βόρειας Κένυας με διαφορά περίπου 10.000 ετών.

Οι πατημασιές χρονολογούνται στα 1,51 έως 1,53 εκατομμύρια χρόνια και προέρχονται από τον Homo erectus ή από τον Homo ergaster, μια πρώιμη μορφή του Homo erectus. O Homo erectus εμφανίστηκε πριν από περίπου 2 εκατ. χρόνια, ενώ ο Homo sapiens (ο σημερινός άνθρωπος) ακολούθησε πολύ αργότερα, πριν από περίπου 100-200 χιλιάδες χρόνια.

Τα «ανθρώπινα» ίχνη της περιοχής Ιλερέτ δεν είναι πάντως τα αρχαιότερα που έχουν βρεθεί. Στην Τανζανία έχουν ανακαλυφθεί πατημασιές 3,6 εκατ. ετών οι οποίες αποδίδονται στον Australopithecus afarensis, ο οποίος είχε πέλμα με πιο ρηχή καμάρα και μεγάλο δάχτυλο που προεξέχει.

(Newsroom ΔΟΛ, 27/2/2009)