Κρίστοφερ Χίτσενς: Για μένα η θρησκεία είναι η χειρότερη επινόηση του ανθρώπου
Συγγραφέας και δημοσιογράφος, ο Βρετανός Κρίστοφερ Χίτσενς, που ζει και εργάζεται στις ΗΠΑ, είναι ένας μαχητικός άθεος. Συνεργάζεται με πολλά σοβαρά περιοδικά. Το αμερικανικό «Foreign Policy» τον τοποθέτησε στην πέμπτη θέση μεταξύ των εκατό σημαντικότερων διανοουμένων της εποχής μας. Το βιβλίο του «Ο Θεός δεν είναι μεγάλος» συμβάλλει σ' αυτό που τα αμερικανικά ΜΜΕ ονομάζουν «επιστροφή των άθεων». Στη Βρετανία, γνωστοί διανοούμενοι είχαν ξεκινήσει αυτή την «αθεϊστική αντίδραση», με πρωτοβουλία της νεαρής δημοσιογράφου Αριάν Σερίν, συμμετέχοντας στην καμπάνια των αφισών με μηνύματα υπέρ του αθεϊσμού και του αγνωστικισμού πάνω σε λεωφορεία της βρετανικής πρωτεύουσας, αλλά και της Βαρκελώνης, ως απάντηση σε αντίστοιχη -με αντίθετο πνεύμα, φυσικά- αντίδραση Ευαγγελικών.
Ενάντια στις κραυγές και στους εκφοβισμούς των θρησκόληπτων κάθε δόγματος, μια μικρή ομάδα διανοουμένων αρχίζουν να υψώνουν τη φωνή τους στις αγγλοσαξονικές χώρες. Ο Τύπος τούς ονόμασε «τέσσερις ιππότες του νέου αθεϊσμού», σε αντιστοιχία με τους τέσσερις αγγέλους της Αποκάλυψης. Είναι ο Ρίτσαρντ Ντόουκινς, ο θεωρητικός της θεωρίας της εξέλιξης και συγγραφέας του βιβλίου «Το εγωιστικό Γονίδιο», ο Ντάνιελ Ντένετ, φιλόσοφος που ανακηρύχθηκε, το 2004, «ουμανιστής της χρονιάς», ο φιλόσοφος και συγγραφέας Σαμ Χάρις και ο Χίτσενς:
«Και οι τρεις συνάδελφοί μου έχουν γράψει πολλά βιβλία, ασκώντας ριζική κριτική στη θρησκεία. Τους κάλεσα σπίτι μου και γίναμε επισήμως «οι τέσσερις ιππότες του αθεϊσμού», γιατί θεωρούμε πως πρέπει να δώσουμε τέλος στην επικράτηση του Θεού στον πλανήτη», λέει ο συγγραφέας στην εφημερίδα «Λιμπερασιόν».
Το βιβλίο του, που έχει υπότιτλο «Πώς η θρησκεία διαβρώνει τα πάντα», έχει ήδη γίνει μπεστ σέλερ στις ΗΠΑ. Εξυπνο, γραμμένο με χιούμορ, τεκμηριωμένο, με βαθιές αναλύσεις κειμένων του Κορανίου, της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, έγινε ανάρπαστο. Ο Χίτσενς δεν αφήνει κανένα χώρο για συμβιβασμούς και βάλλει κατά του Θεού με όλους τους τρόπους. Γιατί τόσο μίσος; «Γιατί, για μένα, δεν υπάρχουν ημίμετρα· η θρησκεία είναι η χειρότερη επινόηση του ανθρώπου», απαντά. «Είμαι μανιώδης άθεος κι αυτό το βιβλίο μου είναι το βιβλίο μιας ολόκληρης ζωής».
Τι ακριβώς λέει ο Χίτσενς στο βιβλίο του; Επαναλαμβάνει πως η θρησκεία είναι βάρβαρη και βίαιη, πως είναι ένα δηλητήριο και υπενθυμίζει πως το Κοράνι δικαιολογεί ακόμη και τη σκλαβιά. Θεωρεί το θρησκευόμενο άτομο, παρανοϊκό και για παράδειγμα αναφέρει πως, στη Νιγηρία, οι μουσουλμάνοι αρμόδιοι απαγόρευσαν στους πιστούς να εμβολιάζουν τα παιδιά τους κατά της πολιομυελίτιδας γιατί δήθεν το εμβόλιο ήταν ένα όπλο των Αμερικανών με το οποίο θα στείρωνε τους αληθινούς πιστούς.
Επίσης, καταλογίζει στους θρησκευόμενους τον πόλεμο που κάνουν κατά του ανθρώπινου σώματος και του σεξ. «Αναθρεμμένοι να περιφρονούν τη μητέρα και τις αδελφές τους, οι φανατικοί μουσουλμάνοι ενηλικιώνονται χωρίς ποτέ να έχουν κάνει μια συζήτηση, χωρίς να έχουν μια κανονική σχέση με μια γυναίκα». Η σεξουαλική εμμονή των θρησκειών εκνευρίζει πολύ τον συγγραφέα: «Το Κοράνι -λέει στο περιοδικό «Μαριάν»- με κάνει να γελάω με όλες αυτές τις ατελείωτες σεξουαλικές απαγορεύσεις αλλά και την υπόσχεσή του για ένα άγριο όργιο στη μέλλουσα ζωή».
Ορισμένοι ωστόσο βλέπουν κάποια από τα επιχειρήματα του Χίτσενς με κριτική ματιά. Σύμφωνα με αυτούς, ο Βρετανός συγγραφέας έχει εμμονή με την κυριολεκτική ερμηνεία των ιερών κειμένων που χρησιμοποιούν οι φανατικοί. Λησμονεί τους μετριοπαθείς και δεν λαμβάνει υπόψη του τη γνώμη των λαών. «Ολοι οι μύθοι της δημιουργίας του κόσμου είναι ψεύτικοι», γράφει ο Χίτσενς, ο οποίος πιστεύει στην αιώνια σύγκρουση μεταξύ επιστήμης και θρησκείας και αυτό γιατί, όπως πολλοί από τους συμπατριώτες του, εξακολουθεί να ερμηνεύει κατά λέξη τα θρησκευτικά κείμενα και αρνείται τον χαρακτήρα του μύθου και των συμβόλων που περιλαμβάνουν. Ετσι, αυτός ο αθεϊστικός πόλεμος, άλλοτε ευχάριστος και άλλοτε απογοητευτικός, έχει ως αποτέλεσμα να παραχωρεί στη θρησκεία μια ηγεμονία που στην πραγματικότητα δεν έχει.
Τι ζητά τελικά ο Χίτσενς; Μα να τον αφήσουν ήσυχο, αυτό τον έντιμο άνθρωπο και ορθολογιστή, όπως ο ίδιος χαρακτηρίζεται, γιατί «οι φανατικοί θρησκευόμενοι δεν ησυχάζουν αν δεν καταφέρουν να γονατίσουν όλο τον κόσμο».
(Stelios Frangopoulos, Στέλιος Φραγκόπουλος)
Ενάντια στις κραυγές και στους εκφοβισμούς των θρησκόληπτων κάθε δόγματος, μια μικρή ομάδα διανοουμένων αρχίζουν να υψώνουν τη φωνή τους στις αγγλοσαξονικές χώρες. Ο Τύπος τούς ονόμασε «τέσσερις ιππότες του νέου αθεϊσμού», σε αντιστοιχία με τους τέσσερις αγγέλους της Αποκάλυψης. Είναι ο Ρίτσαρντ Ντόουκινς, ο θεωρητικός της θεωρίας της εξέλιξης και συγγραφέας του βιβλίου «Το εγωιστικό Γονίδιο», ο Ντάνιελ Ντένετ, φιλόσοφος που ανακηρύχθηκε, το 2004, «ουμανιστής της χρονιάς», ο φιλόσοφος και συγγραφέας Σαμ Χάρις και ο Χίτσενς:«Και οι τρεις συνάδελφοί μου έχουν γράψει πολλά βιβλία, ασκώντας ριζική κριτική στη θρησκεία. Τους κάλεσα σπίτι μου και γίναμε επισήμως «οι τέσσερις ιππότες του αθεϊσμού», γιατί θεωρούμε πως πρέπει να δώσουμε τέλος στην επικράτηση του Θεού στον πλανήτη», λέει ο συγγραφέας στην εφημερίδα «Λιμπερασιόν».
Το βιβλίο του, που έχει υπότιτλο «Πώς η θρησκεία διαβρώνει τα πάντα», έχει ήδη γίνει μπεστ σέλερ στις ΗΠΑ. Εξυπνο, γραμμένο με χιούμορ, τεκμηριωμένο, με βαθιές αναλύσεις κειμένων του Κορανίου, της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, έγινε ανάρπαστο. Ο Χίτσενς δεν αφήνει κανένα χώρο για συμβιβασμούς και βάλλει κατά του Θεού με όλους τους τρόπους. Γιατί τόσο μίσος; «Γιατί, για μένα, δεν υπάρχουν ημίμετρα· η θρησκεία είναι η χειρότερη επινόηση του ανθρώπου», απαντά. «Είμαι μανιώδης άθεος κι αυτό το βιβλίο μου είναι το βιβλίο μιας ολόκληρης ζωής».
Τι ακριβώς λέει ο Χίτσενς στο βιβλίο του; Επαναλαμβάνει πως η θρησκεία είναι βάρβαρη και βίαιη, πως είναι ένα δηλητήριο και υπενθυμίζει πως το Κοράνι δικαιολογεί ακόμη και τη σκλαβιά. Θεωρεί το θρησκευόμενο άτομο, παρανοϊκό και για παράδειγμα αναφέρει πως, στη Νιγηρία, οι μουσουλμάνοι αρμόδιοι απαγόρευσαν στους πιστούς να εμβολιάζουν τα παιδιά τους κατά της πολιομυελίτιδας γιατί δήθεν το εμβόλιο ήταν ένα όπλο των Αμερικανών με το οποίο θα στείρωνε τους αληθινούς πιστούς.
Επίσης, καταλογίζει στους θρησκευόμενους τον πόλεμο που κάνουν κατά του ανθρώπινου σώματος και του σεξ. «Αναθρεμμένοι να περιφρονούν τη μητέρα και τις αδελφές τους, οι φανατικοί μουσουλμάνοι ενηλικιώνονται χωρίς ποτέ να έχουν κάνει μια συζήτηση, χωρίς να έχουν μια κανονική σχέση με μια γυναίκα». Η σεξουαλική εμμονή των θρησκειών εκνευρίζει πολύ τον συγγραφέα: «Το Κοράνι -λέει στο περιοδικό «Μαριάν»- με κάνει να γελάω με όλες αυτές τις ατελείωτες σεξουαλικές απαγορεύσεις αλλά και την υπόσχεσή του για ένα άγριο όργιο στη μέλλουσα ζωή».
Ορισμένοι ωστόσο βλέπουν κάποια από τα επιχειρήματα του Χίτσενς με κριτική ματιά. Σύμφωνα με αυτούς, ο Βρετανός συγγραφέας έχει εμμονή με την κυριολεκτική ερμηνεία των ιερών κειμένων που χρησιμοποιούν οι φανατικοί. Λησμονεί τους μετριοπαθείς και δεν λαμβάνει υπόψη του τη γνώμη των λαών. «Ολοι οι μύθοι της δημιουργίας του κόσμου είναι ψεύτικοι», γράφει ο Χίτσενς, ο οποίος πιστεύει στην αιώνια σύγκρουση μεταξύ επιστήμης και θρησκείας και αυτό γιατί, όπως πολλοί από τους συμπατριώτες του, εξακολουθεί να ερμηνεύει κατά λέξη τα θρησκευτικά κείμενα και αρνείται τον χαρακτήρα του μύθου και των συμβόλων που περιλαμβάνουν. Ετσι, αυτός ο αθεϊστικός πόλεμος, άλλοτε ευχάριστος και άλλοτε απογοητευτικός, έχει ως αποτέλεσμα να παραχωρεί στη θρησκεία μια ηγεμονία που στην πραγματικότητα δεν έχει.
Τι ζητά τελικά ο Χίτσενς; Μα να τον αφήσουν ήσυχο, αυτό τον έντιμο άνθρωπο και ορθολογιστή, όπως ο ίδιος χαρακτηρίζεται, γιατί «οι φανατικοί θρησκευόμενοι δεν ησυχάζουν αν δεν καταφέρουν να γονατίσουν όλο τον κόσμο».
(Stelios Frangopoulos, Στέλιος Φραγκόπουλος)
