Πίσω από τον Αρσένιο σχεδιάζει να κρυφτεί ο Εφραίμ

(της ΓΙΑΝΝΑΣ ΠΑΠΑΔΑΚΟΥ, ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 30/11/2008)

Ο αίρων τις αμαρτίες του Εφραίμ

Κλήσεις στους πρώτους εμπλεκόμενους από τους 40, που έχουν εντοπίσει από την έρευνά τους για το σκάνδαλο του Βατοπεδίου, στέλνουν οι εισαγγελείς που διερευνούν την υπόθεση. Οι πρώτοι φαίνεται ότι θα κληθούν την Τρίτη ή το αργότερο την Τετάρτη και θα είναι από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους και την ΚΕΔ.

Εκτός πάντως από τους τέσσερις ισχυρούς της Μονής Βατοπεδίου, Εφραίμ, Αρσένιο, Ευδόκιμο και Αναστάσιο, εξετάζεται να επιμερισθούν ευθύνες και σε άλλους μοναχούς, που έχουν εμπλοκή στην υπόθεση των ανταλλαγών της Βιστωνίδας με τα φιλέτα του Δημοσίου. Πρόκειται για μέλη της Σύναξης του μοναστηριού, η οποία ανέθεσε στους Εφραίμ και Βαρνάβα να υπογράψουν τα συμβόλαια για την πώληση του ολυμπιακού ακινήτου από το οποίο εισέπραξαν τα 41 εκατ. ευρώ.

Την ίδια ημέρα έλαβαν και δωρεά 9 εκατ. ευρώ, με επιταγές τις οποίες εισέπραξε χωρίς οπισθογράφηση, στην Κύπρο, ο εκπρόσωπος της Rassadel. Πρόκειται για περίπου 10 μοναχούς, η εμπλοκή των οποίων θα εξετασθεί ανάλογα με το μερίδιο ευθυνών που τους αναλογεί.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Εφραίμ και Αρσένιος θα αποκαλύψουν με υπομνήματα όλα τα περιουσιακά στοιχεία τους, τα οποία θα αιτιολογήσουν ότι οφείλονται στις ανάγκες της μονής. Θα αποκαλύψουν, επίσης, ότι το business plan με αγορά μετοχών, υπέρογκα τραπεζικά δάνεια και εξαγορές ακινήτων τους υπεβλήθη από κύπριο επιχειρηματία, ο οποίος παρέλαβε και τις επίμαχες επιταγές. Κεντρικός σχεδιασμός της υπερασπιστικής γραμμής είναι να αποδοθούν οι περισσότερες ενέργειες στον Αρσένιο, παρά στον Εφραίμ. Ολοι, πάντως, θα δηλώσουν άγνοια για το ποινικό μέρος ή τις οικονομικές επενδύσεις, αφού θα πουν ότι υπήρχαν επενδυτικοί σύμβουλοι προς αυτή την κατεύθυνση και εκεί θα κατονομασθεί το πρώην στέλεχος της Τράπεζας Κύπρου, Αθως Κοιρανίδης. Δεν θα διστάσουν να μιλήσουν και για τις επαφές τους με υπηρεσιακούς παράγοντες και κυβερνητικά στελέχη.

Τι δεν είδαν νομικοί και συμβολαιογράφοι

Ως ύποπτοι θα κληθούν και νομικοί ή συμβολαιογράφοι, οι οποίοι εμπλέκονται στην υπόθεση και δεν «είδαν» ότι αντήλλασσαν δασικές εκτάσεις ή αρχαιολογικούς χώρους. Ενα από τα ζητούμενα της εισαγγελικής έρευνας είναι και η ζημιά του Δημοσίου, την οποία ο μοναχός Ευδόκιμος στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής κατέγραψε σε 15 εκατ. ευρώ.

Οι εισαγγελείς, πάντως, ακολουθούν πιστά στην έρευνά τους την αμερικανική φράση «follow the money». Φαίνεται ότι προβληματίζονται για το «μαύρο χρήμα» που εντοπίζουν σε δάνεια και μεταφορές εκατομμυρίων από λογαριασμό σε λογαριασμό ιδιωτικής τράπεζας.

Ηδη έφτασαν στα εισαγγελικά γραφεία τα πρώτα στοιχεία από την κίνηση των λογαριασμών επτά προσώπων μετά από αίτημα του προϊσταμένου της εισαγγελίας, Κ. Καρούτσου. Μεταξύ αυτών είναι των Διον. Πελέκη, της Αικατ. Πελέκη και των δύο γιων δικηγόρων της οικογένειας Πελέκη, Δημητρίου και Αλέξανδρου. Ζητείται, επίσης, το άνοιγμα των λογαριασμών του προέδρου της ΚΕΔ, Κ. Γκράτσιου, και του τοπογράφου μηχανικού της μονής, ο οποίος έφτιαχνε τα επίμαχα τοπογραφικά της Ουρανούπολης και του Γραμματικού, Νικ. Κιάκα, καθώς και του τοπογράφου της ΚΕΔ, που φέρεται να συνυπογράφει τα τοπογραφικά, Ιγν. Παυλίδη.

Στα χέρια τους έχουν και την κίνηση λογαριασμών της Rassadel, από τους οποίους διαφαίνονται επενδύσεις και σε ναυτιλιακές εταιρείες. Φαίνεται ότι έχει κατατεθεί πως οι μοναχοί λογάριαζαν να αγοράσουν για λογαριασμό ολόκληρου του Αγίου Ορους και καράβι για τη μεταφορά των μοναχών. Η αγορά ναυάγησε, αφού στη Σύναξη, όπου συζητήθηκε το επιχειρηματικό αυτό σχέδιο δεν υπήρξε συμφωνία.

Οι κατηγορίες που ερευνούν οι εισαγγελείς είναι της απάτης εις βάρος του Δημοσίου, της απιστίας και του ξεπλύματος βρόμικου χρήματος - όλα κακουργήματα.

Χωρίς καν συντεχνιακό φιλότιμο;

(του Πασχου Μανδραβελη, Καθημερινή, 29/11/2008)

Προχθές κάποιοι τραμπούκοι φορώντας τη λεοντή των αναρχικών μπούκαραν σε μια εκδήλωση του πανεπιστημίου Aθηνών κι έδειραν ανελέητα τον καθηγητή και πρόεδρο του Παιδαγωγικού Tμήματος κ. Iωάννη Παπαδάτο. Ως εδώ δεν μας κάνει καμιά εντύπωση. H αλητεία θεωρείται πλέον συστατικό στοιχείο του ελληνικού πανεπιστημίου με αποτέλεσμα τα πάντα να μας φαίνονται φυσιολογικά.

Δεν ξέρουμε τι θα γίνει αν (μη μιλήσουμε για «όταν») οι κουκουλοφόροι σκοτώσουν κάποιον. Tότε μπορεί η ελληνική κοινωνία να «πέσει από τα σύννεφα», ή να «ευαισθητοποιηθεί» και να κάνει κάτι. Σήμερα πάντως το γεγονός ότι κάποιοι επιτέθηκαν με λοστούς και έστειλαν στο νοσοκομείο ένα πανεπιστημιακό, αντιμετωπίζεται, κάτι σαν τροχαίο ατύχημα σε φανάρι.

Tο παράδοξο δεν είναι o μιθριδατισμός στη βία της ελληνικής κοινωνίας. Eίναι η αναισθησία της ακαδημαϊκής κοινότητας και δη των συνδικαλιστικών της οργάνων. H «Πανελλήνια Oμοσπονδία Συλλόγων Διδακτικού και Eρευνητικού Προσωπικού των AEI», η διαβόητη ΠOΣΔEΠ, αυτή που δεν σηκώνει μύγα στο σπαθί του ασύλου, δεν έβγαλε καν μια ανακοίνωση που να καταδικάζει τη φριχτή αυτή επίθεση. Δεν είχε καν το συντεχνιακό φιλότιμο (διδάσκων είναι το θύμα, βρε αδελφέ!) να πει μια κουβέντα. Eστω να παπαγαλίσει το παλιό σύνθημα «Kάτω τα χέρια από το άσυλο».

Tραμπούκοι υπάρχουν παντού στον κόσμο και κυκλοφορούν με διάφορα χρώματα. Συνήθως σε αποχρώσεις του φαιού. Πουθενά, όμως, οι φαιοχιτώνες δεν κυκλοφορούν ανενόχλητοι για να δέρνουν ανθρώπους. Πουθενά δεν υπάρχει άσυλο για να εγκληματούν. Πουθενά δεν υπάρχει τέτοια αδιαφορία για τα απεχθή έργα τους. Στην Eλλάδα μια ντεμέκ Aριστερά κατόρθωσε να απενοχοποιήσει τη βία και να αθωώνει τους εγκληματίες. Eστω διά της σιωπής.

Mια ερώτηση απομένει: όλοι αυτοί οι πανεπιστημιακοί που ανήκουν στους συλλόγους διδασκόντων οι οποίοι απαρτίζουν την ΠOΣΔEΠ δεν ντρέπονται σήμερα για τη σιωπή του κλάδου τους; Ή μήπως απλώς φοβούνται ότι αν μιλήσουν, κάποιοι μελανοχίτωνες θα τους περιμένουν με λοστούς στις «προστατευμένες από το πανεπιστημιακό άσυλο» αίθουσες διδασκαλίας;

Όπου «φιλέτο» και μοναστήρι

(του ΣΤΡΑΤΗ ΜΠΑΛΑΣΚΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 25/09/2008)

Στα δικαστήρια βρίσκεται χρόνια τώρα ο Δήμος Μούδρου Λήμνου με τη Μονή Κουτλουμουσίου. Αφορμή, ένα παραθαλάσσιο οικόπεδο-φιλέτο 3Ο στρεμμάτων στην περιοχή της Χαβούλης, που η αξία του ξεπερνά τα 600.000 ευρώ.

Πέραν όμως αυτής της έκτασης, χιλιάδες άλλα στρέμματα γης διεκδικούν ακόμη τέσσερις μονές του Αγίου Ορους σε διάφορες περιοχές στο ίδιο νησί. Μάλιστα είναι εκτάσεις που έχουν παραχωρηθεί σε ακτήμονες, με επίσημες απαλλοτριώσεις που έγιναν το 1931, απαλλοτριώσεις που όμως δεν αποδέχονται οι μοναχοί.

Ας σημειωθεί ότι το 1931 απαλλοτριώθηκαν από το Ελληνικό Δημόσιο εκτάσεις, που Μονές του Αγίου Ορους κατείχαν στη Λήμνο με δωρεές και άλλα αμφισβητούμενης εγκυρότητας παραχωρητήρια από τον 17ο μέχρι και τον 19ο αιώνα. Συγκεκριμένα, η Μονή Παντοκράτορος είχε 1.060 στρέμματα στην περιοχή Φακός Κοντιά, καθώς και στην περιοχή του Αλεξόπυργου, όπου έγινε απαλλοτρίωση το 1931, ενώ διέθετε και εκατοντάδες στρέμματα σε άλλες περιοχές του Δήμου Νέας Κούταλης.

Η Μονή Μεγίστης Λαύρας διέθετε και τη μεγαλύτερη περιουσία με 24.000 στρέμματα στο Γομάτι και άλλες μεγάλες εκτάσεις στον Χάρακα και τον Χριστό, όπου και εκεί έγιναν απαλλοτριώσεις το 1931. Η Μονή Ιβήρων φέρεται να κατέχει σήμερα στην περιοχή της Παναγιάς περί τα 600 στρέμματα, χωρίς όμως να υπάρχουν οι σχετικοί τίτλοι ιδιοκτησίας στο υποθηκοφυλακείο της Λήμνου.

Η περίπτωση όμως με το μετόχι της Μονής Σίμωνος Πέτρας, στην Παναγία της Τρύγης, με την έκταση των 11.430 στρεμμάτων, όπου και εκεί είχε γίνει απαλλοτρίωση το 1931, είχε φέρει στα δικαστήρια μοναχούς και κατοίκους της περιοχής. Νωπές είναι και οι μνήμες των κατοίκων της Ατσικής και του Προπουλίου από τη διαμάχη τους με τους μοναχούς της Μονής Σίμωνος Πέτρας. Οι άγριες κόντρες εκείνης της εποχής οδήγησαν στα δικαστήρια δήμο, κατοίκους και μοναχούς για τη διεκδίκηση των εικόνων-κειμηλίων της Παναγίας Τρύγης.

Πριν από περίπου μία δεκαετία οι μοναχοί είχαν αποπειραθεί να πάρουν τις εικόνες-κειμήλια και οι κάτοικοι για να τις διαφυλάξουν, τις κράτησαν στα σπίτια τους. Η υπόθεση έφτασε στα δικαστήρια, με μάρτυρες τις αρχές του νησιού, τον βουλευτή Νίκο Σηφουνάκη και πλήθος κατοίκων που ζητούσαν να παραμείνουν οι εικόνες στο νησί. Μάρτυρας σ' εκείνη τη δίκη ήταν και ο τότε έπαρχος Λήμνου Παναγιώτης Μαυροθαλασσίτης, ο οποίος σήμερα αφηγείται τον τρόπο με τον οποίο διεκδίκησαν στα δικαστήρια τις εικόνες.

«Ηταν απαράδεκτη αυτή η ιστορία -ανέφερε ο κ. Μαυροθαλασσίτης- καθώς μετά από εκατό χρόνια θυμήθηκαν τις εικόνες και εκείνο που μου έκανε μεγαλύτερη εντύπωση ήταν το μένος των μοναχών για να τις αποκτήσουν. Δεν σεβάστηκαν τις προσπάθειες των κατοίκων που τις διαφύλαξαν όλα τα χρόνια και τις πρόσεχαν. Είχαμε ακόμη μια διαμάχη με τον Αϊ-Στράτη που είχε ευτυχή κατάληξη. Από τις δύο αυτές επαφές που είχα με τους μοναχούς τους Αγίου Ορους αποκόμισα τις χειρότερες εντυπώσεις από τη στάση ορισμένων μοναχών που συμπεριφέρονται σαν επιχειρηματίες».

Σχολιάζοντας τα παραπάνω, αλλά και τις εξελίξεις, μετά και το σκάνδαλο της Μονής Βατοπεδίου, ο μητροπολίτης Λήμνου δήλωσε: «Δεν γνωρίζω για την περιουσία που έχουν τα μοναστήρια στη Λήμνο, αυτό που ξέρω είναι ότι η Μητρόπολή μας δεν διαθέτει κανένα στρέμμα γης, καμία περιουσία».

Ονόματα και σχήματα

(του Παντελή Mπουκάλα, Καθημερινή, 25/11/2008)

Με δεδομένο ότι η Ιστορία αρέσκεται να σαρκάζει, δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη το ότι ο διαχειριστής των οικονομικών της Μονής Βατοπεδίου ακούει στο όνομα Αθως. Με δεδομένη επίσης την ευλάβεια που μας διακρίνει, καθώς και τον σεβασμό απέναντι στους «γεροντάδες» μας, δεν πρέπει να εκπλήσσει το ότι εις εκ των μέχρι στιγμής εμπλεκομένων (με τον έναν ή τον άλλο τρόπο) στην όλη υπόθεση βάφτισε το παιδί άλλου εμπλεκομένου και του έδωσε το όνομα Εφραίμ.

Την ευλάβεια ομοίως και την οικογενειακή χριστιανική τους παράδοση πρότειναν ως μοναδική ερμηνεία της σχέσης τους με το Βατοπέδι τόσο ο παυθείς κ. Ρουσόπουλος όσο και η συμβολαιογράφος κ. Πελέκη, σύζυγος του επίσης παυθέντος κ. Βουλγαράκη, η οποία διευκρίνισε ότι απέβλεπε στην «ευλογία της Παναγίας»· οφείλουμε να αποδεχτούμε τα λεγόμενά τους, αφού δεν είμαστε οι πνευματικοί τους, ώστε να γνωρίζουμε κάτι περισσότερο. Αλλά πώς να μην εκπλήσσει η κυνική επιλογή των κληρικών και των λαϊκών συμβούλων τους να ονομάσουν «Ρασαντέλ» την εταιρεία - «ταμείο» του Βατοπεδίου; Μήπως θα πληροφορηθούμε σε λίγο ότι στη λειψανοθήκη της μονής φυλάσσεται η ιερή κνήμη του οσιομάρτυρος Οφσορίου, ιεραποστόλου το πάλαι ποτέ στις νήσους Καϊμάν;

Αν όντως ίσχυε το ρηθέν «αρχή σοφίας ονομάτων επίσκεψις», θα μπορούσαμε να ελπίζουμε ότι κάτι θα μαθαίναμε δι' αυτών για το ιερό σκάνδαλο, κάπως θα ξετυλίγαμε το κουβάρι. Αλλά, όπως σε κάθε σκάνδαλο (και είναι μια ντουζίνα τα ευλογημένα), τα ονόματα σημαίνουν και δεν σημαίνουν, έρχονται και παρέρχονται, ηχούν και σβήνουν. Ποιος θυμάται σήμερα, χωρίς προσφυγή στο αρχείο του ή στα διαδικτυακά ψαχτήρια, τα ονόματα των «κουμπάρων» ή των ανθρώπων και των εταιρειών που πρωταγωνίστησαν στο σκάνδαλο των ομολόγων ή στην υπόθεση Ζαχόπουλου, για την οποία μάλιστα ο πρωθυπουργός (και κατόπιν αυτού σύσσωμη η κυβέρνηση) ισχυρίζεται ότι έκλεισε, παρότι παραμένει ορθάνοιχτη;

Οπου δεν αρκούν τα ονόματα, επιστρατεύονται τα σχήματα: Εφημερίδες και κανάλια έχουν γεμίσει διαγράμματα με τα οποία προσπαθούν να εξηγήσουν σε αναγνώστες και θεατές τη λαβυρινθώθη διαδρομή του χρήματος και τις αλλεπάλληλες μεταβιβάσεις, επιστροφές και αντιμεταβιβάσεις πλουτοφόρων ακινήτων, που και τροχήλατα να ήταν, τόσες βόλτες δεν θα τις είχαν κάνει.

Αλλά μάταιος ο κόπος. Τέτοια διαγράμματα βλέπαμε και με το σκάνδαλο των ομολόγων, και με σκαριφήματα επί πίνακος επιχείρησε να εξηγήσει ο κ. Βουλγαράκης το σκάνδαλο των υποκλοπών (που «έκλεισε» κι αυτό, ως γνωστόν). Κι αντί να φωτιστούμε, μείναμε στο σκοτάδι, βέβαιοι πια πως όσοι υπόσχονται «άπλετο φως», λένε μεν «φως» αλλά εννοούν «ζόφος». Ο Αγιος Αποκαλυπτήριος να βάλει το χέρι του. Και ας μην υπάρχει.

Βιβλία, βιβλία

Γράμμα από τη Νέα Υόρκη

Καίτοι στην Αμερική υπάρχει διαχωρισμός θρησκείας και κράτους, στις τελευταίες εκλογές φάνηκε πως, ιδιαίτερα οι ευαγγελικοί, που αποτελούν και τον πιο συντηρητικό θρησκευτικό πληθυσμό της χώρας, πήραν ενεργά μέρος, κυρίως όσον αφορά τη διάδοση συγκεκριμένων κατηγοριών. Ετσι λοιπόν η ίδια ομάδα, που μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου άρχισε να κατηγορεί το Ισλάμ ως διαβολική και βίαιη από τη φύση της θρησκεία, έσπειρε προεκλογικά φήμες ότι ο Μπαράκ Ομπάμα ήταν μουσουλμάνος, και ότι οι Δημοκρατικοί πέραν του κράτους είχαν σκοπό να καταλύσουν και τη θρησκεία.

Στο βιβλίο του «American Christians and Islam: Evangelical Culture and Muslims from the Colonial Period to the Age of Terrorism» (εκδόσεις «Princeton University Press») ο Thomas S. Kidd, καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστημιο Baylor, αποδεικνύει ότι οι απόψεις αυτές των σημερινών ευαγγελικών δεν είναι καινούριες αλλά έχουν βαθιές ρίζες στην αμερικανική ιστορία.

Εξετάζοντας τον ρόλο που έπαιξε το Ισλάμ στη φαντασία των χριστιανών Αμερικανών, από τη δημιουργία του αμερικανικού κράτους μέχρι σήμερα, αποδεικνύει ότι οι ευαγγελικοί πάντα θεωρούσαν το Ισλάμ μια παγκόσμια απειλή, ενώ ταυτόχρονα προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να προσηλυτίσουν μουσουλμάνους στη χριστιανική πίστη. Ο συγγραφέας δείχνει πως οι περιγραφές του δεσποτισμού σε μουσουλμανικές χώρες, καθώς και οι ιστορίες για Ευρωπαίους που είχαν πιαστεί αιχμάλωτοι από Βερβερίνους πειρατές κι έγιναν σκλάβοι, τροφοδότησαν τους όψιμους ευαγγελικούς ώστε να καλλιεργήσουν τον φόβο του Ισλάμ. Ο Kidd στο βιβλίο περιγράφει ακόμη την αγωνία που νιώθουν οι χριστιανοί στην Αμερική σχετικά με μια εσωτερική αυτή τη φορά ισλαμική απειλή από ομάδες όπως το «Nation of Islam» της δεκαετίας του '60 καθώς και από τη μουσουλμανική κοινότητα μεταναστών σήμερα στις ΗΠΑ.

Ενα δεύτερο βιβλίο, από τις ίδιες εκδόσεις, με τίτλο «The Aryan Jesus : Christian Theologians and the Bible in Nazi Germany» παρουσιάζει τη στενή σχέση της χριστιανικής προτεσταντικής θρησκείας με τους ναζί, με συνέπειες πολύ πιο σοβαρές αυτή τη φορά. Το έχει γράψει η Heschel, καθηγήτρια Εβραϊκών Σπουδών στο Dartmouth College, και αναφέρεται στον ρόλο των Γερμανών θεολόγων προτεσταντών κατά τη διάρκεια του Γ' Ράιχ. Ηταν ο Ιησούς ναζί; Σύμφωνα με αυτούς, ναι. Κι όχι μόνον αυτό, αλλά βασιζόμενοι στον υπάρχοντα ρατσισμό και χρησιμοποιώντας τον παραδοσιακό αντισημιτισμό των χριστιανών, θεωρούσαν τον Ιησού άριο και το Χριστιανισμό τη θρησκεία που βρίσκεται σε πόλεμο με τον Ιουδαϊσμό. Το 1939 οι θεολόγοι αυτοί ίδρυσαν ένα Ινστιτούτο για τη μελέτη της εβραϊκής επιρροής στη θρησκευτική ζωή των Γερμανών.

Κατά τη διάρκεια του τρίτου Ράιχ το Ινστιτούτο αυτό έγινε ένα από τα πιο σημαντικά όργανα προπαγάνδας των Γερμανών προτεσταντών και απέκτησε τεράστια επιρροή φτιάχνοντας ένα είδος ναζιστικού χριστιανισμού, με τον αντισημιτισμό στο κέντρο της θεωρίας του .

Ερευνώντας επί σειρά ετών διάφορα αρχεία η συγγραφέας παρουσιάζει στο βιβλίο τις δραστηριότητες της θρησκευτικής αυτής οργάνωσης. Το Ινστιτούτο διοργάνωνε συνεδριάσεις προπαγάνδας σε όλη τη Γερμανία , εξέδιδε βιβλία ενάντια στον Ιουδαϊσμό, συμπεριλαβανομένης και μιας έκδοσης της Καινής Διαθήκης όπου είχε εξαφανιστεί οτιδήποτε είχε σχέση με τους Εβραίους και είχε έναν κατηχισμό, όπου διακήρυσσαν ότι ο Ιησούς ήταν ο Σωτήρας των αρίων. Τα μέλη του Ινστιτούτου, που ήταν καθηγητές Θεολογίας, επίσκοποι και παπάδες, θεωρούσαν τις προσπάθειές τους αυτές ζωτικής σημασίας για την υποστήριξη του πολέμου που είχε κηρύξει ο Χίτλερ ενάντια στους Εβραίους. Η συγγραφέας εξετάζει ιδιαίτερα τον Walter Grundmann, διευθυντή του Ινστιτούτου και καθηγητή της Καινής Διαθήκης στο Πανεπιστήμιο της Ιένα. Ο Grundmann και οι συνάδελφοί του έφτιαξαν μια ομάδα αποτελούμενη από ομοϊδεάτες χριστιανούς ναζί, η οποία παρέμεινε δραστήρια και πρόσφερε αλληλοβοήθεια στα μέλη της και μεταπολεμικά.


(ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΓΙΑΝΝΟΥΤΣΟΥ, ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 14/11/2008)

Εξωγήινοι...

...
Μετεωρίτης φλέγεται και εξαερώνεται πάνω από το Edmonton του Καναδά. Αν συνέβαινε αυτό πριν από λίγες δεκαετίες ή μερικούς αιώνες, θα διαβάζαμε περισπούδαστα κείμενα με τις επιφοιτήσεις θεόπληκτων για την επικείμενη καταστροφή του σύμπαντος (της Γης δηλαδή), για θεϊκή τιμωρία λόγω της αμαρτίας των ανθρώπων (με στόχο την αύξηση των εισπράξεων), για μαζική κάθοδο εξωγήινων, οι οποίοι έρχονται από την άλλη άκρη του γαλαξία μας και το μόνο που κάνουν είναι να αναβοσβήνουν τα φώτα για να τρομάξουν τους ταλαίπωρους γήινους. Ίσως να έγραφαν επίσης ότι είναι οι ΕΛ, οι οποίοι κατέφτασαν για να ελέγξουν, αν περνάνε καλά οι εκλεκτοί και προστατευόμενοί τους επί Γης.

Όλες αυτές οι υπέροχες οπισθοδρομικές εκδοχές έχουν όμως, δυστυχώς, εκμηδενιστεί! Τώρα μπορεί κάθε περαστικός να βγάλει το καταραμένο κινητό του και να τραβήξει βίντεο... Με 5-6 βίντεο από διαφορετικά σημεία επιβεβαιώνεται έτσι εύκολα, τι σχήμα είχε το διαστημόπλοιο, πόσοι εξωγήινοι κατέβηκαν, τι χρώμα είχε το δέρμα τους και πόσες κεραίες είχαν στο κεφάλι.

Σύγκριση μεγέθους πλανητών και αστέρων

...
Είχα δημοσιεύσει πριν από αρκετό καιρό στατικές εικόνες και ένα βίντεο για τη σύγκριση του μεγέθους διαφόρων ουράνιων σωμάτων που βρίσκονται στο γαλαξία μας και μπορούν να εντοπιστούν από τη Γη ή από τα ιπτάμενα τηλεσκόπια Hubble, Spitzer, Chandra κλπ. Πόσα ακόμα τέτοια ουράνια σώματα υπάρχουν στο γαλαξία μας ή σε άλλους γαλαξίες, όμοια ή μεγαλύτερα, ίσως να μην το μάθουμε ποτέ...

Ακολουθεί τώρα μια όμοια παρουσίαση με συνεχή ροή εικόνων για τη σύγκριση αυτών των ουράνιων σωμάτων. Περιμένετε λίγο (με ADSL) να φορτωθεί η εικόνα και θα αρχίσει μόνη της η ροή...

«Τριτοκοσμική η σχέση κράτους-Εκκλησίας»

Συνέντευξη με τον βουλευτή Νίκο Σηφουνάκη

(της ΟΛΥΜΠΙΑΣ ΛΙΑΤΣΟΥ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 17/11/2008)

Τρία χρόνια μετά το σκάνδαλο που ξέσπασε στους κόλπους της Εκκλησίας, μια άλλη υπόθεση, του Βατοπεδίου, έφερε πάλι στο προσκήνιο τα «δεσμά» της Εκκλησίας με το κράτος. Μέσω εξουσιών που απορρέουν από το Σύνταγμα και τη νομολογία, η Εκκλησία έχει καταστεί συνδιαχειρίστρια κρατικών υποθέσεων σε πολλούς τομείς της δημόσιας ζωής. Εκκλησία-κράτος, 2008: Μήπως έφτασε η ώρα για τον χωρισμό τους ή -κατ' άλλους- για επαναπροσδιορισμό των ρόλων τους; Εχουν ωριμάσει οι συνθήκες για ένα συναινετικό διαζύγιο; «Με λυπεί να παρουσιάζει η χώρα μας ανά την υφήλιο την εικόνα ενός θεοκρατικού κράτους κατά την έναρξη των εργασιών της Βουλής. Μόνο με το Ιράν συγκρινόμαστε. Ούτε καν με την Τουρκία του Κεμάλ που καθιέρωσε το λαϊκό κράτος». Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Νίκος Σηφουνάκης μιλάει για την «τριτοκοσμική σχέση κράτους-Εκκλησίας» και προσθέτει: «Εξαιτίας της ατολμίας χάθηκαν ευκαιρίες στην συνταγματική αναθεώρηση».

Μήπως είναι καιρός να ανοίξει το κεφάλαιο χωρισμού Εκκλησίας-κράτους;

«Οσο η επίσημη ελληνική πολιτεία απλώς θα δυσανασχετεί στα κατά καιρούς κακώς κείμενα της Εκκλησίας ή κάθε φορά που διαπιστώνει την, αναρμοδίως, εμπλοκή της στη διοίκηση και την πολιτική, τόσο θα παραμένει η τριτοκοσμική σχέση κράτους-Εκκλησίας. Δυστυχώς χάθηκαν ευκαιρίες και κατά τη συνταγματική αναθεώρηση του 1998-2000 αλλά και την πρόσφατη 2007-2008 εξαιτίας της ατολμίας».

Η εκκλησιαστική περιουσία έχει αποτελέσει αντικείμενο σκληρής αντιπαράθεσης. Το ΠΑΣΟΚ είχε ψηφίσει το 1987 νόμο για την εκκλησιαστική περιουσία που έμεινε ανενεργός. Γιατί;

«Δυστυχώς οι δυσμενείς πολιτικοί συσχετισμοί της εποχής και η εμφάνιση των προβλημάτων υγείας του Αν. Παπανδρέου οδήγησαν στο να επικρατήσουν συντηρητικές απόψεις και να ανασταλεί η εφαρμογή του νόμου. Αμέσως μετά ξέσπασε το σκάνδαλο της Τράπεζας Κρήτης που οδήγησε στο Ειδικό Δικαστήριο. Ομως η οργάνωση μιας σύγχρονης πολιτείας απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση και όχι αποσπασματική. Ενας νέος νόμος απαιτείται ν' αντιμετωπίζει συνολικά το θέμα κράτους-Εκκλησίας και εκκλησιαστικής περιουσίας ταυτόχρονα».

Εχετε ταχθεί υπέρ του χωρισμού. Πιστεύετε ότι ήταν λάθος των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ που δεν προχώρησε;

«Με λυπεί να παρουσιάζει η χώρα μας ανά την υφήλιο την εικόνα ενός θεοκρατικού κράτους. Αυτή την εικόνα δίνουμε όταν κατά την έναρξη των εργασιών της Βουλής ή στην εγκαθίδρυση της κυβέρνησης ή του Προέδρου χοροστατεί η ρασοφορούσα Ιερά Σύνοδος. Μόνο με το Ιράν συγκρινόμαστε. Ούτε καν με την Τουρκία του Κεμάλ που καθιέρωσε το λαϊκό κράτος. Γιατί πρέπει να συνεχίζεται 180 χρόνια το ίδιο βαυαρικό καθεστώς της κρατικοποιημένης χριστιανικής πίστης; Η Ορθοδοξία δεν είναι εθνική πίστη. Η περιχαράκωσή της εντός των ελληνικών συνόρων τής αφαιρεί την οικουμενικότητα. Η ίδια η Εκκλησία θα έπρεπε να πρωτοστατήσει στην απεξάρτησή της. Είναι κωμικό και χριστιανικώς αντιφατικό στους μητροπολίτες να απονέμονται τιμές στρατηγών και τα αγήματα να τους παρουσιάζουν όπλα».

Στην αναθεωρητική διαδικασία του 1998, είχατε την ευθύνη σύνταξης για την αντικατάσταση του θρησκευτικού όρκου. Δέκα χρόνια μετά, πιστεύετε ότι δεν έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για τέτοιες αλλαγές;

«Η πρωτοβουλία εκείνη υπήρξε σημαντική. Για πρώτη φορά μετά το 1831 ένας μεγάλος αριθμός βουλευτών (53) και κάτω από ένα κλίμα τρομοκρατίας που είχε επιβάλει ο Χριστόδουλος Παρασκευαΐδης, ζήτησε τη διάκριση των ρόλων της πολιτικής από την εκκλησιαστική "εξουσία". Τα σκάνδαλα που ακολούθησαν απλώς συνέβαλαν στην αντιστροφή της κοινωνίας μας. Οι μετρήσεις έδειξαν ότι υπέρ του διαχωρισμού τάσσονται το 90% των κομμουνιστών, το 84% της Κεντροαριστεράς και, το πιο σημαντικό, το 55% της Κεντροδεξιάς. Η ελληνική κοινωνία δηλαδή δεν ωρίμασε απλά, αλλά βρίσκεται πιο μπροστά από την πολιτική».

Μπορεί να αλλάξει η νομική φύση της Εκκλησίας και να ρυθμιστούν θέματα περιουσίας και μισθοδοσίας με νομοθετικά μέτρα ή απαιτείται συνταγματική αναθεώρηση;

«Σύμφωνα με έγκριτους συνταγματολόγους, και για τα δύο θέματα αρκεί η διά της Βουλής ρύθμιση. Η Εκκλησία της Ελλάδος και κάθε νομικό πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου που εξαρτάται από αυτή δύναται να μετατραπούν σε πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου. Για την μισθοδοσία των κληρικών, με την επίλυση του θέματος της εκκλησιαστικής περιουσίας, η ίδια θα αναλάβει τη μισθοδοσία των λειτουργών της. Για τους ήδη υπηρετούντες θα ισχύσει το υπάρχον καθεστώς».

Παρά το γεγονός ότι το θρήσκευμα απαλείφθηκε από τις αστυνομικές ταυτότητες, σε δικαστήρια και σχολεία οι εικόνες παραμένουν. Γιατί;

«Με την αλλαγή της κοινωνικής όψης της χώρας -όταν το 10% του πληθυσμού είναι μόνιμοι μετανάστες- εκ των πραγμάτων επιβάλλεται ο σεβασμός προς αυτούς. Η δημοκρατία είναι το πολίτευμα της ισοπολιτείας που σέβεται πρώτιστα τη διαφορετικότητα των ολίγων. Από τις δεσμεύσεις μας που πηγάζουν από τις διατάξεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου αλλά και από τον χάρτη δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, είμαστε υποχρεωμένοι να συμμορφωθούμε. Η θρησκευτική πίστη δεν επιβάλλεται».

Πώς σχολιάζετε την πρόταση του αρχιεπίσκοπου Ιερώνυμου να γίνει δημοψήφισμα για τον χωρισμό κράτους-Εκκλησίας, που βρήκε σύμφωνο και τον κ. Αλαβάνο;

«Ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος είναι μια ξεχωριστή προσωπικότητα την οποία τιμώ και σέβομαι. Μετά την αγιατολαχική δεκαετία του Χριστόδουλου, οι Ελληνες εναπόθεσαν πολλές ελπίδες στον νέο προκαθήμενο. Εξακολουθώ να πιστεύω ότι θα συμβαδίσει με τα ζητούμενα της εποχής μας. Αντιλαμβάνομαι ότι η ρεβανσιστική πλευρά της Ιεραρχίας προσπαθεί να τον ωθήσει σε θέσεις που αντιστρατεύονται τη μέχρι σήμερα πορεία του. Η περί δημοψηφίσματος πρόταση είναι παρελκυστική. Η εσπευσμένη αποδοχή της από τον κύριο Αλαβάνο είναι πολιτικά λαθεμένη και μόνο σύγχυση δημιουργεί. Οι ευθύνες και οι αρμοδιότητες για τη διοίκηση του κράτους είναι της πολιτείας και δεν συναποφασίζει επί αυτών με αναρμόδιους φορείς. Πουθενά στην Ευρώπη δεν έγινε δημοψήφισμα για την καθιέρωση λαϊκού κράτους. Ούτε στη Γαλλία του Αριστίν Μπριαντ ούτε στη Ιταλία του Καβούρ».

Γιάννης Γαΐτης

στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Θεσ/νίκης

Η πολλαπλότητα στις μεθόδους επικοινωνίας του διδάσκοντα πρέπει να αντιστοιχεί σε εναλλακτικές υποδοχές αφομοιώσεως του διδασκόμενου (δική μου ερμηνεία).

:::

(click)

Κων/νος Καραθεοδωρής

Μια περίπλοκη, μοναχική και αντιφατική πορεία

Συνέντευξη του Κώστα Γαβρόγλου (καθηγητής Ιστορίας των Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών) στον Θανάση Γιαλκέτση

-Η βιογραφία του μαθηματικού Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή αναλύει με λεπτομερή τρόπο και το ερευνητικό του έργο. Πόσο κατανοητό είναι το βιβλίο αυτό από τους μη ειδικούς αναγνώστες;

«Απολύτως. Η βιογραφία του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή της δρος Μαρίας Γεωργιάδου, που κυκλοφορεί από τις "Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης" (και αποτελεί την εμπλουτισμένη ελληνική έκδοση του έργου της που κυκλοφόρησε το 2004 από τον εκδοτικό οίκο "Springer Verlag"), είναι η ιστορία ενός μαθηματικού που ανήκει στην πιο προικισμένη γενιά μαθηματικών και φυσικών που υπήρξε ποτέ. Στο βιβλίο περιγράφεται με λεπτομερή τρόπο το οικογενειακό περιβάλλον του Καραθεοδωρή και αναδύεται ο περίπλοκος κόσμος των Φαναριωτών του 19ου αιώνα.

Πρόκειται για μία υποδειγματική εργασία αφού η συγγραφέας, μέσα από την εξαντλητική μελέτη ενός εντυπωσιακού αριθμού αρχείων σε πολλές χώρες της Ευρώπης, στις ΗΠΑ, στο Ισραήλ και στην Τουρκία, ανασυγκροτεί το εξαιρετικά σύνθετο κλίμα στην Ευρώπη και την Ελλάδα του πρώτου μισού του 20ού αιώνα, αναδεικνύει τις δομές και την κουλτούρα των πανεπιστημίων της Κεντρικής Ευρώπης όπου σπούδασε και εργάστηκε ο Καραθεοδωρή και μας περιγράφει τις σχέσεις ανάμεσα στον Καραθεοδωρή και τους πολλούς επιστήμονες, οι οποίοι ήταν οι πρωταγωνιστές των ριζοσπαστικότερων αλλαγών που έγιναν μετά τον 17ο αιώνα σχετικά με τους τρόπους θέασης της φύσης.

Αυτοί ήταν οι συνάδελφοι και φίλοι του Καραθεοδωρή, οι θεμελιωτές των θεωριών της σχετικότητας και της κβαντικής μηχανικής, στην τελειοποίηση των οποίων συνέβαλε και ο ίδιος. Η βιογραφία, λοιπόν, δεν είναι απλώς η ανάλυση του μαθηματικού έργου του Καραθεοδωρή, αλλά μια κοινωνική ιστορία της επιστήμης, με την οποία θα πρέπει να αναμετρηθούν οι μελλοντικές βιογραφίες επιστημόνων».

-Υπήρξαν διάφορες αντιδράσεις, και μάλιστα η κ. Γεωργιάδου κατηγορήθηκε ότι δεν παρουσιάζει με αντικειμενικό τρόπο τη ζωή του Καραθεοδωρή. Γιατί τόσος θόρυβος;

«Ανάμεσα στα πολλά που πραγματεύεται η κ. Γεωργιάδου είναι και η παραμονή του Καραθεοδωρή στη Γερμανία μετά την άνοδο των ναζί και καθ' όλη τη διάρκεια του Πολέμου, παρά το γεγονός ότι είχε τη δυνατότητα να μεταναστεύσει στις ΗΠΑ. Το τμήμα αυτό του βιβλίου ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων από διάφορους που τόσο καιρό, ενώ άφηναν να εννοηθεί ότι χωρίς τη συμβολή του Καραθεοδωρή ο Αϊνστάιν δεν θα μπορούσε να είχε διατυπώσει τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας (κάτι που είναι εντελώς λάθος), είχαν επιμελώς αποσιωπήσει την παραμονή του Καραθεοδωρή στη Γερμανία. Αποκορύφωμα αυτών των αντιδράσεων είναι μία πρόσφατη απόφαση της Συγκλήτου της Ακαδημίας Αθηνών, όπου εγκαλείται η κ. Γεωργιάδου για "ανακριβείς κατηγορίες και αυθαίρετες και μειωτικές απόψεις" για τον Καραθεοδωρή».

-Είναι, όντως, έτσι;

«Το ακριβώς αντίθετο. Η κ. Γεωργιάδου πραγματεύεται το συγκεκριμένο θέμα με εξαιρετικά μεγάλη προσοχή. Π.χ., πολλοί πανικοβλήθηκαν ότι αν συζητηθεί η παραμονή του Καραθεοδωρή στη ναζιστική Γερμανία από το 1933 μέχρι το τέλος του Πολέμου, αυτό θα σήμαινε ότι ο Καραθεοδωρή θα ταυτιζόταν με τους ναζί. Ο πανικός αυτός δείχνει μια τεράστια άγνοια για το τι συνέβαινε στη Γερμανία εκείνη την εποχή, και, κυρίως, παραπέμπει σε μία λογική του άσπρου-μαύρου.

Αυτήν ακριβώς την αντίληψη έρχεται να ανατρέψει η συγκεκριμένη βιογραφία, η οποία μας πείθει ότι τα πράγματα είναι πολύ πιο σύνθετα. Εχει ενδιαφέρον ότι η απόφαση της Ακαδημίας δεν προσκομίζει κανένα απολύτως συγκεκριμένο στοιχείο, και απλώς κατηγορεί την κ. Γεωργιάδου. Είναι πράγματι θλιβερό. Η Ακαδημία θα όφειλε να αγκαλιάσει ένα βιβλίο γραμμένο με τέτοιο υποδειγματικό τρόπο, και να οικειοποιηθεί το επιστημονικό του ήθος. Αντ' αυτού επέλεξε να κατηγορήσει το έργο αυτό, χωρίς καμία τεκμηρίωση».

-Συνεργάστηκε, τελικά, ο Καραθεοδωρή με τους ναζί;

«Δεν είναι ένα ερώτημα που μπορεί να απαντηθεί με ένα ναι ή ένα όχι. Πουθενά στο βιβλίο ο Καραθεοδωρή δεν κατηγορείται ότι συνεργάστηκε με τους ναζί. Ούτε και δίνεται η εντύπωση ότι έμεινε στη Γερμανία για να κάνει αντίσταση στους ναζί, γιατί απλούστατα η παραμονή του δεν είχε αυτόν τον στόχο. Αντιθέτως, από την αφήγηση της κ. Γεωργιάδου αναδεικνύεται ένας πανεπιστημιακός που δεν θέλει να ταυτιστεί με εκείνους τους καθηγητές που συνεργάζονται με τους ναζί, που προσπαθεί να είναι δίκαιος στις κρίσεις για τους νεότερους και να τους βοηθάει ακόμη και εκεί που θα μπορούσε να σιωπά, να οδηγείται σε ορισμένους συμβιβασμούς με τις Αρχές και να περιμένει το τέλος του Πολέμου.

Η αφήγηση της κ. Γεωργιάδου πραγματεύεται ένα σύνθετο πλέγμα συνθηκών μέσα στις οποίες πορεύεται ο Καραθεοδωρή με τις αντιφάσεις του: Το 1915 υπογράφει την περίφημη διακήρυξη ότι ο γερμανικός πολιτισμός είναι συνώνυμος με τον μιλιταρισμό. Δεν υπογράφει καμία διακήρυξη υπέρ των ναζί, αλλά και δεν κάνει απολύτως τίποτα για να υπερασπιστεί τους εβραϊκής καταγωγής συναδέλφους του που πρέπει να εγκαταλείψουν τα πανεπιστήμια μέσα σε λίγες εβδομάδες το 1933 - τηρώντας την ίδια παθητική στάση που τήρησαν άλλοι πολλοί γνωστοί Γερμανοί καθηγητές. Στη διάρκεια των συνεδριάσεων των δύο Ακαδημιών (της Πρωσικής και της Βαυαρικής), όταν οι φιλοναζί επιστήμονες κατηγόρησαν τον Αϊνστάιν ότι προωθούσε την εβραϊκή επιστήμη και, στη συνέχεια, τον διέγραψαν, ο Καραθεοδωρή, όπως και οι άλλοι παρόντες Γερμανοί επιστήμονες, δεν πήρε τον λόγο για να υπερασπιστεί τον Αϊνστάιν. Το 1935 το βαυαρικό υπουργείο Παιδείας τον διόρισε να εκπροσωπήσει τη Γερμανία στη Διεθνή Μαθηματική Ενωση, έναν διορισμό που αποδέχτηκε, χωρίς, όμως, να έχει καταγραφεί καμία φιλοναζιστική θέση του για να του δοθεί αυτό το αξίωμα.

Δεν ήταν μία ασυνήθιστη συμπεριφορά ανάμεσα στους Γερμανούς καθηγητές, χωρίς, ωστόσο, να παραβλέπουμε και το γεγονός ότι υπήρξαν και ελάχιστοι καθηγητές που αντιτάχτηκαν στους ναζί. Επιπλέον ο Καραθεοδωρή σε καμία από τις ιδιωτικές επιστολές του ή και τα δημόσια κείμενά του δεν είχε αναφερθεί στην κατοχή της Ελλάδας από τους ναζί, και δεν υπάρχει καμία αναφορά του για το Ολοκαύτωμα. Αυτά είναι συγκεκριμένα στοιχεία, και αποτελούν ορισμένες από τις παραμέτρους που πρέπει να ληφθούν υπόψη για να κατανοηθεί η συνολική πορεία του».

-Μέσα από αυτήν την κοινωνική ιστορία που μας παρουσιάζει η κ. Γεωργιάδου, υπάρχουν ποικίλες αναφορές για την παρουσία του και γα τα τεκταινόμενα στην Ελλάδα. Ως προς αυτό, προκύπτουν νέες ερμηνείες;

«Νομίζω πως ναι. Ο Καραθεοδωρή είχε μια εξαιρετικά έντονη πολιτική εμπλοκή που ταυτίζεται με τις περιόδους διακυβέρνησης του Βενιζέλου. Ο Βενιζέλος τού είχε μεγάλη εμπιστοσύνη και του αναθέτει δύο τεράστια εγχειρήματα. Το πρώτο είναι η δημιουργία του Ιωνικού Πανεπιστημίου στη Σμύρνη, και το δεύτερο, η μεταρρύθμιση της Ανωτάτης Εκπαίδευσης το 1932. Με την κατάρρευση του μετώπου, το 1922, δεν καταρρέει μόνο το σχέδιο του Πανεπιστημίου στη Σμύρνη - οι προετοιμασίες του οποίου είχαν ήδη προχωρήσει με εντυπωσιακό τρόπο. Καταρρέει και η ιδεολογία του Καραθεοδωρή σχετικά με το όραμα της Μεγάλης Ελλάδας, και της δυνατότητάς της να μεταλαμπαδεύσει τον πολιτισμό της στην Ανατολή. "Η Σμύρνη και οι Επτά Εκκλησιές θα παραμείνουν ελληνικές μόνον ως ανάμνηση", έγραφε το 1926 στην αναφορά στον Henry Morgethau σχετικά με την αποτίμησή του για την κατάσταση μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Ως προς τη μεταρρύθμιση της Ανωτάτης Εκπαίδευσης το 1932, σε αυτόν ουσιαστικά οφείλουμε τη δομή ενός νόμου που εφαρμόστηκε για 50 χρόνια. Ομως, αρνούμενος να διοριστεί πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, που θα καταστρατηγούσε την παράδοση της εκλογής από τους καθηγητές, δέχτηκε να διοριστεί κυβερνητικός επίτροπος με ειδικό νόμο που ψηφίστηκε και αφορούσε τον διορισμό του. Στη θέση αυτή έμεινε για δύο χρόνια, μέχρι την παραίτησή του μετά την πτώση της κυβέρνησης Βενιζέλου το 1932. Ο θεσμός αυτός, και τότε, κατηγορήθηκε από πολλούς καθηγητές ότι υπονόμευε την αυτονομία του Πανεπιστημίου.

Χρειάζεται, επίσης, να σκεφτούμε πάνω στο γεγονός ότι ανάμεσα στους πολλούς μαθητές του Καραθεοδωρή που εργάστηκαν μαζί του για το διδακτορικό τους, δεν υπάρχει κανένας Ελληνας, ενώ υπάρχουν επιστήμονες από διάφορες εθνικότητες. Η αναμόρφωση των μαθηματικών σπουδών και η ανύψωση της έρευνας στα Μαθηματικά στην Ελλάδα στη διάρκεια των δύο θητειών που είχε ως καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, δεν φαίνεται να ήταν ανάμεσα στις προτεραιότητές του».

-Ορισμένοι αναφέρονται στην τελευταία συνέντευξη που έδωσε ο Αϊνστάιν, όπου ανακοινώνει στους δημοσιογράφους ότι από όλους τους δασκάλους του ξεχωρίζει τον Καραθεοδωρή, γιατί ήταν το άτομο από το οποίο αποκόμισε τα περισσότερα επιστημονικά οφέλη στη ζωή του. Είναι γεγονός αυτό;

«Είναι απολύτως ανυπόστατο. Πρωτοδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Αυριανή", και έκτοτε το χρησιμοποιούν πολλοί όταν αναφέρονται στον Καραθεοδωρή. Προφανώς, δεν κατανοούν τη ζημιά που κάνουν. Σε επαφή που είχα με την υπεύθυνη του Αρχείου Αϊνστάιν, η κ. Βουλφ ξεκαθαρίζει ότι όχι μόνο δεν υπάρχει καμία απολύτως ένδειξη στο Αρχείο Αϊνστάιν, αλλά ούτε και σε καμία από τις πολλές βιογραφίες του υπάρχει η παραμικρή αναφορά σε αυτό το υποτιθέμενο συμβάν. Ούτε βέβαια και η κ. Γεωργιάδου βρίσκει τίποτα που να αναφέρεται σε αυτό στην εκτεταμένη έρευνα που έχει κάνει. Επιπλέον, ο Αϊνστάιν δεν εκφραζόταν με τέτοιον τρόπο, και η υποτιθέμενη υπόμνηση του Αϊνστάιν είναι πολύ ξένη στο "στιλ" έκφρασης και συμπεριφοράς του.

-Συμπερασματικά τι θα είχατε να πείτε;

«Το βιβλίο μάς παρουσιάζει την περίπλοκη, δύσκολη, μοναχική και αντιφατική πορεία ενός από τους σημαντικότερους μαθηματικούς, σε μία ταραγμένη Ευρώπη και Ελλάδα. Μας αφηγείται τη ζωή ενός, τελικά, ηττημένου ανθρώπου. Ο Καραθεοδωρή ανήκε σε μια κοινωνική ομάδα που τη χαρακτήριζε η αριστοκρατία του πνεύματος και επιδίωκε μια κοινωνική ηγεμονία, χωρίς ιδιαίτερες ευαισθησίες στη δημοκρατία. Αναρωτιέμαι αν τον ενδιέφερε η Ελλάδα ως τέτοια ή μονάχα η ιδέα του Ελληνισμού. Πολλοί είναι αυτοί που καλλιεργούν έναν μύθο γύρω από τον Καραθεοδωρή. Είναι ο μύθος του αμόλυντου πατριώτη που είναι αφοσιωμένος στην επιστήμη. Μόνο που τέτοιοι δεν υπάρχουν σε καμία στιγμή της Ιστορίας.

Κανένα βιβλίο από μόνο του, όσο καλό και αν είναι, δεν μπορεί να αναιρέσει μύθους, αφού η δημιουργία και η συντήρησή τους έχουν βαθιές κοινωνικές και ιδεολογικές διαστάσεις. Σίγουρα, όμως, ένα καλό βιβλίο, όπως αυτό της κ. Γεωργιάδου, μπορεί να προσφέρει υλικό για την αποσαφήνιση των πραγματικών γεγονότων, ώστε να αποκαλυφθεί και η βαθύτερη αιτία αυτών των μύθων. Ο Καραθεοδωρή, όπως όλα τα δημόσια πρόσωπα, έχει μια δεύτερη ζωή μέσα από τη δημόσια εικόνα του. Η οποία, συχνά, μπορεί να είναι πιο επώδυνη από την πρώτη».

(ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 14/11/2008)

(βλέπε επίσης >>>)

Θρησκευτικά: ώρα για αντικατάσταση

(ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 22/11/20080

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ έντονης διαμάχης είναι το μάθημα των Θρησκευτικών, που διδάσκεται στα σχολεία, διότι η Πολιτεία δεν τολμάει να αντιμετωπίσει στη σωστή του διάσταση αυτό το σοβαρό ζήτημα και να ξεκαθαρίσει τα πράγματα, εφαρμόζοντας όσα προβλέπει το Σύνταγμα για τα ατομικά δικαιώματα και τη θρησκευτική ελευθερία.

ΟΡΙΖΕΙ ΤΟ Σύνταγμα στο άρθρο 5 ότι «όλοι όσοι βρίσκονται στην Ελληνική Επικράτεια απολαμβάνουν την απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας τους, χωρίς διάκριση εθνικότητας, φυλής, γλώσσας και θρησκευτικών ή πολιτικών πεποιθήσεων». Επίσης, το άρθρο 13 παρ. 1 ορίζει ότι: «Η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης είναι απαραβίαστη» και το άρθρο 9Α αναφέρει ότι «η προστασία των προσωπικών δεδομένων διασφαλίζεται από ανεξάρτητη Αρχή».

ΕΝΕΡΓΩΝΤΑΣ ο Συνήγορος του Πολίτη κ. Γεώργιος Καμίνης σύμφωνα με όσα ορίζει το Σύνταγμα και για την προστασία των προσωπικών δεδομένων, τα οποία ως αρμόδια ανεξάρτητη Αρχή διασφαλίζει, επισήμανε με επιστολή του προς τον υπουργό Παιδείας ότι «δικαίωμα απαλλαγής από το μάθημα των Θρησκευτικών για λόγους συνείδησης έχουν όλοι οι μαθητές» και μπορούν να ζητήσουν την απαλλαγή με μια δήλωση, η εγκυρότητα της οποίας «δεν είναι συνταγματικώς θεμιτό να εξαρτάται από οποιασδήποτε μορφής -θετική ή αρνητική- δήλωση θρησκεύματος».

ΔΕΝ ΥΠΟΧΡΕΟΥΤΑΙ, λοιπόν, όποιος μαθητής ζητάει απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών, να δηλώνει και τη θρησκευτική του πεποίθηση, όπως ζητούν πολλά σχολεία, διότι πρόκειται για προσωπικό δεδομένο, που προστατεύεται ρητά από το Σύνταγμα, που ορίζει ότι είναι απαραβίαστη η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης.

ΑΝΤΕΔΡΑΣΕ η Εκκλησία στην παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη μετά από συζήτηση του θέματος στη Διαρκή Ιερά Σύνοδο, ανακοινώνοντας ότι η διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών είναι συνταγματικά κατοχυρωμένη στη χώρα μας (άρθρο 16 παρ. 2), χωρίς όμως να αντικρούσει τα επιχειρήματα του Συνηγόρου για την απαλλαγή όσων μαθητών την επιθυμούν για λόγους συνείδησης.

Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ του μαθήματος των Θρησκευτικών, ως ομολογιακός, όπως επισήμανε ο Σύνηγορος του Πολίτη, παρέχει την ευχέρεια άρνησης παρακολούθησης και μάλιστα αναιτιολόγητης, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 13 παρ. 1 του Συντάγματος (η οποία, ως θεμελιώδης και μη υποκείμενη σε αναθεώρηση, πρέπει να κατισχύσει, αν θεωρηθεί ότι συγκρούεται με εκείνην του άρθρου 16 παρ. 2).

ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ, επομένως, πρέπει να παρέχει γνώση χωρίς περιορισμούς, να ανοίγει στον μαθητή όλους τους ορίζοντες για να σκέπτεται ελεύθερα και να διαμορφώνει ελεύθερα τις όποιες πεποιθήσεις του. Το μάθημα των Θρησκευτικών θα έπρεπε προ πολλού να είχε αντικατασταθεί από την Ιστορία των Θρησκειών και των Εκκλησιών, χωρίς την οποία, άλλωστε, η ιστορική γνώση είναι ελλιπής και παραπλανητική.

Οι Νεοδημοκράτες κάνανε πάσες οικόπεδα, οι Πασόκοι επίσης. Ο Κωστάκης υπέγραφε για το δημοψήφισμα του Χριστόδουλου, ο Γιωργάκης τρέχει με κάθε ευκαιρία στα μοναστήρια να ανάψει κεράκια... Εγώ αναρωτιέμαι αν έχει κάποιος το πολιτικό θάρρος να δώσει σαφείς και οριστικές λύσεις.

Οπισθοδρομικός εκσυγχρονισμός

...
Το υπουργείο Παιδείας εξέδωσε δύο εγκυκλίους που επιτρέπουν, με μία δήλωση και χωρίς να απαιτείται έστω και η απλή αναφορά των λόγων, την απαλλαγή των μαθητών από το μάθημα των Θρησκευτικών για λόγους συνείδησης.

Η εγκύκλιος δεν εφαρμόστηκε σε όλα τα σχολεία, με αποτέλεσμα να παρέμβει ο Συνήγορος του Πολίτη. Παρενέβη όμως και η Εκκλησία, επειδή φοβάται ότι, χωρίς την υποχρεωτική κατήχηση μέσω της Εθνικής Παιδείας, σε μία ή δύο γενιές από σήμερα θα έχει χάσει την πελατεία της.

Οπότε ο υπουργός Ευριπίδης Στυλιανίδης βρήκε τη δήθεν σολομώντειο λύση: Αφού πρώτα επιτέθηκε στον Συνήγορο του Πολίτη, κατηγορώντας τον ότι κάνει πολιτική, μας εδίδαξε έπειτα πώς γίνεται η πολιτική στην Ελλάδα: Χωρίς να καταργήσει τις προηγούμενες εγκυκλίους, όρισε να δηλώνεται από πλευράς του μαθητή, που αιτείται την απαλλαγή, ότι είναι ετερόδοξος.

Με τον τρόπο αυτόν όμως η διάκριση μεταξύ των ορθοδόξων και των άλλων δεν παύει να υφίσταται. Όποιος θεωρεί ότι θίγεται από τη διευθέτηση μπορεί να καταφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, όπου είναι βέβαιον ότι θα δικαιωθεί. Όταν συμβεί και αυτό, τότε ο υπουργός (όποιος και αν είναι) θα μπορεί να κλαψουρίσει ότι «δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς, γιατί μας το επιβάλλει η Ευρώπη».

Έτσι προχωρεί στην Ελλάδα ο κοινωνικός εκσυγχρονισμός: με χωριάτικες κουτοπονηριές...

(Πανδώρα, ΒΗΜΑ, 22/11/2208)

Ο Συνήγορος του Πολίτη για τα Θρησκευτικά

O Συνήγορος του Πολίτη κατηγόρησε χθες την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας ότι υπαναχωρεί από τις αρχικές θέσεις της να απαλλάσσονται οι μαθητές του μαθήματος των Θρησκευτικών στα σχολεία με μια απλή δήλωση απαλλαγής για λόγους συνείδησης.

Ο πρόεδρος του Συνηγόρου κ. Γ.Καμίνης απαντώντας χθες σε επιστολή του υπουργού Παιδείας κ. Ευρ.Στυλιανίδη, ο οποίος τον είχε επικρίνει για «υπέρβαση των ορίων της θεσμικής αρμοδιότητας» της ανεξάρτητης Αρχής, σημείωσε ότι ο Συνήγορος «ουδέποτεδιεκδίκησε μερίδιο στη λήψη πολιτικών αποφάσεων» ενώ χαρακτήρισε ατυχή την τελευταία εγκύκλιο του υπουργείου για το θέμα καθώς δεν το επίλυσε αλλά το «περιέπλεξε» καταργώντας σιωπηρώς όλες τις προηγούμενες εγκυκλίους οι οποίες έκαναν λόγο για απλή δήλωση απαλλαγής για λόγους συνείδησης.

Και αυτό διότι, όπως σημειώνει στην επιστολή του ο κ. Καμίνης, «πώς θα μπορούσε να ερμηνευθεί η επιλογή ότι “δικαίωμα εξαιρέσεως έχουν (μόνο) οι αλλόθρησκοι ή ετερόδοξοι” όταν έτσι παρέχεται στη διεύθυνση του σχολείου η αρμοδιότητα ελέγχου της προϋποθέσεως αυτής; Τι νόημα έχει η παραδοχή ότι οι απαλλασσόμενοι “δεν χρειάζεται να αναγράφουν το δόγμα ή το θρήσκευμα στο οποίο πιστεύουν” όταν αυτή καθ΄ αυτή η κατάθεση σχετικήςδήλωσης εκλαμβάνεται εξ ορισμού ως τεκμήριο θρησκευτικών πεποιθήσεων;».

Τέλος ο κ. Καμίνης διερωτάται πώς είναι δυνατόν να διατυπώνεται από τον ίδιο τον υπουργό ο ισχυρισμός ότι το μάθημα δεν έχει ομολογιακό- κατηχητικό χαρακτήρα αλλά είναι γνωσιολογικό και ταυτόχρονα να αναγνωρίζεται δικαίωμα απαλλαγής για λόγους συνείδησης.

( ΒΗΜΑ, 22/11/2208)

Άλλη μια εποχή μεγαλείου για το χριστιανισμό

Οι Βοργίες

Η κατάσταση σε Δύση και Ανατολή είναι στα μέσα της δεύτερης χιλιετίας περίπλοκη, λόγω πολλαπλών κέντρων εξουσίας που σταδιακά αναπτύσσονται κατά τον ύστερο Μεσαίωνα και εναλλάσσονται στην πρωτοκαθεδρία, ιδιαίτερα κατά το 15^ο αιώνα. Στην Ανατολή, το υπόλειμμα της Ανατολικής Αυτοκρατορίας (Βυζάντιο) έχει καταλυθεί οριστικά από τους Οθωμανούς και το χριστιανικό ιερατείο υπό τον δωσίλογο Γεώργιο Σχολάριο-Γεννάδιο υλοποιεί την προσυμφωνημένη «θεοθέλητη συναλληλία»!

Αριστερά: Έρασμος, ένας από τους επιφανέστερους διανοούμενους της Αναγέννησης, Δεξιά:Ο ηγεμών της Φλωρεντίας, Lorenzo Medici (1449 - 1492), με την υποστήριξη του οποίου ξεκίνησε η καλλιτεχνική Αναγέννηση.

Στη Δύση, σημαντικότερο και διαχρονικό κέντρο εξουσίας παραμένουν ο πάπας και το περιβάλλον του και με αυτή την εξουσία σχετίζονται πολλά κοσμοϊστορικά γεγονότα των επόμενων δεκαετιών και αιώνων. Οι ευρύτερες μάζες των Ευρωπαίων πολιτών, όπως και των Βυζαντινών σύγχρονών τους, διαπνέονται από θρησκευτικό ενθουσιασμό, ανάκατο με μυστικιστικούς φόβους, προλήψεις, προφητείες και απειλές για βασανιστικές τιμωρίες. Ιεροκήρυκες περιδιαβαίνουν κυρίως τις αγροτικές περιοχές και προαναγγέλλουν βιβλικές καταστροφές, με πρώτο αποδεικτικό σημάδι την εμφάνιση ενός κομήτη το έτος 1456.

Λόγω της αναμενόμενης αστρικής συνόδου του Δία με τον Κρόνο στον αστερισμό του Σκορπιού, χαρακτηρίστηκε το έτος 1484 ως magnus annus (μεγάλο έτος), κατά το οποίο θα ερχόταν η συντέλεια του κόσμου. Κι επειδή κι αυτό το έτος παρήλθε χωρίς να συμβεί οτιδήποτε, ανακηρύχθηκε το στρογγυλό έτος 1500 ως «έτος του Αντίχριστου», κατά το οποίο θα επαληθευόταν η προφητεία της Αποκάλυψης του Ιωάννη. Αυτή η τακτική, να ανακοινώνεται δηλαδή urbi et orbi η επικείμενη συντέλεια του κόσμου δεν αποτελεί έμπνευση του 15^ου αιώνα! Διάφοροι πάπες, πατριάρχες και άλλοι «θεόπνευστοι» προέβλεπαν διαχρονικά και προβλέπουν μέχρι τώρα (βλέπε Δεκέμβριος 2012 κτλ. του Χαρδαβέλλα) συντέλειες και καταστροφές για εκμετάλλευση των αφελών.

Ακόμα και φωτισμένα πνεύματα του 15^ου αιώνα άγονται από προλήψεις και δεισιδαιμονίες! Η Αστρολογία και η Αλχημεία βρίσκονται σε περίοπτη θέση στην πίστη και στις συζητήσεις των επιφανών της εποχής! Στη Φλωρεντία, επίκεντρο της αναγεννησιακής σκέψης, οι διανοούμενοι συμφωνούν απολύτως ότι όλα τα σημαντικά γεγονότα στον κόσμο συμβαίνουν πάντα ημέρα Σάββατο και ότι, πριν από συμμετοχή σε μάχη ή μονομαχία κτλ., καλό είναι να αποφύγουν ορισμένα σοκάκια της πόλης. Οι πάπες και άλλοι ανώτεροι κληρικοί (για τους κατώτερους δεν υπάρχουν μαρτυρίες) μελετούν τα άστρα πριν πάρουν κάποια σοβαρή απόφαση! Ένας διανοούμενος με πανευρωπαϊκή ακτινοβολία, ο Έρασμος (Erasmus Desiderius van Rotterdam, 1466-1536), πιστεύει ότι ένα μαγικό λιοντάρι τον προστατεύει αδιάκοπα από κακοτυχίες και ματιάσματα και δηλώνει ότι ποτέ δεν παίρνει σημαντικές αποφάσεις στα έτη που είναι πολλαπλάσια του αριθμού επτά.

Ο πρωτοπόρος φιλόσοφος του ορθολογισμού Καρτέσιος (1596-1650) έγραφε το 1619, στα πρώτα ερευνητικά βήματά του, ότι η επιλογή του για την αναζήτηση νέων δρόμων στη φιλοσοφία και στην επιστήμη οφειλόταν σε επιφοίτηση, μία «άνωθεν ενθάρρυνση», με τρία όνειρα! Προφανώς είχε καθ' ύπνον ενόραση των επιθυμιών που δεν τολμούσε να εξωτερικεύσει λόγω του καταπιεστικού κοινωνικού περίγυρου. Τέτοιες δεισιδαιμονίες και προλήψεις κυριαρχούν σε μεγάλα τμήματα του πληθυσμού μέχρι των ημερών μας, άλλοτε με κατάλοιπα ειδωλολατρικών συνηθειών, εξορκισμούς και τάματα και άλλοτε με γραφικές συνήθειες, όπως το κτύπημα ξύλου, την αποφυγή μαύρης γάτας κ.ά.

Μπροστά σ' αυτή την κατάσταση και την αντίληψη περί πίστης, η οποία προέρχεται βέβαια από την προϊστορική πολιτισμική περίοδο, αλλά διατηρήθηκε και στις επόμενες ιστορικές περιόδους, χωρίς να έχει επηρεαστεί ουσιαστικά από τα (τότε) σχεδόν χίλια διακόσια χρόνια χριστιανισμού, η καθολική Εκκλησία παραμένει στις αρχές του 15^ου αιώνα, ως θεσμός, αμήχανη ή αδιάφορη. Αυτό που απασχολεί τους πάπες είναι, πρώτον να πλουτίζουν σε χρήμα και κτήματα και δεύτερον να αναγνωρίζονται ως συντονιστές των χριστιανών ηγεμόνων της Ευρώπης και μέσω αυτών, καθοδηγητές των υπηκόων τους. Η επιδίωξη πλουτισμού και η εξουσιομανία παραμένουν ακόμα και σήμερα σταθερά χαρακτηριστικά των απανταχού εκκλησιαστικών μηχανισμών.

Ο εκάστοτε πάπας συνεχίζει να συγκαλεί και να προεδρεύει στις σπάνιες πια εκκλησιαστικές συνόδους, αλλά στην πραγματικότητα είναι περισσότερο όμηρος των πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων, παρά ηγέτης τους. Το 1417 ο πάπας Μαρτίνος V παραδέχεται δημόσια ότι είναι πλέον πολιτικά ανήμπορος και ότι τα «έθνη» (τα χριστιανικά κράτη) έχουν αποκτήσει ανεξαρτησία. Με τα περιστατικά της μεταφοράς της παπικής έδρας στην Αβινιόν και την επαναφορά της στη Ρώμη δέχεται η καθολική Εκκλησία ένα νεότερο πλήγμα στη συνείδηση των ανθρώπων της εποχής.

Λουκρητία Βοργία, η κόρη του πάπα και ο πατέρας της,
πάπας Ροντρίγο Βοργία.

Στο δεύτερο μισό του 15^ου αιώνα αλλάζουν όμως τα πράγματα· η επανασύσταση παπικών κρατών και το εύρος της έγγειας περιουσίας της επίσημης Εκκλησίας ανάγουν το Βατικανό σε οικονομική και στρατιωτική δύναμη, ικανή να υποστηρίξει όλους τους ηγεμόνες που αναγνωρίζουν το «πνευματικό» προβάδισμα του πάπα.

Οι σταυροφορίες για την «απελευθέρωση» της Παλαιστίνης από τους «άπιστους» έχουν ξεχαστεί, η Ανατολική Εκκλησία καταγγέλλεται δημόσια ως συνεργαζόμενη στενά με τους Οθωμανούς κατακτητές και γι' αυτό έχει διαγραφεί ως (έτσι κι αλλιώς άσπονδη) αδελφή, ο χριστιανισμός ταυτίζεται πλέον με το ρωμαιοκαθολικισμό.

Η Ρώμη βρίσκεται και πάλι στην κορυφή της πνευματικής δόξας και της υλικής ευημερίας! Προβλήματα ανακύπτουν μόνο όταν χηρεύει ο θρόνος του πάπα και οι διάφοροι ηγεμόνες, Γάλλοι, Ισπανοί, Ιταλοί, Γερμανοί και 'Αγγλοι, αντιδικούν για την επιρροή στο διορισμό του διαδόχου του. Θεολογικά θέματα δεν παίζουν πια κανένα απολύτως ρόλο, ούτε προσχηματικά!

Σ' αυτή τη διαπάλη των ηγεμόνων για το διορισμό «δικού» τους πάπα διαφαίνεται η σταδιακά αυξανόμενη επιρροή των βασιλέων της Καστίλης και Αραγονίας, οι οποίοι στηρίζουν με κάθε μέσο τη Ρώμη και προωθούν την πάμπλουτη ισπανική οικογένεια των Βοργία. Ο Αλφόνσο Βοργία αξιοποιεί την υποστήριξη από ένα καρδινάλιο και μετέπειτα πάπα, τον Benoit XIII και μπαίνει στην υπηρεσία του βασιλιά της Αραγονίας. Από αυτή τη θέση χρίζεται αρχιεπίσκοπος της Βαλένσια και αναλαμβάνει να διδάξει στο γιο του βασιλιά και το δικό του ανιψιό, Ροντρίγο Βοργία, ό,τι απαιτείται για την παιδεία της εποχής. Το 1449 εγκαθίσταται ο Αλφόνσο στη Ρώμη και έκτοτε δεν θα αφήσει η οικογένεια Βοργία ποτέ πια την Ιταλία. Σε λίγα χρόνια χρίζεται ο Αλφόνσο καρδινάλιος, αλλά παραμένει και επίσκοπος της Βαλένσια. Αμέσως αρχίζει δε να τακτοποιεί συγγενείς του -όπως κάνουν όλοι οι καρδινάλιοι και άλλοι μεγαλόσχημοι εξάλλου (νεποτισμός)- σε σημαντικά πόστα του Βατικανού και της καθολικής Εκκλησίας γενικότερα. Ένας από τους διορισμούς ήταν και αυτός του ανιψιού Ροντρίγο ως αρχιψάλτη του καθεδρικού ναού της Βαλένσια, σε ηλικία μόλις 14 ετών!

Το 1455 φτάνει ο Αλφόνσο σε ηλικία 77 ετών στον παπικό θρόνο με το όνομα Κάλιξτος ΙΙΙ. Από αυτή τη θέση προσφέρει θεολογικές, πολιτικές και οικονομικές εξυπηρετήσεις προς όλες τις κατευθύνσεις· αποκαθιστά την Ιωάννα της Λωραίνης ως αγία, ανακηρύσσει άγιο το σφοδρό αντισημίτη ιεροκήρυκα της Βαλένσια, Φεριέ, καθώς και πολλούς μοναχούς από διάφορα καθολικά έθνη, αλλά πρωτίστως διορίζει συγγενείς του σε σημαντικές θέσεις. Ο Ροντρίγο, μάλλον ο ικανότερος από τους ανιψιούς του πάπα, παίρνει στα τρία χρόνια που παρέμεινε ο Αλφόνσο στον παπικό θρόνο, διαδοχικά τις θέσεις του αποστολικού νοτάριου, του πρεσβύτερου ενός κεντρικού ναού της Βαλένσια, αργότερα του λεγάτου στην Ανκόνα, του αντικαγκελάριου της συνόδου των καρδιναλίων, του αρχιστράτηγου και επιθεωρητή των στρατευμάτων του Βατικανού και, τέλος, του καρδινάλιου και αντικαγκελάριου όλης της ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Μία λαμπρή καριέρα με αναμφίβολα προγενέστερη ευδόκιμη υπηρεσία!

Από το 1458 που πέθανε ο θείος, μέχρι το 1492 που εκλέγεται ο ίδιος ο Ροντρίγο στο θρόνο του πάπα, ως Αλέξανδρος VI, έχει μαζέψει αυτός ο πολλά υποσχόμενος ανιψιός, αμύθητη περιουσία, κινητή και ακίνητη, καθώς επίσης ένα στρατό από υπηρέτες και μετρέσες. Ταυτόχρονα είναι δε αυτός ο πάπας και ένας από τους σημαντικότερους μαικήνες της (τότε) σύγχρονης τέχνης, αυτή που ονομάζουμε σήμερα αναγεννησιακή. Παράλληλα έχει δημιουργήσει ο Ροντρίγο πάμπολλους δεσμούς χρήματος και συμφέροντος με όλο τον τότε γνωστό κόσμο της εξουσίας και του πλούτου, ενώ ταυτόχρονα έχει μεθοδεύσει τον εξοστρακισμό και τη δολοφονία όλων εκείνων που θα μπορούσαν να εμποδίσουν την άνοδό του.
   

Οι αδελφοί Τζιοβάνι και Τσεζάρε Βοργία

Το πλήθος και το μέγεθος των εγκλημάτων, για τα οποία κατηγορείτο ο πάπας, ανάγκασε πολλούς υποστηρικτές της «εκκλησιαστικής ορθότητας», κυρίως φονταμενταλιστές χριστιανούς, να ξεσηκωθούν και να ζητήσουν την καθαίρεση και προσαγωγή σε δίκη του Ροντρίγο. Σημαντικότερος εξ αυτών ήταν ο χριαστιανο-ταλιβανικών αντιλήψεων δομινικανός μοναχός Girolamo Hieronymus Savonarola (Σαβοναρόλα, 1452-1498) στη Φλωρεντία, ο οποίος αρχικά αναζητούσε μια συνεννόηση με τον πάπα.

Αργότερα προσχώρησε κι αυτός στην ομάδα εκείνων που ζητούσαν την καθαίρεση τού Βοργία, βγάζοντας πύρινους λόγους στις πλατείες της Φλωρεντίας και καίγοντας έργα τέχνης και βιβλία: «Εσείς, εκκλησιαστικοί ηγέτες κοιμάστε τα βράδια με τις πόρνες και το πρωί ασχολείστε με τα ιερά μυστήρια της εκκλησίας μας...» ή «αυτοί οι εκκλησιαστικοί ηγέτες έχουν το πρόσωπο μιας πόρνης και γι' αυτό η φήμη τους επιβαρύνει τα μέγιστα την Εκκλησία, δεν έχουν καμιά σχέση με τη χριστιανική πίστη.» Ο Σαβοναρόλα δεν είχε καθόλου άδικο, αλλά ο στόχος του ήταν οπισθοδρομικός, να γυρίσει την κοινωνία πίσω στην πρωτοχριστιανική εποχή, όταν (νόμιζε ότι) όλα ήταν αγνά και ταπεινά.

Για να εξαγοράσει τη σιωπή του Σαβοναρόλα, προτάθηκε από τον Ροντρίγο να τον διορίσει καρδινάλιο. Ο Σαβοναρόλα, υπερεκτίμησε την επιρροή του και απέρριψε την πρόταση, νομίζοντας ότι ο λαός της Φλωρεντίας θα τον προστατεύσει απέναντι στο στρατό του πάπα, ίσως να σκεφτόταν δε ότι ο πιστός λαός θα ανέβαζε τον ίδιο στον παπικό θρόνο. Κατόπιν αυτού ο Ροντρίγο, στηριζόμενος στα τεράστια οικονομικά, πολιτικά και προσωπικά συμφέροντα που εκπροσωπούσε, αφόρισε τον Σαβοναρόλα, διέταξε τη σύλληψή του και το 1498 τον οδήγησε στην πυρά (αριστερά η εκτέλεση του Σαβοναρόλα σε πίνακα της εποχής, στην Piazza della Signoria της Φλωρεντίας. Στο σημείο της εκτέλεσης υπάρχει σήμερα αναμνηστική πλάκα που αναφέρεται στο γεγονός).

Αυτός ο πάπας, Αλέξανδρος VI, με αναπληρώτρια στον παπικό θρόνο και, όπως λέγεται, ερωμένη την ίδια την κόρη του, Λουκρητία, ίσως ο πιο διεφθαρμένος θρησκευτικός ηγέτης στην ιστορία της ανθρωπότητας, εκπροσωπεί στη λήξη του 15^ου αιώνα τη ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και το χριστιανισμό γενικότερα.

(βλέπε επίσης εδώ για τους Βοργίες, κι εδώ για άλλη μια εποχή μεγαλείου!)

Ρεσιτάλ μπούρδας

(του Νίκου Δήμου, Lifo, 13.11.2008)

Δεν ξέρω τι άλλο θα μας αφήσει πίσω η οικονομική κρίση - αλλά για ένα είμαι σίγουρος: βουνό ολόκληρο από μπούρδες.

Το τι ειπώθηκε και γράφτηκε όλους αυτούς τους μήνες θα μείνει ως μνημείο βλακείας ή τουλάχιστον αμετροέπειας. Η ημιμάθεια θριάμβευσε.

«Ο θάνατος του καπιταλισμού» αναγγέλθηκε εκατοντάδες φορές - όσο για το νεοφιλελευθερισμό, αυτός απεβίωσε χιλιάκις - σαν κάτι υπόδικους που καταδικάζονται «πολλάκις εις θάνατον».

(Εδώ θα είχε θέση η γνωστή διάψευση του Μαρκ Τουέην, όταν εφημερίδα δημοσίευσε την αναγγελία του θανάτου του: «Η είδηση περί του θανάτου μου ήταν ελαφρώς υπερβολική»).

Οι τραπεζίτες άκουσαν τα εξ αμάξης - ακόμα και αυτοί που δεν είχαν παίξει με τοξικά προϊόντα. Εκείνα δε τα «golden boys» έχασαν όλη τη χρυσαφιά λάμψη τους αυθημερόν από το φτύσιμο που τους κάλυψε. Όλοι τους έβριζαν κι ας μην ήξεραν καν ποιοι είναι και τι κάνουν.

Οι θεωρίες συνωμοσίας έδιναν και έπαιρναν. Η πιο ωραία έλεγε πως η κρίση ήταν επικοινωνιακό τρικ του Ρουσόπουλου για να καλύψει το σκάνδαλο του Εφραίμ.

Υπεύθυνοι για την κρίση, εκτός από τον καπιταλισμό, το νεοφιλελευθερισμό και τα χρυσά παιδιά θεωρήθηκαν ακόμα οι ιδιωτικοποιήσεις, η παγκοσμιοποίηση και ο... Κώστας Σημίτης. (Ας μην μας είχε βάλει στην ΟΝΕ και θα βλέπαμε πού θα ήταν τώρα η δραχμή! Ισλανδία θα είχαμε γίνει).

Ο κάθε τηλεοπτικός μαϊντανός είχε μια πολλαπλώς επεξεργασμένη θεωρία για τα αίτια και τους λόγους της κρίσης. Όλοι είχαν άποψη και συνταγές σωτηρίας. Εκτός από τους ειδικούς. Αναγνώριζες τους πραγματικούς οικονομολόγους από την επιφυλακτικότητα και το σκεπτικισμό τους απέναντι στις εύκολες αναλύσεις και λύσεις.

Αλλά επειδή δεν ήταν εντυπωσιακοί, γρήγορα έπαψαν να τους βγάζουν στα παράθυρα.

Σχολεία, Τράπεζες και ανάπτυξη...

(του Αλέξανδρου Πιστοφίδη, από το PRESS-GR)

Μετά τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων αξιολόγησης του προγράμματος PISA, παραθέτουμε εδώ ένα άρθρο του εκλεκτού φίλου δημοσιογράφου Αλέξ. Πιστοφίδη.

Εδώ και δέκα περίπου χρόνια, από τότε που καθιερώθηκε ο θεσμός της αξιολόγησης των 15χρονων μαθητών των χωρών του ΟΟΣΑ, μέσα από το Πρόγραμμα Αξιολόγησης PISA (Programme for International Student Assessment) οι σκανδιναβικές χώρες, με επικεφαλής την Φινλανδία, είναι στην κορυφή της πυραμίδας. Είναι αυτό τυχαίο ή οφείλεται στο γεγονός ότι τα παιδιά των χωρών αυτών είναι πολύ πιο έξυπνα από τα ελληνόπουλα αφού τα δικά μας καταλαμβάνουν σχεδόν πάντοτε κάποιες από τις τελευταίες θέσεις; Ούτε το ένα συμβαίνει ούτε το άλλο.

Αν κάνετε ένα ταξίδι στην επαρχία των χωρών αυτών, θα διαπιστώσετε, ότι σε όλα τα χωριά και τις κωμοπόλεις τους, τα σχολεία τους είναι τα πιο όμορφα και τα περισσότερο φροντισμένα δημόσια κτήρια. Αντιθέτως, στην ελληνική επαρχία, τα πιο όμορφα κτήρια είναι εκείνα των τραπεζών. Τα περισσότερα σχολεία θυμίζουν αποθήκες εργοστασίων ή γκαράζ αυτοκινήτων.

Τα όμορφα σχολικά κτήρια δεν κάνουν σίγουρα τη διαφορά, δείχνουν όμως το ενδιαφέρον μιας πολιτείας για τη μόρφωση των παιδιών της και για την ανάπτυξη της χώρας τους. Διότι, όπως λέει και ένα διαφημιστικό σλόγκαν του δικού μας Υπουργείου Παιδείας «Όλα είναι παιδεία» (το ξέρουμε αλλά δεν κάνουμε τίποτα να το αλλάξουμε).

Επειδή λοιπόν όλα είναι παιδεία, όχι όμως μόνο στα λόγια, στις χώρες αυτές το ποσοστό του ΑΕΠ για την παιδεία είναι διπλάσιο από το δικό μας. Οι άνθρωποι εκεί έχουν καταλάβει εδώ και γενιές ότι η ανάπτυξη (οικονομική-κοινωνική-πολιτική, κ.α.) προϋποθέτει ανθρώπους με ουσιαστική γνώση, όσο γίνεται καλά πληροφορημένους και αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσα από ένα καλό εκπαιδευτικό σύστημα. Τα παιδιά στις σκανδιναβικές χώρες, σίγουρα δεν είναι εξυπνότερα, έχουν όμως καλύτερες συνθήκες γνώσης και μάθησης άρα και καλύτερες ευκαιρίες στην παγκοσμιοποιημένη πλέον οικονομία.

Με αφορμή την οικονομική κρίση, άρχισαν να ακούγονται πάλι διάφορες σοβινιστικές ανοησίες. Πως δηλαδή, σε αντίθεση με τους οργανωμένους βορειοευρωπαίους που τα έκαναν μούσκεμα, εμείς οι έλληνες, με την παραοικονομία, τον τσαμπουκά και την μαγκιά μας, θα τα καταφέρουμε πάλι να βγούμε αλώβητοι από την οικονομική κρίση. Αυτά ακούγονται βεβαίως από ανόητους που δεν έχουν πάει ποτέ στη ζωή τους στο εξωτερικό και όλη τη γνώση τους για τους ξένους την αντλούν από την συμπεριφορά των βορειοευρωπαίων τουριστών στις διακοπές τους.

Αγνοούν ότι ο μέσος βορειοευρωπαίος αγρότης, εργάτης, υπάλληλος ή επιχειρηματίας είναι μερικά βήματα πιο μπροστά σε όλα από τον αντίστοιχο έλληνα, διότι σε τελική ανάλυση «όλα είναι παιδεία». Είναι πιο μπροστά διότι έχει καλύτερη παιδεία, άρα καλύτερη γνώση και συνεπώς καλύτερη ενημέρωση για όλα όσα τον αφορούν στη ζωή του.

Δεν υπάρχει κανείς σήμερα που να αμφισβητεί ότι το επίπεδο ανάπτυξης ενός λαού, η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας του, εξαρτάται από το επίπεδο της παιδείας του. Αν, με την ίδια ευκολία με την οποία η κυβέρνησή μας αποφάσισε να ενισχύσει τις τράπεζες, αποφάσιζε να ρίξει ένα μέρος των 28 δις και στην παιδεία μας, θα μπορούσαμε να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο μέλλον για τη χώρα και για τα παιδιά μας. Επειδή όμως αυτό δεν πρόκειται να συμβεί, ας γευτούμε για λίγο καιρό χαιρέκακα την ικανοποίηση από τα προβλήματα των βορειοευρωπαίων με τις τράπεζές τους και τις βιομηχανίες τους. Διότι όταν περάσει η κρίση, θα βρίσκονται πάλι μπροστά, πολύ πιο μπροστά από εμάς.

Τα παραδείγματα των ηττημένων του β' παγκοσμίου πολέμου μάς απέδειξαν ότι μπορεί σε κάποιες χώρες να καταστραφεί εντελώς όλο το υλικό παραγωγικό δυναμικό και όλες οι υποδομές, αλλά όταν οι χώρες αυτές (Γερμανία , Ιαπωνία) έχουν πολύ καλά εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό, σύντομα θα είναι πάλι πρωτοπόροι.

Η εκπαίδευση είναι η καλύτερη, η βιωσιμότερη και η αειφόρος επένδυση ενός λαού. Οι τράπεζες μπορεί κάποτε να χρεοκοπήσουν. Η γνώση ποτέ και, δυστυχώς ή ευτυχώς, η γνώση είναι κάτι που καλλιεργείται κυρίως μέσα στο σχολείο και όχι στις τράπεζες.

Η σοπράνο Elena Mosuc

Διαφημιστική εκστρατεία άθρησκων στις ΗΠΑ

...

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη χώρα όπου έξι στους δέκα δηλώνουν ότι προσεύχονται σε καθημερινή βάση και τα τρία τέταρτα των κατοίκων πιστεύουν στον παράδεισο, μία ομάδα άθρησκων ξεκίνησε διαφημιστική καμπάνια που διερωτάται γιατί οι Αμερικανοί χρειάζονται τον Θεό για να βαδίσουν στον ίσιο δρόμο.

«Γιατί να πιστεύετε στο Θεό; Να είστε καλοί επειδή οι ίδιοι θέλετε» αναφέρει η σχετική διαφήμιση που προβλήθηκε αυτή την εβδομάδα στην Washington Post και του New York Times, ενώ θα προβληθεί και στα δημόσια μέσα μεταφοράς στην Ουάσιγκτον από την επόμενη εβδομάδα.

Στόχος της καμπάνιας είναι να φτάσει σε εκείνους που δεν πιστεύουν, να δουν ότι δεν είναι μόνοι, ακόμη και την περίοδο των Χριστουγέννων που παραδοσιακά ο κόσμος βομβαρδίζεται από θρησκευτικά μηνύματα., όπως εξήγησε ο Ρόι Σπέκχαρντ, διευθυντής της Αμερικανικής Ανθρωπιστικής Ένωσης, που οργάνωσε την καμπάνια.

Παρά το ότι η διαφήμιση είχε περιορισμένη προβολή στις δύο εφημερίδες, έχει ήδη προκαλέσει έντονες συζητήσεις σε πολλές διαδικτυακές κοινότητες. «Είναι εντάξει αν θες να πιστεύεις, αλλά μη περιμένεις αιώνια ζωή όταν έρθει η ώρα επιστροφής του Ιησού» ανέφερε ένα από τα πιο χαρακτηριστικά σχόλια στην ιστοσελίδα τηλεοπτικού σταθμού της Ουάσιγκτον.

Πολλοί υπερασπίστηκαν το δικαίωμα στην ελευθερία του λόγου, ενώ κάποιοι τόνισαν το γεγονός ότι οι Αμερικανοί αποφεύγουν να χρησιμοποιήσουν τον όρο «Χριστούγεννα» αλλά αναφέρονται σε αυτά ως «εορταστική περίοδος» για να αποφύγουν τις προστριβές με όσους δεν πιστεύουν.

Ο χριστιανισμός είναι η κυρίαρχη θρησκεία στις ΗΠΑ, με προτεστάντες και καθολικούς να συνιστούν τα τρία τέταρτα του πληθυσμού, σύμφωνα με έρευνα σε 35.000 ενήλικες που πραγματοποίησε πριν μερικούς μήνες το Ινστιτούτο Pew.

(www.kathimerini.gr, 12/11/2004)

Εκεί, εκεί, στη βήτα ευρωπαϊκή...

Τα αποτελέσματα της έρευνας PISA

Αυτό το σύνθημα μου ήρθε στο μυαλό όταν διάβασα τα νεότερα αποτελέσματα για τις επιδόσεις των εκπαιδευτικών συστημάτων στις χώρες του ΟΟΣΑ (OECD), τα οποία αποτελέσματα συνοψίζονται στην έκθεση της PISA (= Programme for International Student Assessment) και αφορούν μαθητές Λυκείου του έτους 2006.

Με δεδομένη την κατάταξη αυτής της ηλικιακής ομάδας και με τη βεβαιότητα ότι και στα επόμενα χρόνια δεν θα αλλάξει ουσιαστικά τίποτα (κάθε εκπαιδευτική αλλαγή παίρνει κατ' ελάχιστον 15-20 χρόνια για να φανεί στις στατιστικές των γνώσεων), μπορούμε να θεωρήσουμε ότι αυτά τα παιδιά θα χαρακτηρίζουν και το επίπεδο γνώσεων και αντιλήψεων της κοινωνίας όπου ζουν, μέχρι πέρα από τα μέσα του αιώνα μας. Αυτό σημαίνει ότι στον ανταγωνισμό σε ευρωπαϊκό επίπεδο, κάποιοι Ευρωπαίοι έχουν σημαντικότατο προβάδισμα γνώσεων και δεξιοτήτων έναντι κάποιων άλλων.
      (click)

Η αγαπημένη μας πατρίδα βρίσκεται και πάλι τρίτη από το τέλος, μόλις μπροστά από την Τουρκία και το Μεξικό. Kαι, εννοείται, κάτω από το Μέσο Όρο! Παλαιότερα ήμασταν μπροστά από Ισπανία και Πορτογαλία, αλλά μας πέρασαν κι αυτοί.

Τώρα μπορούν να αρχίσουν οι εκτιμήσεις και δικολαβικές ερμηνείες, π.χ. ότι ο τρόπος μέτρησης ευνοεί τους κρυόκωλους Φινλανδούς, αλλά όχι τους λεβέντες Έλληνες που έχουν τον ελληνοχριστιανικό πολιτισμό στα κύτταρά τους, ότι φταίνε οι Μεξικάνοι και όλοι οι ισπανόφωνοι, όπως έγραψαν ήδη στις ΗΠΑ, φταίνε γενικώς οι ξένοι και ειδικότερα οι Τούρκοι, όπως έγραψαν κάποιοι στη Γερμανία, οι οποίοι ξένοι χαμηλώνουν το συνολικό επίπεδο. Ότι φταίει το ένα ή το άλλο - φτάνει να μην φταίνε οι διαχρονικές πολιτικές και μορφωτικές επιλογές των κυβερνήσεων και της κοινωνίας, τελικά, κατά τα τελευταία 20-30 χρόνια.

Η αξιολόγηση γίνεται κάθε τρία χρόνια, με αρχή το έτος 2000. Το 2003 η Ελλάδα ήταν στην 3Οη θέση σε σύνολο 4Ο χωρών, ενώ στον διαγωνισμό του 2000 στην 25η θέση σε σύνολο 31 χωρών. Τα αποτελέσματα αφορούν την κατάταξη στην κατανόηση κειμένου και στα μαθηματικά, δύο τομείς στους οποίους δόθηκε ιδιαίτερο βάρος στους δύο προηγούμενους διαγωνισμούς αντίστοιχα. Συγκεκριμένα, οι Έλληνες μαθητές 15 ετών που συμμετείχαν στον διαγωνισμό συγκέντρωσαν 473 βαθμούς, 8 βαθμούς λιγότερους από τον διαγωνισμό του 2003, όταν πήραν 481 βαθμούς.

Λεπτομέρειες για τα πολλά και σύνθετα συμπεράσματα των ερευνητών του ΟΟΣΑ περιέχονται εδώ! Σ' αυτό το τεύχος δίνονται και εξηγήσεις για τη σημασία που έχουν οι μπάρες με τα πολλαπλά χρώματα στο προηγούμενο διάγραμμα. Μεταφέρω μόνο ένα σύνθετο πίνακα, από τον οποίο προκύπτει η σχέση μεταξύ των επιστημονικών επιδόσεων και της αποτελεσματικότητας σε κάθε χώρα.

(click)

(βλέπε παλαιότερα σχόλια, όταν πρωτοδημοσιεύτηκαν
τα αποτελέσματα το 2007 >>>)

Ιστορίες χριστιανικής αγάπης!

Πενήντα παρθένες για το χαρέμι

Προ ημερών έκανε το γύρο του κόσμου η είδηση και το βίντεο με το ξυλοφόρτωμα μεταξύ Ελλήνων και Αρμενίων κληρικών και των βοηθών τους σε ναό της Ιερουσαλήμ. Αυτοί οι καυγάδες και οι αντιδικίες δεν είναι καινούργιο φαινόμενο και εξελίσσονται εδώ και περίπου 1000 χρόνια. Για τον 17ο αιώνα υπάρχει η εξής περιγραφή από την ελληνική πλευρά. Η αρμενική θα τα περιγράφει, σίγουρα, κάπως διαφορετικά! Αληθώς, ιστορίες χριστιανικής αγάπης!

Στη διάρκεια του 17ου αιώνα Ορθόδοξοι και Αρμένιοι συμπλέκονται. Σε μια προσπάθεια να περιγράψει στις ρωσικές αρχές τα δεινά που του προκαλούσαν οι Αρμένιοι, ο Πατριάρχης Παΐσιος αναφέρει ότι «δίκην αλήτου περιπλανάται από τόπου εις τόπον ζητών ελεημοσύνην παρά των ορθοδόξων ίνα σώζη τον άγιον τάφον, ον εζήτουν να υφαρπάσουσιν "άγρια θηρία"».

Όταν είπε ο κύριος "αγαπάτε αλλήλλους", δεν εννοούσε τους Αρμένιους! Αυτοί είναι "άγρια θηρία"... Ο κύριος εννοούσε εκείνους που δεν απειλούν το ταμείο!

Δεκάδες φορές οι Αρμένιοι, σύμφωνα με τους μελετητές, προσπάθησαν να ανατρέψουν τα όσα προέβλεπαν τα φιρμάνια των σουλτάνων για το status quo. Σύμμαχοί τους σε πολλές περιπτώσεις ήταν οι τοπικοί διοικητές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά και μεγάλοι βεζίρηδες. Και με τις προσβάσεις που διέθεταν κατάφεραν ακόμη και να εκδιώξουν τους Έλληνες μοναχούς από την τελετή της αφής του Αγίου Φωτός.

Δηλαδή γινόταν το "θαύμα" του αγίου φωτός και χωρίς τους Έλληνες; Καλά, δεν έβλεπε ο θεούλης ότι έχει πέσει ξύλο και δεν θα έπρεπε να κάνει εκ νέου το θαύμα του; Τελικά, ούτε στο θεό μπορείς να εμπιστεύεσαι!

Σε τρεις μάλιστα τουλάχιστον περιπτώσεις - στα τέλη του 14ου, του 16ου και του 19ου αιώνα - οι ηγέτες των Αρμενίων προσέφεραν χιλιάδες χρυσά γρόσια στην προσπάθειά τους να επεκτείνουν τα δικαιώματά τους στους Ναούς της Αναστάσεως στην Ιερουσαλήμ και της Γεννήσεως στη Βηθλεέμ. Σύμφωνα με μία παράδοση, για να επιτύχουν τον στόχο τους απέστειλαν δεκάδες παρθένες -πενήντα σε μία περίπτωση, λέει μια από τις ιστορίες- στα χαρέμια των σουλτάνων και άλλων αξιωματούχων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

(ΒΗΜΑ, 16/11/2008)

Τι να υποθέσω για τις Αρμένισσες παρθένες που ήταν σε τέτοιο πλήθος διαθέσιμες; Οι Ελληνορθόδοξοι δεν έβρισκαν πλέον παρθένες; Οι Οθωμανοί δέχονταν όμως και παρθένους, γιατί δεν προσπάθησαν οι απόγονοι του πολυμήχανου Οδυσσέα με αυτή τη δυνατότητα; Καμιά επιφοίτηση δεν είχαν;

Σύγκρουση γαλαξιών

...
Το ζεύγος γαλαξιών Arp 147 στη φωτογραφία (Hubble) βρίσκεται σε απόσταση περί τα 400 εκατ. έτη φωτός από το δικό μας γαλαξία και έχει προκύψει από σύγκρουση μεταξύ των δύο τμημάτων που φαίνονται. Συγκεκριμένα, ο αριστερός γαλαξίας πέρασε κάθετα μέσα από ένα μεγαλύτερό του και παρέσυρε όλο τον πυρήνα του. Το υπόλειμμα του μεγαλύτερου, μάλλον οι βραχίονες του αρχικού γαλαξία, σχημάτισε ένα γαλαξιακό δακτυλίδι, το οποίο θα περιφέρεται στο σύμπαν, μέχρι να απορροφηθεί από κάποιον συνοδοιπόρο με μεγαλύτερη μάζα.

(βλέπε επίσης >>>)

Βιβλία, βιβλία

Γράμμα από τη Νέα Υόρκη

Καίτοι στην Αμερική υπάρχει διαχωρισμός θρησκείας και κράτους, στις τελευταίες εκλογές φάνηκε πως, ιδιαίτερα οι ευαγγελικοί, που αποτελούν και τον πιο συντηρητικό θρησκευτικό πληθυσμό της χώρας, πήραν ενεργά μέρος, κυρίως όσον αφορά τη διάδοση συγκεκριμένων κατηγοριών. Ετσι λοιπόν η ίδια ομάδα, που μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου άρχισε να κατηγορεί το Ισλάμ ως διαβολική και βίαιη από τη φύση της θρησκεία, έσπειρε προεκλογικά φήμες ότι ο Μπαράκ Ομπάμα ήταν μουσουλμάνος, και ότι οι Δημοκρατικοί πέραν του κράτους είχαν σκοπό να καταλύσουν και τη θρησκεία.

Στο βιβλίο του «American Christians and Islam: Evangelical Culture and Muslims from the Colonial Period to the Age of Terrorism» (εκδόσεις «Princeton University Press») ο Thomas S. Kidd, καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστημιο Baylor, αποδεικνύει ότι οι απόψεις αυτές των σημερινών ευαγγελικών δεν είναι καινούριες αλλά έχουν βαθιές ρίζες στην αμερικανική ιστορία.

Εξετάζοντας τον ρόλο που έπαιξε το Ισλάμ στη φαντασία των χριστιανών Αμερικανών, από τη δημιουργία του αμερικανικού κράτους μέχρι σήμερα, αποδεικνύει ότι οι ευαγγελικοί πάντα θεωρούσαν το Ισλάμ μια παγκόσμια απειλή, ενώ ταυτόχρονα προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να προσηλυτίσουν μουσουλμάνους στη χριστιανική πίστη. Ο συγγραφέας δείχνει πως οι περιγραφές του δεσποτισμού σε μουσουλμανικές χώρες, καθώς και οι ιστορίες για Ευρωπαίους που είχαν πιαστεί αιχμάλωτοι από Βερβερίνους πειρατές κι έγιναν σκλάβοι, τροφοδότησαν τους όψιμους ευαγγελικούς ώστε να καλλιεργήσουν τον φόβο του Ισλάμ. Ο Kidd στο βιβλίο περιγράφει ακόμη την αγωνία που νιώθουν οι χριστιανοί στην Αμερική σχετικά με μια εσωτερική αυτή τη φορά ισλαμική απειλή από ομάδες όπως το «Nation of Islam» της δεκαετίας του '60 καθώς και από τη μουσουλμανική κοινότητα μεταναστών σήμερα στις ΗΠΑ.

Ενα δεύτερο βιβλίο, από τις ίδιες εκδόσεις, με τίτλο «The Aryan Jesus : Christian Theologians and the Bible in Nazi Germany» παρουσιάζει τη στενή σχέση της χριστιανικής προτεσταντικής θρησκείας με τους ναζί, με συνέπειες πολύ πιο σοβαρές αυτή τη φορά. Το έχει γράψει η Heschel, καθηγήτρια Εβραϊκών Σπουδών στο Dartmouth College, και αναφέρεται στον ρόλο των Γερμανών θεολόγων προτεσταντών κατά τη διάρκεια του Γ' Ράιχ. Ηταν ο Ιησούς ναζί; Σύμφωνα με αυτούς, ναι. Κι όχι μόνον αυτό, αλλά βασιζόμενοι στον υπάρχοντα ρατσισμό και χρησιμοποιώντας τον παραδοσιακό αντισημιτισμό των χριστιανών, θεωρούσαν τον Ιησού άριο και το Χριστιανισμό τη θρησκεία που βρίσκεται σε πόλεμο με τον Ιουδαϊσμό. Το 1939 οι θεολόγοι αυτοί ίδρυσαν ένα Ινστιτούτο για τη μελέτη της εβραϊκής επιρροής στη θρησκευτική ζωή των Γερμανών.

Κατά τη διάρκεια του τρίτου Ράιχ το Ινστιτούτο αυτό έγινε ένα από τα πιο σημαντικά όργανα προπαγάνδας των Γερμανών προτεσταντών και απέκτησε τεράστια επιρροή φτιάχνοντας ένα είδος ναζιστικού χριστιανισμού, με τον αντισημιτισμό στο κέντρο της θεωρίας του .

Ερευνώντας επί σειρά ετών διάφορα αρχεία η συγγραφέας παρουσιάζει στο βιβλίο τις δραστηριότητες της θρησκευτικής αυτής οργάνωσης. Το Ινστιτούτο διοργάνωνε συνεδριάσεις προπαγάνδας σε όλη τη Γερμανία , εξέδιδε βιβλία ενάντια στον Ιουδαϊσμό, συμπεριλαβανομένης και μιας έκδοσης της Καινής Διαθήκης όπου είχε εξαφανιστεί οτιδήποτε είχε σχέση με τους Εβραίους και είχε έναν κατηχισμό, όπου διακήρυσσαν ότι ο Ιησούς ήταν ο Σωτήρας των αρίων. Τα μέλη του Ινστιτούτου, που ήταν καθηγητές Θεολογίας, επίσκοποι και παπάδες, θεωρούσαν τις προσπάθειές τους αυτές ζωτικής σημασίας για την υποστήριξη του πολέμου που είχε κηρύξει ο Χίτλερ ενάντια στους Εβραίους. Η συγγραφέας εξετάζει ιδιαίτερα τον Walter Grundmann, διευθυντή του Ινστιτούτου και καθηγητή της Καινής Διαθήκης στο Πανεπιστήμιο της Ιένα. Ο Grundmann και οι συνάδελφοί του έφτιαξαν μια ομάδα αποτελούμενη από ομοϊδεάτες χριστιανούς ναζί, η οποία παρέμεινε δραστήρια και πρόσφερε αλληλοβοήθεια στα μέλη της και μεταπολεμικά.


(ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΓΙΑΝΝΟΥΤΣΟΥ, ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 14/11/2008)