Κινητοποιήσεις κατοίκων για να σωθεί
(ΜΑΡΙΑ ΘΕΡΜΟΥ, ΒΗΜΑ, 22/4/2009)
Θα μπαζωθεί ή θα απαλλοτριωθεί; Αλλως πώς έχει ελπίδες να σωθεί ο ναός της Αφροδίτης, ο οποίος έχει έρθει στο φως στο κέντρο της Θεσσαλονίκης; Στην πλατεία Αντιγονιδών, ακριβώς κάτω από αυτήν αλλά και σε ένα διπλανό οικόπεδο βρίσκεται θαμμένος ο συγκεκριμένος ναός, σπάνιο μνημείο του 6ου αι. π.Χ. που ήρθε στο φως το 2ΟΟΟ, όταν η διώροφη οικοδομή που ήταν κτισμένη επάνω του κατεδαφίστηκε. Οι αρχαιολόγοι αποκάλυψαν τότε το ανατολικό τμήμα της κρηπίδας του ναού, αγάλματα των ελληνορωμαϊκών χρόνων και πλήθος θραυσμάτων αρχιτεκτονικών μελών. Κίονες του ναού, μάλιστα, οι οποίοι φθάνουν σε ύψος επτά μέτρων, όπως και άλλα ευρήματα, εκτίθενται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσ/νίκης. Το ζήτημα που προέκυψε τώρα είναι ότι η συζήτηση για την απαλλοτρίωση του οικοπέδου, που επρόκειτο να γίνει στις 13 Απριλίου, αναβλήθηκε ελλείψει απαρτίας. Στο μεταξύ οι ιδιοκτήτες του έχουν κάνει ένσταση κατά της απαλλοτρίωσης.
Στην εμπλοκή σοβαρό ρόλο έχει διαδραματίσει το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο με τις τρεις διαφορετικές αποφάσεις του σχετικά με το μέλλον του μνημείου. Η πρώτη απόφαση, η οποία είχε ληφθεί λίγο μετά την αποκάλυψη του ναού, ήταν υπέρ της απαλλοτρίωσης και της ανάδειξής του, δεδομένης της εξαιρετικής σημασίας του από αρχαιολογικής και καλλιτεχνικής πλευράς.
Στη συνέχεια όμως και χωρίς να έχει προχωρήσει η απαλλοτρίωση, μια νέα απόφαση ελήφθη για τη διατήρηση του αρχαίου εν υπογείω, καθώς από πάνω θα ανεγειρόταν πολυκατοικία! Η τρίτη απόφαση του ΚΑΣ, πριν από δύο χρόνια, επανήλθε στη λύση της απαλλοτρίωσης, μόνο που αυτή δεν προχώρησε. Είναι γνωστό άλλωστε το πρόβλημα των απαλλοτριώσεων που εκκρεμούν σε όλη την Ελλάδα, καθώς το υπουργείο Πολιτισμού δεν δύναται να διαθέσει τα απαιτούμενα ποσά, τα οποία συχνά είναι πολύ υψηλά.
Στην ίδια κατηγορία φαίνεται ότι βρίσκεται και ο ναός αυτής της περιοχής, του Διοικητηρίου, στην οποία κατά τη Ρωμαϊκή εποχή ήταν συγκεντρωμένα τα ιερά και οι ναοί της πόλης. Ενδιαφέρον στοιχείο της ιστορίας του είναι ότι ο ναός είχε μεταφερθεί στη Θεσσαλονίκη από την πόλη Αίνεια, που είχε ιδρύσει ο Αινείας έξω από τη Μηχανιώνα. Στα νεότερα χρόνια η ύπαρξή του ήταν γνωστή από το 1936, όταν κατά τις εκσκαφές των θεμελίων της οικοδομής βρέθηκαν διάσπαρτα στην πόλη ιωνικά αρχιτεκτονικά μέλη του.
Στο μεταξύ κινητοποίηση των πολιτών της Θεσσαλονίκης για τη σωτηρία των καταλοίπων του ναού είναι σε εξέλιξη με συγκέντρωση την οποία θα πραγματοποιήσουν την Τρίτη 28 Απριλίου στις 6.3Ο το απόγευμα σε ξενοδοχείο που βρίσκεται στην οδό Αντιγονιδών. Παράλληλα το Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ παρουσιάζει πρόταση για τη διατήρηση του ναού με τη διαμόρφωση της πλατείας Αντιγονιδών σε δύο επίπεδα -σύγχρονο και αρχαίο- ώστε να καταστεί η αναστήλωση και η ανάδειξη του μνημείου χωρίς να υπάρξουν προβλήματα στην πλατεία. Ερώτηση εξάλλου προς τον υπουργό Πολιτισμού κατέθεσε η βουλευτής Θεσσαλονίκης του ΠαΣοΚ κ. Χρύσα Αράπογλου.
Στην εμπλοκή σοβαρό ρόλο έχει διαδραματίσει το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο με τις τρεις διαφορετικές αποφάσεις του σχετικά με το μέλλον του μνημείου. Η πρώτη απόφαση, η οποία είχε ληφθεί λίγο μετά την αποκάλυψη του ναού, ήταν υπέρ της απαλλοτρίωσης και της ανάδειξής του, δεδομένης της εξαιρετικής σημασίας του από αρχαιολογικής και καλλιτεχνικής πλευράς.
Στη συνέχεια όμως και χωρίς να έχει προχωρήσει η απαλλοτρίωση, μια νέα απόφαση ελήφθη για τη διατήρηση του αρχαίου εν υπογείω, καθώς από πάνω θα ανεγειρόταν πολυκατοικία! Η τρίτη απόφαση του ΚΑΣ, πριν από δύο χρόνια, επανήλθε στη λύση της απαλλοτρίωσης, μόνο που αυτή δεν προχώρησε. Είναι γνωστό άλλωστε το πρόβλημα των απαλλοτριώσεων που εκκρεμούν σε όλη την Ελλάδα, καθώς το υπουργείο Πολιτισμού δεν δύναται να διαθέσει τα απαιτούμενα ποσά, τα οποία συχνά είναι πολύ υψηλά.
Στην ίδια κατηγορία φαίνεται ότι βρίσκεται και ο ναός αυτής της περιοχής, του Διοικητηρίου, στην οποία κατά τη Ρωμαϊκή εποχή ήταν συγκεντρωμένα τα ιερά και οι ναοί της πόλης. Ενδιαφέρον στοιχείο της ιστορίας του είναι ότι ο ναός είχε μεταφερθεί στη Θεσσαλονίκη από την πόλη Αίνεια, που είχε ιδρύσει ο Αινείας έξω από τη Μηχανιώνα. Στα νεότερα χρόνια η ύπαρξή του ήταν γνωστή από το 1936, όταν κατά τις εκσκαφές των θεμελίων της οικοδομής βρέθηκαν διάσπαρτα στην πόλη ιωνικά αρχιτεκτονικά μέλη του.
Στο μεταξύ κινητοποίηση των πολιτών της Θεσσαλονίκης για τη σωτηρία των καταλοίπων του ναού είναι σε εξέλιξη με συγκέντρωση την οποία θα πραγματοποιήσουν την Τρίτη 28 Απριλίου στις 6.3Ο το απόγευμα σε ξενοδοχείο που βρίσκεται στην οδό Αντιγονιδών. Παράλληλα το Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ παρουσιάζει πρόταση για τη διατήρηση του ναού με τη διαμόρφωση της πλατείας Αντιγονιδών σε δύο επίπεδα -σύγχρονο και αρχαίο- ώστε να καταστεί η αναστήλωση και η ανάδειξη του μνημείου χωρίς να υπάρξουν προβλήματα στην πλατεία. Ερώτηση εξάλλου προς τον υπουργό Πολιτισμού κατέθεσε η βουλευτής Θεσσαλονίκης του ΠαΣοΚ κ. Χρύσα Αράπογλου.