Δικαιοσύνη και Εκκλησία

Ο πρώην πρόεδρος του Αρείου Πάγου, Στέφανος Ματθίας, δημοσίευσε στο περιοδικό «Ελληνική Δικαιοσύνη» της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων επικριτικό άρθρο σχετικό με τη διαπλοκή δικαστικών και εκκλησιαστικών παραγόντων. Την ύπαρξη αυτού του άρθρου πληροφορήθηκα από την κριτική που άσκησε ο επίσης πρώην πρόεδρος του Αρείου Πάγου, Βασίλης Κόκκινος, με δικό του άρθρο στο ΒΗΜΑ. Το πλήρες κείμενο του άρθρου του Σ. Ματθία δημσιεύτηκε στο blog του δημοσιογράφου Μ. Βασιλάκη και το μεταφέρω εδώ, επειδή είναι απαραίτητο να πάρει ευρύτερη δημοσιότητα.

Άρθρο του κ. Στέφανου Ματθία,
Επίτιμου Προέδρου του Αρείου Πάγου
στο περιοδικό Ελληνική Δικαιοσύνη (ΕλΔ)

Η Ελληνική Δικαιοσύνη βρίσκεται σε αφύσικο εναγκαλισμό με την Ορθόδοξη Εκκλησία: Λατρευτικές εικόνες και ευαγγέλια σε όλα τα ακροατήρια και στα δικαστικά γραφεία, αγιασμός κατά την έναρξη του δικαστικού έτους, καθιέρωση του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτη ως προστάτη του δικαστικού σώματος, δικαστική αργία κατά την ημέρα που εορτάζεται ο Άγιος, λειτουργίες, λιτανείες και αγρυπνίες στο φερώνυμο ναό, παρουσία εκπροσώπου της Εκκλησίας σε εκδηλώσεις της Δικαιοσύνης…

Αυτά είναι φαινόμενα αναχρονιστικά, ασυμβίβαστα προς ένα σύγχρονο κράτος δικαίου, μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Φαινόμενα που σκιάζουν την Ελληνική Δικαιοσύνη, την εμφανίζουν υπό εκκλησιαστική κηδεμονία. Από τον Τύπο μαθαίνουμε ότι σ’ αυτά έρχεται τώρα να προστεθεί η οικοδόμηση και λειτουργία ναού στο χώρο του Αρείου Πάγου!

Όταν το διάβασα σταυροκοπήθηκα! Καθώς όμως οι μέρες περνούσαν, επανερχόταν η απορία: ποιος και γιατί εμπνεύστηκε αυτή την αφύσικη συστέγαση και πώς κατάφερε να την προωθήσει; Θα πρόκειται, υποθέτω, για εκκλησιαστική πρωτοβουλία. Την ίδια πρωτοβουλία, για την ίδρυση και λειτουργία ναού στον Άρειο Πάγο, είχε εκδηλώσει η Εκκλησία και πριν από δέκα περίπου χρόνια. Συνάντησε όμως τότε αντιστάσεις και το «σχέδιο» δεν προχώρησε. Τώρα βρήκε πρόθυμα ώτα;

Κατά τα τελευταία χρόνια η Εκκλησία προσπαθεί να διεισδύει σε χώρους άσκησης κρατικής εξουσίας. Η παρουσία ιερωμένων σε χώρους του Αρείου Πάγου μπορεί να ενθαρρύνει κάποιους διαδίκους να επιζητούν τη μεσολάβηση κληρικών σε εκκρεμείς δίκες... Οι κίνδυνοι είναι προφανείς για όλα τα μέρη.

Επιπλέον, μετά την ίδρυση «ορθόδοξου» πολιτικού κόμματος, η εκάστοτε Κυβέρνηση, για να συγκρατήσει τους ψηφοφόρους της, ενδέχεται να ενδίδει σε παρεμβάσεις και υποδείξεις εκκλησιαστικών παραγόντων. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί και σε θέματα προαγωγών δικαστών, ιδίως στις ηγετικές θέσεις της δικαστικής ιεραρχίας. Αν λοιπόν ιδρυθεί ναός μέσα στο χώρο του ανώτατου δικαστηρίου, κάποιοι υποψήφιοι για προαγωγή ή ενδιαφερόμενοι για άλλη ευνοϊκή μεταχείριση (μετάθεση, τοποθέτηση στις Βρυξέλλες, συμμετοχή σε συμβούλια κ.λπ.) μπορεί να γίνουν τακτικοί «προσκυνητές» στο ναό και «συνομιλητές» ιερέων και μητροπολιτών! Οι κίνδυνοι υπονόμευσης της δικαστικής τάξης και της αμεροληψίας των δικαστών είναι και πάλι προφανείς.

Εξάλλου, η ίδρυση και λειτουργία ορθόδοξου ναού στο χώρο του ανώτατου δικαστηρίου θα αποτελούσε προνομιακή μεταχείριση του ορθόδοξου δόγματος, ασυμβίβαστη με την, κατά το Σύνταγμα και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ισότητα όλων των θρησκειών και δογμάτων. Η ιδιαίτερη αυτή μεταχείριση δεν μπορεί να δικαιολογηθεί ούτε από τη νεφελώδη και διαπιστωτική απλώς εξαγγελία περί «επικρατούσας» θρησκείας ούτε από την αριθμητική υπεροχή των ορθοδόξων.

Επιπλέον η κατασκευή και λειτουργία στο χώρο του ανώτατου δικαστηρίου ορθόδοξου ναού θα υπονόμευε, στα μάτια αλλοθρήσκων ή αλλοδόξων, που συμβαίνει να αντιδικούν με ναούς, μονές ή άλλα ορθόδοξα καθιδρύματα, τη δικαστική αμεροληψία του Αρείου Πάγου. Θα αντέβαινε άρα στο άρθρο 6 παρ.1 της ΕΣΔΑ και στη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Για τους λόγους αυτούς ελπίζεται ότι η ηγεσία της Δικαιοσύνης, πολιτική και δικαστική, θα αντισταθεί στην υλοποίηση του σχεδίου.

Προσθήκη: Το ίδιο κείμενο δημοσιεύτηκε ως επιστολή αναγνώστη στην εφημερίδα Καθημερινή, στις 3/7/2008

---

Γράφει ο Β. Κόκκινος στο επικριτικό άρθρο του ότι δικαιολογούνται οι εικόνες στις αίθουσες των δικαστηρίων, επειδή ο απελευθερωτικός αγώνας έγινε: «για του Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδος την ελευθερία». Ισχύει όμως εξ ίσου αυτό που έγραφε ο κατά πολύ αρμοδιότερος πατριάρχης Άνθιμος (Πατρική διδασκαλία): «Αδελφοί... κλείσατε τα αυτία σας και μη δώσετε καμμίαν ακρόασιν εις ταύτας νεοφανείς ελπίδας της ελευθερίας... που είναι εναντίαι εις τα ρητά της θείας γραφής και των αγίων αποστόλων, οπού μας προστάζουν να υποτασσόμεθα εις τας υπερεχούσας αρχάς, όχι μόνον εις τα επιεικείς αλλά και τας σκολιάς, δια να έχωμεν θλίψιν εις αυτόν τον κόσμον και να παραστήσωμεν καθαράς τω Χριστώ τας αισθήσεις ημών...»

Η χριστιανική πίστη και οι θείες γραφές επιτάσσουν λοιπόν υποταγή στον σουλτάνο. Θα μπορούσαμε γι' αυτό να αναρτήσουμε στις αίθουσες των δικαστηρίων ένα οθωμανικό φέσι, ίσως και μια εικόνα του σουλτάνου, όπως επιθυμούσε να τα δει στην Πόλη 400 χρόνια πριν ο καρατομηθείς Νοταράς. Υπάρχουν και πολλά άλλα παραδείγματα για να γίνει το άσπρο μαύρο και να πλαισιωθεί κατά το δοκούν κάθε αναχρονική επιλογή!

Επειδή δε το συγκεκριμένο απόφθεγμα «για του Χριστού την πίστη...» αποδίδεται στον Μακρυγιάννη, καλό είναι να θυμηθούμε ότι ο συγκεκριμένος έβαλε βόμβα για να ανατινάξει την «Εθνική Τράπεζα» της εποχής, επειδή του χαλούσε τις τοκογλυφίες. Ας βάλουμε λοιπόν και 2 μασούρια δυναμίτη, ως σύμβολο των δικαστηρίων! Θα είναι και τελείως διαφοροποιημένη η εικόνα μιας δικαστικής αίθουσας από εκείνη ενός παρεκκλησίου που μοιάζει τώρα!
(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

Helene Grimaud

Beethoven, 5th piano concerto

Διαχρονική οπισθοδρομικότητα

Αιματηρό αυτομαστίγωμα για τον ιμάμη

Στις αρχές Ιουνίου 2008 οι κάτοικοι της κωμόπολης Ersdorf, νότια της Βόννης στη Γερμανία, είδαν να εκτελείται ζωντανά μία μάλλον αποτρόπαια ιεροτελεστία. Όπως έγραψε η εφημερίδα General-Anzeiger, στην κεντρική πλατεία, μπροστά από ένα καθολικό ναό, στον οποίο εξελισσόταν εκείνη την ώρα η συνήθης λειτουργία, άρχισε να παρελαύνει μια ομάδα 70-80 ανθρώπων, οι οποίοι κτύπαγαν με μαστίγια την πλάτη και το κεφάλι τους και ήταν πλημμυρισμένοι με αίματα. Ταυτόχρονα εκφέρονταν ακατανόητες για τους ντόπιους ρυθμικές κραυγές, οι οποίες είχαν στόχο την εμψύχωση των συμμετεχόντων στη λιτανεία.

Η Αστυνομία που έφτασε σύντομα, ενημερώθηκε ότι πρόκειται για λιτανεία που σχετίζεται με τη γιορτή Ασούρα των Σιιτών μουσουλμάνων, η οποία πραγματοποιείται με αυτομαστίγωμα στη μνήμη του ιμάμη Χουσεΐν. Βέβαια, μια αίτηση αδείας για την πραγματοποίηση δημόσιας επιμνημόσυνης τελετής είχε υποβληθεί έγκαιρα στην Αστυνομία από τη μοναδική οικογένεια 5-6 μεταναστών με πέρσικη προέλευση που ζουν σε αγροικία στην άκρη της κωμόπολης. Στην αίτηση αυτή δεν αναφερόταν όμως τίποτα για αιματηρό αυτομαστίγωμα, ούτε ότι θα πάρουν μέρος πολλές δεκάδες άνθρωποι.

Παρ’ ότι οι κάτοικοι τέτοιων αγροτικών περιοχών είναι παντού και πάντα συντηρητικοί, οι άνθρωποι της συγκεκριμένης κωμόπολης δεν είχαν δείξει μέχρι εκείνη την ημέρα να ενοχλούνται από την παρουσία της μουσουλμανικής οικογένειας, ούτε και τα μέλη αυτής της οικογένειας είχαν ενοχλήσει μέχρι τότε άλλους συμπολίτες. Βέβαια, οι άμεσοι γείτονες των Περσών έλεγαν πότε πότε ότι τα Σαββατοκύριακα μαζεύονταν 100-150 συγγενείς και φίλοι και μέχρι αργά τη νύχτα έψελναν ύμνους ή διάβαζαν κείμενα, προφανώς από το Κοράνι, αλλά δεν είχαν θεωρήσει σημαντική την ενόχληση. Προφανώς, σ’ εκείνη την αγροικία λειτουργούσε ένα άτυπο τζαμί.

Τώρα όμως, μετά το γεγονός της πένθιμης λιτανείας με αυτομαστίγωμα, άρχισαν οι κάτοικοι να μαζεύουν υπογραφές για να φύγει η οικογένεια από την περιοχή τους ή, τουλάχιστον, να πάψει να εκτελεί θρησκευτικά καθήκοντα με τόσο βάναυσο και ενοχλητικό τρόπο. Οι Σιίτες του Ersdorf διέβλεψαν αντιμουσουλμανική ενέργεια, οπότε άρχισαν να διαμαρτύρονται προς όλες τις κατευθύνσεις για την «καταπίεση που υφίστανται». Πρώτη αντίδρασή τους με πρακτικό αποτέλεσμα ήταν να αποφασίσουν την εκτέλεση γιορτής Ασούρα στο Ersdorf, κάθε Κυριακή, πάντα στην κεντρική πλατεία, μπροστά στον καθολικό ναό, την ώρα που μέσα θα γίνεται λειτουργία.

Ο ιμάμης της Κολωνίας, ο οποίος εκλήθη να νουθετήσει τους ομοθρήσκους του, παραξενεύτηκε πολύ, γιατί η Ασούρα «γιορτάζεται» (αν το αυτομαστίγωμα μπορεί να θεωρηθεί γιορτή) τον Ιανουάριο μήνα και όχι τον Ιούνιο. Όπως αναμενόταν, η παρέμβαση του ιμάμη στους Σιίτες της κωμόπολης δεν είχε καμιά επίδραση, γιατί φαίνεται ότι πρόκειται για ξεροκέφαλους φονταμενταλιστές, κάτι σαν παλιοημερολογίτες.

Η αυτομαστίγωση δεν αποτελεί «προνόμιο» των Σιιτών. Παρουσιαζόταν ήδη σε διάφορες αρχαίες θρησκείες, στην Αίγυπτο, την Περσία και τον ελληνόφωνο χώρο, άλλοτε με συμβολικό και άλλοτε με αιματηρό τρόπο. Μερικές από εκείνες τις πανάρχαιες πρακτικές διατηρούνται σε διάφορες επαρχίες της Ελλάδας μέχρι των ημερών μας ως αποκριάτικα έθιμα, χωρίς να υποψιάζονται οι εορτάζοντες την προέλευση και τη σημασία τους.

Κατά το Μεσαίωνα, σε εποχές μεγάλης πείνας, πολέμων ή θανατηφόρων επιδημιών, διαδόθηκε η πρακτική του αυτομαστιγώματος στη βόρεια Ιταλία και αργότερα και σε άλλες χριστιανικές περιοχές, λόγω, αφενός της περιφρόνησης στο «αμαρτωλό» σώμα που καλλιεργείται διαχρονικά στο χριστιανισμό, αφετέρου για εξαγνισμό από τις «αμαρτίες» του λαού, οι οποίες προκαλούσαν σιτοδείες, επιθέσεις των εχθρών, επιδημικές ασθένειες και άλλες «θεϊκές τιμωρίες».

Τέτοιες πρακτικές αυτοβασανισμού και αυτομαστιγώματος έχουν διατηρηθεί μέχρι των ημερών μας σε διάφορες περιοχές του πλανήτη με αμόρφωτες και φτωχικές πληθυσμιακές ομάδες (Ν. Ιταλία, Φιλιππίνες, Β. Ισπανία, Κεντρική και Νότια Αμερική κ.ά.) Εκεί γίνεται στους αγρότες και κτηνοτρόφους πλύση εγκεφάλου από μικρής ηλικίας ότι για την κακή κατάστασή τους είναι αυτοί οι ίδιοι υπεύθυνοι εξ αιτίας των αμαρτιών τους!

Φιλιππίνες

Μια χριστιανική αίρεση με πρακτικές αυτομαστίγωσης λειτουργεί στο Τένεσι των ΗΠΑ, όπου οι πιστοί, εκτός από το μαστίγιο, κρατάνε στα χέρια τους και δηλητηριώδη φίδια, με όλες τις προβλεπτές συνέπειες, όταν τα φίδια τρομάξουν από τους θορύβους και τις απότομες κινήσεις.

Οι μουσουλμανικές τελετές αυτομαστιγώματος δεν αποτελούν όμως έθιμα περιθωριακών ομάδων, αλλά επίσημες θρησκευτικές εκδηλώσεις μεγάλου μέρους του μουσουλμανικού (σιιτικού) κόσμου, κάτι σαν τον χριστιανικό επιτάφιο. Οι περισσότερο φανατικοί από τους συμμετέχοντες δείχνουν ιδιαίτερο ζήλο στο μαστίγωμα του εαυτού τους και των γύρω τους, με αποτέλεσμα αρκετοί από αυτούς να καταλήγουν σε έκσταση, καταματωμένοι αλλά πανευτυχείς στα νοσοκομεία – όπου υπάρχουν αυτά και όπου τους δέχονται.

Μετά τη διάδοση των πληροφοριών για τα γεγονότα στο Ersdorf, γράφτηκε σε εφημερίδες αρκετών ακόμα γερμανικών κωμοπόλεων ότι και στη δική τους περιοχή εκτελούνται τέτοιες αιματηρές τελετές. Απέφευγαν όμως οι ντόπιοι να διαδώσουν την πληροφορία με την ελπίδα ότι δεν θα συνεχίζονταν αυτές οι τελετουργίες, εξ αιτίας των οποίων, αφενός δημιουργείται αρνητική φήμη για την περιοχή τους, αφετέρου συρρέουν στα μικρά χωριά πολλοί οπαδοί του προ αιώνων μακαρίτη ιμάμη Χουσεΐν για να ρίξουν, ευκαιρίας δοθείσης, και ένα βαρβάτο αυτομαστίγωμα. Τώρα απαιτούν οι Γερμανοί κάτοικοι των συγκεκριμένων χωριών και κωμοπόλεων να απαγορευτεί το έθιμο με το αιματηρό αυτομαστίγωμα. Προβλέπω «σύγκρουση πολιτισμών» πάλι!
(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

Δικαιώματα στους ανθρωποειδείς πιθήκους

...

Το Κοινοβούλιο της Ισπανίας αναμένεται να εγκρίνει το πρώτο στον κόσμο ψήφισμα με το οποίο αναγνωρίζεται το δικαίωμα της ζωής και της ελευθερίας στους ανθρωποειδείς πιθήκους, δηλαδή στον χιμπατζή, τον μπονόμπο, τον γορίλα και τον ουραγκοτάγκο.

Όπως αναφέρει το Reuters, η επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής ενέκρινε ψήφισμα που επιβάλει τις αρχές του Προγράμματος Ανθρωποειδών Πιθήκων, μιας πρωτοβουλίας επιστημόνων και φιλοσόφων που θεωρούν ότι οι στενότεροι συγγενείς μας πρέπει να απολαμβάνουν δικαιώματα τα οποία μέχρι σήμερα περιορίζονταν στον άνθρωπο.

Το ψήφισμα έχει εξασφαλίσει τη στήριξη της πλειοψηφίας και αναμένεται να ενταχθεί στη νομοθεσία εντός ενός έτους, οπότε οποιοδήποτε πείραμα βλάπτει τους πιθήκους θα είναι παράνομο στην Ισπανία.

«Δεν γνωρίζουμε να πραγματοποιούνται στην Ισπανία πειράματα σε ανθρωποειδείς πιθήκους, ωστόσο σήμερα δεν υπάρχει νόμος που να τα εμποδίζει» σχολίασε ο Πέδρο Πόθας, επικεφαλής του προγράμματος στην Ισπανία.

Η χρήση ανθρωποειδών πιθήκων στο τσίρκο και σε τηλεοπτικές ή κινηματογραφικές παραγωγές θα είναι επίσης ποινικό αδίκημα. Η κατοχή πιθήκων σε ζωολογικούς κήπους δεν θα είναι παράνομη, ωστόσο το 70% των ιδρυμάτων που φιλοξενούν σήμερα 315 ζώα εκτιμάται ότι θα πρέπει να βελτιώσουν σημαντικά τις συνθήκες διαβίωσής τους.

Το Πρόγραμμα Ανθρωποειδών Πιθήκων ιδρύθηκε το 1993 από τους φιλόσοφους Πίτερ Σίνγκερ και Πάολα Καβαλιέρι, οι οποίοι υποστήριξαν ότι το δικαίωμα στη ζωή, την ελευθερία και τον μη βασανισμό πρέπει να επεκταθεί σε όλα τα μέλη της βιολογικής οικογένειας των ανθρωπιδών (hominidae).

(www.in.gr, 26/6/2008)

Ιδεολογική Στρέβλωση

(από τον Νίκο Δήμου, Lifo, 24/6/2008)

Οι εκδόσεις «Πόλις» μου κάνουν την τιμή να μου στέλνουν τα βιβλία τους. Επίλεκτοι τίτλοι, προσεγμένη εμφάνιση - μου έχουν δώσει αφορμή και για προβληματισμό και για απόλαυση.

Ανοίγοντας όμως το φάκελο της τελευταίας αποστολής τους, τινάχτηκα σαν να με δάγκωσε φίδι. Επρόκειτο για την ελληνική μετάφραση του (πολυμεταφρασμένου και πασίγνωστου) βιβλίου του Paul Krugman The Conscience of a Liberal, το οποίο είχα ήδη διαβάσει στο πρωτότυπο. Αυτό που με τίναξε ήταν η απόδοση του τίτλου. Ο (βαθύτατα και συνειδητά) φιλελεύθερος Krugman, στα ελληνικά έγινε «προοδευτικός». (Πώς λέμε της Αριστεράς και της Προόδου;) Και ο τίτλος: «Η Συνείδηση ενός Προοδευτικού».

Δεν ξέρω αν για την αλλαγή φταίει ο μεταφραστής (ο σοβαρός και επαρκής Α. Δ. Παπαγιαννίδης) ή οι εκδότες. Τη θεωρώ όμως χαρακτηριστική για τη νεοελληνική ιδεολογική στρέβλωση. Η λέξη «φιλελεύθερος» στη γλώσσα μας έχει γίνει σχεδόν βρισιά. Η ευγενέστερη ιδεολογία, που ξεπήδησε από τον Διαφωτισμό (άλλη βρισιά) και τείνει στη χειραφέτηση και απελευθέρωση του ανθρώπου, έχει τόσο συκοφαντηθεί, που έγινε λέξη ταμπού. Της έχει κολλήσει και το προσδιοριστικό «νέο-», το οποίο υπονοείται ακόμα κι όταν μιλάμε για τον κλασικό ανθρωπιστικό φιλελευθερισμό. (Αιώνες πριν υπάρξουν νεο-φιλελεύθεροι).

Οι αριστεροί ξεχνάνε πως κι αυτοί είναι παιδιά του Διαφωτισμού και του ορθολογισμού και φοβούνται πια τόσο την ελευθερία, που ξορκίζουν και την ιδεολογία της. Και τώρα, ένας σοβαρός εκδοτικός οίκος, αντί να βοηθήσει στη διασαφήνιση των εννοιών, εκδίδει ένα κλασικό ήδη βιβλίο του σύγχρονου φιλελευθερισμού, με ένα παραπλανητικό τίτλο που τοποθετεί τον Krugman κάπου κοντά στον Τσίπρα και τον Αλαβάνο.

Διότι δυστυχώς και η λέξη «προοδευτικός» έχει καταληφθεί στην Ελλάδα από την Αριστερά (η οποία έχει πάψει να προοδεύει εδώ και πολλές δεκαετίες).

Έτσι, με την παράλειψη και την παραποίηση λέξεων, χρωματίζεται εντελώς λανθασμένα ένα σημαντικό βιβλίο. Ο αναγνώστης που θα προχωρήσει θα περιπέσει σύντομα σε ιδεολογική σύγχυση. Κρίμα.

Η αναβίωση των αρχαίων Νέμεων Αγώνων

...

Η αναβίωση των αρχαίων Νέμεων Αγώνων στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία προχθές στο αρχαίο στάδιο της Νεμέας, κάτω από τα βλέμματα εκατοντάδων θεατών και αθλητών, οι οποίοι πρόσθεσαν τα αποτυπώματα των ποδιών τους σε εκείνα των αρχαίων Ελλήνων.

Οι αγώνες περιλάμβαναν δύο διαφορετικά αγωνίσματα δρόμου: α) Δρόμο 90 περίπου μέτρων (απόσταση μισού σταδίου) και β) μακρύ δρόμο 7,5 χιλιομέτρων («στα Βήματα του Ηρακλή»), από τον ναό του Ηρακλέους στις Αρχαίες Κλεωνές έως το αρχαίο στάδιο της Νεμέας.

(click)

::::
Σύμφωνα με την αρχαία παράδοση, η περιοχή αυτή επιλέχτηκε ως τόπος εορτασμού των Νεμέων από τον Αργείο βασιλιά Άδραστο, επειδή στο σημείο εκείνο κατά τη διάρκεια της εκστρατείας των Επτά επί Θήβαις, συνάντησε τη βασίλισσα της Λήμνου Υψιπύλη με το γιο της Οφέλτη, γιο του ιερέως της Νεμέας Λυκούργου, και οδηγήθησαν από αυτόν σε γειτονική πηγή επειδή διψούσαν. Ένα φίδι όμως δάγκωσε τον Οφέλτη και πέθανε.

Οι Αργείοι αρχηγοί ίδρυσαν τα Νέμεα προς τιμή του. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή τα Νέμεα ιδρύθηκαν από τον Ηρακλή σε ανάμνηση της νίκης του κατά του λέοντος της Νεμέας. Τα Νέμεα γιορτάζονταν κάθε δύο χρόνια, το δεύτερο και τέταρτο έτος εκάστης Ολυμπιάδος, το μήνα Εκατομβαιώνα. Οι αγώνες διεξάγονταν εντός του ιερού χώρου του Ναού του Νεμείου Διός όπου υπήρχε ιππόδρομος και στάδιο.

Στη σύγχρονη αναβίωση των αγώνων χωρίστηκαν οι διαγωνιζόμενοι σε κατηγορίες, ανάλογα με την ηλικία και το φύλο. Ολοι έτρεξαν ξυπόλητοι και με χιτώνα, που φόρεσαν στο αρχαίο αποδυτήριο. Μπήκαν στο στάδιο από την ίδια θολωτή δίοδο, ξεκίνησαν από την ίδια πέτρινη αφετηρία και χρησιμοποίησαν τον ίδιο μηχανισμό εκκίνησης, όπως οι αθλητές τον 4ο π.χ. αιώνα. Δεν σημειώθηκαν ρεκόρ, ούτε απονεμήθηκαν μετάλλια. Οι νικητές έλαβαν τα ίδια σύμβολα νίκης: μια κορδέλα δεμένη στο κεφάλι κι έναν κλάδο φοινικιάς. Στο τέλος της ημέρας στεφανώθηκαν με το ίδιο στεφάνι αγριοσέληνου, που ήταν και το εφήμερο σύμβολο νίκης στους αρχαίους αγώνες (πλήρες κείμενο >>>).

(ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 24/06/2008)

(click)

::

βλέπε επίσης >>>

Λαθροχειρία

Ο Δημ. Μαρωνίτης επανέρχεται με νεότερη επιφυλλίδα του στο ΒΗΜΑ, 22/6/2008, στο θέμα της «λαθροχειρίας», της «κακοποίησης», της «παραχάραξης» ή της «παραποίησης» και μετάλλαξης κειμένου του Γ. Σεφέρη για τη λογοτεχνία σε ένα κείμενο με νοσταλγικούς στοχασμούς για τη χαμένη νεότητα, το χωριό της ανατροφής και τις ξεπερασμένες παραδόσεις των παππούδων. Στη συνέχεια όσων δημοσιεύτηκαν εδώ, προσθέτουμε και τον ακόλουθο εύστοχο σχολιασμό του γνωστού φιλολόγου.

Συνεχίζεται εταιρικός ο έλεγχος κακοποίησης ενός σημαντικού κειμένου στο δοκίμιο των φετινών πανελλαδικών εξετάσεων για το μάθημα «Νεοελληνική Γλώσσα - Γενική Παιδεία». Εταιρικός έλεγχος, επειδή η ερεθιστική αφορμή ανήκει στη γενναία αντίδραση του Γιάννη Μαργιούλα, μάχιμου φιλολόγου από τα Χανιά, αποτυπωμένη στο Διαδίκτυο (alfavita.gr), αποδεικτικά παραθέματα της οποίας δημοσιεύτηκαν ήδη στο Μονοτονικό της περασμένης Κυριακής και διπλασιάζονται σήμερα.

Η προκείμενη κακοποίηση (λαθροχειρία την ονομάζει δικαίως ο Μαργιούλας) ελέγχεται κατ' ουσίαν πολλαπλή, τυπολογικά ωστόσο θα μπορούσε να περιοριστεί σε διπλή. Στον βαθμό που αφορά πρώτα στο αποσπασμένο (και αποσπασματικό για τις εξετάσεις) κείμενο του Σεφέρη, έπειτα στις εξεταστικές παρατηρήσεις (κυρίως στις Α και Γ). Στα αποδεικτικά στοιχεία της πρώτης κατηγορίας (αυθαίρετη αποσιώπηση των συμφραζομένων· σκόπιμη παράλειψη κρίσιμης πρότασης και μιας ολόκληρης παραγράφου· ιδεολογική εξαέρωση της, εξελισσόμενης και σύμμεικτης, λογοτεχνικής παράδοσης σε μονοσήμαντη και περιοριστική παράδοση) επέμεινε το προηγούμενο Μονοτονικό. Σήμερα ο έλεγχος μεταφέρεται στις δύο ακραίες παρατηρήσεις, που αποκαλύπτουν τα κίνητρα και τους στόχους της εξεταστικής αυτής λαθροχειρίας.

Προτάσσεται η παρατήρηση Γ, η φτηνή σκηνοθεσία και η κραυγαλέα ρητορεία της οποίας θα εξόργιζαν σίγουρα τον Σεφέρη. Αντιγράφω: «Ο Δήμος σας διοργανώνει μια εκδήλωση με θέμα την παράδοση. Ως εκπρόσωπος της μαθητικής σας κοινότητας αναλάβατε τη σύνταξη ενός κειμένου που θα εκφωνηθεί στην εκδήλωση. Σ' αυτό να αναφέρετε τις αιτίες για τις οποίες πολλοί νέοι σήμερα έχουν απομακρυνθεί από την παράδοση και να προτείνετε τρόπους επανασύνδεσής τους με αυτήν (500-600 λέξεις). Εξηγείται (και πώς) ο εντεταλμένος αυτός εκβιασμός των υποψηφίων, που τους υποχρεώνει, εκτός των άλλων, και σε ρητορική επίδειξη της κακιάς ώρας;

Παραθέτω πάλι, αποσπασματικά κατ' ανάγκην, τη διπλή εξήγηση που προτείνει ο Γιάννης Μαργιούλας, την οποία και ανεπιφύλακτα προσυπογράφω: «Μια πρώτη απάντηση δεν μπορεί να είναι παρά πολιτική: καθώς οι γενικές εξετάσεις συνιστούν διαβατήρια τελετή (rite de passage) για την ενηλικίωση, οι υποψήφιοι επιστήμονες οφείλουν να δηλώσουν (υποκριτικά - ξεϋποκριτικά, δεν έχει σημασία) τη νομιμοφροσύνη τους στις κατεστημένες αξίες, υποβαλλόμενοι σε τεστ παραδοσιολαγνείας.

Για να κριθούν γλωσσικά ικανοί, μόνο αν κατορθώσουν να μιμηθούν το ύφος και το περιεχόμενο του λόγου ενός συνταξιούχου γυμνασιάρχη [...]. Μια δεύτερη απάντηση - ίσως πειστικότερη - φοβάμαι πως είναι κυνική: διατύπωσαν έτσι το θέμα, όποιοι το διατύπωσαν, γιατί αυτά γράφουν εδώ και χρόνια τα εκθεσιολόγια και οι σημειώσεις των φροντιστηρίων. Η στοίχιση της επιτροπής γενικών εξετάσεων στον φροντιστηριακό σχεδιασμό χρόνο με χρόνο γίνεται όλο και πιο απροκάλυπτη [...], προδίνοντας ακόμα και τους διακηρυγμένους στόχους της διδασκαλίας του μαθήματος. Η επιτροπή, προσαρμόζοντας το πνεύμα του Σεφέρη στο περιεχόμενο της τυποποιημένης φροντιστηριακής κομπίνας, κλείνει συνωμοτικά το μάτι στον υποψήφιο (θα πρόσθετα εγώ: και στον εξεταστή) και τον καθησυχάζει, παραπέμποντάς τον στην τάδε σελίδα των φροντιστηριακών σημειώσεων, όπου αριθμούνται μηχανιστικά οι αιτίες και οι τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος. Υποσημειώνεται ότι η υπάκουη εκτέλεση της εκβιαστικής αυτής εντολής αμείβεται με 50 μονάδες - τις μισές επί του συνόλου.

Λιγότερα εκκωφαντικά, αλλά εξίσου παραπλανητικά, είναι τα ζητούμενα της παρατήρησης Α, που και αυτή ανταμείβεται με 25 μονάδες - τέταρτο τώρα επί του συνόλου. Αντιγράφω πάλι επακριβώς: «Να γράψετε στο τετράδιό σας την περίληψη (90-110 λέξεις) του κειμένου που σας δόθηκε». Εδώ η διατύπωση της παρατήρησης θυμίζει δημοτικό σχολείο, αλλά αυτό είναι το λιγότερο - το χειρότερο λανθάνει. Και αυτό αποκαλύπτει, εύστοχα πάλι, ο Γιάννης Μαργιούλας. Γράφει, μετά την παραλειπόμενη εδώ εισαγωγική του πρόταση:

«Πώς είναι δυνατόν να πυκνώσει κάποιος δύο παραγράφους; και τι νόημα θα είχε ένα τέτοιο ζητούμενο;[...] Ποια ικανότητα των υποψηφίων ανιχνεύεται με την άσκηση κοσκινίσματος του κοσκινισμένου; η ταχυδακτυλουργία να μετατρέπεις τις τριακόσιες λέξεις σε εκατό; [...] Οι ασκήσεις πύκνωσης του λόγου στο Λύκειο γίνονται για να δούμε αν οι μαθητές μπορούν να κατανοήσουν και να αποδώσουν συνοπτικά το περιεχόμενο μεγαλύτερων κειμένων, σαν αυτά που θα συναντούν στη ζωή τους ως πολίτες και επιστήμονες [...] και όχι για να εγκύπτουν πάνω από λέξεις δύο παραγράφων σαν σχολαστικοί φιλόλογοι.»

Κλείνοντας, προσθέτω ανυποχώρητη και την προσωπική μου αποστροφή για τις σχολικού τύπου (και όχι μόνον) περιλήψεις.

Δ.Μαρωνίτης

Είμαστε όλοι... εξωγήινοι

Οι σπόροι της ζωής σε μετεωρίτη

Μπορεί ο Δαρβίνος και οι περισσότεροι επιστήμονες να αναφέρουν ότι ο άνθρωπος κατάγεται από τον πίθηκο (*), όμως, μια νέα άκρως ενδιαφέρουσα έρευνα ρίχνει φως στην καταγωγή της ζωής (άρα και του ανθρώπου), η οποία όπως φαίνεται θα πρέπει να αναζητηθεί όχι απλώς σε μακρινούς χρόνους, αλλά και σε μακρινούς κόσμους... Ομάδα ερευνητών από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία εντόπισε σε μετεωρίτη μόρια που υπάρχουν στο γενετικό υλικό όλων των οργανισμών της Γης, ενισχύοντας έτσι τη θεωρία ότι τα βασικά συστατικά της ζωής δεν αναπτύχθηκαν στη Γη, αλλά έφτασαν εδώ από το Διάστημα. Η ανακάλυψη έγινε από την ανάλυση του διάσημου μετεωρίτη Μέρκινσον, ο οποίος έπεσε στην Αυστραλία το 1969. Παλαιότερες αναλύσεις στον μετεωρίτη είχαν δείξει ότι περιέχει οργανικές ουσίες όπως τα αμινοξέα, που αποτελούν βασικά συστατικά των πρωτεϊνών.

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν τώρα ότι περιέχει και πολύπλοκες οργανικές χημικές ουσίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη δημιουργία αυτοαναπαραγόμενων μορίων, που αποτελούν με τη σειρά τους τα βασικά δομικά υλικά όλων των γνωστών μορφών ζωής: ανακάλυψαν μόρια του DΝΑ και του RΝΑ. Είναι η πρώτη φορά που εντοπίζεται σε εξωγήινο αντικείμενο ύλη που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία γονιδίων. Οι δύο ουσίες θεωρούνται πρόδρομοι των μορίων που είναι γνωστά ως νουκλεοβάσεις, οι οποίες βοηθούν στην αποθήκευση και μετάδοση γενετικών πληροφοριών από τη μια γενιά στην επόμενη και φυσικά η παρουσία τους αποτελεί μία από τις πλέον βασικές ενδείξεις ύπαρξης ζωής.

Η έρευνα βασίστηκε στις μεθόδους της χρωματογραφίας αερίων και φασματομετρίας μάζας, τεχνολογίες που δεν ήταν διαθέσιμες σε παλαιότερες αναλύσεις του μετεωρίτη του Μέρκινσον. Οι ερευνητές δηλώνουν βέβαιοι για την εξωγήινη προέλευση των νουκλεοβάσεων, καθώς βρέθηκαν να περιέχουν άνθρακα-13, ένα σπάνιο ισότοπο που οι επιστήμονες θεωρούν ότι δεν μπορεί να σχηματίστηκε στη Γη. Τα πρώτα ίχνη ζωής στον πλανήτη μας εμφανίζονται πριν από 3,5 δισ. έτη, δηλαδή λίγο καιρό μετά την εποχή του βομβαρδισμού της Γης από μετεωρίτες, που χρονολογείται πριν από 3,8- 4,5 δισ. έτη.

Πολλοί επιστήμονες έχουν διατυπώσει την άποψη ότι τα δομικά υλικά της ζωής υπήρχαν στους μετεωρίτες, οι οποίοι με την πτώση τους τα έσπειραν στον πλανήτη μας, οι συνθήκες του οποίου επέτρεψαν στα υλικά αυτά να «δράσουν» και να δημιουργήσουν τις πρώτες μορφές ζωής. Μάλιστα, οι ερευνητές προχωρούν ένα βήμα περισσότερο, υποστηρίζοντας ότι από τη στιγμή που τα δομικά υλικά της ζωής βρίσκονται σε μετεωρίτες δεν αποκλείεται ό,τι συνέβη στη Γη να έχει συμβεί και αλλού. «Επειδή οι μετεωρίτες θεωρούνται απομεινάρια από τον σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος, τα βασικά συστατικά της ζωήςσυμπεριλαμβανομένων των νουκλεοβάσεων- θα μπορούσαν να είναι διαδεδομένα στο Σύμπαν.

Καθώς όλο και περισσότερα βασικά συστατικά της ζωής ανακαλύπτονται σε σώματα από το Διάστημα, η δυνατότητα εμφάνισης ζωής οπουδήποτε υπάρχει η κατάλληλη χημεία φαίνεται όλο και πιο πιθανή» αναφέρει ο Μαρκ Σέφτον, καθηγητής του Ιmperial College και μέλος της ερευνητικής ομάδας.

(ΤΟ ΒΗΜΑ, 19/6/2008)

(*) Η συγκεκριμένη διατύπωση αποτελεί μια συνήθη στρέβλωση της επιστημονικής άποψης, η οποία έχει στην πραγματικότητα τη μορφή: Ο σημερινός άνθρωπος και ο σημερινός πίθηκος (ανθρωπόμορφοι πίθηκοι) έχουν κοινούς προγόνους. Αν αυτοί ήταν πίθηκοι ή κάτι διαφορετικό δεν ξέρουμε με βεβαιότητα.

(**) Ο γνωστός ελληνέμπορας βιβλιοπώλης διαδίδει από τηλεοράσεως ότι οι άνθρωποι, συγκεκριμένα οι ΕΛ (μην ξεχνάμε), ήρθαν από τον Σείριο, έτοιμοι και κεφάτοι. Προφανώς είναι κάτι διαφορετικό, γιατί οι ερευνητές μιλάνε μόνο για μόρια με γενετικό υλικό. Μπορεί να ξαναήρθαν, τίποτα δεν αποκλείεται όταν πρόκειται να πουληθούν βιβλία!

Οικισμοί ηλικίας 700.000 ετών

...
Δανοί ανασκαφείς εντόπισαν στο Κατάρ τα ίχνη οικισμών με ηλικία της τάξης των 700.000 ετών. Πρόκειται για τα παλαιότερα μέχρι σήμερα ίχνη οργανωμένων κατοικιών που έχουν ανακαλυφθεί εκτός της αφρικανικής ηπείρου.

Τα εργαλεία που βρέθηκαν σ’ αυτούς τους οικισμούς, δείχνουν ότι οι κατασκευαστές και χρήστες τους πρέπει να διέθεταν αξιόλογη τεχνική επιδεξιότητα, σύφωνα με την περιγραφή στο δανέζικο επιστημονικό portal videnskab.dk.

Ο επικεφαλής των ανασκαφών, Δανός ερευνητής Bo Madsen, δήλωσε ότι είναι εντυπωσιασμένος από την τεχνική επεξεργασίας των λίθινων εργαλείων/όπλων. Με αυτά τα όπλα μπορούσε ο άνθρωπος εκείνης της εποχής να αντιμετωπίσει μεγάλα αρπαχτικά ζώα. Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι μπορούσαν να επιβιώσουν στη νέα περιοχή που δημιουργούσαν οικισμούς, στην πορεία τους από την Αφρική προς την Ευρώπη και την Ασία και μέσω αυτής στην Αμερική και στην Αυστραλία.

Από το είδος των εργαλείων που βρέθηκαν συμπεραίνεται ότι η περιοχή της σημερινής αραβικής ερήμου πρέπει να ήταν ένας «παράδεισος» για όλα τα έμβια όντα. Οι άνθρωποι κυνηγούσαν κατά μήκος της αραβικής ακτής μεγαλόσωμους ελέφαντες, βουβάλια, αντιλόπες κ.ά. Πιθανότατα αυτή η συλλογική ανάμνηση των λαών της ερήμου πέρασε στις μυθοπλασίες των μονοθεϊστικών θρησκειών ως ο «παράδεισος των πρωτόπλαστων» που χάθηκε λόγω της «ανυπακοής τους στο θεό» - στην πραγματικότητα λόγω κλιματικών αλλαγών που δεν ήταν οι πρωτόγονοι άνθρωποι σε θέση να ερμηνεύσουν.
(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

Ο Δαρβίνος και το έργο του

Εκδηλώσεις για τα 150 χρόνια από την «Προέλευση των Ειδών»

(New York Times, Καθημερινή, 19/6/2008)

Σε μία εβδομάδα θα ξεκινήσουν οι εορταστικές εκδηλώσεις επ’ ευκαιρία των 150 ετών από την πρώτη διατύπωση της θεωρίας της φυσικής επιλογής, της κινητήριας δύναμης της εξέλιξης.

Καθώς το 2009 θα εορταστούν τα 200 χρόνια από τη γέννηση του Κάρολου Δαρβίνου και τα 150 από τη δημοσίευση του έργου του περί «Προέλευσης των Ειδών», η γιορταστική ατμόσφαιρα θα εξακολουθήσει μέχρι τα τέλη του χρόνου. Ετοιμαστείτε, λοιπόν, για καπελάκια με εικόνα του Δαρβίνου, φυσικώς επιλεγμένα πυροτεχνήματα, εξελισσόμενες σοκολάτες και φυσικά πολλά, πάμπολλα βιβλία.

Ισως πρέπει να αναλογιστούμε αν ο Δαρβίνος τα αξίζει. Δεν ήταν ο πρώτος που υπέδειξε την εξελικτική πορεία των ειδών. Ο παππούς του, Ερασμος Δαρβίνος, υπέθετε στα τέλη του 18ου αιώνα ότι τα είδη εξελίσσονται, ενώ στις αρχές του 19ου, ο Ζαν Μπατίστ Λαμάρκ υποστήριξε τη θεωρία με θέρμη.

Μέχρι σήμερα πιστεύουμε ότι η θεωρία περί φυσικής επιλογής είναι η μεγάλη συμβολή του Δαρβίνου, στην εξέλιξη των επιστημών. Κι όμως. Τουλάχιστον άλλοι δύο επιστήμονες, ο γιατρός Γουίλιαμ Γουέλς, και ο συγγραφέας Πάτρικ Μάθιου ανακάλυψαν νωρίτερα αυτό που ανέβασε στο επιστημονικό πάνθεον τον Δαρβίνο. Ο Γουέλς, μάλιστα, τη διατύπωσε, μάλλον γενικευμένα και σύντομα, το 1818 όταν ο Δαρβίνος ήταν μόλις 9 ετών. Ο Μάθιου την διατύπωσε το 1831 τη χρονιά που ξεκίνησε ο Δαρβίνος το ταξίδι του με το σκάφος Μπιγκλ.

Παρουσίαση το 1858

Λίγους μήνες μετά την επιστροφή του ο Δαρβίνος άρχισε να μελετά την πιθανότητα εξέλιξης των ειδών, χωρίς να γνωρίζει τις διατυπωθείσες θεωρίες περί φυσικής επιλογής.

Mέχρι το 1858 ο Δαρβίνος δαπάνησε τουλάχιστον 20 χρόνια μελετώντας φυτά και ζώα ώστε να βρει πώς λειτουργούσε η φυσική εξέλιξη. Τον Ιούνιο εκείνης της χρονιάς έλαβε ένα πακέτο από τον Αλφρεντ Ράσελ Ουάλας. Μέσα του υπήρχε ένα τετράδιο στο οποίο ο Ουάλας εξηγούσε με συντομία την αρχή της εξελικτικής πορείας των ειδών και της φυσικής επιλογής. Την πρώτη Ιουλίου 1858 το κείμενο του Ουάλας, με κάποιες σύντομες παρατηρήσεις του Δαρβίνου, παρουσιάστηκε στην Linnean Society του Λονδίνου. Η συνάντηση είχε οργανωθεί από επιστήμονες φίλους του «πατέρα της εξέλιξης» που επιθυμούσαν να τον εμφανίσουν ως τον πρώτο που έκανε την ανακάλυψη.

Το κείμενο του Γουάλας είναι το πιο σημαντικό που παρουσιάστηκε εκείνη τη βραδιά. Κι, όμως, σήμερα θυμόμαστε και τιμούμε το Δαρβίνο.

Γιατί; Λόγω του έργου του «Προέλευση των Ειδών». Χωρίς τη δημοσίευσή του τον επόμενο χρόνο, η συνάντηση της Linnean Society σήμερα θα είχε ξεχαστεί ή καλύτερα δεν θα είχε γίνει ποτέ γνωστή.

Η «Προέλευση των Ειδών» μετέβαλε τα πάντα: Ερμήνευσε τη βιοποικιλότητα, κατέταξε τα είδη σε μεγάλες ομάδες, πάνω σε ένα οικογενειακό δέντρο, το οποίο άπλωσε τα κλαδιά του πολλά δισεκατομμύρια έτη στο παρελθόν. Το πιο σημαντικό, ωστόσο, που έκανε η «Προέλευση των Ειδών» είναι ότι μετέβαλε τη θεώρηση για τον ίδιο μας τον εαυτό. Μας τοποθέτησε και έκανε τμήμα του φυσικού κόσμου, μας έβαλε δίπλα στις μέλισσες και τα σπουργίτια. Αποκτήσαμε και εμείς οικογενειακό δέντρο και προγόνους.

Ο λόγος της επιτυχίας της «Προέλευσης των Ειδών» έγκειται στο ότι ο Δαρβίνος όχι μόνο περιέγραψε τους μηχανισμούς της φυσικής επιλογής αλλά έφερε μπροστά στα μάτια μας αποδείξεις από κάθε τομέα της βιολογίας, και ταυτόχρονα ασχολείται με ευρύτατο φάσμα θεμάτων. Παρατηρεί, επισημαίνει, συγκρίνει, καταλήγει και περιγράφει πειράματα που έκαναν άλλοι ή ο ίδιος. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι εξαιρετικά διορατικός.

Αυτό δεν σημαίνει ότι σε αυτό του το έργο δεν υπάρχουν λάθη. Και βέβαια δεν καταφέρνει να εξηγήσει πλήρως με ποιο τρόπο λειτουργεί η φυσική επιλογή. Ομως η γνώση του φυσικού κόσμου που διαθέτει είναι τόσο μεγάλη και ο ενδελεχής έλεγχος των συμπερασμάτων του τόσο συστηματικός, ώστε το έργο παρέχει νέα οπτική του κόσμου, ενός κόσμου που κατάφερε να ανακαλύψει με κάθε λεπτομέρεια και που ισχύει ώς σήμερα.

Συμμαχία μουσουλμάνων και χριστιανών δημιουργιστών

...

Ο καθηγητής φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο Aarhus/Δανία, Peter C. Kjärgaard, γράφει σε σχόλιό του στο περιοδικό «New Humanist» (Μάιος-Ιούνιος 2008) ότι, πέρα από τις προσπάθειες ομαδοποίησης χριστιανών δημιουργιστών από τη Βρετανία, την Ελβετία, την Πολωνία, την Ελλάδα και τη Ρωσία, γίνεται αντιληπτή μια νέα εκδοχή με σημαντική συμβολή μουσουλμάνων από την Τουρκία.

Διάφορα άτομα τούρκικης καταγωγής και μουσουλμανικού θρησκεύματος από τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ισπανία και τη Δανία μεθοδεύουν συνεργασίες, στηριζόμενοι σε σημαντικές χρηματοδοτήσεις απροσδιόριστης προέλευσης – πιθανόν πετροδολάρια από αραβικές χώρες και Ιράν.

Κεντρικό ρόλο έχει παίξει τα τελευταία χρόνια ο Τούρκος Adnan Oktar, ο οποίος δημοσιεύει βιβλία δημιουργιστικού περιεχομένου με το ψευδώνυμο Harun Yahya. Ο «Άτλας της Δημιουργίας» που κυκλοφόρησε σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες το έτος 2006 και απεστάλη δωρεάν και απρόσκλητα σε πάρα πολλά ευρωπαϊκά και αμερικάνικα σχολεία και πανεπιστήμια, πρέπει να έχει ένα πολύ υψηλό εκδοτικό κόστος.

Ο καθηγητής της μοριακής βιολογίας στο πανεπιστήμιο της Κων/πολης Haluk Ertan, δάσκαλος της εξελικτικής επιστήμης ο ίδιος, θεωρεί μειωτικό για τον επιστημονικό κόσμο της Τουρκίας να έχει γίνει η χώρα του το δημιουργιστικό κέντρο της Μέσης Ανατολής. Η πλειοψηφία των Τούρκων πανεπιστημιακών απορρίπτει τον δημιουργισμό και στη μωαμεθανική εκδοχή του. Στο Κοράνι αναφέρεται η δημιουργία σε 6 ημέρες (σούρα 32,4), δεν γράφεται όμως κάτι δεσμευτικό για τυχόν σταθερότητα ή μεταβλητότητα των ειδών στη διάρκεια των αιώνων και χιλιετιών. Σύμφωνα με το Κοράνι (σούρα 32,8.9) ο άνθρωπος πλάσθηκε με ειδική διαδικασία από νερό και λάσπη - προφανώς ό,τι γνώριζαν και μπορούσαν να φανταστούν οι άνθρωποι εκείνης της εποχής στην έρημο...
(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

17 Ιουνίου 1953

...

Η 17^η Ιουνίου αποτελεί ημέρα μνήμης για τα γεγονότα που συνέβησαν την ίδια ημέρα του έτους 1953 στην τότε Ανατολική Γερμανία και εξελίχθηκαν σε γενική στάση των πολιτών. Οι άνθρωποι που ζούσαν εκεί, μάθαιναν από το κομμουνιστικό καθεστώς ότι οι «τεμπέληδες ξεσηκώθηκαν, γιατί δεν ήθελαν τις καινούργιες νόρμες παραγωγής που είχαν στόχο την οικοδόμηση του σοσιαλισμού. Και για το σκοπό αυτό συνενώθηκαν με πράκτορες του ιμπεριαλισμού, οι οποίοι οργάνωσαν και καθοδήγησαν το κίνημα των τεμπέληδων». 

Απ’ την άλλη πλευρά, στα σπίτια τους συζητούσαν, όσοι δεν είχαν έμμισθη σχέση και επαγγελματική εξάρτηση από το κόμμα (SED), αυτό που βίωναν καθημερινά οι ίδιοι στους χώρους εργασίας και στα καταστήματα: να εργάζονται πάμπολλες ώρες και να μην καταφέρνουν να ανταποκριθούν στις «νόρμες παραγωγής», άρα να μην παίρνουν ούτε το νόμιμο ελάχιστο μισθό και ταυτόχρονα να βρίσκουν στα καταστήματα ελάχιστα και πανάκριβα είδη διατροφής, ένδυσης κτλ.

Όλα αυτά εξελίσσονταν 8 χρόνια μετά τη λήξη του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου, μέσα στο καταπιεστικό κλίμα του «ψυχρού πολέμου» και των εκατέρωθεν απειλών για θερμοπυρηνική σύγκρουση των δύο πολιτικών και στρατιωτικών μπλοκ. Με τη διαφορά ότι, ενώ οι δυτικές «καπιταλιστικές» κοινωνίες βελτίωναν σταδιακά το βιοτικό τους επίπεδο, οι ανατολικές «σοσιαλιστικές» υποχωρούσαν οικονομικά όλο και περισσότερο.

Η διαφορά είναι ότι η Δυτική Ευρώπη αξιοποίησε τα κονδύλια του σχεδίου Μάρσαλ, όπου δεν ροκανίστηκαν αυτά συστηματικά από τα «τρωκτικά», ενώ οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης (Αν. Γερμανία, Τσεχοσλοβακία, Ρουμανία, Ουγγαρία κ.ά.) παρέδωσαν ολόκληρα βιομηχανικά συγκροτήματα και παραχώρησαν την εκμετάλλευση φυσικών πόρων σε πολύ χαμηλές τιμές στη Σοβιετική Ένωση, ως πολεμικές επανορθώσεις για τα αντισοβιετικά καθεστώτα που είχαν επικρατήσει εκεί και συμμετείχαν στο πλευρό των ναζί στο β’ παγκόσμιο πόλεμο.

Η ατμόσφαιρα στην Ανατολική Γερμανία ήταν ιδιαίτερα εκρηκτική, επειδή οι πολίτες της είχαν τη δυνατότητα άμεσης σύγκρισης του βιοτικού επιπέδου τους με εκείνο των συγγενών και φίλων στη Δυτ. Γερμανία. Αυτή η διαρκής σύγκριση και η καθημερινή διαφυγή εκατοντάδων και χιλιάδων πολιτών στη Δύση αποτέλεσε ένα μόνιμο αγκάθι στα πλευρά του κομμουνιστικού καθεστώτος, τα συνεχή παραπατήματα του οποίου οδήγησαν τελικά στην κατάρρευσή του στα τέλη της δεκαετίας του 1980.

Στις 2 Ιουνίου 1953 αποφάσισε η κυβέρνηση, όχι της Ανατολ. Γερμανίας, αλλά της Σοβιετικής Ένωσης, να ληφθούν μέτρα για εξυγίανση της οικονομικής κατάστασης στη «σοσιαλιστή Γερμανία, DDR». Στόχος ήταν «να μειωθεί η ταχύτητα στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού» που σημαίνει ότι πρέπει να ανασταλούν εν μέρει η εκτεταμένη κολεκτιβοποίηση, ο εντατικός στρατιωτικός εξοπλισμός και ο έλεγχος των επαγγελματικών δραστηριοτήτων μεμονωμένων πολιτών. Ταυτόχρονα έπρεπε να προωθηθεί η αυξημένη προσφορά καταναλωτικών αγαθών και υπηρεσιών, ώστε να καλυφθεί η τεράστια διαφορά με τις δυτικές ευρωπαϊκές χώρες. Τα σχέδια αυτά βγήκαν στη δημοσιότητα με τους συνήθεις πανηγυρισμούς την 11^η Ιουνίου 1953 με τον τίτλο «Νέα Πορεία», κατά την οποία έγινε παραδοχή λαθών, μεθοδεύτηκε η απόλυση 3-4 κομματικών παραγόντων (μαύρα πρόβατα) και όλοι οι παράγοντες του ανατολικού καθεστώτος ήλπιζαν ότι θα στρώσουν τα πράγματα υπό την ηγεσία τους.

Η ευχάριστη ατμόσφαιρα στα κομματικά γραφεία δεν είχε όμως καμιά αντιστοιχία με την αποπνικτική ατμόσφαιρα στους χώρους παραγωγής. Η αυξημένη προσφορά καταναλωτικών αγαθών και υπηρεσιών σήμαινε εντατικοποίηση της εργασίας με σταθερό ωράριο (8-10 ώρες), δηλαδή αυξημένες «νόρμες παραγωγής». Γι’ αυτά τα πρακτικά προβλήματα που απασχολούσαν κυρίως τους εργαζόμενους, δεν ανακοινώθηκε τίποτα. Έτσι, ήδη στις 11 Ιουνίου καταγράφουν οι χαφιέδες στους χώρους εργασίας (βρέθηκαν τα σημειώματά τους στα αρχεία μετά την κατάρρευση του καθεστώτος), αυξημένη κινητικότητα και συζητήσεις ενάντια στις νέες νόρμες παραγωγής και στην έλλειψη προοπτικής για βελτίωση του βιοτικού επιπέδου κ.λπ.

Στις 16 Ιουνίου άρχισαν διαδηλώσεις στο Βερολίνο και στις 17 επεκτάθηκε η στάση σε όλη τη χώρα. Στις 16 Ιουνίου κυκλοφορεί η εφημερίδα των εργατικών συνδικάτων «Tribüne» με άρθρο για την αύξηση κατά 10% κάθε νόρμας παραγωγής στη χώρα. Όποιος έφτιαχνε 10 αντικείμενα στη βάρδια του, στο εξής θα έφτιαχνε 11, χωρίς καμιά μισθολογική βελτίωση. Εννοείται ότι τα «συνδικάτα» στην Ανατολ. Γερμανία αποτελούσαν κομματικό υποκατάστημα, οπότε δεν ήταν και πολύ περίεργο που η εφημερίδα ανέφερε ότι η απόφαση για αύξηση της νόρμας είναι «δικαιολογημένη και ρεαλιστική».

Στους χώρους παραγωγής (εργοστάσια, οικοδομές κ.ά.) άρχισαν συζητήσεις μεταξύ των ανοργάνωτων εργατών και υπαλλήλων από τη μια πλευρά και των κομματικών εκπροσώπων από την άλλη. Προφανώς δεν υπήρχαν περιθώρια συνεννοήσεως μεταξύ των δύο πλευρών. Οι κομματικοί παράγοντες επιχειρηματολογούσαν υπέρ της ανάγκης αποδοχής των μέτρων –αλλιώς θα καθαιρούνταν οι ίδιοι ως αναποτελεσματικοί- και οι εργαζόμενοι αναφέρονταν στις θυσίες που έκαναν στα 8 χρόνια μετά τον πόλεμο και το υποβαθμισμένο βιοτικό επίπεδο που εισέπρατταν.

Οι πρώτες διαδηλώσεις ξεκίνησαν στις οικοδομές του νοσοκομείου Friedrichshain στο Βερολίνο. Τα πρώτα συνθήματα αναφέρονταν στην ανάγκη για μείωση της νόρμας και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, λίγη ώρα μετά όλοι ζητούσαν Δημοκρατία και Ελευθερία. Στις 10.25 το πρωί άρχισαν να προχωρούν προς την πύλη του Βρανδεμβούργου μερικές εκατοντάδες εργάτες και, όταν έφτασαν οι προπορευόμενοι στην Πύλη, ήταν πίσω τους ήδη αρκετές χιλιάδες.

Περί το μεσημέρι ανακοίνωσε ο ραδιοφωνικός σταθμός του καθεστώτος ότι «η απόφαση για αύξηση της νόρμας παραγωγής ήταν ενέργεια αντισοσιαλιστικών και αντισοβιετικών συμβούλων και το καθεστώς την αποσύρει και επαναφέρει σε ισχύ τις παλιές νόρμες» - κλασική περίπτωση υποχώρησης για ανασύνταξη, με ταυτόχρονη στοχοποίηση αντιδημοφιλών στελεχών. Η κυβέρνηση καλούσε τους διαδηλωτές να επιστρέψουν στις εργασίες τους και να μην πέσουν θύματα των «πρακτόρων του ιμπεριαλισμού» που καραδοκούσαν στη Δυτική Γερμανία για να επέμβουν.

Προς το βράδυ ηρέμησαν τα πράγματα, οι άνθρωποι πήγαν για ύπνο. Το πρωί της 17^ης Ιουνίου εμφανίστηκαν νωρίς στους δρόμους του Βερολίνου σοβιετικά άρματα μάχης, τα οποία ήταν μόνιμα σταθμευμένα έξω από την πόλη. Ταυτόχρονα τέθηκαν σε ύψιστη ετοιμότητα οι στρατιωτικές (NVA) και αστυνομικές μονάδες (VoPo) της Ανατολ. Γερμανίας, τις οποίες έτσι κι αλλιώς επέβλεπαν Σοβιετικοί πολιτικοί καθοδηγητές. Εκείνες τις πρωινές ώρες άρχισαν όμως να συρρέουν πολίτες σε διάφορα κεντρικά σημεία, όχι μόνο του Βερολίνου, αλλά όλων των πόλεων της χώρας, κάτι που δεν φαίνεται να είχαν υπολογίσει οι κομματικοί καθοδηγητές. Σ’ αυτές τις συγκεντρώσεις πολιτών διαδίδεται η πληροφορία, η οποία επιβεβαιώθηκε αργότερα, ότι όλη η ηγεσία της Ανατολ. Γερμανίας συνεδρίαζε στην έδρα της Διοίκησης Τεθωρακισμένων των Σοβιετικών (και όχι στα κυβερνητικά γραφεία). Αυτό έδινε μια ιδέα για την προετοιμαζόμενη αντεπίθεση του καθεστώτος.

Εννοείται ότι παράλληλα έχουν κινητοποιηθεί στο Δυτικό Βερολίνο και στη Δυτική Γερμανία, πολιτικές και εργατικές ομάδες, κόμματα και συνδικάτα -αλλά σίγουρα και οι διάφορες μυστικές υπηρεσίες των δυνάμεων κατοχής και της Δυτ. Γερμανίας- για να συμπαρασταθούν στους ξεσηκωμένους συγγενείς, φίλους και συμπατριώτες στο ανατολικό τμήμα της χώρας.

Περί το μεσημέρι της 17^ης Ιουνίου, όταν έχουν καταληφθεί πια τα κέντρα όλων σχεδόν των πόλεων και των κωμοπόλεων της Αν. Γερμανίας από διαδηλωτές, κηρύσσεται η επικράτεια σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Ο κόσμος τρέχει πανικόβλητος στα μαγαζιά για να αγοράσει τρόφιμα, οι κοινωφελείς υπηρεσίες δεν λειτουργούν, εργάτες, υπάλληλοι και αγρότες βρίσκονται στους δρόμους, χιλιάδες πολίτες δραπετεύουν στη Δύση. Μια επαναστατημένη κοινωνία!

Μέσα σ' αυτό το σκηνικό άρχισαν να πέφτουν πυροβολισμοί στο συγκεντρωμένο πλήθος. Επίσης μεθοδεύτηκαν μαζικές συλλήψεις διαδηλωτών, όπου αυτό ήταν δυνατόν. Ποτέ δεν έγινε γνωστός ο ακριβής αριθμός νεκρών και συλληφθέντων, μια και οι εκατέρωθεν προπαγανδιστικοί μηχανισμοί διέδιδαν ό,τι βόλευε την κάθε πλευρά. Γεγονός είναι (και σήμερα υπάρχουν και αποδεικτικά έγγραφα) ότι, όσοι διαδηλωτές συνελήφθησαν από το σοβιετικό στρατό, εκτελέστηκαν πάραυτα. 

Οι συλληφθέντες από τις γερμανικές στρατιωτικές και αστυνομικές δυνάμεις φυλακίστηκαν και πέρασαν μετά από μερικές ημέρες από στρατοδικεία. Πολλοί εκτελέστηκαν ως ηγέτες, άλλοι καταδικάστηκαν σε ισόβια δεσμά και, όσοι απ’ αυτούς, δεν πέθαναν στις φυλακές «εξαγοράστηκαν» μετά από 10-15 χρόνια από τη Δυτική Γερμανία.

Μέχρι τις 3 Ιουλίου 1953 είχαν συλληφθεί, σύμφωνα με στοιχεία των Ανατολικών, περί τις 10.500 άτομα. Οι Δυτικοί εκτιμούν ότι ο αριθμός αυτός ανερχόταν σε μερικές δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Η εναγώνια προσπάθεια του κομμουνιστικού καθεστώτος να αποδείξει ότι οι διαδηλωτές ήταν «πράκτορες της Δύσης» ευοδώθηκε μόνο με την προσαγωγή δύο νεαρών από το Δυτικό Βερολίνο, οι οποίο συμμετείχαν στις διαδηλώσεις.

Οι πραγματικοί πράκτορες των Δυτικών, είτε κατάφεραν να γυρίσουν πίσω στη Δύση (βλέπουμε διάφορες σχετικές ταινίες ακόμα), είτε δεν τους επετράπη καν να αναμιχθούν, ώστε να αποκτήσει και η Δύση το δικαίωμα επεμβάσεων σε περίπτωση αναταραχών στο χώρο τους. Τρία χρόνια μετά, όταν εξελίσσονταν τα αντίστοιχα επαναστατικά γεγονότα στην Ουγγαρία, οι Αγγλο-Γάλλοι και οι Ισραηλινοί οργάνωσαν απόβαση στο Σουέζ για να ανατρέψουν την αιγυπτιακή ηγεσία που είχε εθνικοποιήσει τη διαχείριση της διώρυγας.

Ο οριστικός επίλογος των γεγονότων του 1953 γράφτηκε 36 χρόνια αργότερα, τον Νοέμβριο του 1989, όταν «άνοιξε» το τείχος του Βερολίνου (είχε κτιστεί εντωμεταξύ το 1961) και οι πολίτες των χωρισμένων πλευρών της Γερμανίας άρχισαν να κυκλοφορούν ελεύθερα. Λίγο μετά κατέρρευσε το ανατολικό καθεστώς και ενοποιήθηκε η Γερμανία.

(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

Έκρηξη σουπερνόβα

...

Ο βίαιος θάνατος ενός γηρασμένου άστρου καταγράφηκε για πρώτη φορά σε πραγματικό χρόνο χάρη στο εξειδικευμένο διαστημικό τηλεσκόπιο Swift της NASA, το οποίο ανίχνευσε ένα ισχυρό σήμα που σηματοδοτούσε την έναρξη του φαινομένου. Στις 18 Φεβρουαρίου του τρέχοντος έτους, το διαστημικό τηλεσκόπιο Swift ανίχνευσε μια «έκλαμψη ακτίνων γάμμα» (GRB) σε έναν γαλαξία που βρίσκεται σε απόσταση 440 εκατ. ετών φωτός, προς την κατεύθυνση του αστερισμού του Κριού.

Οι εκρήξεις υπερκαινοφανών αστέρων (σουπερνόβα) εκδηλώνονται όταν ένα γιγάντιο άστρο εξαντλεί τα καύσιμά του και καταρρέει κάτω από την ίδια του τη βαρύτητα, ενώ ταυτόχρονα το ωστικό κύμα της έκρηξης εκτινάσσει στο διάστημα διάπυρο υλικό.

Οι τελευταίες παρατηρήσεις επιβεβαιώνουν ότι οι αναλαμπές αυτές εμφανίζονται λίγο πριν από τις ίδιες τις σουπερνόβα. Ξαφνικά, καθώς η αναλαμπή εξασθένιζε, το γηρασμένο άστρο κατέρρευσε και, στη διάρκεια της επόμενης ημέρας, το ωστικό κύμα της έκρηξης δημιούργησε μια ισχυρή λάμψη σε όλο το εύρος του φάσματος.

/

Ενώ ο πυρήνας του άστρου συρρικνώθηκε, τα εξωτερικά στρώματά του εκτινάχθηκαν στο διάστημα. Δημιούργησαν έτσι τη χαρακτηριστική εικόνα της σουπερνόβα, το οποίο εντοπίστηκε δύο ημέρες μετά την GRB με παρατηρήσεις στο ορατό τμήμα του φάσματος. Ο υπερκαινοφανής ταξινομήθηκε ως SN2006aj.

Και κάτι που αφορά τη ζωή επί Γης: το άστρο (ήλιος) διογκώνεται, πριν από την έκρηξή του και «καταπίνει» τους πλανήτες, οπωσδήποτε τους κοντινότερους σ' αυτό. Με την έκρηξή του και την εκτόξευση των υλικών στο γαλαξία, διαχέονται σε τυχαίες κατευθύνσεις και όλα τα υλικά των πλανητών που είχαν απορροφηθεί.

Έτσι, τα υπολείμματα των οργανισμών που έζησαν σε κάποιον από αυτούς τους πλανήτες, μεταφέρονται κάπου αλλού και αποτελούν πρώτη ύλη για τη σύμπτυξη νέων ουράνιων σωμάτων. Κάθε μόριο του σώματός μας συμμετέχει σε νέες συσσωματώσεις σε κάποιο άλλο σημείο του γαλαξία. Κανένα τμήμα της ύλης δεν χάνεται τελικά, απλά μεταστοιχειώνεται και μετασχηματίζεται, σύμφωνα με τους νόμους της φύσης.

(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

Ημέρα των bloggers και των blogs

Μου ζητήθηκε πριν από κάποιες εβδομάδες από τη σύνταξη τεχνικού ενημερωτικού περιοδικού να γράψω ένα εισαγωγικό άρθρο για τα blogs. Το παραθέτω και εδώ, ελπίζοντας ότι θα βοηθήσει αρκετούς φίλους που διαβάζουν ήδη blogs αλλά δεν έχουν ακόμα αποφασίσει να ξεκινήσουν ένα δικό τους.

Με αφορμή την «Ημέρα των bloggers και των blogs» δεν είναι αταίριαστο να γραφτεί κάποιο σχετικό κείμενο στην τακτική έκδοση ενός τεχνολογικού ιδρύματος. Για τα blogs (weblogs) ή διαδικτυακά ημερολόγια, έχουμε ακούσει όλοι κάτι -περίπου από το έτος 1993, όταν έκαναν την εμφάνισή τους τα πρώτα- και το ενδιαφέρον γι’ αυτά αυξάνεται συνεχώς.

Και πρώτα πρώτα κάποια πράγματα από τεχνικής πλευράς: blog είναι καταρχάς μια συνήθης προσωπική διαδικτυακή σελίδα σε κώδικα HTML, στην οποία γράφει ο δημιουργός της ό,τι επιθυμεί, πρωτότυπες ιδέες, προσωπικές σημειώσεις, κριτική για έργα και πρόσωπα, σχόλια για τους πάντες και τα πάντα.

Ειδικότερα, όμως, οι σελίδες για blogs έχουν μερικά πρόσθετα τεχνικά χαρακτηριστικά, εκ των οποίων 3 είναι τα σημαντικότερα:

1. Διαθέτουν έναν συντάκτη (editor), μια πολύ απλοποιημένη μορφή που γνωρίζουμε από το πρόγραμμα MS Word, με τον οποίο συντάκτη μπορεί ο συγγραφέας να διαμορφώσει τα κείμενά του και τα συνημμένα (εικόνες, ήχους, βίντεο) με τον απλούστερο και καλύτερο δυνατό τρόπο.

2. Δίνουν τη δυνατότητα εισαγωγής σχολίων (comments) από αναγνώστες, επώνυμα ή ανώνυμα, και επίσης τη δυνατότητα ανταπάντησης τού συγγραφέα του blog ή άλλου αναγνώστη. Πρόκειται δηλαδή για «καφενεία συζητήσεων» και όχι για «άμβωνες μονολόγου».

3. Έχουν ενσωματωμένο μηχανισμό τροφοδοσίας πληροφοριών (RSS= Rich Site Summary ή Really Simple Syndication) για τις αλλαγές στις αναρτήσεις των blogs που καταλήγουν, είτε στον υπολογιστή σας, αν έχετε κάνει κατάλληλη επιλογή (bookmarks, favorites), είτε σε διάφορες ειδικές διαδικτυακές σελίδες συγκέντρωσης και δημοσιοποίησης νέων καταχωρίσεων (aggregators).

Με αυτό τον τρόπο, τα κείμενα με τις απόψεις ενός συγγραφέα βγαίνουν εύκολα στη δημοσιότητα και υφίστανται σχολιασμό και κριτική, επιτόπου και χωρίς χρονική καθυστέρηση, κάτι που λείπει από τις κλασικές τυπωμένες εκδόσεις και από τις στατικές προσωπικές ή εταιρικές σελίδες του Internet.

Ποιος μπορεί να γίνει blogger, δηλαδή ιδιοκτήτης και συγγραφέας ενός blog; Κάθε άτομο, εφόσον έχει κάτι να ανακοινώσει, είτε στο παγκόσμιο κοινό, είτε στους φίλου του ή στους συνεργάτες και τους φοιτητές του.

Αλλά προσοχή: τα δηλωμένα blogs είναι στην Ελλάδα περί τις 30-35 χιλιάδες, ανανεώνονται όμως εξ αυτών μόνο περί τις 5-6 χιλιάδες τουλάχιστον μια φορά το μήνα. Που σημαίνει, καλό και αξιέπαινο είναι να ξεκινήσει κάποιος ένα blog, αλλά μόνο αφού έχει ξεκαθαρίσει στο μυαλό του, τι θα γράψει, σε ποιους απευθύνεται και πόσο θα διαρκέσει αυτό. Διαφορετικά θα προσθέσει ένα ακόμα «πτώμα» στη χωματερή των ανενεργών blogs που απλά υπάρχουν κατ' όνομα.

Αν πρόκειται για ακαδημαϊκό ή εκπαιδευτικό blog, τα θέματα που προκύπτουν και το βάθος χρόνου που αυτά καλύπτουν είναι ανεξάντλητα. Εδώ μερικά παραδείγματα:

• http://dataminingntua.wordpress.com/
• http://polymesa.blogspot.com/
• http://gurforum.org

Αν πρόκειται για λογοτεχνικά ή άλλα καλλιτεχνικά blogs, επίσης δεν υπάρχει χρονικό όριο και περιορισμός στο αντικείμενο ανάπτυξης, όσο υφίστανται και καλλιεργούνται οι τέχνες και τα γράμματα. Εδώ πάλι μερικά παραδείγματα:

• http://logotexnika-epikaira.blogspot.com/
• http://orxistra.blogspot.com/
• http://carreras-gr.blogspot.com/

Είναι προφανές ότι είναι διαφορετική η λειτουργία και κυρίως οι απαιτήσεις ενός δημοσιογραφικού-ειδησεογραφικού blog, το οποίο απαιτεί καθημερινή συνεχή ενημέρωση αλλά και επιλογή των ειδήσεων, σε σύγκριση με ένα προσωπικό ημερολόγιο, στο οποίο ο συντάκτης του δημοσιεύει όποτε θέλει και ό,τι θέλει, ανεξάρτητα από εξωτερικά ερεθίσματα και προσμονές τρίτων.

Μέσα στην αναταραχή του παρισινού Μάη του '68, είχε διατυπώσει ο πατριάρχης της Pop Art Άντι Γουόρχολ την εικασία ότι, με τις ανακατατάξεις που επέρχονταν τότε, «στο μέλλον, καθένας θα είναι παγκοσμίως διάσημος για 15 λεπτά». Σήμερα, 40 χρόνια μετά, όλο και περισσότεροι ειδικοί της επικοινωνίας διαπιστώνουν ότι ο Γουόρχολ έκανε λάθος! Διασημότητα δεν σημαίνει πλέον να σε μάθει όλος ο πληθυσμός της υφηλίου για ένα τέταρτο της ώρας και μετά να σε ξεχάσει, στρέφοντας την προσοχή του στον επόμενο, αλλά να είσαι προσφιλής ή αντιπαθής για τις απόψεις σου σε 15-20 άλλους ανθρώπους!

Και αυτό ακριβώς συμβαίνει σήμερα: η πλειοψηφία των μη επαγγελματικών blogs στην Ελλάδα έχει 20-30 τακτικούς επισκέπτες και αναγνώστες, από τους οποίους 5-10 εισάγουν σχόλια και οι άλλοι απλά διαβάζουν. Καθένας blogger δημιουργεί τον διαδικτυακό κύκλο του με, συνηθέστατα, προσωπικά άγνωστους ανθρώπους από όλο τον κόσμο, οι οποίοι συχνά γράφουν με ψευδώνυμο αλλά, το σημαντικότερο, γνωρίζουν τη φυσική γλώσσα, στην οποία γράφεται το blog. Αυτός είναι και ο λόγος που τα αγγλόφωνα ή αραβόφωνα ή ισπανόφωνα blogs - να μη μιλήσουμε τώρα για τα κινέζικα-, έχουν πολύ μεγαλύτερο κύκλο αναγνωστών από τα ελληνικά, τα δανέζικα ή τα ολλανδικά.

Με τους πολλούς ή λίγους επισκέπτες και σχολιαστές ανταλλάσσει ο blogger απόψεις για ό,τι ενδιαφέρει τον ίδιο από την τέχνη, τον αθλητισμό και την επιστήμη, μέχρι την κοινωνία, τη θρησκεία και την ψυχαγωγία.

Εκείνο που δεν καταλαβαίνουν πολλοί και απογοητεύονται εύκολα είναι, πώς θα πληροφορηθούν οι άλλοι, πέρα από τους 10-15 φίλους, ότι δημοσιεύτηκε κάτι καινούργιο, ώστε να μπουν οι ενδιαφερόμενοι ή τυχαίοι στο blog και να διαβάσουν, αφήνοντας πιθανόν ένα σχόλιο ή απλά προβληματιζόμενοι για τα θέματα που τέθηκαν.

Αυτό είναι απλό και επιτυγχάνεται με τη λειτουργία RSS που αναφέρθηκε στα προηγούμενα: υπάρχουν μερικές σελίδες ιδιωτών ή εταιριών, οι οποίες λειτουργούν ως συλλέκτες (aggregators, monitors) των δημοσιεύσεων των blogs που έχουν δηλώσει εκεί τη διεύθυνσή τους. Από κάποια στιγμή και μετά βλέπουν λοιπόν οι επισκέπτες αυτών των «συλλεκτικών σελίδων» και τη δική σου δημοσίευση, την οποία, όποιος ενδιαφέρεται, μπορεί να επισκεφτεί με ένα πάτημα του ποντικιού και να διαβάσει τα κείμενα. Εδώ μερικοί ελληνικοί aggregators:

• http://www.greekbloggers.com/feed/
• http://blogs.sync.gr/index.html

Οι γνωστότερες πλατφόρμες που δημοσιεύονται ελληνικά blogs είναι οι εξής:

• https:// blogger.com/
• http://wordpress.com/
• http://home.blogware.com/
• http://blogs.pathfinder.gr/

Μπορείτε να ξεκινήσετε λοιπόν σε μια από αυτές ή άλλες πλατφόρμες ένα δικό σας blog και μετά από κάποιους μήνες πείρας να περιγράψετε εδώ, πλεονεκτήματα που διαπιστώσατε και τυχόν δυσκολίες που παρουσιάστηκαν με αυτό το σχετικά νέο και διαρκώς εξελισσόμενο μέσο επικοινωνίας.
(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

Παραποίηση κειμένων για προβολή της οπισθοδρομικότητας

...
Πριν από ένα μήνα περίπου δημοσίευσα σ' αυτό το blog ένα κείμενο-κριτική για το θέμα στην εξέταση της Ελληνικής Γλώσσας στις πανελλαδικές εξετάσεις, το οποίο μου έδωσε αφορμή να καταφερθώ κατά των χριστοδουλικών μηνυμάτων «Πίσω στις παραδόσεις!» και κατά εκείνων που συνεχίζουν να τα διατυμπανίζουν από θέσεις με θεσμική βαρύτητα. Λίγο μετά έστειλα μια επιστολή στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ με ίδιο περίπου περιεχόμενο, η οποία δημοσιεύτηκε με τίτλο «Βομβαρδίζουν τη νεολαία με οπισθοδρομικά μηνύματα».

Ο φιλόλογος-εκπαιδευτικός στα Χανιά, Γιάννης Μαργιούλας, που είχε την υπομονή να αναζητήσει στο βιβλίο Δοκιμές του νομπελίστα λογοτέχνη Γιώργου Σεφέρη το συγκεκριμένο απόσπασμα, πρέπει να έμεινε άναυδος: Το κείμενο που ετέθη στους μαθητές προς διαπραγμάτευση είναι ψευδώνυμο, δεν υπάρχει στο βιβλίο του Σεφέρη, αλλά είναι αποτέλεσμα κοπτοραπτικής! Στόχος των δραστών-μελών της εξεταστικής επιτροπής ήταν να προκύψει με την παραποίηση η επιθυμητή οπισθοδρομική βάση εκκινήσεως, ώστε να διαδόσουν τις αντιδραστικές ιδεοληψίες τους. Γράφει ο κ. Μαργιούλας:

«Από την ανάγνωση των παραγράφων που προηγούνται και από τη φράση που (εσκεμμένα) παραλείφθηκε, εύκολα γίνεται αντιληπτό πως ο Σεφέρης δεν μιλά για την παράδοση γενικά και αόριστα. Μιλά για τη λογοτεχνική παράδοση.

Η επιτροπή των εξετάσεων, από ένα ευρύτερο κείμενο, από μια συλλογιστική πορεία που έχει άλλο θέμα και άλλη στόχευση, αποσπά δύο (μη συνεχόμενες) παραγράφους, παραλείπει φράσεις από τη μια και τις παρουσιάζει ως συνεκτικό λόγο, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για σπαράγματα που διαστρέφουν μάλιστα το ακριβές περιεχόμενο της βασικής έννοιας που πραγματεύεται ο ομιλητής. Όλη η λαθροχειρία γίνεται για να διασταλεί το περιεχόμενο του όρου παράδοση. Απομόνωσαν μόνο δύο παραγράφους, γιατί τόσες μπόρεσαν να βρουν που να ανταποκρίνονται στο σκοπό τους.

Θα μου πείτε: αυτά που ισχυρίζεται ο Σεφέρης για τη λογοτεχνία δεν εννοεί ότι ισχύουν και σε άλλους χώρους; Η απάντηση είναι κατηγορηματικά: όχι. Το ζήτημα όμως είναι πως, όταν γίνεται λόγος για λογοτεχνική παράδοση, το μυαλό του καθενός πάει σε συγκεκριμένα πράγματα: κείμενα, λογοτέχνες, σχολές, ρεύματα κτλ. Οι έννοιες της συνέχειας και της ρήξης αποκτούν πιο απτό περιεχόμενο, έτσι που μπορεί (ο μυημένος τουλάχιστο) να τις σχολιάσει.

Όταν όμως αναφερόμαστε στην παράδοση γενικώς και αορίστως, πού πάει το μυαλό του καθενός; Παντού και πουθενά. Ένας τόσο ρευστός κι αμφιλεγόμενος όρος που μπορεί να συμπεριλάβει τα πιο αντιφατικά πράγματα (από το δημοτικό τραγούδι, το κοκορέτσι και το ψαλτήρι μέχρι την προίκα και την οπλοκατοχή), στη συνείδηση αυτού που καλείται να τον επεξεργαστεί, καταλήγει να μη σημαίνει τίποτα.

Μη μπορώντας ο μαθητής (αλλά και ο καθένας) να στρέψει τη σκέψη του σε συγκεκριμένες καταστάσεις από τη ζωή και την κοινωνία, μπλοκαρισμένος από το «χαώδες» του θέματος, αδυνατεί να προχωρήσει σε συλλογισμούς με ουσιαστικό περιεχόμενο. Μόνη διέξοδος – για όσους έχουν γερό μνημονικό και είναι αρκούντως εξασκημένοι – η καταφυγή σε ετοιματζίδικα φληναφήματα.»

Στο ίδιο θέμα αναφέρεται ο επιφυλλιδογράφος της εφημερίδας το ΒΗΜΑ, καθηγ. Δημήτρης Μαρωνίτης, ο οποίος υπό τον τίλο «Παραχάραξη» θεωρεί ότι «Πρόκειται για ανεπίτρεπτη πράξη, που θα έπρεπε να εξεγείρει τουλάχιστον τα φιλολογικά τμήματα των φιλοσοφικών μας σχολών.» Σιγά μην εξεγερθούν οι διάδοχοι του Ομήρου, του Θουκυδίδη και του Αριστοτέλη με τέτοιες λεπτομέρειες...

Σημειώνω ακόμα ότι στο ζήτημα των ίδιων εξετάσεων αναφέρθηκε στα τακτικά σχόλιά του στα ΝΕΑ και ο φιλόλογος Κ. Γεωργουσόπουλος, ο οποίος περιορίστηκε όμως, όπως συνηθίζει, να χλευάσει και εκθέσει συναδέλφους του φιλολόγους που δεν διδάσκουν στα σχολεία τη γλώσσα με τον τρόπο που προκρίνει ο ίδιος.

Στην προηγούμενη σχετική ανάρτηση που αναφέρθηκε στην αρχή, κακολογούσα τον Σεφέρη για την οπισθοδρομικότητά του, με αξιοποίηση της οποίας «τα ορφανά του Χριστόδουλου διατηρούνται σε θέσεις επιρροής και βομβαρδίζουν τη νεολαία με οπισθοδρομικά μηνύματα» Τώρα διαπιστώνω ότι τα συγκεκριμένα ορφανά και προφανώς πνευματικώς (στην κυριολεξία) αδέσποτα, παραποιούν τα κείμενα του (έτσι κι αλλιώς συντηρητικού) Σεφέρη -μάλλον δεν βρίσκουν άλλα ή δεν τα καταλαβαίνουν- για να διαδώσουν τα οπισθοδρομικά μηνύματά τους.

Δημιουργείται, βέβαια, το ερώτημα, γιατί έπρεπε να αναφέρουν ότι πρόκειται για κείμενο του Σεφέρη, αφού το αλλοίωσαν μέχρι παραχαράξεως; Θα μπορούσαν να το παραθέσουν ως δικός τους κείμενο που προκύπτει από την εμπειρία ζωής πολλών εκ των μελών της εξεταστικής επιτροπής, αφού είναι καταφανές ότι πρόκειται για αντιδραστικούς ανθρώπους.

Πρώτον, υπήρχε κίνδυνος να κατηγορηθούν από προσεκτικούς αναγνώστες, φιλολόγους κυρίως, ως λογοκλοπείς, αφού αλλοίωσαν ένα γνωστό λογοτεχνικό κείμενο για να το εκμεταλλευτούν. Δεύτερον, ποιος θα μπορούσε να συγκρατηθεί να τους καταχειριάσει λεκτικώς, αν δεν λειτουργούσε η αναστολή που δημιουργεί το όνομα του Σεφέρη; Την ίδια αναστολή που προκάλεσαν οι αντιδραστικοί εξεταστές στα παιδιά, αναγκάζοντάς τα να εκφραστούν οπισθοδρομικά για να μη συγκρουστούν με τις απόψεις των αδέσποτων ορφανών!
(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

Τα ανθρώπινα δικαιώματα...

...
Αν και δεν φαίνεται να έχει καταγραφεί κάποιο έτος γέννησης του Απόστολου Παύλου, η καθολική εκκλησία ετοιμάζεται να εορτάσει τα 2000 χρόνια από τη γέννησή του. Με αυτή την αφορμή είπε και έγραψε ο καρδινάλιος της Κολωνίας Joachim Meisner τα εξής εντυπωσιακά:

Όσο μπορούμε να εκτιμήσουμε, χωρίς τον απόστολο Παύλο δεν θα υπήρχε η χριστιανική εκκλησία, δεν θα υπήρχε η χριστιανική Ευρώπη, δεν θα υπήρχαν τα ανθρώπινα δικαιώματα και δεν θα υπήρχαν τα Ηνωμένα Έθνη (ΟΗΕ). Από τη σκοπιά της ιστορικής αποτελεσματικότητας είναι αυτονόητο ότι στον τόπο γέννησης του Παύλου και γενικότερα όλης της ανθρωπότητας, την Ταρσό, θα έπρεπε να υπάρχουν ένας ναός προς τιμήν του και ένα κέντρο προσκυνήματος.

Έτσι ακριβώς! Πιστεύω ότι πρέπει να διαβάσει κάποιος 3 και 4 φορές την παράγραφο για να πιστέψει ότι κατάλαβε καλά. Ο κ. καρδινάλιος (αντίστοιχο του μητροπολίτη) σκέφτεται να ζητήσει από την Τουρκία, στην επικράτεια της οποίας υπάγεται η αρχαία Ταρσός, την οικοδόμηση ναού κτλ. και αρχίζει να υποστηρίζει το αίτημά του με απίστευτες περικοκλάδες και εξώφθαλμους ιστορικούς και λογικούς παραλογισμούς.

Καλά, ότι ο Παύλος έφτιαξε από τις ιστορίες του Χριστούλη μια νέα θρησκεία, είναι γνωστό. Και ότι αυτή η θρησκεία επεβλήθη δια πυρός και σιδήρου από τους Ρωμαίους στρατηγούς, είναι επίσης γνωστό. Ότι απόρροια αυτού είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ευρώπη, πώς μπορεί να το καταλάβει ο αναγνώστης; Σίγουρα δεν εννοεί ο καρδινάλιος ότι χριστιανισμός και ανθρώπινα δικαιώματα συνέπεσαν στην Ευρώπη, αλλά ότι ο χριστιανισμός διατύπωσε και διέδωσε τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πρωτοφανές θράσος!

Δεν βλάπτει να θυμίσω εδώ ότι ο μακαρίτης Χριστόδουλος καταριόταν τα ανθρώπινα δικαιώματα, επειδή με την επίκλησή τους ανατρέπονται οι «παραδόσεις μας» και η «πίστη μας» - εννοούσε τις δικές του παραδόσεις και τη δική του πίστη. Έτσι κι αλλιώς ο Χριστόδουλος και το ελληνο-χριστιανικό ιερατείο είναι αιρετικοί στην αντίληψη του καρδινάλιου Meisner, οπότε δεν μετράνε οι κατάρες τους.

Όμως, δεν ξέρει ή δεν θυμάται ο καρδινάλιος που θέλει να φτιάξει τον μεγαλοπρεπή ναό στην Τουρκία:

• ότι η καθολική εκκλησία και ο μισθοφορικός στρατός των εκάστοτε ηγεμόνων δημιούργησαν το ολιγαρχικό καθεστώς σε Ανατολή και Δύση, το οποίο εξελίχθηκε στο φεουδαρχισμό και τις αλητοδυναστείες των «δυνατών» που εκμεταλλεύονταν τους αγρότες και αργότερα τους βιοτέχνες και τους εμπόρους, μακράν κάθε σκέψης για ανθρώπινα δικαιώματα στη ζωή, στην αξιοπρέπεια, στην περιουσία;
  
• ότι η χριστιανική εκκλησία είχε οργανώσει μαζικές δολοφονίες «αιρετικών» και «μαγισσών» και μάλιστα στηριζόμενη σε λόγια αυτού του Παύλου από τις διάφορες επιστολές του - αιώνιο στίγμα σε βάρος αυτής της θρησκείας;
• ότι η χριστιανική εκκλησία ευλόγησε, προώθησε και αξιοποίησε το θεσμό της δουλείας, με τον οποίο μπορούσε να εκμεταλλεύεται τις τεράστιες αγροτικές εκτάσεις που απέκτησε με βασιλικές δωρεές ή κατασχέσεις και ότι η καθολική εκκλησία συμμετείχε στα σκλαβοπάζαρα Αφρικανών που μεταφέρονταν στην Αμερική για πώληση και παντοειδή εκμετάλλευση;
  
• ότι κάθε ξεσηκωμός και κάθε επανάσταση στην Ευρώπη και αλλού είχε πάντα αντιεκκλησιαστικό, κυρίως αντικαθολικό, και γενικότερα αντιθρησκευτικό πνεύμα, ακριβώς λόγω του παρελθόντος της χριστιανικής εκκλησίας και των ανθρώπων της και ότι τελικά η γαλλική επανάσταση που απέκοψε τις μεσαιωνικές εξαρτήσεις και υποτέλειες, οδήγησε στην εμπέδωση των ανθρώπινων δικαιωμάτων που είχε διατυπώσει το κίνημα του Διαφωτισμού;
  

Σίγουρα, κάποιοι πιστεύουν ότι, άμα κρύψεις μέσα σε αλλότρια κείμενα μερικά προπαγανδιστικά μηνύματα, δεν τα προσέχει ο ακροατής ή αναγνώστης, αυτά λειτουργούν όμως υπόγεια και στην κατεύθυνση της παραπληροφόρησης που θέλουν να πετύχουν οι παπάδες και ο μηχανισμός τους. Ευτυχώς, ένα από τα επιτεύγματα του Διαφωτισμού και των φυσικών ανθρώπινων δικαιωμάτων ήταν ότι μάθαμε να διαβάζουμε προσεκτικά...
(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

βλέπε επίσης >>>