30 June 2008

Δικαιοσύνη και Εκκλησία

Ο πρώην πρόεδρος του Αρείου Πάγου, Στέφανος Ματθίας, δημοσίευσε στο περιοδικό «Ελληνική Δικαιοσύνη» της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων επικριτικό άρθρο σχετικό με τη διαπλοκή δικαστικών και εκκλησιαστικών παραγόντων. Την ύπαρξη αυτού του άρθρου πληροφορήθηκα από την κριτική που άσκησε ο επίσης πρώην πρόεδρος του Αρείου Πάγου, Βασίλης Κόκκινος, με δικό του άρθρο στο ΒΗΜΑ. Το πλήρες κείμενο του άρθρου του Σ. Ματθία δημσιεύτηκε στο blog του δημοσιογράφου Μ. Βασιλάκη και το μεταφέρω εδώ, επειδή είναι απαραίτητο να πάρει ευρύτερη δημοσιότητα.


Άρθρο του κ. Στέφανου Ματθία,
Επίτιμου Προέδρου του Αρείου Πάγου
στο περιοδικό Ελληνική Δικαιοσύνη (ΕλΔ)

Η Ελληνική Δικαιοσύνη βρίσκεται σε αφύσικο εναγκαλισμό με την Ορθόδοξη Εκκλησία: Λατρευτικές εικόνες και ευαγγέλια σε όλα τα ακροατήρια και στα δικαστικά γραφεία, αγιασμός κατά την έναρξη του δικαστικού έτους, καθιέρωση του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτη ως προστάτη του δικαστικού σώματος, δικαστική αργία κατά την ημέρα που εορτάζεται ο Άγιος, λειτουργίες, λιτανείες και αγρυπνίες στο φερώνυμο ναό, παρουσία εκπροσώπου της Εκκλησίας σε εκδηλώσεις της Δικαιοσύνης…

Αυτά είναι φαινόμενα αναχρονιστικά, ασυμβίβαστα προς ένα σύγχρονο κράτος δικαίου, μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Φαινόμενα που σκιάζουν την Ελληνική Δικαιοσύνη, την εμφανίζουν υπό εκκλησιαστική κηδεμονία. Από τον Τύπο μαθαίνουμε ότι σ’ αυτά έρχεται τώρα να προστεθεί η οικοδόμηση και λειτουργία ναού στο χώρο του Αρείου Πάγου!

Όταν το διάβασα σταυροκοπήθηκα! Καθώς όμως οι μέρες περνούσαν, επανερχόταν η απορία: ποιος και γιατί εμπνεύστηκε αυτή την αφύσικη συστέγαση και πώς κατάφερε να την προωθήσει; Θα πρόκειται, υποθέτω, για εκκλησιαστική πρωτοβουλία. Την ίδια πρωτοβουλία, για την ίδρυση και λειτουργία ναού στον Άρειο Πάγο, είχε εκδηλώσει η Εκκλησία και πριν από δέκα περίπου χρόνια. Συνάντησε όμως τότε αντιστάσεις και το «σχέδιο» δεν προχώρησε. Τώρα βρήκε πρόθυμα ώτα;

Κατά τα τελευταία χρόνια η Εκκλησία προσπαθεί να διεισδύει σε χώρους άσκησης κρατικής εξουσίας. Η παρουσία ιερωμένων σε χώρους του Αρείου Πάγου μπορεί να ενθαρρύνει κάποιους διαδίκους να επιζητούν τη μεσολάβηση κληρικών σε εκκρεμείς δίκες... Οι κίνδυνοι είναι προφανείς για όλα τα μέρη.

Επιπλέον, μετά την ίδρυση «ορθόδοξου» πολιτικού κόμματος, η εκάστοτε Κυβέρνηση, για να συγκρατήσει τους ψηφοφόρους της, ενδέχεται να ενδίδει σε παρεμβάσεις και υποδείξεις εκκλησιαστικών παραγόντων. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί και σε θέματα προαγωγών δικαστών, ιδίως στις ηγετικές θέσεις της δικαστικής ιεραρχίας. Αν λοιπόν ιδρυθεί ναός μέσα στο χώρο του ανώτατου δικαστηρίου, κάποιοι υποψήφιοι για προαγωγή ή ενδιαφερόμενοι για άλλη ευνοϊκή μεταχείριση (μετάθεση, τοποθέτηση στις Βρυξέλλες, συμμετοχή σε συμβούλια κ.λπ.) μπορεί να γίνουν τακτικοί «προσκυνητές» στο ναό και «συνομιλητές» ιερέων και μητροπολιτών! Οι κίνδυνοι υπονόμευσης της δικαστικής τάξης και της αμεροληψίας των δικαστών είναι και πάλι προφανείς.

Εξάλλου, η ίδρυση και λειτουργία ορθόδοξου ναού στο χώρο του ανώτατου δικαστηρίου θα αποτελούσε προνομιακή μεταχείριση του ορθόδοξου δόγματος, ασυμβίβαστη με την, κατά το Σύνταγμα και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ισότητα όλων των θρησκειών και δογμάτων. Η ιδιαίτερη αυτή μεταχείριση δεν μπορεί να δικαιολογηθεί ούτε από τη νεφελώδη και διαπιστωτική απλώς εξαγγελία περί «επικρατούσας» θρησκείας ούτε από την αριθμητική υπεροχή των ορθοδόξων.

Επιπλέον η κατασκευή και λειτουργία στο χώρο του ανώτατου δικαστηρίου ορθόδοξου ναού θα υπονόμευε, στα μάτια αλλοθρήσκων ή αλλοδόξων, που συμβαίνει να αντιδικούν με ναούς, μονές ή άλλα ορθόδοξα καθιδρύματα, τη δικαστική αμεροληψία του Αρείου Πάγου. Θα αντέβαινε άρα στο άρθρο 6 παρ.1 της ΕΣΔΑ και στη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Για τους λόγους αυτούς ελπίζεται ότι η ηγεσία της Δικαιοσύνης, πολιτική και δικαστική, θα αντισταθεί στην υλοποίηση του σχεδίου.

Προσθήκη: Το ίδιο κείμενο δημοσιεύτηκε ως επιστολή αναγνώστη στην εφημερίδα Καθημερινή, στις 3/7/2008


Γράφει ο Β. Κόκκινος στο επικριτικό άρθρο του ότι δικαιολογούνται οι εικόνες στις αίθουσες των δικαστηρίων, επειδή ο απελευθερωτικός αγώνας έγινε: «για του Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδος την ελευθερία». Ισχύει όμως εξ ίσου αυτό που έγραφε ο κατά πολύ αρμοδιότερος πατριάρχης Άνθιμος (Πατρική διδασκαλία): «Αδελφοί... κλείσατε τα αυτία σας και μη δώσετε καμμίαν ακρόασιν εις ταύτας νεοφανείς ελπίδας της ελευθερίας... που είναι εναντίαι εις τα ρητά της θείας γραφής και των αγίων αποστόλων, οπού μας προστάζουν να υποτασσόμεθα εις τας υπερεχούσας αρχάς, όχι μόνον εις τα επιεικείς αλλά και τας σκολιάς, δια να έχωμεν θλίψιν εις αυτόν τον κόσμον και να παραστήσωμεν καθαράς τω Χριστώ τας αισθήσεις ημών...»

Η χριστιανική πίστη και οι θείες γραφές επιτάσσουν λοιπόν υποταγή στον σουλτάνο. Θα μπορούσαμε γι' αυτό να αναρτήσουμε στις αίθουσες των δικαστηρίων ένα οθωμανικό φέσι, ίσως και μια εικόνα του σουλτάνου, όπως επιθυμούσε να τα δει στην Πόλη 400 χρόνια πριν ο καρατομηθείς Νοταράς. Υπάρχουν και πολλά άλλα παραδείγματα για να γίνει το άσπρο μαύρο και να πλαισιωθεί κατά το δοκούν κάθε αναχρονική επιλογή!

Επειδή δε το συγκεκριμένο απόφθεγμα «για του Χριστού την πίστη...» αποδίδεται στον Μακρυγιάννη, καλό είναι να θυμηθούμε ότι ο συγκεκριμένος έβαλε βόμβα για να ανατινάξει την «Εθνική Τράπεζα» της εποχής, επειδή του χαλούσε τις τοκογλυφίες. Ας βάλουμε λοιπόν και 2 μασούρια δυναμίτη, ως σύμβολο των δικαστηρίων! Θα είναι και τελείως διαφοροποιημένη η εικόνα μιας δικαστικής αίθουσας από εκείνη ενός παρεκκλησίου που μοιάζει τώρα!
(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)