Πήρε πάλι φόρα, επειδή...

νομίζει ότι ξεχάστηκαν τα βαβυλικά έργα του...

(Click)



















Διάλεξα το κατάλληλο χρώμα για το χαρτί, εννοείται! Παραπέμπω επίσης
στο πολύ καλό blog Insomnia pου αναφέρεται στα ίδια περίπου θέματα!

Διαπιστώνω σήμερα ότι τον άρπαξαν και τα κόμματα από τα μούτρα, τόσο το ΠΑΣΟΚ (με τον Πετράκη το παπαδοπαίδι), όσο και το ΚΚΕ που συχνά ταυτίζεται σε εθνικιστικές κραυγές μαζί του.

ΠΑΣΟΚ: Αυστηρό μήνυμα στον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο έστειλε χθες το ΠΑΣΟΚ για τις δηλώσεις που είχε κάνει πρόσφατα κατά του ΣΥΝ.

«Η Εκκλησία να μείνει απερίσπαστη στο πνευματικό της έργο χωρίς να παρεμβαίνει στις υποθέσεις του κράτους. Τη χώρα την κυβερνά ο λαός μέσω των δημοκρατικών του θεσμών και ο λαός επιλέγει τα κόμματα που θέλει να κατευθύνουν τις τύχες της κοινωνίας, είτε αυτό είναι το ΠΑΣΟΚ , η Ν.Δ., το ΚΚΕ, ο ΣΥΝ ή οποιοδήποτε άλλο», είπε ο Πέτρος Ευθυμίου.

Υπενθύμισε το θέμα των ταυτοτήτων και όπως είπε τότε το βαθύτερο ζήτημα που υπέκρυπτε εκείνη η υπόθεση ήταν το ερώτημα «ποιος κυβερνά αυτή τη χώρα».

ΚΚΕ: «Άθρησκοι είμαστε κι εμείς», απαντά η Αλέκα Παπαρήγα στις επιθέσεις του Χριστόδουλου εναντίον του ΣΥΝ.

Μιλώντας η γ.γ. του ΚΚΕ στον «102 Μ» της ΕΤ-3 παρατήρησε ότι ο αρχιεπίσκοπος «βέβαια έβαλε τους άθρησκους στο 2%-3%. Πιστεύω ότι είναι πολλοί περισσότεροι και ανήκουν σε όλα τα κόμματα. Δεν έχει σχέση η θρησκεία με την κομματική ένταξη. Νομίζω πως ο ΣΥΝ έδωσε πολύ μεγάλη σημασία στο να ταυτίσει την επίθεσή του μαζί του. Δικαίωμά του να απαντήσει».

Και πρόσθεσε: «Αισθανόμαστε ότι στρέφεται εναντίον ενός μεγάλου μέρους του λαού που έχει μια άλλη αντίληψη για την προέλευση της ζωής, αλλά όπως κι εμείς όλοι σεβόμαστε και την άλλη άποψη. Θεωρούμε ότι όχι μόνο δεν πρέπει να αναμειγνύεται η Εκκλησία στην πολιτική, αλλά πολύ περισσότερο να αποτελέσει στοιχείο επηρεασμού προς τις κάλπες. Αν θέλει ο κ. Χριστόδουλος, ας βάλει υποψηφιότητα».

.

Ξαρχάκος - Νταλάρας: Να με θυμάσαι

Η αρχαιότητα στην Ελλάδα μεταξύ 1000-750 π.Χ., II

(συνέχεια από α' μέρος)

Διαφορετικά από τον Αχιλλέα, ο Οδυσσέας είναι αναγκασμένος να εκτελεί και τεχνικά έργα για να ξεπεράσει τα προβλήματα κατά την επιστροφή του. Για να διαφύγει από τη νύφη Καλυψώ, η οποία τον κρατάει στο νησί της, ο Οδυσσέας κατασκευάζει ένα πλοίο. Στα σχετικά σημεία του έπους περιγράφει ο Όμηρος όλες τις διαδικασίες κατασκευής, από το κόψιμο των δέντρων και την επεξεργασία του ξύλου, μέχρι τη συναρμολόγηση του καταρτιού και την τοποθέτηση του πανιού. Ο Οδυσσέας γνωρίζει, εκτός από τις διαδικασίες κατασκευής και τη χρήση των εργαλείων, πράγμα που εξυπηρετεί μεν την οικονομία της διήγησης, δεν φαίνεται όμως να παραξενεύει τους ακροατές ή αναγνώστες του έργου εκείνης της εποχής.

Επίσης, κατά την επιστροφή του ήρωα στην Ιθάκη επιστρατεύονται οι χειρονακτικές ικανότητες για να αναγνωρίσει η Πηνελόπη τον άντρα της. Ο Οδυσσέας περιγράφει στη γυναίκα του, πώς αξιοποίησε μια παλιά ελιά ως πάσαλο για να στηρίξει σταθερά το κρεβάτι, πώς κατασκεύασε μόνος τις ξύλινες πόρτες του σπιτιού (ανάκτορο θα ήταν προφανώς), διακόσμησε τα έπιπλα με χρυσό, ασήμι και ελεφαντόδοντο... Όλες αυτές οι εργασίες περιγράφονται με διάφορες λεπτομέρειες και δείχνουν το επίπεδο επιδεξιότητας των τεχνιτών της εποχής αλλά και το επίπεδο κατανοήσεως του ακροατηρίου κατά την περιγραφή τεχνικών εργασιών.

Η τοποθέτηση του ποιητή απέναντι στον πολιτισμό φαίνεται από τη συνάντηση του Οδυσσέα, αφενός με τον απολίτιστο Κύκλωπα και αφετέρου με τους Φαίακες, εκπροσώπους της πόλης. Οι Κύκλωπες περιγράφονται ως (9, 107) «...εμπιστευόμενοι τους θεούς, ποτέ δεν σπέρνουν ή θερίζουν και ποτέ δεν καλλιεργούν τη γη ... Δεν έχουν νόμους και δημόσιες συναθροίσεις αλλά κατοικούν στις κορυφές ψηλών βουνών, καθένας δημιουργεί αυθαίρετα οικογένεια και δεν ενδιαφέρεται καθόλου για τους άλλους...» Προφανώς ο Κύκλωπας δεν είναι κανένα εξωγήινο πλάσμα κι ας περιγράφεται ως μονόφθαλμος, αλλά ένας συνηθέστατος άξεστος και απολίτιστος άνθρωπος, τον οποίο θα μπορούσε να συναντήσει κάποιος και στον 21^ο αιώνα.

Παραστάσεις της τύφλωσης του Κύκλωπα σε αγγεία

Ο Όμηρος θεωρεί την απουσία συστηματικής καλλιέργειας και τη διασκορπισμένη κατοίκηση στα βουνά ως έλλειψη πολιτισμού. Όλα αυτά μεταφράζονται σε απουσία τεχνικών δεξιοτήτων που χαρακτηρίζουν ένα ξένο λαό, π.χ. των Κυκλώπων. Η απουσία επαφής αυτών των απολίτιστων ανθρώπων με άλλους λαούς ανάγεται στην άγνοια της ναυπήγησης και της καλλιέργειας. Σε κάποιο σημείο της ομηρικής διήγησης σκέφτεται ο Οδυσσέας, πόσο καλά θα μπορούσε να αξιοποιηθεί το κλίμα και το έδαφος στη χώρα των Κυκλώπων, πόσο υψηλές αποδόσεις θα είχε μια καλλιέργεια και άλλα συναφή.

Σε αντίθεση με τις εμπειρίες του με τους Κύκλωπες, η χώρα των Φαιάκων προσφέρει στον Οδυσσέα μια σύγχρονη για την εποχή εικόνα, με λιμάνι και ναυτικά καταλύματα, πλακόστρωτη πλατεία και στο κέντρο ο ναός του Ποσειδώνα. Ακριβώς τα κτήρια προκαλούν το θαυμασμό του ταλαιπωρημένου επισκέπτη (7,43): «Με έκπληξη κοίταζε το λιμάνι και τα πλοία με ίδια κατασκευή και τους χώρους συναθροίσεως του λαού και τα οχειρωματικά τείχη, ψηλά και με μεγάλο μήκος, περιτριγυρισμένα με πασάλους, ένα θαύμα να τα βλέπεις». Ο Όμηρος περιγράφει μια πόλη που προηγείται των άλλων πόλεων με τα τεχνικά έργα της και της οποίας οι πολίτες ζουν με αφθονία και άνεση.

Στα ομηρικά έπη είναι διάσπαρτες περιγραφές εργασιών τεχνιτών διαφόρων ειδικοτήτων αλλά και συγκρίσεις του τρόπου ζωής των Ελλήνων με τη ζωή άλλων πολιτισμένων και απολίτιστων λαών. Πέρα απ' αυτά, υπάρχει επίσης ένα πλήθος από υποδείξεις για ευφυή αντιμετώπιση πολύπλοκων καταστάσεων ή άγνωστων φαινομένων. Για παράδειγμα, ο βασιλιάς Νέστωρ διαπιστώνει ότι στις αρματοδρομίες δεν παίζει ρόλο μόνο η ταχύτητα των αλόγων, αλλά πολύ περισσότερο η εξυπνάδα του οδηγού. Και συνεχίζει ο Νέστωρ, μιλώντας προς το νεαρό οδηγό της άμαξας Αντίλοχο, γενικεύοντας την κουβέντα, ότι αυτό ισχύει για κάθε τεχνική δραστηριότητα (23, 315): «...Η περίσκεψη βοηθάει τον ξυλοκόπο περισσότερο από τη δύναμη, μόνο με περίσκεψη μπορεί ο πλοηγός να οδηγήσει στη σκοτεινή θάλασσα σίγουρα το σκάφος, το οποίο παρασύρεται από τους ανέμους». Το μήνυμα του ποιητή είναι σαφές: δεν αρκεί η χειρονακτική επιδεξιότητα, αλλά χρειάζεται και η ευφυής προσέγγιση κάθε προβλήματος.

Για μία σημαντική περίοδο μετά το έτος 1000 π.Χ. καταγράφουν τα ομηρικά έπη την αντίληψη και την αντιμετώπιση της τεχνικής από τους Έλληνες. Την ίδια αυτή εποχή και σε εποχές κακής αγροτικής εσοδείας, οι συγκροτημένες πόλεις βρίσκονταν στην ανάγκη να στείλουν μέρος του πληθυσμού σε άλλα μέρη για να επιβιώσουν. Οι νέοι οικισμοί των μεταναστών βρίσκονταν συνήθως σε παραλιακές ζώνες, τόσο επειδή αυτές ήταν εύφορες, όσο και επειδή έτσι διατηρούνταν μέσω της ναυσιπλοΐας οι επαφές με την πατρική γη. Τα εμπορικά ενδιαφέροντα έπαιζαν σ' αυτή την πρώιμη φάση δευτερεύοντα ρόλο.

Στα χρόνια από τα μέσα του 8^ου π.Χ. αιώνα ιδρύθηκαν έτσι, συνήθως υπό την ηγεσία κάποιων αριστοκρατών, οικισμοί που εξελίχθηκαν σε πόλεις, αρχικά στη Σικελία (Νάξος, Συρακούσες, Ακράγας) και στη νότια Ιταλία (Κύμη, Σύβαρις, Ρήγιον, Κρότων, Τάραντας), στη συνέχεια δε στις μεσογειακές ακτές της σημερινής Γαλλίας (Μασαλία), στη βόρεια Αφρική (Κυρήνη) και στον Πόντο. Οι πόλεις αυτές ονομάζονταν αποικίες, ήταν αυτόνομες στην πολιτική και οικονομική λειτουργία τους, διατηρούσαν όμως στενή επαφή με τις πόλεις προελεύσεως (μητροπόλεις).

Οι συνθήκες εξουσίας στην ανατολική Μεσόγειο δεν επέτρεπαν την ίδρυση ελληνικών αποικιών στις ακτές της Παλαιστίνης και της Αιγύπτου. Υπήρχαν όμως σημαντικές αποστολές με αρμοδιότητα στη διεκπεραίωση του εμπορίου. Στα χρόνια του Φαραώ Ψαμμήτιχου Ι (664-610 π.Χ.) αναφέρονται Έλληνες εμπορικοί αντιπρόσωποι στην Αίγυπτο. Στον πρώιμο 6^ο αιώνα π.Χ. αναφέρονται μάλιστα και Έλληνες μισθοφόροι που πολέμησαν ενάντια στο βασίλειο της Νουμιδίας. Η παρουσία των Ελλήνων σ' αυτό το χώρο προκύπτει από επιγραφές που άφησαν οι ίδιοι στο ιερό του Αμπού Σιμπέλ. Γενικότερα, η Αίγυπτος ασκούσε μεγάλη έλξη στους Έλληνες και περί τον 6^ο π.Χ. αιώνα ο Φαραώ Άμασις εγκατέστησε πολλούς από αυτούς τους μετανάστες στη Μέμφιδα.

(Η ιστορική συνέχεια περιγράφεται συνοπτικά εδώ!)

(Stelios Frangopoulos, Στέλιος Φραγκόπουλος)

Anna Chromy II

Υπαίθρια έκθεση γλυπτών στο Μουσείο

(click)

Η αρχαιότητα στην Ελλάδα μεταξύ 1000-750 π.Χ., I

Επειδή κατά τους αιώνες μέχρι το 1000 π.Χ. δεν υπήρχαν στην Ανατολή αξιόλογες δυνάμεις που θα ήθελαν ή θα μπορούσαν να επιβληθούν στον ελλαδικό χώρο, διαπιστώνεται μια σταδιακή εξάπλωση ελληνικών φύλων στα παράλια της Μικράς Ασίας. Έτσι μετετράπη με την πάροδο των αιώνων το Αιγαίο, το οποίο στα νότια οριοθετείται από τη Ρόδο, την Κάρπαθο και την Κρήτη, σε ελληνική θάλασσα. Αυτή η κυριαρχία αμφισβητήθηκε συστηματικά από τους Πέρσες περίπου 500 χρόνια αργότερα και καταλύθηκε, αρχικά από τους Ρωμαίους μετά από περίπου 9 αιώνες και από τους Οθωμανούς μετά από 2.500 χρόνια. Οι Έλληνες έμειναν στη Μικρά Ασία από την Αρχαιότητα συνεχώς, επί περίπου 3.000 χρόνια, μέχρι το 1922, οπότε ηττήθηκε το νεοελληνικό κράτος κατά τη λεγόμενη μικρασιατική εκστρατεία και εκδιώχθηκαν οι ελληνόφωνοι πληθυσμοί.

Η «κατάκτηση» του Αιγαίου από τους ελληνικούς πληθυσμούς οδήγησε, σε συνδυασμό και με τον ελληνόφωνο πληθυσμό της Κύπρου, σε επαφές και ανταλλαγές, εμπορικές, πολιτισμικές αλλά και βιολογικές με τους ευημερούντες λαούς της Μικράς Ασίας και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής. Η ευκαιρία των επαφών και ανταλλαγών, χωρίς αυτοί οι λαοί να απειλούν πολιτικά ή στρατιωτικά την ανεξαρτησία του ελληνικού χώρου, οδήγησε σε μια σταδιακή άνοδο του πολιτισμικού και οικονομικού επιπέδου των Ελλήνων εκείνης της εποχής.

Αγαλματίδια μυκηναϊκών θεοτήτων. Eίναι ενδιαφέρουσα
η ομοιότητά τους με αντίστοιχα σουμερικά.

Η αφομοίωση και επεξεργασία των ξένων επιδράσεων δεν έγινε με καταναγκασμό αλλά με τη θέληση των ίδιων των αποδεκτών και επιλεκτικά. Έτσι αποκτήθηκαν σταδιακά τέτοιες και τόσες τεχνικές και καλλιτεχνικές ικανότητες ώστε με την πάροδο του χρόνου να αποδεσμευτούν οι «μαθητές» από τους «δασκάλους» και στην πορεία να τους υπερκεράσουν σε εφευρετικότητα και δημιουργικότητα.

Αυτές οι διεργασίες πολλών αιώνων ενσωματώθηκαν στις μυθοπλασίες του ελληνικού πολιτισμού (Ελληνική Μυθολογία), στις οποίες παίζουν σημαντικό ρόλο οι τεχνικές εφαρμογές, ήδη απ' την πρώτη ώρα της «Δημιουργίας». Ο προμηθεϊκός μύθος (Πλάτων, Πρωταγόρας, 321γ) είναι αποκαλυπτικός: οι θεϊκές δυνάμεις συνειδητοποιούν την αβλεψία τους (άνθρωπος αδύναμος, γυμνός, άστεγος), και την διορθώνουν δωρίζοντας «έντεχνον σοφίαν» (=τεχνογνωσία) μέσω της Αθηνάς και «πύρ» (=ενέργεια) μέσω του Ηφαίστου.

Τα ομηρικά έπη

Τα δύο μεγάλα έργα του Ομήρου, η Ιλιάς και η Οδύσσεια, αποτελούν δύο από τα σημαντικότερα επικά έργα του παγκόσμιου πολιτισμού. Ο Όμηρος, ένα θρυλικό πρόσωπο του αρχαίου κόσμου, έζησε περί το 700 π.Χ. και λέγεται ότι περιόδευε ως ραψωδός στις αυλές αξιωματούχων στα δυτικά παράλια της Μικράς Ασίας (Ιωνία), κάποιες πληροφορίες αναφέρουν δε ότι ήταν τυφλός. To χρονικά πρώτο έπος του Ομήρου, η Ιλιάς, αποτελείται από περίπου 16.000 στίχους και αναφέρεται στις τελευταίες πενήντα μία (51) αποφασιστικής σημασίας ημέρες του πολέμου της Τροίας, ο οποίος συνολικά διήρκεσε, σύμφωνα με το μύθο, 10 χρόνια.

Το δεύτερο έπος, η Οδύσσεια, αποτελείται από περίπου 12.000 στίχους και περιγράφει τις επίσης δεκαετούς διάρκειας περιπλανήσεις του βασιλιά της Ιθάκης, Οδυσσέα, κατά τη μετάβαση από την Τροία που είχε αλωθεί, στην πατρίδα του. Όμως, γλωσσολογικές και πολιτισμικές μελέτες δείχνουν ότι τα δύο έπη δεν πρέπει να έχουν γραφτεί από τον ίδιο συγγραφέα. Συγκεκριμένα, το πρώτο, η Ιλιάς, αποδίδεται στον Όμηρο, ο οποίος πιθανόν να συνένωσε και επεξεργάστηκε παλαιότερα μικρά έπη. Το δεύτερο, η Οδύσσεια, αποδίδεται σε άλλο, άγνωστο συγγραφέα, περίπου μια γενιά νεώτερο του Ομήρου, ο οποίος ίσως επεξεργάστηκε και βελτίωσε ένα προϋπάρχον μικρότερο έπος.

Επειδή το λογοτεχνικό μέρος των ομηρικών κειμένων διδάσκεται στα σχολεία, ας περιγράψουμε εδώ την αντίληψη που έχει καταγραφεί σ' αυτά, όσον αφορά στις δημιουργικές ικανότητες των Ελλήνων της εποχής και, συγκριτικά με αυτούς, άλλων γειτονικών λαών. Αυτές οι αναφορές και περιγραφές του Ομήρου ή του όποιου συντάκτη αυτών των έργων, πρέπει βέβαια να συνδυαστούν και συσχετιστούν με τα ευρήματα, τα οποία τελικά αποτελούν και το μόνο ασφαλές τεκμήριο.

Ένα σημαντικό πρόβλημα σχετίζεται με τη χρονολόγηση των αναφορών του Ομήρου: εκτιμάται ότι τα γεγονότα που περιγράφονται στα δύο έπη εκτυλίσσονται περί τον 8^ο αιώνα π.Χ., δηλαδή στο τελείωμα των λεγόμενων «σκοτεινών αιώνων» και στην εποχή της νεότερης πολιτισμικής ανόδου των Ελλήνων. Είναι όμως πιθανόν, πολλά στοιχεία των έργων να είναι αποσπασμένα από άλλες, παλαιότερες ή και σύγχρονες του συγγραφέα εποχές. Ο διαχωρισμός και ταξινόμηση αυτών των πληροφοριών είναι μια πολύ επίπονη εργασία των Ιστορικών, η οποία δεν είναι δυνατόν να εκτελεστεί από μελετητές που ενδιαφέρονται μόνο για ένα υποσύνολο των αναφορών (εδώ των τεχνολογικών) σ' εκείνες τις εποχές.

Οι σημαντικότεροι συσχετισμοί του ομηρικού κειμένου με τεχνικά θέματα αφορούν στο γεωργικό τομέα και κυρίως στην εκτροφή ζώων. Σε πολλά σημεία περιγράφεται η βοσκή μεγάλων κοπαδιών αιγοπροβάτων και βοοειδών σε υψίπεδα ή σε παραλιακές περιοχές, καθώς επίσης η εκτροφή αρνιών και μοσχαριών σε οικιακές αυλές. Πέρα από αυτά, συχνά περιγράφονται το όργωμα, η σπορά και ο θερισμός δημητριακών. Σε πολλά σημεία εστιάζει δε ο ποιητής την προσοχή του, όχι στη δραστηριότητα των ανθρώπων, αλλά στον κόπο των ζώων. Έτσι στην ωδή (13,703) γίνεται αναφορά σε δύο κοκκινωπούς ταύρους που σέρνουν το δυνατό αλέτρι στο έδαφος και ο ιδρώτας κυλάει από τις ρίζες των κεράτων τους... Ή στην ωδή (5,499) όπου περιγράφεται ο διαχωρισμός των σπόρων από τα σκύβαλα κατά το λίχνισμα, πράγμα που υλοποιείται, όπως γράφει ο ποιητής, με την παρέμβαση μιας θεάς. Όπου δεν επαρκούν οι γνώσεις για την εξήγηση ενός φυσικού φαινομένου ή μιας τεχνικής διεργασίας, εισάγεται ένα πνεύμα ή ένας θεός για να βοηθήσει στην ερμηνεία.

Από τις χειρονακτικές εργασίες που περιγράφει ο Όμηρος δεσπόζουν αυτές του μαραγκού, ο οποίος είναι αρμόδιος για τη ναυπηγική, την κατασκευή αμαξών και της στέγης οικοδομών. Σ' αυτό το πλαίσιο περιγράφονται επίσης τα εργαλεία των τεχνιτών και ο τρόπος χρήσης τους, όπως ο πέλεκυς, το δράπανο κ.ά. Για παράδειγμα, στην ωδή (15,410) περιγράφεται η επιδεξιότητα του μάστορα να τοποθετεί ζυγιασμένα τα καδρόνια του σκάφους, πράγμα που οφείλεται στη διδασκαλία της Αθηνάς. Εκτός του μαραγκού και ο σιδεράς έχει την τιμητική του, καθώς «σβήνει» το πυρακτωμένο μέταλλο σε κρύο νερό. Η σκλήρυνση (βαφή) του σιδήρου ήταν λοιπόν γνωστή ήδη στους ομηρικούς χρόνους...

Η συνεχής σύγκριση στην Ιλιάδα των πολεμικών ενεργειών μπροστά στο τείχος της Τροίας με χειρονακτικές επαγγελματικές δραστηριότητες, δηλώνει ότι το ακροατήριο του ποιητή ενδιαφέρεται γι' αυτές τις συγκρίσεις και γνωρίζει επαρκώς τα διάφορα αγροτικά και τεχνικά επαγγέλματα και τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται κάθε φορά. Στη 18^η ωδή περιγράφεται η κατασκευή της πανοπλίας του Αχιλλέα από τον Ήφαιστο. Η εργασία του ολύμπιου θεού περιγράφεται ρεαλιστικά, σαν να επρόκειτο για ένα γνωστό επιδέξιο σιδερά. Μάλιστα, οι κατασκευές από τα θεϊκά χέρια έχουν και απρόσμενες ιδιότητες: Στην ωδή (18,372) περιγράφεται πώς 20 τρίποδα που κατασκευάζει ο Ήφαιστος, εφοδιασμένα με χρυσές ρόδες, κινούνται αυτοδύναμα...

Αναπαράσταση της σφυρηλάτησης της ασπίδας του Αχιλλέα, αριστερά
κάτω η περικεφαλαία, δεξιά κάτω ο θώρακάς του.

Μόνο με το αποτέλεσμα του τεχνικού έργου του, μια πανοπλία που κάνει το χρήστη της περίπου ακατανίκητο, διαφοροποιείται ο θεός από τον άνθρωπο και δεν χρειάζεται άλλες επινοημένες ιδιότητες. Κι ενώ ο Αχιλλέας δεν μπόρεσε να πολεμήσει εναντίον του Έκτορα, ο οποίος είχε προ ολίγου σκοτώσει τον επιστήθιο φίλο του Αχιλλέα, τον Πάτροκλο, μόλις ο Ήφαιστος ετοίμασε την πανοπλία, απέκτησε ο ήρωας δυνάμεις και θάρρος και παρουσιάστηκε στη μάχη. Πέρα από τη γλαφυρότητα της ιστορίας, αυτό που ενδιαφέρει εδώ είναι ότι ο πολεμιστής στηρίζεται στον τεχνίτη για να μπορέσει να επιτελέσει την αποστολή του. Ο φόβος και ο τρόμος που προκαλεί η εμφάνιση του Αχιλλέα στο πεδίο της μάχης οφείλεται κυρίως στην πανοπλία που φοράει και στα όπλα που κρατάει.

(συνεχίζεται)

(Stelios Frangopoulos, Στέλιος Φραγκόπουλος)

Anna Chromy I

Υπαίθρια έκθεση γλυπτών στο Μουσείο

(click)

Bertrand Russell (1872-1970)

(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)

Ο Μπέρτραντ Ράσελ γεννήθηκε στις 18 Μαΐου 1872 στο Trelleck/ Monmouth της Ουαλίας. Οι γονείς του, Τζων και Κέιτ 'Αμπερλυ, ήταν γνωστοί προοδευτικοί φιλελεύθεροι της βικτωριανής εποχής. Ο παππούς του, Λόρδος Τζων Ράσελ, ήταν εκείνος που επισκέφτηκε το 1814 κατ' εντολή της βρετανικής κυβερνήσεως τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη στην εξορία και έγινε αργότερα υπουργός των εξωτερικών και δύο φορές πρωθυπουργός της βασίλισσας Βικτωρίας. Αυτός ο παππούς έμεινε στην ιστορία για το «Reform Bill» - εκλογικό νόμο που περιόριζε τα πολιτικά προνόμια των αριστοκρατών. Το γενεαλογικό δένδρο των Ράσελ είναι ριζωμένο στον ανανεωτισμό των Whigs και ξεκινάει με τον Λόρδο Ουίλιαμ Ράσελ, ο οποίος εκτελέστηκε το 1683 επειδή πήρε μέρος σε απόπειρα κατά των Στιούαρτ. 'Οταν ο Μπέρτραντ Ράσελ ήταν 3 ετών, πέθαναν οι γονείς του και γι' αυτό ανατράφηκε, μαζί με το μεγαλύτερο αδελφό του Φρανκ, από τον παππού και τη γιαγιά του.

....

Το περιβάλλον, στο οποίο πέρασε τα παιδικά και νεανικά του χρόνια ήταν μεν εύπορο αλλά απομονωμένο. Ο Ράσελ εξελίχθηκε καταρχήν σε ένα εσωστρεφή έφηβο που καταβρόχθιζε βιβλία κάθε είδους, κυρίως φιλοσοφικά. Από γραπτά του των πρώτων νεανικών χρόνων που διασώθηκαν σε διάφορα συρτάρια και ντουλάπια, προκύπτει ότι ο Ράσελ αντιμετώπιζε με σκεπτικισμό κάθε θρησκευτικό δόγμα, κάτι που δεν ήταν σύνηθες στη συντηρητική βικτωριανή κοινωνία. Δεν πήγε συστηματικά σε πρωτοβάθμιο και δευτεροβάθμιο σχολείο, αλλά διδάχθηκε τα απαραίτητα από ιδιωτικούς δασκάλους. Όταν ήταν 11 χρονών έμαθε από τον αδελφό του την Ευκλείδεια Γεωμετρία. Όπως έγραψε ο ίδιος αργότερα, εκείνο που τον προβλημάτιζε ήταν η «τυφλή αποδοχή» των αξιωμάτων. Αργότερα αντιμετώπισε τη σημασία τους στα πλαίσια της Μαθηματικής Λογικής.

Στα χρόνια των σπουδών του στο Καίμπριτζ (1890-94) γνωρίστηκε με μία παρέα εξ ίσου ευφυών συμφοιτητών του, με τους οποίους είχε, ίσως για πρώτη φορά στη ζωή του, τη δυνατότητα να ανταλλάσσει απόψεις για τη ζωή και την κοινωνία. Διαπίστωσε δε, όπως γράφει ο ίδιος στα απομνημονεύματά του, ότι και η παρέα του είχε όμοιες ιδέες με αυτόν για τα θρησκευτικά και κοινωνικά θέματα της εποχής. Οι καθηγητές παρατηρούσαν ότι ο Ράσελ ήταν στα κείμενά και τους λόγους του υπερβολικά σύντομος. Αργότερα εκτιμήθηκε ιδιαίτερα αυτή η ικανότητά του να αναπτύσσει, ακόμα και πολύπλοκα επιστημονικά θέματα, με συντομία στην έκφραση και σαφήνεια στο περιεχόμενο. Το 1894 παντρεύτηκε την 'Αλις Σμιθ, παρά τις αντιδράσεις της οικογένειάς του, γιατί η νύφη ήταν γνωστό επαναστατικό πνεύμα, ταγμένη στον αγώνα για τα γυναικεία δικαιώματα. Η αποστολή του Ράσελ σε διπλωματική θέση στο Παρίσι για να διακόψει τη σχέση του με την Σμιθ δεν έφερε το ποθούμενο στην οικογένειά του αποτελέσματα. Ο γάμος αυτός διήρκεσε 16 χρόνια.

Στο Βερολίνο που επισκέφτηκε o Ράσελ το 1894 για να σπουδάσει Πολιτικές και Οικονομικές Επιστήμες συνέλαβε την ιδέα, σ' ένα περίπατο στο Tiergarten, όπως έγραψε αργότερα, να συγγράψει δύο σειρές βιβλίων, μία για τη Φιλοσοφία των Φυσικών Επιστημών και μία για Κοινωνικά και Πολιτικά Θέματα. Το 1896 κυκλοφόρησε το βιβλίο του για τη Γερμανική Σοσιαλδημοκρατία.

Η αποφασιστική καμπή στην επιστημονική δραστηριότητά του ήρθε το 1900 σ' ένα διεθνές συνέδριο Φιλοσοφίας στο Παρίσι, όπου γνωρίστηκε με τον Πεάνο, αυθεντία στον τομέα της Λογικής και στη συνέχεια μελέτησε τις δημοσιεύσεις του. Όπως έγραψε αργότερα ο Ράσελ, ο Peano «μου άνοιξε τα μάτια για την αναγωγή των Μαθηματικών στη Λογική». Από μία δημοσίευση του Πεάνο κατέληξε ο Ράσελ στο έργο του Φρέγκε, ο οποίος είχε κάνει σημαντικά βήματα στον τομέα της Μαθηματικής Λογικής και της Θεωρίας των Αριθμών. Το 1903 δημοσιεύει ο Μπ. Ράσελ το βιβλίο του «The Principles of Mathematics», το οποίο παραμένει και σήμερα σταθμός στην ιστορία των Μαθηματικών. Το 1937, όταν κυκλοφόρησε η δεύτερη έκδοση αυτού του βιβλίου, έγραψε στον πρόλογό του: «Δεν βλέπω κανένα λόγο να τροποποιήσω τη βασική αντίληψή μου ότι Μαθηματικά και Λογική είναι ταυτόσημα».

Για να προκύψει αυτή η ταυτότητα Μαθηματικών και Λογικής, έπρεπε να οικοδομηθεί η Λογική εκ νέου. Για το σκοπό αυτό συνεργάστηκε ο Ράσελ με τον παλιό δάσκαλό του Γουάιτχεντ, με τον οποίο παρουσίασε το νέο σύστημα Λογικής στο βιβλίο «Principia Mathematica». Επειδή ο Γουάιτχεντ είχε σημαντικές διδακτικές υποχρεώσεις, έπεσε ο μεγάλος φόρτος δουλειάς στον Ράσελ. Μεταξύ 1907 και 1910, έγραψε αργότερα ο ίδιος, δούλευε καθημερινά 10-12 ώρες για να ολοκληρώσει το έργο. Ο πρώτος τόμος του κυκλοφόρησε το 1910 και συνέπεσε περίπου με το διαζύγιό του. Μέχρι το 1913 κυκλοφόρησαν και οι επόμενοι δύο τόμοι. Χαρακτηριστικό είναι ότι, επειδή ο εκδοτικός οίκος (Cambridge University Press) εκτιμούσε ως πολύ υψηλό το κόστος εκδόσεως και ελάχιστα τα πιθανά έσοδα, υποχρέωσε τους συγγραφείς να συμμετάσχουν στα έξοδα. 'Ετσι συνέβαλε καθένας τους με 50 λίρες για ένα έργο που απετέλεσε τον προσωρινά τελευταίο σταθμό στην επιστήμη της Λογικής από την εποχή του Αριστοτέλη! Το 1910 ανέλαβε ο Ράσελ διδασκαλία με πενταετή θητεία στο Trinity College του Καίμπριτζ. Το 1912 κυκλοφόρησε το μέχρι σήμερα καλύτερο αγγλόφωνο έργο εισαγωγής στη φιλοσοφία με τίτλο «The Problems of Philosophy».

Παράλληλα με τα Μαθηματικά δεν έλειψαν όμως και άλλες δραστηριότητες του Ράσελ, όπως η δημοσίευση διαφόρων βιβλίων, διαλέξεις σε Πανεπιστήμια πάνω στα τρέχοντα επιστημονικά θέματα, αλλά και για αμφιλεγόμενα κοινωνικά και πολιτικά θέματα της καθημερινής ζωής κ.ά. Ιδιαίτερα σημαντική από αυτές τις παράλληλες δραστηριότητες ήταν η συμμετοχή στον προεκλογικό αγώνα του 1907, ο οποίος είχε για κεντρικό σύνθημα τα εκλογικά δικαιώματα για τις γυναίκες. Για να μην νομιστεί δε ότι επρόκειτο για ακαδημαϊκές διαφωνίες, οι αντίπαλοι της γυναικείας ψήφου κατέβαιναν στις συγκεντρώσεις των υποστηρικτών με ρόπαλα και τσουβάλια γεμάτα με αρουραίους. Την κατάλληλη στιγμή άφηναν ελεύθερους τους αρουραίους που έτρεχαν πανικόβλητοι ανάμεσα στα πόδια των γυναικών και στη συνέχεια κτυπούσαν τους συγκεντρωμένους με τα ρόπαλα. Ο Ράσελ περιγράφει στα απομνημονεύματά του διάφορους ξυλοδαρμούς, στους οποίους αναγκάστηκε να πάρει μέρος. Όλες αυτές οι παράλληλες δραστηριότητες έφεραν τον Ράσελ κοντά σε διάσημες προσωπικότητες, όπως τους Μάραιυ, Λώρενς, Βίτγκενστάιν, Έλιοτ και Κόνραντ. H σύνδεση του Ράσελ με αυτά τα πρόσωπα ήταν ιδιαίτερα θερμή, αλλά όχι πάντα χωρίς προβλήματα, τα οποία συχνά κυκλοφορούσαν με μορφή ανεκδότων.

Ένα κοινωνικά και πολιτικά δραστήριο άτομο, όπως ο Ράσελ, δεν ήταν δυνατόν να μείνει ασυγκίνητο μπροστά στο δράμα του α' παγκόσμιου πολέμου. Ενός πολέμου τελείως παράλογου και περιττού, ο οποίος ξεκίνησε για να ικανοποιήσει πρόσκαιρες σκοπιμότητες και να κλείσει λογαριασμούς του προηγούμενου αιώνα, αλλά κατέληξε σε ένα γιγάντιο σφαγείο ανθρώπων και ιδεών. Ο Ράσελ ξεκίνησε εκστρατεία για τα δικαιώματα των αρνητών στρατεύσεως, οι οποίοι απειλούνταν με την ποινή του θανάτου. Το 1916 κυκλοφόρησε ο Έρνεστ Έβερετ, αρνητής στρατεύσεως ο ίδιος, ένα αντιπολεμικό κείμενο. Ο Ράσελ δήλωσε ότι αυτός ο ίδιος ήταν ο συγγραφέας του κειμένου, με αποτέλεσμα να καταδικαστεί σε χρηματικό πρόστιμο, αλλά και να απολυθεί από το Trinity College, όπου δίδασκε.

O υπερασπιστικός λόγος του Ράσελ στο δικαστήριο αποτελεί και σήμερα ακόμα ένα ύμνο στην ειρήνη και στο δικαίωμα κάθε ανθρώπου να αρνηθεί για λόγους συνειδήσεως να πολεμήσει. Η δημοσίευση αυτού του λόγου απαγορεύτηκε αρχικά στη Μ. Βρετανία, αλλά επετράπη μετά τον πόλεμο. To αμερικάνικο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία και προσέφερε στον Ράσελ μία θέση καθηγητή. 'Ομως η βρετανική κυβέρνηση αρνήθηκε να του χορηγήσει διαβατήριο. Το 1918 καταδικάστηκε ο Ράσελ σε φυλάκιση 6 μηνών για «προσβολή συμμάχων», επειδή διατύπωσε σε άρθρο του το φόβο ότι τα αμερικανικά στρατεύματα που έφτασαν στην Ευρώπη περί το τέλος του πολέμου, θα χρησιμοποιούνταν για καταστολή εργατικών ταραχών στην Αγγλία και τη Γαλλία. O μεγάλος Μαθηματικός «αξιοποίησε» την παραμονή του στη φυλακή γράφοντας το βιβλίο «Introduction to Mathematical Philosophy» και ξεκινώντας τη συγγραφή του «The Analysis of Mind».

Το 1919 έλαβε ο Ράσελ μία επιστολή από τον Βίτγκενστάιν (τον οποίο γνώριζε ήδη από το 1912 ως μαθητή στο Καίμπριτζ), με την οποία τον πληροφορούσε ότι βρισκόταν ως αυστριακός αξιωματικός σε ιταλική αιχμαλωσία. Συνημμένα στο γράμμα του έστελνε δε ένα χειρόγραφό του για σχολιασμό. Επρόκειτο για το περίφημο έργο του Βίτγκενστάιν «Tractatus logico- philosophicus». Το έργο αυτό δημοσιεύτηκε το 1921.

Το έτος 1920 επισκέπτεται ο Ράσελ με μία ομάδα του βρετανικού εργατικού κόμματος την επαναστατημένη Ρωσία. Ο ενθουσιασμός του για κάθε ανανέωση ήταν μεγάλος, αυτό όμως που συνάντησε δεν τον έκανε ιδιαίτερα αισιόδοξο. Οι κριτικές παρατηρήσεις του για την εικόνα που αποκόμισε κατατέθηκαν στο βιβλίο του «The Practice and Theory of Bolshevism». Μετά την επιστροφή του από τη Ρωσία δέχθηκε μία θέση επισκέπτη καθηγητή στο Πεκίνο, όπου πέρασε εννέα μήνες του έτους 1921. Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του χρόνου βρισκόταν όμως στο νοσοκομείο για να συνέλθει από τις αλλεπάλληλες ασθένειες που τον έπληξαν. Σ' αυτό το διάστημα κυκλοφόρησε από Ιάπωνες δημοσιογράφους η φήμη ότι ο Ράσελ πέθανε (ήταν ήδη 49 ετών). 'Eτσι, όταν ο μεγάλος φιλόσοφος συνήλθε από την αρρώστια του, είχε το μακάβριο προνόμιο να διαβάσει νεκρολογίες που δημοσίευσαν διάφορες ευρωπαϊκές εφημερίδες - όχι πάντα ευνοϊκές για το άτομό του.

Από τους σημαντικότερους αγνωστικιστές στην ιστορία του πολιτισμού, ο Ράσελ έπρεπε να απαντήσει στο ερώτημα, όταν επέστρεψε στην Αγγλία από την παραμονή του στην Κίνα, αν αληθεύει η πληροφορία ότι, όταν κόντεψε να πεθάνει στο νοσοκομείο, είχε δηλώσει ότι γίνεται πλέον πιστός στο χριστιανισμό. Για όλους τους μεγάλους αντιπάλους του εκκλησιαστικού μηχανισμού κυκλοφορούσαν παλιά, ίσως κυκλοφορούν και σήμερα ακόμα, ιστορίες ότι λίγο πριν πεθάνει «έγινε πιστός», οπότε αυτό θα έπρεπε να εντυπωσιάσει το κυρίως αμόρφωτο ακροατήριο του κάθε προπαγανδιστή. Ο Ράσελ που γνώριζε ανάλογο περιστατικό με τον Μπέρναρ Σώ, δήλωσε ενώπιον δημοσιογράφων ότι, τις ώρες του μεγάλου πυρετού και του βήχα, πρέπει να πέταγε διάφορες βρισιές φωναχτά, τις οποίες η καλόγρια-νοσοκόμα που τον φρόντιζε στο κινέζικο νοσοκομείο, φαίνεται να εκλάμβανε ως προσευχές και επικλήσεις.

Το 1927 ίδρυσε ο Ράσελ ένα ιδιωτικό σχολείο για να υλοποιήσει δικές του ιδέες για την εκπαίδευση. Στο σχολείο αυτό θα πήγαιναν και τα δύο παιδιά του που γεννήθηκαν το 1921 και 1923. Τα χρόνια αυτά που πέρασε ως οικογενειάρχης και σχολάρχης αξιοποίησε ο Ράσελ και για τη συγγραφική του δραστηριότητα. Μεταξύ 1921 και 1931 κυκλοφόρησαν 15 βιβλία του, όλα με παγκόσμια εμβέλεια και με διαφορετικό κάθε φορά θέμα: Από κοινωνικά προβλήματα, μέχρι νέες επιστημονικές αντιλήψεις και φιλοσοφικά θέματα. Μερικοί από τους τίτλους: «The ABC of Atoms», «The ABC of Relativity», «Marriage and Morals», «The Conquest of Happiness». Ενδιάμεσα πραγματοποίησε 4 επισκέψεις για διαλέξεις στις ΗΠΑ. Το 1923 πέθανε ο μεγαλύτερος αδελφός του και ανακηρύχθηκε ο ίδιος αυτοδικαίως Λόρδος. Η πρώτη του παρουσία στη Βουλή των Λόρδων ('Ανω Βουλή) έγινε όμως το 1937, πράγμα που δείχνει ότι ουδόλως τον ενδιέφερε η κληρονομημένη πολιτική θέση αλλά μόνο η νομιμοποιημένη από τη λαϊκή ψήφο. Τα έτη 1922 και 1923 ήταν ανεξάρτητος υποψήφιος του Εργατικού Κόμματος στην εκλογική περιφέρεια του Τσέλσυ. 'Εχασε και τις δύο εκλογές. Το 1935 χώρισε από τη δεύτερη σύζυγό του σε ηλικία 63 ετών.

Η άνοδος του εθνικο-σοσιαλισμού στη Γερμανία οδήγησε τον Ράσελ σε νεώτερη δραστηριοποίησή του. Έγραφε καυστικά άρθρα ενάντια στο φαινόμενο του φασισμού και ρατσισμού και προέβλεπε ξέσπασμα πολέμου, αν δεν ελέγχονταν ειρηνικά οι αντιθέσεις. Η υπεράσπιση του υπέρτερου αγαθού της ειρήνης τον υποχρέωνε να υποστηρίξει το σύμφωνο του Μονάχου (Τσάμπερλαιν - Χίτλερ) που αποτελούσε ουσιαστικά υποχώρηση της Δύσης έναντι του Χίτλερ. 'Ενα χρόνο μετά την έναρξη του πολέμου αντελήφθη ότι κάθε φιλειρηνική προσπάθεια ήταν ασήμαντη μπροστά στη δύναμη των πολεμικών μηχανισμών και στον κίνδυνο που σήμαινε για τον ευρωπαϊκό πολιτισμό η επικράτηση του ναζισμού.

Με την τρίτη σύζυγό του, Πατρίσια Σπένσερ, πήγε το 1938 στις ΗΠΑ ως καθηγητής σε διάφορα Πανεπιστήμια. Το 1940 του προσφέρθηκε θέση καθηγητή στο City College of New York, θέση η οποία ανακλήθηκε, επειδή θεωρήθηκε ότι η ηθική του Ράσελ δεν ταίριαζε με τους στόχους της αμερικάνικης παιδείας! Στη συνέχεια αντιμετώπισε ο μεγάλος φιλόσοφος ένα γενικότερο μποϋκοτάζ από τα Πανεπιστήμια των ΗΠΑ, με αποτέλεσμα να βρεθούν, αυτός και η οικογένειά του, σε δεινή οικονομική κατάσταση, Μία θέση για διδασκαλία της Ιστορίας της Φιλοσοφίας του Barnes Foundation οδήγησε και πάλι σε συγκρούσεις, λόγω του περιεχομένου της διδασκαλίας του. Μετά από δύο χρόνια ακολούθησε απόλυση από τη θέση του καθηγητή και δίκη λόγω πλημελούς ανταποκρίσεως στα καθήκοντά του. Ο Ράσελ κέρδισε τη δίκη και δημοσίευσε τις παραδόσεις του ως βιβλίο με τίτλο «History of Western Philosophy» που αποτελεί σταθμό στις φιλοσοφικές εκδόσεις του 20ου αιώνα. Το 1944 επέστρεψε, ήδη 72 ετών, στη Μ. Βρετανία και δίδαξε για 5 χρόνια στο Trinity College.

Μετά τη ρίψη της πρώτης ατομικής βόμβας στην Ιαπωνία, παρουσιάστηκε ο Ράσελ για άλλη μία φορά στη Βουλή των Λόρδων, μίλησε για την επερχόμενη υδρογονοβόμβα και τάχθηκε ενάντια στους πυρηνικούς εξοπλισμούς. Προπαγάνδιζε μία «παγκόσμια κυβέρνηση» που θα οδηγούσε στην αποτροπή των πολέμων. Οι ΗΠΑ δέχθηκαν την πρότασή του ως Baruch Plan, η Σοβιετική 'Ενωση (Σ.Ε.) την απέρριψε, γιατί δεν είχε ακόμη ατομικά όπλα και θα διαπραγματευόταν από μειονεκτική θέση. Ο Ράσελ συνδύασε την άρνηση αυτή με το δεσποτισμό του σταλινικού καθεστώτος και επετέθη με σφοδρότητα σε δημοσιεύσεις και ομιλίες του κατά της Σ.Ε. Αυτή η τοποθέτησή του αντιμετωπίστηκε ευνοϊκά από τα δυτικά κράτη, τα οποία άρχισαν πλέον να προβάλουν το φιλόσοφο περίπου ως εθνικό ήρωα - από άτομο μειωμένης ηθικής που τον θεωρούσαν μόλις πριν από μερικά χρόνια στις ΗΠΑ και παλαιότερα στη Μ. Βρετανία.

Όταν απέκτησε και η Σ.Ε. πυρηνικά όπλα και άρχισε ουσιαστικά ο «ψυχρός πόλεμος», οδηγήθηκε ο Ράσελ στο συμπέρασμα ότι μόνο ο πυρηνικός αφοπλισμός θα έσωνε την υφήλιο από την καταστροφή. Η περίπτωση να οδηγηθούμε στην αποκλιμάκωση του κινδύνου πυρηνικού ολοκαυτώματος μέσω της αυτοδιαλύσεως του ενός από τα δύο στρατιωτικά μπλοκ, όπως έγινε 40 χρόνια αργότερα, δεν ήταν ορατή στις αρχές της δεκαετίας του '50. Ο Ράσελ ξεκίνησε το ειρηνιστικό κίνημα ενάντια στους πυρηνικούς εξοπλισμούς, με αποτέλεσμα να γίνει, αφενός και πάλι ο απόβλητος των δυτικών κατεστημένων, αφετέρου ο ήρωας των κομματικά αδέσμευτων προοδευτικών κινημάτων. Στη διεύθυνσή του κατέφθαναν καθημερινά χιλιάδες επιστολές από όλο τον κόσμο, κυρίως από απλούς ανθρώπους, στις περισσότερες από τις οποίες απαντούσε ιδιοχείρως! Τα κείμενα αυτών των επιστολών και οι απαντήσεις του Ράσελ έχουν δημοσιευτεί σε πολλούς τόμους. Σε μία σειρά εκπομπών από το BBC, με τίτλο «Man's Peril», πληροφορούσε το κοινό για τα επιτεύγματα της επιστήμης και τον κίνδυνο από τα πυρηνικά όπλα. Καθ' οδόν σε περιοδεία για διαλέξεις τον πληροφόρησαν ότι του απονεμήθηκε το βραβείο Nobel της Λογοτεχνίας για το έτος 1950 .

Το 1952 χώρισε από την τρίτη σύζυγό του και παντρεύτηκε, σε ηλικία 80 ετών την τέταρτη, Έντιθ Φιντς, αμερικανίδα συγγραφέα. To 1955 ξεκίνησε για διαλέξεις στην Αυστραλία και τις ΗΠΑ. 'Ηδη από τα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας καταπολέμησε με λόγους και δημοσιεύσεις το κλίμα διώξεων και λογοκρισίας που δημιούργησε η κίνηση Μακάρθυ στις ΗΠΑ. Υπερασπίστηκε με τον ίδιο τρόπο τους Ρόζενμπεργκ και, όταν αυτοί εκτελέστηκαν, τον συνεργάτη τους Σόμπελ. Αργότερα ξεκίνησε καμπάνιες για την απελευθέρωση του Μπεν Μπάρκα, του Αντώνη Αμπατιέλου, του Χάιντς Μπραντ κ.ά.

Το έτος 1957 βρέθηκε σε αεροπλάνο, το οποίο έπεσε στη θάλασσα περί τα 100 μέτρα από την ακτή της Νορβηγίας. Μερικοί από τους επιβάτες σκοτώθηκαν, ο Ράσελ κολύμπησε μαζί με άλλους επιζώντες στο παγωμένο νερό (85 ετών) και διασώθηκε. Αν και γενικά έδινε την εντύπωση εύθραυστου ανθρώπου, ο Ράσελ επέζησε πολλών βαριών ασθενειών, ανάμεσά τους μερικές πνευμονίες. Σε μεγαλύτερη ηλικία είχε βαρηκοΐα και προβλήματα στην κατάποση. Όταν το 1967, στο αποκορύφωμα των διαμαρτυριών κατά του πολέμου στο Βιετνάμ, διαδόθηκε ότι έπασχε από γεροντική άνοια, παρουσιάστηκε σε αντιπολεμική εκδήλωση στη Σουηδία (95 ετών) και εντυπωσίασε με τη ζωτικότητά του.

Στα χρόνια μετά την έκρηξη της πρώτης υδρογονοβόμβας εργάστηκε για να δραστηριοποιήσει στο αντιπυρηνικό κίνημα τους κορυφαίους επιστήμονες της εποχής. 'Οσοι υπέγραψαν το σχετικό μανισφέστο, πρώτος εξ αυτών ο Άινστάιν λίγο πριν από το θάνατό του, απετέλεσαν τον πυρήνα της πρώτης συνόδου του Pugwash στη Νέα Σκωτία. Αυτή η κίνηση βρισκόταν σε αρμονία με την πλατωνική αντίληψη του Ράσελ για την πολιτική: Μόνο οι «σοφοί» ήταν σε θέση και έπρεπε να αποφασίζουν, λόγω της πολυπλοκότητας των θεμάτων, για τις υποθέσεις της ειρήνης στον κόσμο - αναμφίβολα μία ρομαντική τοποθέτηση που παράβλεπε τον παράγοντα των ποικίλων συμφερότων και των σκοπιμοτήτων. Ο Ράσελ εξελέγη πρόεδρος αυτής και των επόμενων συνόδων. Στις αρχές της δεκαετίας του '60 πήραν οι φιλειρηνικές-αντιπυρηνικές δραστηριότητες τέτοια έκταση, ώστε να μην είναι πια σε θέση, λόγω και της προχωρημένης ηλικίας του, να ανταπεξέλθει στις τεράστιες υποχρεώσεις. Ίδρυσε την «Bertrand Russell Peace Foundation», η οποία ασχολήθηκε κυρίως με προβλήματα των λαών του τρίτου κόσμου.

Την ίδια εποχή ενεργοποιούνται οι Αμερικάνοι όλο και περισσότερο στο Βιετνάμ και ο Ράσελ αποτελεί ένα από τους κύριους επώνυμους πολέμιους αυτής της ανάμιξης. Το 1965 αποχωρεί από το Εργατικό Κόμμα της Μ. Βρετανίας λόγω της ανοχής του (πρωθυπουργός ο εργατικός Wilson) έναντι των Αμερικάνων. Το 1967 αρχίζει τη λειτουργία του το «Δικαστήριο Μπ. Ράσελ» για εγκλήματα πολέμου στο Βιετνάμ. Οι μαζικές κινητοποιήσεις στη Μ. Βρετανία και στην Ευρώπη γενικότερα κατά του πολέμου στο Βιετνάμ έγιναν σε μεγάλο βαθμό υπό την καθοδήγηση του Ράσελ.

Πέθανε σχεδόν αιωνόβιος στις 2 Φεβρουαρίου 1970 στην Ουαλία, όπου και είχε γεννηθεί. Άφησε πίσω του πάνω από 70 βιβλία και ένα τεράστιο αριθμό άρθρων, δοκιμίων, σχολίων κτλ. για Μαθηματικά, Φιλοσοφία, Πολιτική κ.ά., καθώς επίσης ένα πλήθος μαθητών και θαυμαστών, συνεχιστών του έργου του. Η συγκεφαλαίωση της ζωής του περιέχεται στο κλείσιμο των απομνημονευμάτων του: «Τρία απλά αλλά υπεράνθρωπα πάθη προσδιόρισαν τη ζωή μου: Η αναζήτηση της αγάπης, η τάση για γνώση και μία ασυγκράτητη συμπόνια για τα πάθη των ανθρώπων. Όπως ένας σίφουνας με στριφογύριζαν αυτά τα πάθη, μια από 'δω, μια από 'κει, σε μια απρόβλεπτη διαδρομή μέσα σ' ένα ωκεανό μαρτυρίου, συχνά μέχρι τα τελευταία όρια της απελπισίας».

'Αλλα σχόλια και πληροφορίες για τον Bertrand Russell σ' αυτή τη διεύθυνση!

Έγινε άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453;

Ο πολιτικός χειρισμός από τον Πατριάρχη Ιερεμία Α΄ ενός ιστορικού γεγονότος το 1537 για να μην καταστραφούν οι εκκλησίες

(του Δ. Γ. Αποστόλοπουλου, Καθημερινή, 20/5/2007)

Ενας διακεκριμένος τουρκολόγος ξαναέφερε, πρόσφατα, στην επικαιρότητα ένα θέμα που είχε απασχολήσει παλαιότερα την επιστήμη και θεωρούσαμε πως είχε απαντηθεί και είχε κλείσει. Στα νέα στοιχεία και επιχειρήματα που ο ξένος συνάδελφος αντλεί από ένα επίσημο οθωμανικό έγγραφο έχω να προσθέσω ένα ακόμα, που προέρχεται από ένα επίσημο πατριαρχικό έγγραφο, μαρτυρία που έχει διαφύγει από όσους, Έλληνες και ξένους ερευνητές, είχαν ασχοληθεί έως τώρα με το ζήτημα.

Σουλτάνος και Πατριάρχης ανταλλάσσουν νομιμοποιητικά έγγραφα και ευχές - για αμοιβαίο βόλεμα (ψηφιδωτό στο πατριαρχείο Κων/πολης)

Tο θέμα είναι η αφήγηση που είδε το φως της δημοσιότητας για πρώτη φορά στα τέλη του 16^ου αιώνα, συγκεκριμένα στα 1584, στο πλαίσιο ενός ελληνικού Xρονικού. Σύμφωνα με αυτήν, στα χρόνια της πατριαρχίας του Iερεμία A΄ εκδόθηκε διαταγή από τον τότε σουλτάνο να μετατραπούν οι ορθόδοξες χριστιανικές εκκλησίες σε μουσουλμανικά τεμένη, με την αιτιολογία πως η Kωνσταντινούπολη δεν παραδόθηκε, ώστε να δικαιούται προνομίων, αλλά αλώθηκε.

Tο θέμα τέθηκε, κατά το ελληνικό Xρονικό πάντα, ογδόντα τέσσερα περίπου χρόνια μετά την Αλωση, το 1537, και ύστερα από πολλές δυσκολίες ξεπεράστηκε με τον ακόλουθο (απίστευτο) τρόπο. Aναζητήθηκαν στην Aδριανούπολη όπου ζούσαν υπέργηροι που είχαν λάβει μέρος στις πολεμικές επιχειρήσεις του 1453 από την πλευρά των Oθωμανών. Oι πολεμιστές αυτοί δήλωσαν ενώπιον κάποιου ανώτατου πολιτικού σώματος που συνεδρίαζε στην Πόλη, του Διβανίου πιθανότατα, πως η Kωνσταντινούπολη δεν αλώθηκε αλλά παραδόθηκε!

Περί της πηγής

H αφήγηση των ενεργειών που έγιναν από την πλευρά των ορθόδοξων Pωμιών για να επιτύχουν την ανατροπή της σουλτανικής διαταγής, η αξιοποίηση των συμβουλών που πήρε ο πατριάρχης από τον τότε μεγάλο βεζύρη για να ξεπεράσει το θέμα αλλά και οι συζητήσεις που έλαβαν χώρα ενώπιον αυτού του πολιτικού οργάνου δίνονται με ενάργεια στο Xρονικό και είναι συχνά άκρως αποκαλυπτικές. Στο ερώτημα, για παράδειγμα, που υποβλήθηκε στους υπέργηρους πολεμιστές πόσων ετών ήταν κατά τις πολεμικές επιχειρήσεις του 1453, απάντησαν 18, και στην επόμενη ερώτηση: πόσων ετών ήταν τώρα, την εποχή που κατέθεταν, απάντησαν πως ήταν 102 ετών! – χωρίς αυτό να προκαλεί καμιά αμφιβολία για την αξιοπιστία της μαρτυρίας τους.

(...)

O πολιτικός πυρήνας των αφηγήσεων

Το συμπέρασμα δεν είναι μόνο πως κάτι πρέπει να έγινε στο διάστημα που και οι δύο, ανεξάρτητες μεταξύ τους, πηγές παραδίδουν. Tο σημαντικό είναι να αναζητήσουμε τον πολιτικό πυρήνα αυτών των αλληλοσυμπληρούμενων μαρτυριών.

O θάνατος του Πορθητή –που ας σημειωθεί δεν προήλθε από φυσική αιτία αλλά από δηλητήριο– άλλαξε το πολιτικό σκηνικό που αυτός με τις αυτοκρατορικές του φιλοδοξίες είχε εγκαινιάσει. Oι πολιτικοί προσανατολισμοί των διαδόχων του στράφηκαν σε μορφές εξουσίας πιο κοντά στις παραδοσιακές αξίες του μουσουλμανικού κόσμου. Aν ο Πορθητής για χάρη των πολιτικών του βλέψεων ήταν έτοιμος να επιτρέψει την ανασύσταση του Πατριαρχείου, μολονότι η Kωνσταντινούπολη δεν παραδόθηκε, και να επιτρέψει στους Eβραίους να έχουν τις συναγωγές τους, οι διάδοχοί του θέλησαν να «εκλογικεύσουν» τα προνόμια που είχαν δοθεί και να τα εναρμονίσουν με όσα όριζε το παραδοσιακό μουσουλμανικό δίκαιο.

Σύμφωνα με το τελευταίο, το καθεστώς του προστατευόμενου δεν παραχωρούνταν παρά σε πόλεις που είχαν παραδοθεί και σε ομάδες που είχαν συνεργαστεί με τους επερχόμενους μουσουλμάνους. Ενα μόνο βήμα χρειαζόταν για να γίνουν όλα «όπως πρέπει» – όπως έπρεπε να είχαν γίνει. Aν η Kωνσταντινούπολη είχε παραδοθεί, καλώς είχαν δοθεί όσα δόθηκαν στους ορθόδοξους· αν οι Eβραίοι είχαν προσφέρει υπηρεσίες για την άλωση της Πόλης, καλώς είχαν τις συναγωγές τους.

Kάποτε –ή μάλλον συχνά– η Πολιτική ανταγωνίζεται την Iστορία, με αποτέλεσμα η πολιτική λογική να διαγκωνίζεται με την ιστορική αλήθεια (πλήρες κείμενο>>>).

Η μεγαλύτερη διακίνηση σκλάβων από την εποχή των Φαραώ

Η ζωή του Fritz Sauckel, περιφερειάρχη στη Θουριγκία

O Fritz Sauckel (Ζάουκελ) εκτελέστηκε με απαγχονισμό ως ένας από τους 20 κυριότερους εγκληματίες πολέμου που καταδικάστηκαν στη Νυρεμβέργη, από την πλευρά των ηττημένων. Ποιος ήταν αυτός ο άνθρωπος, τον οποίο ο εισαγγελέας χαρακτήρισε στη δίκη ως «τον μεγαλύτερο και μοχθηρότερο διακινητή σκλάβων από την εποχή των Φαραώ»; Πώς μπόρεσε ένας νεαρός με ταπεινή καταγωγή να αναδειχτεί σε ένα από τους σημαντικότερους παράγοντες του ναζιστικού καθεστώτος; Ένας γραφειοκράτης, ο οποίος αποφάσιζε με μια υπογραφή για την τύχη εκατομμυρίων ανθρώπων και την προώθησή τους σε «καταναγκαστική εργασία»;

Γεννήθηκε το 1894 στην οικογένεια ενός ταχυδρομικού υπαλλήλου και μιας μοδίστρας στην πόλη Hassfurt. Ο μοναχογιός εγκατέλειψε στα 15 του χρόνια το Γυμνάσιο και ναυτολογήθηκε σε ποντοπόρα πλοία. Με την έναρξη του πρώτου παγκόσμιου πολέμου ακινητοποιείται το γερμανικό σκάφος από τους συμμάχους (Γάλλους) και φυλακίζεται το πλήρωμα. Ο Ζάουκελ έμεινε πέντε χρόνια υπό επιτήρηση και απελευθερώθηκε μετά τη λήξη του πολέμου. Εντωμεταξύ είχε αποκτήσει ενδιαφέρον για την πολιτική και αμέσως, μετά την απελευθέρωσή του, εντάχθηκε στον αντισημιτικό «Σύνδεσμο Άμυνας και Επίθεσης» (Schutz- und Trutzbund).

Η ζωή του Ζάουκελ εξελίσσεται στη φτώχια και ο ίδιος είναι πεπεισμένος ότι για την οικονομική κατάστασή του ευθύνεται «ο παγκόσμιος σιωνισμός», τον οποίο και ορκίζεται να καταπολεμήσει. Το έτος 1922 εγκαθίσταται στη Θουριγκία (Thueringen) και προσχωρεί στην τοπική SA (=Sturmabteilung, Ομάδα Εφόδου), όπου γνωρίζεται με τον Χίτλερ και προσχωρεί στο ναζιστικό κόμμα (NSDAP). Παντρεύεται το έτος 1924 και αποκτά στα επόμενα χρόνια 10 παιδιά, πιστός στο δόγμα του ναζιστικού κόμματος να προσφέρουν οι εθνικόφρονες πολίτες πολλά παιδιά στην πατρίδα.

Το έτος 1927, μετά από συνεχείς αναρριχήσεις στην ιεραρχία του κόμματος, διορίζεται ο Ζάουκελ κομματικός υπεύθυνος στη Θουριγκία. Οι ανώτεροί του πιστοποιούν στο νέο κομματικό υπεύθυνο περιορισμένες πνευματικές ικανότητες, τους αρκεί όμως η αποφασιστικότητα και η ανυπόκριτη υπακοή στην κομματική ιεραρχία. Αυτά τα χρόνια προσπάθησε ο Ζάουκελ να σπουδάσει τεχνικός στο Ilmenau, χωρίς επιτυχία βέβαια, λόγω αδυναμίας του να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας τεχνικής σπουδής.

Με την κατάληψη της κεντρικής εξουσίας από τον Χίτλερ, διορίζεται ο Ζάουκελ Gauleiter (περιφερειάρχης) στη Θουριγκία και από αυτή τη θέση αποκτά διασυνδέσεις με τον Γκαίμπελς, τον Μπόρμαν, τα SS και το στρατό.

Το 1934 ιδρύει ο περιφερειάρχης Ζάουκελ στο ιστορικό πανεπιστήμιο της Ιένας (Jena) μία έδρα, την πρώτη του είδους της, για «Ανθρώπινη ανάπτυξη και Κληρονομικότητα» - η ανάπτυξη με την έννοια της φυτικής ή ζωικής καλλιέργειας, εκτροφής (Zucht). Διευθυντή αυτής της πανεπιστημιακής έδρας ορίζει ο Ζάουκελ τον πρόεδρο της «Υπηρεσίας φυλετικών θεμάτων» της Θουριγκίας. Ακολουθεί επέλαση «καθηγητών» από τα SS, οι οποίοι απέκτησαν τα προσόντα με «επιστημονικές» εργασίες περί φυλετικής επιλογής, εξόντωσης ανθρώπων από «κατώτερες φυλές» ή με «μειωμένα φυσικά προσόντα» κ.ά.

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1930 ασχολείται ο Ζάουκελ με την εγκατάσταση και τον εξοπλισμό του στρατοπέδου συγκεντρώσεως Buchenwald, κοντά στη Βαϊμάρη. Μέχρι το τέλος του πολέμου δολοφονήθηκαν σ’ αυτό το στρατόπεδο πάνω από 56.000 άνθρωποι.

Μετά την έναρξη του πολέμου ιδρύεται η υπηρεσία για «Διάθεση Εργασίας» (Arbeitseinsatz), της οποίας επικεφαλής ορίζεται ο Ζάουκελ με εκτεταμένες αρμοδιότητες. Ο φιλόδοξος διευθυντής αναλαμβάνει το έργο με «φανατικό ζήλο» και καταφέρνει να οργανώσει τη μετακίνηση πάνω από πέντε (5) εκατομμύρια ανθρώπων, κυρίως από τα κατεχόμενα εδάφη της Πολωνίας και της Ρωσίας, και τη διοχέτευσή τους για καταναγκαστική εργασία (Zwangsarbeit) στη γερμανική βιομηχανική (πολεμική) παραγωγή. Πολλοί από αυτούς τους δούλους-εργάτες, ταλαιπωρημένοι και εξαντλημένοι από τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης και διατροφής, πέθαναν στους χώρους εργασίας.

Στην απολογία του στο δικαστήριο της Νυρεμβέργης εκτίμησε ο Ζάουκελ ως κύριο αίτιο της αποτυχίας του ναζιστικού καθεστώτος «την απομάκρυνσή του από τον χριστιανισμό» και θεωρούσε ότι «η Γερμανία αξιοποιούσε δικαιωματικά ανθρώπους κατώτερων φυλών για τις παραγωγικές της ανάγκες». Δηλώνει ότι δεν γνώριζε για τους μαζικούς θανάτους των καταναγκαστικά εργαζόμενων, ότι ο ίδιος ενεργούσε «πάντα με χριστιανικά κριτήρια» και ότι ο Χίτλερ δεν ήξερε τίποτα για τον εκτροχιασμό του εθνικοσοσιαλισμού με μαζικές δολοφονίες στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως και εργασίας, για τα οποία υπεύθυνοι ήταν, λέει, ο Χίμλερ και ο Άιχμαν.

Όταν ανακοινώθηκε η θανατική ποινή για τον Ζάουκελ, ξέσπασε ο ίδιος σε λυγμούς, διαμαρτυρόμενος για το γεγονός ότι ο Albert Speer, υπεύθυνος του καθεστώτος για την οργάνωση της πολεμικής παραγωγής, ο οποίος έστελνε στον Ζάουκελ παραγγελίες για τα καραβάνια των εργατών-δούλων, τιμωρήθηκε μόνο με 10 χρόνια φυλακή.

Ο Ζάουκελ ήταν ο τυπικός μικροαστός που αναρριχήθηκε από χαμηλές οικογενειακές και οικονομικές συνθήκες στα ανώτερα επίπεδα ενός εγκληματικού καθεστώτος και υλοποίησε στην καθημερινή ζωή όλες τις μονομανίες και τα μίση που εκφράζουν οι απλοί άνθρωποι περιορισμένης μόρφωσης στα καφενεία και στις παρέες. Είναι επίσης ένα δείγμα, σε ποιες ακραίες ενέργειες μπορούν να οδηγηθούν άνθρωποι, οι οποίοι δεν είναι σε θέση να σταθούν αυτοδύναμα στην κοινωνία και χρειάζονται ένα μηχανισμό εξουσίας, μέσω του οποίου επιπλέουν και χωρίς τον οποίο καταπίπτουν αναπόδραστα στο μικροαστικό κόσμο, απ’ όπου ξεκίνησαν.

Βιβλία, βιβλία

Το κείμενο που ακολουθεί αφορά σε ένα βιβλίο που παρουσιάστηκε στο περιοδικό Spiegel και στην εφημερίδα το ΒΗΜΑ και κυκλοφορεί ήδη στα ελληνικά: Gisela Heidenreich: Τα παιδιά του Χίτλερ, Η ατέλειωτη χρονιά, Εκδ. Αλκυών, Αθήνα 2007. Αποτελεί δε συνέχεια των αμέσως προηγούμενων κειμένων αυτού του blog, αφού το λεγόμενο «πρόγραμμα ευγονικής» του ναζιστικού καθεστώτος αποτελεί ακόμα μία διαστροφή της επιστήμης και αποδεδειγμένη περιφρόνηση κάθε σεβασμού στην ανθρώπινη υπόσταση.

Γκίζελα Χάιντενραϊχ: Το πρόγραμμα ευγονικής του Χίτλερ

«Οποιος δεν θυμάται το παρελθόν είναι καταδικασμένος να το ξαναζήσει» διαβάζουμε την επιταγή του ισπανού φιλοσόφου Santayana στην προμετωπίδα του βιβλίου. Το παρελθόν της Γκίζελα όμως ήταν γεμάτο σκοτεινά σημεία. Κατ' αρχάς, δεν είχε καν πιστοποιητικό γέννησης από το Ληξιαρχείο του Οσλο το 1943. Για πρώτη φορά στο νηπιαγωγείο παρουσίασε ένα κιτρινισμένο χαρτάκι που έγραφε Πιστοποιητικό του Υπαλλήλου του Ληξιαρχείου L της οδού Χέρτζογκ-Μαξ αριθμ. 7 του Μονάχου που είχε εκδοθεί το 1945. Εκεί σταματούσαν για τους άλλους οι ερωτήσεις. Ολοι καταλάβαιναν κάτι ή κανένας δεν ήξερε τι σημαίνει ακριβώς αυτό το «L»; Η Γκίζελα ήθελε πια να μάθει: το «Lebensborn e.V.» είχε ιδρυθεί το 1935 βάσει σχεδίου. «Με την έναρξη του πολέμου εκατοντάδες άνθρωποι θα χάνονταν... Τι καλύτερο λοιπόν από το να αυξήσουν την παραγωγή για να περιορίσουν τη χασούρα;»

Η μυστικότητα ήταν προϋπόθεση της επιτυχίας για όλους. «Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, κάθε που τη ρωτούσα πώς έγινε και γεννήθηκα στο Όσλο, απαντούσε στερεότυπα: "Επειδή έτυχε να βρίσκομαι εκεί για υπηρεσιακούς λόγους"». Στο σχολείο η γερμανική ιστορία σταματούσε το 1933 και ξανάρχιζε μετά τον πόλεμο και δεν υπήρχε καθόλου το κεφάλαιο «Νορβηγία». Αυτό που εμπόδιζε την ίδια να ψάξει το θέμα παραπέρα ήταν ένα είδος εσωτερικής αντίστασης. Όλοι την απομόνωναν επειδή είχε γεννηθεί στο Όσλο.

Έπρεπε να κάνει αυτό το ταξίδι τώρα για να μάθει ότι με άκρως απόρρητη διαταγή του ο Φύρερ είχε αποφασίσει ήδη από την 1η Μαρτίου 1940 να καταλάβει τη Δανία και τη Νορβηγία. Με τον τρόπο αυτόν υπολόγιζαν πως θα «"εκβορειοποιούσαν" τον δικό τους λαό». Και η Γκίζελα θα ανακάλυπτε τώρα τι είχε συμβεί τη χρονιά που γεννήθηκε, την τρίτη χρονιά της κατοχής, την «ατέλειωτη χρονιά» στον τίτλο του βιβλίου της. «Πολλοί πέθαναν από την πείνα και το κρύο, πολλοί συνελήφθησαν και δολοφονήθηκαν». Στην ίδια χώρα τουλάχιστον 9.000 παιδιά γεννήθηκαν από το 1941 ως το τέλος του πολέμου μόνο στα μαιευτήρια του προγράμματος Lebensborn του Όσλο.

Το «σκατό των Ες Ες»

Η Γκίζελα άκουγε για χρόνια μετά τον πόλεμο να την αποκαλούν «το σκατό των Ες Ες». Δεν ήξερε καν τι σημαίνει αυτό. Υπέθετε ότι ο πατέρας της είχε δουλειά που σχετιζόταν με τους βόθρους. Ότι ήταν «αγνοούμενος» πάλι δεν ήταν επαρκής εξήγηση για να μην ξέρει το όνομά του. Στην ερώτηση «όνομα πατρός;» στο σχολείο όλοι θα την κοιτούσαν περίεργα. Ο πατέρας της τελικά ήταν ανώτερο στέλεχος των Ες Ες, είχε σφραγίσει τις εξελίξεις, και φυσικά είχε προχωρήσει στην παραγωγή και άλλων παιδιών στη γερμανική επικράτεια.

Όλα άρχισαν το 1933 με την ίδρυση της πρώτης «Σχολής Αξιωματικών» του Χίτλερ στη λουτρόπολη του Τελτς (Bad Toelz), όπου ζούσε η οικογένεια της μητέρας της. Αρχικά οι κάτοικοι αντέδρασαν στην εμφάνιση ενός στρατοπέδου καταμεσής του τουριστικού οικισμού τους, αλλά σύντομα υπερίσχυσε το όραμα του Χίμλερ για τον ιδανικό τύπο των Ες Ες με τα ιδιαίτερα σωματικά προσόντα και καταγωγή άριας φυλής από το 1750, συνδυασμός που δεν υπήρχε παρά μόνο στα όνειρά του. «Για να βρεθεί ο ξανθός, γαλανομάτης, βόρειος αριστοκράτης έπρεπε πρώτα να γεννηθεί». Εξ ου και η επείγουσα ανάγκη κατάκτησης της Νορβηγίας και της Δανίας, με την εντατική τεκνοποίηση εκεί, για να ξεκινήσει έτσι «η Γερμανία των λαών». Η μητέρα της είχε απλώς κάνει αίτηση για τη θέση της γραμματέως στη στρατιωτική σχολή. Ακολούθως επιλέχθηκε στο πλαίσιο της διαδικασίας «η "καλύτερη" με τον "καλύτερο"».

Χώρισαν αδέλφια

Η αποκάλυψη που θα συγκλόνιζε την Γκίζελα όμως ήρθε από αλλού. Εκτυλίχθηκε σε ένα μικρό χωριό της Νορμανδίας, στο πλαίσιο του ίδιου ταξιδιού αυτογνωσίας. Εκεί οι Γάλλοι γιόρταζαν την απελευθέρωσή τους από τη γερμανική κατοχή, οπότε ένας άγνωστος κύριος ονόματι Μόζερ θέλησε να αποκαλύψει στις δύο γυναίκες τη δική του ιστορία: μετά την αποτυχημένη απόπειρα κατά του Χίτλερ, τον Ιούλιο του 1944, πήραν από το σπίτι τα παιδιά όσων θεωρούνταν ύποπτοι για την απόπειρα και «από μίσος για τους γονείς τους, και για να τους τιμωρήσουν όσο πιο σκληρά γίνονταν, σκόρπισαν τα παιδιά αυτά σε όλο το Ράιχ και τα έδωσαν για υιοθεσία». Χώρισαν αδέλφια για να ξεκληριστούν οι οικογένειές τους.

Ο συγκεκριμένος άνθρωπος θυμόταν πώς τους μετέφεραν από το ένα μέρος στο άλλο, πώς τους μάθαιναν διαρκώς καινούργια ονόματα, για να υποχρεωθούν να "ξεχάσουν" τα προηγούμενα με την απειλή της τιμωρίας». Ο ίδιος θυμόταν ότι οι καινούργιοι γονείς του είχαν προσπαθήσει να σβήσουν τις αναμνήσεις του και τελικά του απαγόρευσαν να μιλάει γι' αυτές. Προσπάθησαν να τον πείσουν πως ήταν δικό τους παιδί και πως είτε είχε «ονειρευτεί» είτε είχε «κατασκευάσει» όλες τις ιστορίες που βρίσκονταν στο μυαλό του. Και για απόδειξη του έδειχναν κάθε φορά την αυστριακή ληξιαρχική πράξη γέννησής του: «Όλα αυτά τα σκαρώνει η φαντασία σου!» του έλεγαν.

Οι καινούργιοι γονείς

Μα το ίδιο άκουγε όλα αυτά τα χρόνια και η Γκίζελα. Και θα έπαιρνε όρκο τώρα πως η «θεία Τόνι» που είχε συνοδεύσει τον Μόζερ στους καινούργιους γονείς του ήταν το ίδιο και το αυτό πρόσωπο με τη μητέρα της. Και οι αναμνήσεις του ήταν σωστές. Δεν ήταν τόσο η ιστορική πραγματικότητα που απειλούσε να τη συντρίψει αλλά μια άλλη αποκάλυψη: «Η μητέρα μου πρέπει να μου είχε πει πολύ περισσότερα ψέματα από όσα υπολόγιζα». Ίσως δεν ήταν τελικά μητέρα της. «Να την τώρα ξανά αυτή η φρικτή αίσθηση πως τίποτα δεν ισχύει, πως σε τίποτα δεν μπορείς να στηριχθείς, μια παράξενη αίσθηση κενού στο κεφάλι. Ο άνθρωπος μπορεί να τρελαθεί όχι μόνο με τα ψέματα αλλά και με την αλήθεια όταν του τη δίνουν σε δόσεις. Δεν θα άφηνα να περάσει έτσι αυτό. Μου ερχόταν ν' αρχίσω τις βλασφημίες, έτσι έξω φρενών που ήμουν. Δεν είχε νόημα όμως. Καθώς ανάσαινα βαθιά για να ηρεμήσω, την είδα να με κοιτά κουνώντας το κεφάλι: "Δημιουργείς και πάλι προβλήματα! Ειλικρινά, μερικές φορές δεν σε καταλαβαίνω καθόλου"»

Η Γκίζελα είχε πάρει την απόφαση να μην πει ποτέ ψέματα στα παιδιά της. Κάποια στιγμή ξέσπασε σε λυγμούς μπροστά στον γιο της: «Τι έχεις, μανούλα; Γιατί κλαις;». Και εκείνη απάντησε: «Δεν έχω τίποτα. Μιλούσα στο τηλέφωνο με έναν πελάτη που μου αφηγήθηκε την άσχημη παιδική ζωή του και με συγκίνησε πάρα πολύ. Ξέρετε δα πόσο ευαίσθητη είναι η μητέρα σας!» Δεν μπορούσε να πει την αλήθεια.

(Μαίρη Παπαγιαννίδου, ΒΗΜΑ, 20/05/2007)

Δίκη Adolf Eichmann, το πρωτόκολλο του Wannsee

Αυτό το απόσπασμα της δίκης του Άιχμαν (Eichmann) αναφέρεται στo πρωτόκολλο της σύσκεψης στο Βάνζεε (Wannsee, προάστιο του Βερολίνου), εδώ το κείμενο του πρωτοκόλλου στα γερμανικά και εδώ στα αγγλικά. Η σύσκεψη έγινε τον Ιανουάριο του 1942 μεταξύ υψηλόβαθμων στελεχών των SS για την "τελική λύση του εβραϊκού προβλήματος" (Endloesung), δηλαδή την εξόντωση των πολιτών εβραϊκού θρησκεύματος, αλλά και τσιγγάνων, ομοφυλόφιλων, αριστερών κ.ά. Ο αναφερόμενος στο πρωτόκολλο Χάιντριχ (Heydrich) ήταν ο υπηρεσιακός υπεύθυνος για την "τελική λύση" εκ μέρους του ναζιστικού καθεστώτος, μέχρι το έτος 1942 που εκτελέστηκε από Τσέχους αντιστασιακούς.

Tο μεγαλύτερο έγκλημα της Iστορίας

διεπράχθη στις μέρες μας!

(ένα περσινό κείμενο του Aντώνη Kαρκαγιάννη, 14/5/2006)

Yπάρχουν ακόμη άνθρωποι που αμφισβητούν το Oλοκαύτωμα των Eβραίων της Eυρώπης από το χιτλερικό καθεστώς! Mερικοί από αυτούς καλοπροαίρετα δεν θέλουν να πιστέψουν το μέγεθος του εγκλήματος. Πραγματικά είναι απίστευτο ότι εν ψυχρώ εξοντώθηκαν έξι εκατομμύρια Eβραίοι. Eίναι το μεγαλύτερο έγκλημα της Iστορίας και συνέβη επί των ημερών μας! Eίναι ακόμη απίστευτο ότι ένα καθεστώς και μια διοίκηση με τον φόρτο των φροντίδων και των αναγκών ενός μεγάλου πολέμου, περισπούσαν την προσοχή τους και διέθεταν, στην πιο κρίσιμη καμπή της πολεμικής προσπάθειας, ενέργεια και δυνάμεις για να εξοντώσουν έξι εκατομμύρια Eβραίων! Δεν καταλαβαίνουν ή αρνούνται να καταλάβουν με ποια λογική και με ποιον σκοπό. Aυτοί είναι οι καλοπροαίρετοι...

Yπάρχουν όμως και άλλοι που, πίσω από την αμφισβήτηση του Oλοκαυτώματος των Eβραίων, θέλουν και σήμερα ακόμη να κρύψουν τον υφέρποντα αντισημιτισμό τους. Aμφισβητούν τις μαρτυρίες, ίσως με τη σκέψη ότι σε πολύ λίγα χρόνια, σε δέκα το πολύ δεκαπέντε, δεν θα έχουν απομείνει στην Eυρώπη ζωντανοί μάρτυρες του Oλοκαυτώματος! O γράφων είναι 75 ετών και συγκαταλέγεται στους τελευταίους μάρτυρες με προσωπικές εμπειρίες από το Oλοκαύτωμα. Aπό τους αυτουργούς του εγκλήματος πρέπει να έχουν απομείνει ελάχιστοι. Eίναι, λοιπόν, η κατάλληλη στιγμή να αμφισβητήσουν το τρομακτικό και απίστευτο γεγονός, μη διστάζοντας να αμφισβητήσουν και τα πάμπολλα και φρικαλέα πειστήρια που ο εγκληματίας άφησε πίσω του: τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, τους θαλάμους των αερίων, τους φούρνους, τους μακάβριους καταλόγους των θυμάτων.

Aμφισβητούν ακόμη και τις ποικιλόμορφες αφηγήσεις και μαρτυρίες για το έγκλημα, παρ’ όλο ότι είναι πολύ κατώτερες από το μέγεθός του: γραπτά τεκμήρια, ντοκιμαντέρ, κινηματογραφικές ταινίες, ακόμη και το σπαρακτικό ημερολόγιο της Aννας Φρανκ! Tο έγκλημα του Oλοκαυτώματος αποδίδεται σε μια παγκόσμια, σατανική και σκοτεινή εβραϊκή συνωμοσία, η οποία άλλωστε βρίσκεται και ενεργεί πίσω από κάθε δύσκολο και περίπλοκο γεγονός, το οποίο για να το αντιληφθούμε και να το καταλάβουμε χρειαζόμαστε το σχήμα μιας ανεξήγητης συνωμοσίας. H αντίληψη αυτή έχει εύρος, είναι λαϊκή και μέσα της συγκεντρώνει τις λαϊκές προκαταλήψεις που επί είκοσι αιώνες εύστοχα διαμόρφωσαν και προώθησαν οι κατά καιρούς άρχουσες τάξεις της χριστεπώνυμης Eυρώπης. Aκόμα και ο άκακος φτωχοπρόδρομος, ο δικός μας Kοσμάς ο Aιτωλός, τον οποίο τιμούμε σαν άγιο και εθνικό ήρωα, υπήρξε φορέας τέτοιων αντιλήψεων και προκαταλήψεων.

Tέλος, όλος αυτός ο υφέρπων αντισημιτισμός με τις ποικίλες μορφές του βρίσκει τρόπο να παρεισφρήσει σε σύγχρονα πολιτικά κινήματα και συνθήματα. O αγώνας των αραβικών και μουσουλμανικών λαών για τη χειραφέτησή τους βρίσκει συμπάθειες και υποστήριξη σε όλον τον κόσμο, ακόμα και στο ίδιο το Iσραήλ. H αντισημιτική όμως και αντιισραηλιτική κατεύθυνση και ο θρησκευτικός φανατισμός είναι, επιτρέψτε μου να πιστεύω, η μοιραία στρέβλωση που οδηγεί σε πρακτικό και ιδεολογικό αδιέξοδο τον ίδιο τον αγώνα χειραφέτησης. Aκόμα και η κριτική ορισμένων συμπεριφορών του κράτους του Iσραήλ μεταβάλλεται σε φορέα αντισημιτικών συναισθημάτων και προκαταλήψεων. Προχθές ακόμη ο φανατικός πρόεδρος του Iράν δημόσια αμφισβήτησε το Oλοκαύτωμα και έστρεψε την οργή… του θεού του εναντίον των Eβραίων. Eπιτρέψτε μου να πιστεύω ότι πίσω από όλες αυτές τις ποικιλόμορφες αμφισβητήσεις του Oλοκαυτώματος των Eβραίων κρύβεται, άλλοτε συνειδητά και άλλοτε ασύνειδα, ένας υπόκωφος θαυμασμός και συγκατάθεση στο χιτλερικό έγκλημα, το μεγαλύτερο της Iστορίας.

Hταν καιρός να εκδοθεί ένα αδιάψευστο ντοκουμέντο, μια συνολική μαρτυρία για το Oλοκαύτωμα των Eλλήνων Eβραίων. Kαι πράγματι, πριν από λίγες μέρες εκδόθηκε ένας ογκώδης τόμος με αυτόν τον τίτλο: «Tο Oλοκαύτωμα των Eλλήνων Eβραίων. Mνημεία και Mνήμες».

H πρωτοβουλία της έκδοσης ανήκει στο Kεντρικό Iσραηλιτικό Συμβούλιο Eλλάδος, αλλά βρήκε τη θερμή και αποτελεσματική στήριξη του υπουργείου Παιδείας (και Θρησκευμάτων) και της Γενικής Γραμματείας Nέας Γενιάς. Xρειάζεται και επιβάλλεται ένα δημόσιο εύγε, ιδιαίτερα αυτές τις μέρες. H αλήθεια είναι ότι η ελληνική πολιτεία, υπό οποιοδήποτε πολιτικό καθεστώς, ακόμα και δικτατορικό, η πολιτική ηγεσία και οι ανώτερες κοινωνικές τάξεις δεν ήταν ποτέ αντισημιτικές.

Θα υπενθυμίσω το γενναίο υπόμνημα του Aρχιεπισκόπου Δαμασκηνού προς τις γερμανικές αρχές Kατοχής, το οποίο υπέγραψαν και πολλοί σημαίνοντες κοινωνικοί παράγοντες. Διαμαρτυρία μοναδική στην κατεχόμενη Eυρώπη. Θα υπενθυμίσω ακόμη τη στάση και τη συμπεριφορά του Aγγελου Eβερτ (πατέρα του Mιλτιάδη Eβερτ), αρχηγού τότε της Aστυνομίας της Aθήνας και πολλών αξιωματικών της, οι οποίοι σε πολλούς Eλληνες Eβραίους χορήγησαν χριστιανικές ταυτότητες (τι ντροπή! Tο σήμα του Σταυρού να θεωρείται συντασσόμενο με το έγκλημα και εγκληματίες να θεωρούν τον φέροντα ως «δικό» τους!). Tέλος, να υπενθυμίσω ότι πολλοί Eλληνες και οι αντιστασιακές τους οργανώσεις έκρυψαν, περιέθαλψαν και φυγάδευσαν Eβραίους ή, όταν μπορούσαν, περιέσωσαν τις περιουσίες τους. Aλλά και αρκετοί Eλληνες, συνεργάτες των Γερμανών ή απλώς λωποδύτες, συμμετείχαν στη λεηλασία των εβραϊκών περιουσιών.

Aυτόν τον τόμο - μαρτυρία το Kεντρικό Iσραηλιτικό Συμβούλιο θα τον παρουσιάσει στο κοινό στις 24 Mαΐου 2006 και ώρα 19.00, στο αμφιθέατρο της Παλαιάς Bουλής. Θα μιλήσουν η υπουργός Παιδείας κ. Mαριέττα Γιαννάκου, ο κ. Xάγκεν Φλάισερ, καθηγητής Iστορίας στο Πανεπιστήμιο Aθηνών, και ο κ. Kωνσταντίνος Σβολόπουλος, ακαδημαϊκός και ομότιμος καθηγητής της Nεώτερης Iστορίας στο Πανεπιστήμιο Aθηνών. Xαιρετισμό θα απευθύνουν ο πρέσβης του Iσραήλ κ. Ram Avizam και ο πρόεδρος του Iσραηλιτικού Συμβουλίου κ. Mωυσής Kωνσταντίνης.

Δεν θα επιχειρήσουμε να περιγράψουμε το φαινόμενο της Eβραϊκής Διασποράς. Kαι οι Eλληνες από τους αρχαιότατους χρόνους ήταν λαός εν διασπορά και αυτή η διασπορά υπήρξε μία από τις βασικές προϋποθέσεις για τον ιδιαίτερο ρόλο που έπαιξαν στην παγκόσμια Iστορία.

O εν διασπορά Eβραϊσμός όμως, όπως προσφυώς ελέχθη, υπήρξε μια «φορητή πατρίδα», που επέτρεψε σ’ αυτόν τον προικισμένο λαό να ζήσει και να δράσει σχεδόν σε ολόκληρη την υφήλιο, ανάμεσα σε πολλούς και διαφορετικούς λαούς, παρά τις αντιξοότητες που συναντούσε και παρά τους απίστευτους διωγμούς που δεχόταν. Θα έλεγα μάλιστα ότι η ίδρυση του κράτους του Iσραήλ στην Παλαιστίνη, ιστορική αναγκαιότητα και όχι έργο του Σατανά όπως το παρουσιάζουν, περιόρισε τη δύναμη της διασποράς καθώς την υπέταξε σε κρατικές σκοπιμότητες. Tο ίδιο συνέβη και με την ελληνική διασπορά, μετά την Eπανάσταση του ’21 και την ίδρυση του πρώτου ελληνικού κρατιδίου, πολύ κατώτεροου από την υπόσταση και την εμβέλεια της διασποράς. Mέχρι που η λογική της κρατικής εστίας και του αλυτρωτισμού κατέστρεψαν ολοσχερώς τη διασπορά.

Oι εβραϊκές παροικίες στην κυρίως Eλλάδα χρονολογούνται αρκετά χρόνια πριν από τον Xριστό: Στην Kόρινθο, στη Θεσσαλονίκη, στην Πάτρα και σε πολλά άλλα μέρη. Tο εμπόριο, δρστηριότητα στην οποία διακρίθηκαν οι Eβραίοι, ήταν ουσιαστικά ένα ευρύ δίκτυ επικοινωνίας μεταξύ των παροικιών και το ίδιο μπορούμε να ισχυριστούμε και για το εμπόριο των Eλλήνων, αλλά και για την πνευματική τους ανάπτυξη και εξάπλωση.

Tο ίδιο δίκτυο επικοινωνίας χρησιμοποίησε και ο Aπόστολος Παύλος για τη διάδοση του Xριστιανισμού. Στις συναγωγές της διασποράς δίδασκε και προς Eβραίους της διασποράς έγραφε, σε μια κοινή για όλους γλώσσα, την ελληνική. Δεν είναι τυχαίο ότι η Aλεξάνδρεια, όπου η μεγαλύτερη και ανθηρότερη εβραϊκή παροικία και πνευματικό κέντρο του Eλληνισμού εκείνη την εποχή, γρήγορα εξελίχθηκε σε κέντρο της νέας θρησκείας, του Xριστιανισμού.

Ξεπερνάει τις προθέσεις και τις δυνατότητες, αλλά και τον σκοπό αυτού του σημειώματος να παρακολοθήσουμε τη μετάλλαξη του αρχαίου ελληνορωμαϊκού κόσμου σε εβραιοχριστιανικό. Θα περιορισθούμε, και με αυτό θα κλείσουμε, σε μερικά μακάβρια νούμερα, που σημαδεύουν τη μοίρα των εβραϊκών κοινοτήτων στην Eλλάδα.

Tον Aπρίλιο του 1941, όταν τα γερμανικά στρατεύματα κατέλαβαν την Eλλάδα, ζούσαν στη χώρα μας 77.377 Eβραίοι διάσπαρτοι σε όλες σχεδόν τις πόλεις. Ξεκίνησαν από τους αρχαίους χρόνους, με την πάροδο των αιώνων συσσωρεύθηκαν και άλλοι, διωκόμενοι από άλλες «χριστιανικές» χώρες, και έφτασαν 77.377 ώς τις μέρες μας.

Aπό αυτούς, μετά τη λήξη του πολέμου καταμετρήθηκαν 10.226 επιβιώσαντες. Oι υπόλοιποι εξοντώθηκαν στα γερμανικά στρατόπεδα ή πέθαναν από τις κακουχίες. «Tελική λύση» σε ποσοστό 86%. H πολυπληθέστερη παροικία της Θεσσαλονίκης αριθμούσε, το 1941, 56.000 Eβραίους. Aπό αυτούς επέζησαν μόνο 1.950! Ποσοστό εξόντωσης 96%!

Δυστυχώς, αυτοί οι αριθμοί δεν μπορούν να αμφισβητηθούν. Aυτό είναι το Oλοκαύτωμα των Eλλήνων Eβραίων και συνέβη επί των ημερών μας...

Η συγκροτημένη ιδεολογία του καιροσκοπισμού

Διαδρομές ενός αριστερού

(του Π. Παπακωνσταντινου, Καθημερινή, 17/5/2007)

Ο Νικολά Σαρκοζί ανέβηκε στην εξουσία με την υπόσχεση «να θάψει οριστικά το πνεύμα του Μάη του ’68». Αν αληθεύουν, όμως, οι πληροφορίες του γαλλικού Τύπου, η πρώτη, εντυπωσιακή πολιτική του χειρονομία μετά την ανάληψη των καθηκόντων του θα είναι να δώσει το υπουργείο Εξωτερικών σε έναν εκ των… ακτιβιστών του Γαλλικού Μάη, τον Μπερνάρ Κουσνέρ! Πολιτικός καιροσκοπισμός; Πάντως όχι από την πλευρά του Σαρκοζί.

Η πολιτική διαδρομή του Κουσνέρ ξεκινάει από το Κομμουνιστικό Κόμμα, το οποίο εγκαταλείπει το 1966. Στη διάρκεια του Γαλλικού Μάη, εκλέγεται στην επιτροπή κατάληψης της Ιατρικής Σχολής. Πολύ γρήγορα απογοητεύεται και από τον αριστερισμό. Εκ των ιδρυτών των «Γιατρών Χωρίς Σύνορα», το 1971, και των «Γιατρών του Κόσμου», το 1980, γίνεται ένας από τους πρωτοπόρους μιας διπλής στροφής: Από τον κοινωνικό αγώνα στην «ανθρωπιστική» δράση και από τα πολιτικά κόμματα στις «Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις».

Ωστόσο, κάτω από το κοστούμι του φιλάνθρωπου γιατρού χτυπάει πάντα η καρδιά του παλιού επαναστάτη που πιστεύει στον ένοπλο αγώνα. Το 1987, ο Κουσνέρ γίνεται προφήτης του δόγματος περί «ανθρωπιστικών επεμβάσεων». Οταν το δόγμα του εφαρμόζεται από το ΝΑΤΟ εναντίον της Σερβίας, ο Κουσνέρ ανταμείβεται δεόντως με το πόστο του πολιτικού διοικητή του Κοσσυφοπεδίου. Με τον ίδιο ιεραποστολικό ζήλο, υπερασπίζεται τον πόλεμο του προέδρου Μπους εναντίον του Ιράκ. Χθες, πίστευε ότι, όπως έλεγε ο Μάο, «η ελευθερία έρχεται από την κάνη του όπλου». Σήμερα, η ελευθερία έρχεται κάτω από τις φτερούγες των F-16. Τα μέσα αλλάζουν, ο σκοπός όχι.

Αλλωστε, ο Μπερνάρ Κουσνέρ παραμένει γνήσιος σοσιαλιστής. Η αίσθηση του πολιτικού καθήκοντος τον υποχρεώνει να κάνει κόμπο την καρδιά και να εγκαταλείψει τον ευγενή κόσμο των «μη κυβερνητικών οργανώσεων» για να υπηρετήσει ως υπουργός σοσιαλιστικών κυβερνήσεων. Μόνιμος θαμώνας των τηλεοπτικών πάνελ, υποστήριξε στις τελευταίες εκλογές τη Σεγκολέν Ρουαγιάλ. Αλλά η υποστήριξή του ήταν τόσο μαχητική όσο και «κριτική». Οπως «κριτική» θα είναι, σύμφωνα με τη χθεσινή «Λιμπερασιόν», και η συμμετοχή του στην κυβέρνηση του αντιπάλου της κ. Ρουαγιάλ, Νικολά Σαρκοζί. Αν νομίζει ο κ. Σαρκοζί ότι θα μας πάρει άκριτα μαζί του, είναι πολύ γελασμένος.

Κάποιοι θα γράψουν ότι η Αριστερά είναι ένα όχημα που μπορεί να σε πάει παντού, αρκεί να το εγκαταλείψεις την κατάλληλη στιγμή. Κάποιοι άλλοι θα θυμηθούν τον αφορισμό που λέει ότι ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος θα γίνει μεταξύ αριστερών και… πρώην αριστερών! Στο εντυπωσιακό γραφείο του Κε Ντ’ Ορσέ, στην αριστερή (ποια άλλη;) όχθη του Σηκουάνα, ο κ. Κουσνέρ θα τα προσπεράσει όλα αυτά με Δαντική μεγαλοψυχία: «Το καραβάνι θα προχωρήσει, τα σκυλιά ας γαβγίζουν»…

Μια εικόνα της «σκοτεινής ύλης»

Ανακάλυψη-ορόσημο για τον εντοπισμό της κοσμικής μάζας

Ενα φωτοστέφανο που ανακαλύφθηκε γύρω από ένα μακρινό γαλαξιακό σμήνος, δήλωσαν χθες αστρονόμοι της NASA, αποτελεί τη σημαντικότερη ένδειξη, που διαθέτουμε μέχρι σήμερα για τη σκοτεινή ύλη, τον κοσμικό σκελετό γύρω από τον οποίο δημιουργούνται πλανήτες και άστρα.

Η ανακάλυψη θεωρείται ορόσημο στην προσπάθεια εντοπισμού ενός αντικειμένου που ποτέ δεν έχει παρατηρηθεί, παρ’ όλα αυτά αποτελεί το σύνολο σχεδόν της μάζας στο σύμπαν. Επειδή ούτε αντανακλά, ούτε εκλύει ακτινοβολία, η σκοτεινή ύλη είναι αδύνατο να παρατηρηθεί απευθείας ακόμη και με τα πλέον προηγμένα τηλεσκόπια.

Οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι υπάρχει και άλλη ύλη στο σύμπαν εκτός από αυτή που παρατηρούμε διότι το μικρό ποσοστό του ορατού σύμπαντος -αστέρια, πλανήτες και νεφελώματα από αέρια και σκόνη- κινούνταν σαν να ασκούνται επάνω τους βαρυτικές δυνάμεις που φαίνεται ότι προέρχονται από το πουθενά. Χρησιμοποιώντας το Χαμπλ οι επιστήμονες σχημάτισαν έναν χάρτη της σκοτεινής ύλης παρατηρώντας, πώς το φως μακρινών αστεριών κάμπτεται από τη βαρύτητα καθώς διέρχεται από ένα γαλαξιακό σμήνος που βρίσκεται στον αστερισμό των Ιχθύων. Ο χάρτης αποκάλυψε την παρουσία ενός δακτυλίου σκοτεινής ύλης που περιβάλλει τους γαλαξίες και έχει διάμετρο 2,6 εκατομμύρια έτη φωτός.

Το στοιχείο αυτό είναι σημαντικό διότι αποτυπώνει το αποτέλεσμα μιας κοσμικής σύγκρουσης μεταξύ δύο γαλαξιακών σμηνών. Εξαιτίας της σύγκρουσης η σκοτεινή ύλη μετακινήθηκε από τη συνηθισμένη της θέση επάνω από τους γαλαξίες (δηλαδή την ορατή ύλη), επιτρέποντας στους αστρονόμους να μελετήσουν την επίδρασή της στο φως των αστεριών χωρίς να παρεισφρέουν άλλα σώματα (οι γαλαξίες) που ασκούν και αυτά βαρυτική έλξη.


«Είναι η πρώτη φορά που ανιχνεύουμε σκοτεινή ύλη έχουσα μια μοναδική δομή που διαφέρει από αυτή των αερίων και των γαλαξιών στο σμήνος», εξηγεί ο Μιουνγκούκ Τζέιμς Τζι, επικεφαλής της ομάδας αστρονόμων του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς. «Βλέποντας τη δομή της σκοτεινής ύλης μακριά από γαλαξίες και θερμά αέρια, μπορούμε να μελετήσουμε τις διαφορές στη συμπεριφορά μεταξύ σκοτεινής και κανονικής (ορατής) ύλης», προσθέτει (πλήρες κείμενο>>>).

(Καθημερινή, Guardian, 17/5/2007)

Τα θύματα του εκχριστιανισμού σηκώνουν κεφάλι

Οι ιθαγενείς της Λατινικής Αμερικής αντέδρασαν με οργή στις δηλώσεις του πάπα στη Βραζιλία ότι «ο χριστιανισμός δεν επεβλήθη στους λαούς της Αμερικής, αλλά οι ίδιοι επιθυμούσαν την έλευση ενός σωτήρα και τον απεδέχθησαν, όταν τους τον έφεραν οι Ευρωπαίοι». Και ότι «η επανάκαμψη προκολομβιανών θρησκειών στο προσκήνιο της Λατινικής Αμερικής αποτελεί οπισθοδρόμηση».

Ο πρόεδρος της ομοσπονδίας των λαών του Αμαζόνιου, Gesinaldo Satere Mawe, δήλωσε ότι «ο πάπας ήταν πολύ αλαζονικός». Ο Roberto Olivares, πρόεδρος της ομοσπονδίας των ιθαγενών της Οαξάκα στο Μεξικό, πρόσθεσε ότι τα λεγόμενα του πάπα είναι γελοία. Επίσης, ο διευθυντής της οργάνωσης των ιθαγενών της Κολομβίας, Luis Evelis Andrade, αποφάνθηκε ότι «δεν είναι δυνατόν να αποδεχτούμε ότι η χριστιανική εκκλησία δεν αναγνωρίζει την ευθύνη της για την καταστροφή του πολιτισμούς μας και της ταυτότητάς μας».

Είναι γνωστό ότι η επιβολή του αποικιακού συστήματος των Ευρωπαίων στην Αμερική, με την πλήρη υποστήριξη της εκκλησίας, οδήγησε σε δολοφονία και υποδούλωση εκατομμυρίων ιθαγενών, πέρα από τους μαζικούς θανάτους λόγω των μεταφερόμενων από την Ευρώπη επιδημιών.

Ο προηγούμενος πάπας είχε ζητήσει στο ταξίδι του το έτος 1992 συγγνώμη για το ρόλο των Ευρωπαίων χριστιανών κατά την κατάκτηση της Αμερικής. Ο τωρινός πάπας επανήλθε στο μύθο περί σωτηρίας και εκπολιτισμού των ιθαγενών, τη στιγμή που οι ίδιοι επιστρέφουν σταδιακά στις προκολομβιανές παραδόσεις τους.

Αυτά συμβαίνουν, όταν βγαίνει ο άλλος εδώ (Χριστόδουλος) και φωνάζει «πίσω στις παραδόσεις» και εννοεί εκείνες της εποχής που δέσποζε η αμορφωσιά και η εκκλησία συνεργαζόταν με τους Οθωμανούς! Μερικοί ακροατές δεν καταλαβαίνουν όμως ως παραδόσεις τους κυκλικούς χορούς στα πανηγύρια, αλλά τις προχριστιανικές ελληνικές συνήθειες και γίνονται γι' αυτό το λόγο αρχαιολάτρες! Όταν δεν συμβαδίζεις με την κοινωνία και την εποχής σου και επιδιώκεις «πρόοδο προς τα πίσω!», χάνεις τον έλεγχο, γιατί δεν φαντάζεσαι πόσο πίσω θέλει να πάει ο καθένας...

(Από το http://www.freenet.de/)

Για τις προσπάθειες εκχριστιανισμού στην Άπω Ανατολή βλέπε εδώ!