από μηδενική βάση!
(Χρόνης Πολυχρονίου, Περιοδικό Ε-Ελευθεροτυπία, 6/3/2011)
Ερώτηση: Μάχεστε δημοσίως εναντίον της θρησκείας. Δεν τον συμπαθείτε καθόλου το θεό;
Steven Weinberg: «Μάλλον αυτό σημαίνει, δεν μου αρέσει ο θεός. Φυσικά ακούγεται αστείο να λέω πως δεν μου αρέσει ο θεός, όταν δεν πιστεύω ότι υπάρχει θεός, αλλά δεν μου αρέσει για πολλούς λόγους. Ο θεός του παραδοσιακού χριστιανισμού και του ισλάμ, για παράδειγμα, μας καταδικάζει αιωνίως, αν δεν τον σεβόμαστε με το σωστό τρόπο. Είναι ωραίος τρόπος αυτός για να συμπεριφέρεται ο θεός; Γενικά δεν συμπαθώ το θεό, όπως και όλους τους κακούς στη μυθολογία και τη λογοτεχνία.»
Ερώτηση: Η επικράτηση του κακού και της δυστυχίας που για κάποιους αποτελεί την καλύτερη απόδειξη ότι δεν υπάρχει θεός, ερμηνεύεται από πολλούς θεολόγους στο πλαίσιο της "ελεύθερης βούλησης" που έχει δήθεν δώσει ο θεός στους ανθρώπους. Τι λέτε εσείς;
Steven Weinberg: «Έχω απαντήσει σ' αυτό το ερώτημα στο παρελθόν, λέγοντας ότι φαίνεται λίγο άδικο για τους συγγενείς μου να έχουν δολοφονηθεί από τους ναζί, προκειμένου να δώσει ο θεός ελεύθερη βούληση στους Γερμανούς!»
Ερώτηση: Κληρικοί και θεολόγοι σάς έχουν προσκαλέσει σε ένα "εποικοδομητικό διάλογο" μεταξύ επιστήμης και θρησκείας, αλλά αρνηθήκατε. Γιατί;
Steven Weinberg: «Αρνήθηκα, όχι επειδή έχω πρόβλημα με το διάλογο, αλλά επειδή είμαι αντίθετος στην ιδέα του "εποικοδομητικού διαλόγου". Ένας "εποικοδομητικός διάλογος" μεταξύ επιστήμης και θρησκείας υπονοεί ότι η μία πλευρά θα βοηθήσει την άλλη για να βρεθεί άκρη σε ένα δίλημμα ή ένα πρόβλημα. Εγώ δεν έχω καμία πρόθεση να βοηθήσω τη θρησκεία... Δεν θα συμμετάσχουμε σε ένα διάλογο με τη θρησκεία, όπου θα βάλουμε στο τραπέζι βασικές αρχές και αλήθειες για την πραγματικότητα και το σύμπαν. Έχουμε διανύσει πολύ δρόμο -και μέσα από τεράστιες δυσκολίες- με σκοπό να συζητήσουμε με κληρικούς για πράγματα, στα οποία η επιστήμη έχει δώσει απαντήσεις εδώ και καιρό, απλώς και μόνο επειδή αυτοί θέλουν να συνεχίσουν να πιστεύουν σε παραμύθια;»
Ερώτηση: Πώς απαντάτε στο επιχείρημα ότι η θρησκεία είναι απαραίτητη προκειμένου ο άνθρωπος να είναι ηθικός;
Steven Weinberg: «Δεν χρειαζόμαστε τη θρησκεία για να είμαστε ηθικοί. Οι άνθρωποι μπορεί να είναι καλοί χωρίς τη βοήθειά της! Υπάρχουν πολλοί καλοί άνθρωποι που δεν πιστεύουν στο θεό - και θέλω να συμπεριλάβω και τον εαυτό μου σ' αυτή την κατηγορία! Στην πραγματικότητα η θρησκεία είναι μια πολύ επικίνδυνη υπόθεση. Κάνει κακούς τους ανθρώπους και η ιστορία το επιβεβαιώνει αυτό...»
Ως προς το "διάλογο", όχι μόνο επειδή θέλουν να πιστεύουν σε παραμύθια! Κύριος στόχος τους είναι ο πλούτος, η εξουσία και η κοινωνική αναγνώριση που εισπράττουν χωρίς προσφορά, διατηρώντας ένα μηχανισμό δήθεν προβληματισμού και υποστήριξης αναξιοπαθούντων.
Ο Steven Weinberg που γεννήθηκε το 1933 στη Νέα Υόρκη από εβραιο-γερμανούς γονείς, είναι ένας από τους πιο γνωστούς αστροφυσικούς και κοσμολόγους, ο οποίος ενοποίησε την ηλεκτρομαγνητική με την ασθενή πυρηνική δύναμη (βραβείο Νόμπελ μαζί με τους Abdus Salam και Sheldon Glashow), συνδυάζοντας τη φυσική σωματιδίων με το «καθιερωμένο μοντέλο» της κοσμολογίας. Ασχολήθηκε επίσης με φιλοσοφικά προβλήματα της επιστημολογίας και με τη σύγκρουση μεταξύ επιστήμης και θρησκείας. Εκφράζεται δημόσια ως αθεϊστής και θεωρεί τη θρησκευτική σκέψη και πίστη ως επικίνδυνη για τον ανθρώπινο πολιτισμό, όπως αποδεικνύουν τα ιστορικά γεγονότα. Σημαντικότερα βιβλία του (και στα ελληνικά) είναι: «Όνειρα για μια τελική θεωρία», εκδόσεις Κάτοπτρο, 1995 και «Τα πρώτα τρία λεπτά», εκδόσεις Ocravision, 2006.
