Θα γράψω σήμερα για κάτι ασήμαντο, για το οποίο θα φωνάζουν πάλι οι εδώ... πανεπιστημιακοί πατριώτες που θεωρούν πως ό,τι εκθειάζει τα ξένα πανεπιστήμια απαξιώνει και απειλεί την εδώ «δημόσια, και δωρεάν παιδεία». Βρέθηκα για λίγες μέρες στη Βοστώνη και μου δόθηκε η ευκαιρία να επισκεφθώ να Πανεπιστήμια MIT και Χάρβαρντ, να δω μερικούς καθηγητές και λέκτορες, να συνομιλήσω με φοιτητές και φοιτήτριες, μα κυρίως να γυρίσω όλες τις εγκαταστάσεις τους - αμφιθέατρα, εργαστήρια, αθλητικά κέντρα, εστίες, εστιατόρια κ.λπ.
Το «ασήμαντο» για το οποίο θα γράψω σήμερα δεν αφορά το αδιαμφισβήτητο επίπεδο της γνώσης και έρευνας που σου παρέχουν τα πανεπιστήμια αυτά, όπως και πολλά άλλα ιδιωτικά, ημικρατικά ή ολωσδιόλου κρατικά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα στην Αμερική, και σε πολλές χώρες της δυτικής Ευρώπης, τώρα τελευταία και της ανατολικής.
Το αισθάνεσαι με το που μπαίνεις στο χώρο των πανεπιστημίων αυτών, στο campus όπως το λένε, πως «εδώ μαθαίνεις πράγματα, εδώ σπουδάζεις». Πέραν αυτού, όμως, αισθάνεσαι και άλλα. Όπως, παραδείγματος χάριν, ότι «εδώ περνάς καλά και είσαι και ασφαλής». Είδα χαρούμενα πρόσωπα παντού, βρε αδερφέ. Φρέσκα παιδιά. Γεμάτα ζωντάνια. Ευγενικά. Ευχαριστημένα. Είδα να είναι αραγμένοι στα ατέλειωτα γρασίδια του campus, άλλοι να συζητούν μεταξύ τους, άλλοι να διαβάζουν κάποιο βιβλίο, να τρώνε κάτι, να ταΐζουν τους σκίουρους!
Είδα στα κλειστά γυμναστήρια να κάνουν βάρη, να κολυμπούν, να παίζουν μπάσκετ. Στα γήπεδα έξω να παίζουν τένις, ποδόσφαιρο, μπέιζμπολ. Να τρέχουν. Να περπατούν γοργά. Είδα σε κάθε κτίριο και των δύο πανεπιστημιακών συγκροτημάτων και από έναν έως και δύο απινιδωτές. Σε κάθε κουτάκι δίπλα υπήρχε η ταμπέλλα «here, you are safe», «εδώ, είσαι ασφαλής», και σύντομες οδηγίες με χρήσιμα τηλέφωνα.
Είδα, περπατώντας στα campus, και μερικούς ένστολους. Σεκιουριτάδες, όπως απαξιωτικά τους λέμε εδώ, και δεν έχουμε άδικο πολλές φορές, αφού αρκετοί από αυτούς νομίζουν πως κυβερνούν τον κόσμο με τον τσαμπουκά τους. Εκεί, όχι. «Είμαστε εδώ, για την ασφάλειά σας και την ασφάλεια του ίδιου μας του πανεπιστημίου» είπαν στα παιδιά που πήγαν εκεί για να γραφτούν στο πρώτο έτος των σπουδών τους.
(click)Την ίδια στιγμή, στο προαύλιο του Χάρβαρντ, μια ομάδα φοιτητών φώναζε εναντίον των μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών «που με απατές ανεβοκατεβάζουν τις τιμές των καυσίμων» και εναντίον του Τζορτζ Σόρος. Επίσης, πιο κάτω, άλλη ομάδα φοιτητών απαιτούσε «έξω από το Ιράκ και το Αφγανιστάν τώρα». Δεν είδα κανέναν να εμποδίζει την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών, όπως λέμε εδώ συνέχεια, απορώντας πολλές φορές ποιες ιδέες, άραγε, έχουν μείνει για να τις διακινήσουμε;
Είδα, στο μακρύ διάδρομο του κεντρικού κτιρίου του ΜΙΤ, σε έναν από τους πολλούς πίνακες ανακοινώσεων, τη δική μας, εκεί, παροικία. Τα παιδιά του Συλλόγου Ελλήνων Φοιτητών. Φωτογραφίες που τους έδειχναν σε διάφορες εκδηλώσεις: αθλητικές, φιλανθρωπικές, επιστημονικές. Όλοι να λάμπουν από χαρά. Να το διασκεδάζουν. Να χαίρονται τα ωραιότερα χρόνια της ζωής τους.
Ναι, είναι θυμωμένο το κομμάτι και σήμερα. Γιατί θα ήθελα να ήταν έτσι και τα δικά μας πανεπιστήμια (εκτός και εάν θεωρούμε πως είναι τα δικά μας καλύτερα από το Χάρβαρντ και το ΜΙΤ, οπότε η περίπτωσή μας πιά υπάγεται σε άλλη ειδικότητα). Είμαι θυμωμένος γιατί είδα, εκτός όλων των άλλων, και εκατοντάδες πούλμαν να καταφθάνουν, με Γερμανούς, Σουηδούς, Ιάπωνες, Αυστραλούς τουρίστες, που πήγαν εκεί απλώς για να επισκεφθούν τα campus των δύο αυτών πανεπιστημίων. Και σκέφτηκα αν υπήρχε ποτέ περίπτωση να γίνει αυτό στον τόπο μας. Να έρθουν τουρίστες για να δουν τη Νομική Σχολή ή τη Φυσικομαθηματική Αθηνών.
(Εδώ στη Δήλο έρχονται για να δουν τα αρχαία, όπως τους προτρέπει και η διαφήμιση του ΕΟΤ, και μετά το μεσημέρι βρίσκουν κλειστό τον αρχαιολογικό χώρο - τι λέμε τώρα;).
