στη μάσκα της βαρβαρότητας
H πόλη Trier τη Γερμανίας (ρωμαϊκό όνομα: Augusta Treverorum, Τρεβήροι) ήταν η πόλη που επέλεξε ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Α’ (Constantinus Flavius Valerius Aurelius, 272-337) ως πρώτη μετά τη Ρώμη πρωτεύουσα του ρωμαϊκού κράτους, πριν καταλήξει στη «Νέα Ρώμη» και μετέπειτα Κωνσταντινούπολη. Εκεί στην Trier οργανώθηκε στο πλαίσιο της «Πολιτιστικής πρωτεύουσας Ευρώπης 2007» και υπό την αιγίδα του προέδρου της γερμανικής Δημοκρατίας μία έκθεση με τίτλο «Κωνσταντίνος, πρόγονος της Ευρώπης», στην οποία παρουσιάστηκαν μουσειακά εκθέματα και περιγραφές της ρωμαϊκής πολιτικής εκείνης της εποχής.
Τελικά, όπως γράφει για τον Κων/νο ο καθολικός θεολόγος August Franzen, πρώην καθηγητής της εκκλησιαστικής Ιστορίας στο πανεπιστήμιο Freiburg i. Br., με εκκλησιαστική άδεια (Imprimatur, 1965) και με απόλυτη ακρίβεια: «… ακόμα και στην ιδιωτική ζωή του δεν έκρυβε τη χριστιανική του πεποίθηση… είχε μια χριστιανική οικογενειακή ζωή».
Karlheinz Deschner (πραγματικό όνομα: Karl Heinrich Leopold Deschner): Γεννήθηκε το 1924 στο Bamberg. Μετά τον β' παγκόσμιο πόλεμο σπούδασε στο πανεπιστήμιο της γενέτειρας πόλης και στη συνέχεια στο Βύρτσμπουργκ. Αντικείμενα των σπουδών του ήταν: Φιλολογία, Νομικά, Θεολογία και Ιστορία. Κύρια αντικείμενα των μελετών του ήταν τα έργα των Kant, Schopenhauer και Nietsche. Το 1951 ανακηρύχθηκε Διδάκτωρ της Φιλοσοφίας.
Ο Deschner νυμφεύτηκε το 1951 μια παιδική φίλη του, η οποία είχε ενδιάμεσα παντρευτεί και χωρίσει. Ο εκκλησιαστικός μηχανισμός χαρακτήρισε τον γάμο «άκυρο» και απέκλεισε αμφότερους από την καθολική εκκλησία. Ίσως αυτό το επεισόδιο να αποτέλεσε το πρώτο εξωτερικό ερέθισμα για να ασχοληθεί ο Deschner με τα θέματα της εκκλησίας, ιδιαίτερα της καθολικής, η οποία αποτελεί στη Βαυαρία κράτος εν κράτει.
Το 1957 κυκλοφόρησε το πρώτο βιβλίο του Deschner με θρησκευτική θεματική και τίτλο «Ποια γνώμη έχετε για την εκκλησία;» με κείμενα των γνωστών λογοτεχνών Hermann Kesten, Heinrich Böll, Arno Schmidt, Arnold Zweig και άλλων. Το βιβλίο του «Ο πετεινός λάλησε γι' άλλη μια φορά» που κυκλοφόρησε το έτος 1962 θεωρήθηκε ως ένα από τα σημαντικότερα έργα με θεμελιωμένη κριτική στη χριστιανική θρησκεία και τις πρακτικές της εκκλησίας. Παράλληλα δημοσιεύτηκαν εργασίες του για πολιτικά, κοινωνικά και εκκλησιαστικά θέματα. Από το έτος 1986 εκδίδεται ο Deschner σε επάλληλους τόμους το κεντρικό έργο του «Η εγκληματική ιστορία του χριστιανισμού» (ελληνική έκδοση ΚΑΚΤΟΣ), το οποίο βρίσκεται τώρα στον 8ο τόμο. Αναμένεται να ολοκληρωθεί σε 10 τόμους μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας, εφόσον ο Deschner, ήδη άνω των 8Ο ετών, επιβιώσει.
Είναι προφανές ότι αυτές οι δημοσιεύσεις του Deschner έχουν προκαλέσει σημαντικές αντιδράσεις του εκκλησιαστικού μηχανισμού στην Ευρώπη, αν ληφθεί υπόψη ότι τα βιβλία του μεταφράζονται στις κυριότερες γλώσσες. Αποτέλεσμα αυτών των αντιδράσεων είναι να εισπράττει ο συγγραφέας μηνύσεις και να βρίσκεται σε δικαστικές περιπέτειες, στις οποίες όμως πάντα αθωώνεται, μια και ακόμα και στην πιο μαύρη γωνιά της καθολικής Βαυαρίας προέχει η σκέψη ότι αργά η γρήγορα η οποιαδήποτε καταδίκη του Deschner θα αναιρεθεί - το αργότερο από το δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Στρασβούργο. Απ' την άλλη πλευρά, πολλοί εύποροι χορηγοί παρέχουν τα απαραίτητα μέσα στον Deschner, ώστε να εργάζεται αυτός χωρίς οικονομικά προβλήματα, έτσι ώστε να τελειώσει το σημαντικό πολιτιστικό και διαφωτιστικό έργο που έχει αναλάβει.
Οι διανοούμενοι της Γερμανίας, κυρίως η Ένωση Αθέων της Γερμανίας (Giordano Bruno Stiftung) που είναι επιφυλακτικοί ως προς το αυτοκρατορικό ρωμαϊκό παρελθόν της Ευρώπης, οργάνωσαν μία «αντίπαλη» έκθεση με τίτλο «Κωνσταντίνος: Τέχνη και Πρόκληση» και εξέδωσαν βιβλίο, στο οποίο παρουσιάζουν τη σκοτεινή και αποσιωπούμενη πλευρά του συγκεκριμένου Ρωμαίου δεσπότη και την ολέθρια πολιτική του για τους ανθρώπους και τον ευρωπαϊκό πολιτισμό.
Τον πρόλογο σ’ αυτό το βιβλίο έγραψε ο γνωστός μελετητής της ευρωπαϊκής Ιστορίας και του χριστιανισμού ειδικότερα, Karlheinz Deschner (Ντέσσνερ). Παραθέτουμε εδώ αυτόν τον πρόλογο σε δική μας ελληνική απόδοση!
Πολιτισμός είναι το λεπτό βερνίκι,
στη μάσκα της βαρβαρότητας
στη μάσκα της βαρβαρότητας
Με ποιο εντυπωσιακό κόστος οργανώνεται η ανάμνηση σ’ αυτόν τον επιφανή συμμορίτη της Ιστορίας, έναν απάνθρωπο δεσπότη, για τον οποίο τίποτα δεν ήταν πιο σημαντικό από την αποκλειστική κυριαρχία, από την παγκόσμια μοναρχία, από την εξουσία, εξουσία, εξουσία με κάθε τρόπο, έναν ο οποίος προκαλούσε σε όλη τη ζωή του πολέμους, μικρούς πολέμους, μεγάλους πολέμους, κατά προτίμηση επιθετικά κτυπήματα, προς τα έξω, προς το εσωτερικό, σφαγές, αιματοχυσίες, επιθέσεις στους Μπρούκτερους, τους Αλαμανούς, τους Φράγκους τους Σαρμάτες, τους Γότθους, πάντα εναντίον των Γότθων, όπου και διατάζει να καίγεται ζωντανός όποιος τους υποστηρίζει.
Έτσι εξελίσσεται σε φόβητρο στο Ρήνο και στο Δούναβη, ο οποίος δεν δειλιάζει μπροστά σε καμιά φρίκη, καμιά δολιότητα, ο οποίος βασανίζει, πνίγει επαναστάσεις στο αίμα, ληστεύει και κατακαίει γειτονικά εδάφη, υποδουλώνει ανθρώπους και τους ρίχνει στην αρένα να κατακρεουργηθούν από άγρια θηρία, ανάμεσα στα θύματα πότε ο ένας πότε ο άλλος Γότθος βασιλιάς – μια εκδήλωση που έγινε μόνιμη γιορτή και τελείται μέχρι σήμερα μεταξύ 14 και 20 Ιουλίου ως αποκορύφωμα κάθε έτους στις «Φράγκικες γιορτές». Κι επιπλέον από 4 μέχρι 9 Φεβρουαρίου η όμορφη αφιέρωση «ludi Gothici».
Ακόμα στο έτος του θανάτου του θέλει ο τύραννος να νικήσει τους Πέρσες, δεδηλωμένα να τους νικήσει με σταυροφορία, με έναν εσμό από στρατιωτικούς παπάδες και επισκόπους επίσης, οι οποίοι ήδη από την εποχή του Κων/νου του «Μέγα» ανήκουν τόσο ουσιαστικά στη θρησκεία του χαρμόσυνου μηνύματος και της αγάπης του εχθρού, στη θρησκεία της ειρήνης που δεν φέρνει όμως ποτέ ειρήνη – μέχρι σήμερα.
Στο εσωτερικό πραγματοποιεί ο εξουσιομανής αιμοβόρος κάθε χρόνο αιματοχυσίες. Το έτος 306 ανακηρυγμένος παράνομα ως αυτοκράτωρ, καταπολεμάει τον ένα μετά τον άλλον τους τρεις συναυτοκράτορες. Πρώτα τον Μαξέντιο σε μάχες στο Τουρίνο, κοντά στη Βερόνα και στη Ρώμη, όπου ο Μαξέντιος φονεύεται και μετά επίσης ο γιος του με όλη την πολιτική συνοδεία και την οικογένεια του ηττημένου.
Μετά νικάει τον Μαξιμίνο Ντέια με τη βοήθεια του Λικίνιου, τον οποίο στέλνει μπροστά και τον οποίο, για ενίσχυση μιας υστερόβουλα υπολογισμένης συμμαχίας, παντρεύει με την αδελφή του Κωνσταντία. Στη συνέχεια δολοφονούνται η γυναίκα και τα παιδιά του, ένας 8ετής γιος, μια 7ετής θυγατέρα και άλλοι συγγενείς, δολοφονεί επίσης ό,τι επιζεί από συζύγους και παιδιά άλλων αυτοκρατόρων και επιπλέον: ο Σεβεριανός, γιος του ήδη το έτος 307 δολοφονημένου αυτοκράτορα Σεβέρου. Δολοφονείται ο γιος του αυτοκράτορα Γαλέριου, Καντιντιανός, δολοφονούνται, ιδιαίτερα βάναυσα, η Πρίσκα και η Βαλερία, σύζυγος και κόρη του αυτοκράτορα Διοκλητιανού, μαζί με τα παιδιά.
Αφού έγινε η δουλειά και εξοντώθηκαν και εξαφανίστηκαν δύο αυτοκράτορες, μαζί με τις οικογένειές τους, αποκλείει ο άνθρωπος της παγκόσμιας πολιτικής, ο πρόγονος της Ευρώπης, το ένδοξο πρότυπο για κάθε όμοιο χριστιανικό ηγεμόνα μέχρι το τέλος του 20ου αιώνα, επίσης τον τρίτο ανταγωνιστή με φοβερές μάχες στην ξηρά και στη θάλασσα με εκατόμβες νεκρών. Στον Λικίνιο χαρίζει βέβαια ο κουνιάδος μεγαλόκαρδα τη ζωή, μετά από παρακλήσεις της αδελφής Κωνσταντίας, αλλά ένα έτος μετά βάζει και τον στραγγαλίζουν.
Tabula rasa και πρώτα η σιγουριά
Το ίδιο αίσθημα ασφάλειας είχε ο υπεύθυνος πολιτικός και απέναντι στους υπόλοιπους αγαπητούς συγγενείς. Έτσι, δίνει εντολή και απαγχονίζεται το 310 στη Μασαλία ο πεθερός του, αυτοκράτορας Μαξιμιανός, ο γαμπρός του Μπασιανός, σύζυγος της αδελφής του Αναστασίας στραγγαλίζεται, όπως ο γαμπρός Λικίνιος. Ο γιος του Λικίνιου, πρίγκιπας Λικινιανός χαρακηρίζεται σκλάβος, μαστιγώνεται και εκτελείται στην Καρχηδόνα. Επίσης ο ίδιος ο γιος του, Κρίσπος, δολοφονείται μαζί με πολλούς φίλους του. Και η σύζυγός του Φαούστα, μητέρα τριών γιων και δύο θυγατέρων, πνίγεται στο μπάνιο.
Παραξενεύει ότι μια τέτοια συνείδηση, που είχε πρώτο της μέλημα την ασφάλεια, μετέβαλε προς το αυστηρότερο το (έτσι κι αλλιώς βαρβαρικό) ποινικό δίκαιο, ιδίως απέναντι στους αδύνατους ανθρώπους και τους δούλους; Για τη δημοσίευση ανώνυμων καταγγελιών επιβάλλει, αντί της εξορίας, την ποινή του θανάτου. Σε καταδικασμένους για συκοφαντία κόβεται, πριν από την εκτέλεση, η γλώσσα. Για δολοφόνους συγγενών (κάτι ήξερε από αυτά!) επαναφέρει την καταργημένη ποινή του πνιγμού στη θάλασσα μέσα σε σακί (poena cullei). Εγκλήματα ηθικής τιμωρούνται με ιδιαίτερη αυστηρότητα. Η μοιχεία εξισώνεται με τα χειρότερα εγκλήματα, για σεξουαλικές σχέσεις μεταξύ σκλάβου και της κυρίας του, η κυρία αποκεφαλίζεται και ο σκλάβος καίγεται. Για την περίπτωση σεξουαλικών σχέσεων κυρίου με σκλάβα δεν προβλέπονται ποινές. Σε περίπτωση εκούσιας απαγωγής με σκοπό το γάμο, εκτελούνται οι αλληλοαπαχθέντες, αλλά και για όποιους βοήθησαν στην απαγωγή προβλέπεται θάνατος με καυτό μολύβι στο στόμα ή με κάψιμο στην πυρά.
Ο μεγάλος χριστιανός ηγέτης προβλέπει εκτέλεση στην πυρά και για Ιουδαίους, τους οποίους εξυβρίζει -όπως γράφει σε επιστολή του μετά τη σύνοδο της Νικαίας προς όλες τις εκκλησίες- «είναι μαγαρισμένοι με άθεα εγκλήματα», «έχουν κτυπηθεί με τυφλότητα του πνεύματος», «έχουν χάσει τα λογικά τους». Γι’ αυτό και τους απειλεί με εκτέλεση στην πυρά με τον πρώτο αντισημιτικό του νόμο του έτους 315. Την ίδια ποινή επιβάλλει ο Κων/νος εναντίον ενός εθνικού που προσχωρεί στον Ιουδαϊσμό, ενώ η ιουδαϊκή κοινότητα που αποδέχεται τον προσήλυτο καταστρέφεται με πυρπόληση. Η ποινή της θανάτωσης στην πυρά επιβάλλεται ακόμα σε καθέναν που αποτρέπει την προσχώρηση Ιουδαίου στο χριστιανισμό. Οι Ιουδαίοι είναι για τον αυτοκράτορα ένας «μισητός λαός», με «κληρονομική τρέλα».
Τελικά όμως, ο Κων/νος ήταν, όπως μας βεβαιώνει ο ευαγγελικός θεολόγος Kurt Aland, «χριστιανός και μάλιστα, χριστιανός στην καρδιά, όχι στις εξωτερικές ενέργειές του». Δεν είχαν, σε νεότερες εποχές, και κάποιοι άλλοι τις ίδιες απόψεις με τον «Μέγα» Κων/νο για τους Εβραίους; Και, όσον αφορά τις μεγαλειώδεις πολεμικές νίκες του, διαβεβαιώνει ο καθολικός θεολόγος Peter Stockmeier (τόσο αυτός όσο και ο Aland δεν είναι μεμονωμένες περιπτώσεις) ακόμα μετά τον β’ παγκόσμιο πόλεμο: «Σ’ αυτό το μεγάλο πρότυπο προσπάθησε να μοιάσει κάθε χριστιανός αυτοκράτωρ, ένα ιδανικό (!) στα μάτια κάθε πρίγκιπα».
Μάλιστα! Και ακριβώς αυτή την εικόνα πήρε η Ιστορία μας. Και τώρα μπορούμε να συμπεριλάβουμε με πλήρη ευταξία, φουσκωμένοι από περηφάνια -αφού ντροπή δεν είναι μόνο τον 21ο αιώνα ένα άγνωστο συναίσθημα- κι εκείνα τα «1400 εκθέματα».
Και θερμά συγχαρητήρια!
Karlheinz Deschner
Μάιος 2007
Ο Deschner νυμφεύτηκε το 1951 μια παιδική φίλη του, η οποία είχε ενδιάμεσα παντρευτεί και χωρίσει. Ο εκκλησιαστικός μηχανισμός χαρακτήρισε τον γάμο «άκυρο» και απέκλεισε αμφότερους από την καθολική εκκλησία. Ίσως αυτό το επεισόδιο να αποτέλεσε το πρώτο εξωτερικό ερέθισμα για να ασχοληθεί ο Deschner με τα θέματα της εκκλησίας, ιδιαίτερα της καθολικής, η οποία αποτελεί στη Βαυαρία κράτος εν κράτει.
Το 1957 κυκλοφόρησε το πρώτο βιβλίο του Deschner με θρησκευτική θεματική και τίτλο «Ποια γνώμη έχετε για την εκκλησία;» με κείμενα των γνωστών λογοτεχνών Hermann Kesten, Heinrich Böll, Arno Schmidt, Arnold Zweig και άλλων. Το βιβλίο του «Ο πετεινός λάλησε γι' άλλη μια φορά» που κυκλοφόρησε το έτος 1962 θεωρήθηκε ως ένα από τα σημαντικότερα έργα με θεμελιωμένη κριτική στη χριστιανική θρησκεία και τις πρακτικές της εκκλησίας. Παράλληλα δημοσιεύτηκαν εργασίες του για πολιτικά, κοινωνικά και εκκλησιαστικά θέματα. Από το έτος 1986 εκδίδεται ο Deschner σε επάλληλους τόμους το κεντρικό έργο του «Η εγκληματική ιστορία του χριστιανισμού» (ελληνική έκδοση ΚΑΚΤΟΣ), το οποίο βρίσκεται τώρα στον 8ο τόμο. Αναμένεται να ολοκληρωθεί σε 10 τόμους μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας, εφόσον ο Deschner, ήδη άνω των 8Ο ετών, επιβιώσει.
Είναι προφανές ότι αυτές οι δημοσιεύσεις του Deschner έχουν προκαλέσει σημαντικές αντιδράσεις του εκκλησιαστικού μηχανισμού στην Ευρώπη, αν ληφθεί υπόψη ότι τα βιβλία του μεταφράζονται στις κυριότερες γλώσσες. Αποτέλεσμα αυτών των αντιδράσεων είναι να εισπράττει ο συγγραφέας μηνύσεις και να βρίσκεται σε δικαστικές περιπέτειες, στις οποίες όμως πάντα αθωώνεται, μια και ακόμα και στην πιο μαύρη γωνιά της καθολικής Βαυαρίας προέχει η σκέψη ότι αργά η γρήγορα η οποιαδήποτε καταδίκη του Deschner θα αναιρεθεί - το αργότερο από το δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Στρασβούργο. Απ' την άλλη πλευρά, πολλοί εύποροι χορηγοί παρέχουν τα απαραίτητα μέσα στον Deschner, ώστε να εργάζεται αυτός χωρίς οικονομικά προβλήματα, έτσι ώστε να τελειώσει το σημαντικό πολιτιστικό και διαφωτιστικό έργο που έχει αναλάβει.
