Μη νόμιμη κρίνει το Συμβούλιο της Επικρατείας τη λειτουργία των Ανωτάτων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών ως εκπαιδευτικών μονάδων της ανωτάτης εκπαίδευσης. Η αναβάθμιση των σχολών και η ένταξή τους στην ανώτατη εκπαίδευση, που προβλέπεται με τον νόμο 4332/2006, έρχεται σε αντίθεση με το άρθρο 16 του Συντάγματος, όπως τονίζεται σε δύο Πρακτικά του Ε΄ Τμήματος του ΣτΕ, που συνεδρίασε χθες, υπό την προεδρία του αντιπροέδρου κ. Κ. Μενουδάκου. Οι παρατηρήσεις του ανωτάτου δικαστηρίου για το Προεδρικό Διάταγμα, που καθορίζει τα προσόντα και τις προϋποθέσεις για την εκλογή και εξέλιξη του διδακτικού προσωπικού των Ανωτάτων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών και κρίθηκε τελικώς μη νόμιμο, συνοψίζονται στις ακόλουθες:
- Οι σχολές αυτές δεν οργανώνονται ως νομικά πρόσωπα πλήρως αυτοδιοικούμενα και δεν κατοχυρώνεται η ακαδημαϊκή ελευθερία για τους διδάσκοντες και τους σπουδαστές, όπως επιτάσσει το Σύνταγμα.
- Στις εκπαιδευτικές αυτές μονάδες η παρεχόμενη εκπαίδευση και οι κατευθύνσεις της έρευνας δεν καθορίζονται από αιρετά όργανά τους, αλλά ελέγχονται από το Ανώτατο Επιστημονικό Συμβούλιο, τα μέλη του οποίου διορίζονται από τον υπουργό Παιδείας και την Εκκλησία της Ελλάδος.
- Το περιεχόμενο και ο σκοπός της εκπαίδευσης συνίσταται στη διδασκαλία συγκεκριμένου δόγματος, όχι χάριν της επιστημονικής μελέτης, αλλά με στόχο τη μεταλαμπάδευση αυτούσιων των αληθειών του δόγματος αυτού και την κατάρτιση θρησκευτικών λειτουργιών, που αντίκειται στην ακαδημαϊκή ελευθερία.
Επίσης, το Π.Δ. κρίθηκε μη νόμιμο για τον πρόσθετο λόγο ότι η διαδικασία επιλογής των σπουδαστών αντίκειται στο Συνταγμα, καθώς περιλαμβάνει προκαταρκτική συνέντευξη ενώπιον Επιτροπής και θέσπιση συστατικής επιστολής Επισκόπου για την εισαγωγή στο πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών.
Η υπόθεση, πάντως, παραπέμφθηκε να εξεταστεί στην Ολομέλεια του ΣτΕ.
(Καθημερινή, 12/6/2007)
Τα πανεπιστήμια αποτέλεσαν στην Ευρώπη αρχικά ένα νέου είδους εκπαιδευτικά ιδρύματα για τον ανώτερο κλήρο, με πρωτοβουλία του τάγματος των Δομινικανών. Τα πανεπιστήμια αυτά επηρεάστηκαν από το πνεύμα της σχολής της Σαρτρ (Chartre), μία φιλοσοφική και θεολογική σχολή του 11ου και 12ου αιώνα στον καθεδρικό ναό αυτής της γαλλικής της πόλης. Η διδασκαλία στη σχολή χαρακτηρίζεται από ένα Ουμανισμό διαμορφωμένο από τη μελέτη των αρχαίων φιλοσόφων και από την αναζήτηση μιας σύνθεσης μεταξύ της γνώσης του φυσικού κόσμου και της εξ αποκαλύψεως αλήθειας. Σύνθημα της σχολής είναι η φράση του Honorius d' Autun: «Η άγνοια είναι εξορία για τον άνθρωπο, η επιστήμη είναι η πατρίδα του».
Οι πρωτοπόροι για την απεξάρτηση των πανεπιστημίων από τον εκκλησιαστικό έλεγχο είναι οι ίδιοι κληρικοί. Στο 13ο αιώνα χάνει ο καγκελάριος του πανεπιστημίου, ο οποίος εκπροσωπεί τον τοπικό επίσκοπο, το δικαίωμα να απονέμει τα πανεπιστημιακά διπλώματα. Το δικαίωμα αυτό περνάει στο σώμα των καθηγητών και ο καγκελάριος καταργείται. Αυτό όμως δεν ανακόπτει τις διεκδικήσεις ανεξαρτησίας και, μετά από αντιδικίες, απεργίες και συγκρούσεις, το πανεπιστήμιο εξαιρείται από την αρμοδιότητα του επισκόπου. Στην Οξφόρδη δεν καταργήθηκε ο καγκελάριος, αλλά η εκλογή του άρχισε να γίνεται από το σώμα των καθηγητών και όχι πια από τον επίσκοπο.
Κατά δεύτερο λόγο, οι αγώνες των πανεπιστημίων έγιναν ενάντια στην κοσμική εξουσία. Οι άρχοντες (βασιλιάδες, δούκες κτλ.) προσπαθούσαν να ελέγξουν τη λειτουργία των συντεχνιών, ώστε να επηρεάσουν την εξέλιξη των μελών τους και κυρίως αυτούς των «ευγενών» συντεχνιών, όπως των Πανεπιστημιακών. Στο Παρίσι, οι αντίρροπες δυνάμεις υπέρ και κατά του ελέγχου των Πανεπιστημιακών συγκρούονται το έτος 1229 σε αιματηρά επεισόδια σπουδαστών και καθηγητών, αφενός, και της αστυνομίας αφετέρου. Σε μια συμπλοκή σκοτώνονται πολλοί σπουδαστές, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει μια μεγάλη απεργία και το πανεπιστήμιο να διακόψει τη λειτουργία του. Τελικά, το 1231 αναγνωρίζεται η ανεξαρτησία του και αρχίζει η εποχή της ελευθερίας στην διδασκαλία και την έρευνα. Αυτή ακριβώς η ελευθερία αποτελεί τον πυρήνα του λεγόμενου πανεπιστημιακού ασύλου!
Στην Οξφόρδη κερδίζει το πανεπιστήμιο τις πρώτες ελευθερίες ήδη το 1214, όταν αφορίζεται ο Jean sans Terre (Ιωάννης Ακτήμων, αδελφός και διάδοχος στο βασιλικό θρόνο του Ριχάρδου Λεοντόκαρδου) και χάνει την επιρροή του. Μια σειρά από σφοδρές συγκρούσεις στα έτη 1232, 1238 και 1240 μεταξύ Πανεπιστημιακών και των βασιλικών δυνάμεων οδήγησαν σε νέες ανατροπές και περιχαράκωση της ανεξαρτησίας του πανεπιστημίου.
Οκτακόσια χρόνια μετά από αυτά τα γεγονότα που σημάδεψαν την ευρωπαϊκή Ιστορία και οδήγησαν αργά αλλά σταθερά στην πνευματική και πολιτική Αναγέννηση και στο Διαφωτισμό, έρχεται μια ελληνική κυβέρνηση, με μισόλογα και τυπικές αντιρρήσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης, να ιδρύσει «εκκλησιαστικά πανεπιστήμια», όπου δεν υπάρχει έρευνα και αναζήτηση, αφού κυριαρχεί το εκκλησιαστικό δόγμα, όπου οι καθηγητές και σπουδαστές θα επιλέγονται με «εκκλησιαστικά» κριτήρια, δηλαδή με συστάσεις επισκόπων. Άρα, αυτά τα ιδρύματα, δεν σχετίζονται με την επιστήμη, αλλά με το βόλεμα και την αναρρίχηση.
Να δούμε, αν είναι σε θέση να κόψει το ΣτΕ αυτόν τον κατήφορο ή θα μας επιβάλλει πάλι η Ευρώπη να επανέλθουμε στο δρόμο του πολιτισμού, μακριά από τον παπαδίστικο σκοταδισμό!
