Η ρωμαϊκή κοινωνία είχε χαρακτήρα στρατιωτικό και επεκτατικό. Η οικονομία δεν ήταν προσανατολισμένη στην παραγωγή αλλά στην κατανάλωση. Για την προμήθεια κάθε είδους προϊόντων κι επειδή αυτά δεν ήταν δυνατόν να παραχθούν στη χώρα, αξιοποιήθηκαν άλλες δυνατότητες, κυριότερες από τις οποίες ήταν η κατάκτηση εδαφών, η καταλήστευση του πλούτου και η φορολόγηση των υπόδουλων λαών!
Η Ρώμη ξεκίνησε την ιστορία της ως βασίλειο και, μετά την εκδίωξη του βασιλιά, συνέχισε ως δημοκρατικό κράτος (πόλη). Στην πορεία των αιώνων εξελίχθηκε αυτή η δημοκρατία σε μια εκτεταμένη στρατιωτική δικτατορική αυτοκρατορία, της οποίας τα εδάφη έφταναν, από τα σύνορα της Περσίας μέχρι τη Βρετανία και από την κεντρική Γερμανία μέχρι τη βόρεια Αφρική. Αρχικά κατακτήθηκε, μεταξύ 380 και 200 π.Χ. η ιταλική χερσόνησος, μαζί της και οι πόλεις της «Μεγάλης Ελλάδας» στη νότια Ιταλία.
Μεταξύ 200 και 44 π.Χ. ακολούθησαν η ίδια η Ελλάδα, οι ακτές της Αδριατικής (σημερινή Αλβανία μέχρι την Κροατία), η Μικρά Ασία, ένα μεγάλο μέρος της βορειοαφρικανικής ακτής, καθώς επίσης οι περιοχές που βρίσκονται σήμερα η Ισπανία, η Ολλανδία και η Γαλλία, μέχρι τον ποταμό Ρήνο. Αργότερα προστέθηκαν σ' αυτές τις κατακτήσεις ένα μέρος της κεντρικής Ευρώπης (σημερινή Γερμανία) και η Βρετανία.
Τις καλές τέχνες υιοθέτησαν οι Ρωμαίοι από τους Έλληνες και έκαναν τις απαραίτητες προσαρμογές. Επίσης υιοθέτησαν το Δωδεκάθεο των Ελλήνων, με εκλατινισμό των ονομάτων των θεών. Για να γίνει αντιληπτό το ενδιαφέρον των Ρωμαίων της αυτοκρατορίας για την Επιστήμη, σημειώνουμε ότι ο φιλόσοφος Σενέκας (Lucius Annaeus Seneca, ~4-65 μ.Χ.) επενέρχεται στον Αριστοτέλη, παραβλέποντας όλες τις επιστημονικές και τεχνολογικές επιτυχίες της ελληνιστικής εποχής, και διαπιστώνει: «Το σφυρί, η τανάλια, οι υαλοπίνακες, οι εντοιχισμένοι σωλήνες των λουτρών ... είναι επινοήσεις σκλάβων. Η σοφία είναι εγκαταστημένη σε ένα υψηλό θρόνο και όχι στα χέρια, αλλά στα πνεύματα». Εξ άλλου, η πρώτη μετάφραση της Ευκλείδειας Γεωμετρίας στα λατινικά έγινε το 13ο αιώνα μ.Χ. από τον Άγγλο Αδελάρδο (Adelard of Bath, ~1080- ~1160), ο οποίος μετέφραζε από τα αραβικά (L. Russo)!
Δικαίωμα ψήφου στην αυτοκρατορία είχαν μόνο Ρωμαίοι πολίτες και όχι οι κατακτημένοι λαοί και φυσικά, πολύ λιγότερο, οι δούλοι. Η μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων της αυτοκρατορίας δεν είχε λοιπόν πολιτικά δικαιώματα. Σε αντίθεση όμως με τις ελληνικές πρακτικές, οι Ρωμαίοι έδιναν δικαίωμα πολίτη σε ανθρώπους που είχαν υπηρετήσει για αρκετό χρόνο στο στράτευμα. Επίσης, όταν τα ταμεία του κράτους ήταν άδεια, γινόταν κατά καιρούς πολιτογράφηση υπόδουλων, για να εισπραχθούν φόροι κληρονομιάς κ.ά.
Ο φτωχός Ρωμαίος πολίτης είχε την ψήφο του, όσο λειτουργούσε η δημοκρατία, έστω και τυπικά, ως μοναδικό όπλο στον αγώνα επιβίωσης. τη διέθετε εκεί που προσφέρονταν «άρτος και θεάματα». Έτσι δεν χρειαζόταν ποτέ να εργαστεί, αφού η αξουσία μοίραζε δωρεάν τρόφιμα και προσέφερε στους ιπποδρόμους, επίσης δωρεάν, ενδιαφέροντα θεάματα... Επειδή η ρωμαϊκή κοινωνία στηριζόταν στο στρατό, οι ανώτεροι στρατιωτικοί είχαν σημαντική θέση, όπως επίσης οι γεωργοί που προμήθευαν τα τρόφιμα. Οι τεχνίτες δεν είχαν καμιά κοινωνική αναγνώριση! Οι δούλοι δεν θεωρούνταν καν άνθρωποι και ανήκαν πάντα στην ιδιοκτησία ενός πολίτη.
Οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι κληρονόμησαν τις αιγυπτιακές μονάδες μέτρησης. Το ρωμαϊκό πόδι είχε υποδιαιρέσεις, αφενός σε 12 unicae (ίντσες) αφετέρου σε 16 δακτύλους. Οι Ρωμαίοι εισήγαγαν για μεγάλες αποστάσεις το μίλι που αντιστοιχούσε σε 1000 διπλά βήματα, όπου κάθε διπλό βήμα ήταν ίσο με 5 ρωμαϊκά πόδια. Κατά την κατάκτηση της Αγγλίας από τους Ρωμαίους εισήχθη εκεί το ρωμαϊκό μίλι, το οποίο πολύ αργότερα η βασίλισσα Ελισάβετ Ι (1533-1603) τροποποίησε σε 5.280 πόδια.
Σενέκας Λεύκιος Αναίος (~4-65μ.Χ.): Στωικός φιλόσοφος, πολιτικός, ποιητής και δραματουργός, γεννημένος στην Κόρδοβα. Επέλεξε τη σταδιοδρομία του δημόσιου υπαλλήλου και έφτασε στις ανώτατες θέσεις. Θύμα μιας αυλικής σκευωρίας, εξορίστηκε το έτος 41 από τον αυτοκράτορα Κλαύδιο στην Κορσική, αλλά επανήλθε στη Ρώμη (έτος 49) και ίδρυσε φιλοσοφική σχολή, όπου είχε μαθητή του, μεταξύ άλλων, τον μετέπειτα αυτοκράτορα Νέρωνα (Claudius Drusus Germanicus Nero).Τα έτη 54-59 ανέλαβε, μετά την κατάληψη της εξουσίας από τον Νέρωνα, μαζί με τον Sextus Afranius Burrus τη συνολική πολιτική του ρωμαϊκού κράτους. Εξαναγκάστηκε το 65 μ.Χ. από τον Νέρωνα να αυτοκτονήσει, λόγω υποψίας ότι ήταν συμμέτοχος σε κάποια συνωμοσία σε βάρος του αυτοκράτορα.
Στα φιλοσοφικά του έργα δεν ασχολείται ο Σενέκας με τη βελτίωση της θεωρίας, αλλά με την προσαρμογή της ελληνικής στωικής φιλοσοφίας στη ρωμαϊκή εποχή. Η καυστική του σάτιρα «Apocolocyntosis» αποτελεί ανελέητο ξεκαθάρισμα λογαριασμών με τον Κλαύδιο (Tiberius Claudius Caesar Augustus Germanicus) - φυσικά μετά το θάνατο του αυτοκράτορα. Σε βιβλίο των Μαρξ και Ένγκελς αναφέρεται για τον Σενέκα ότι, ενώ δίδασκε την αρετή και εγκράτεια, ήταν ο ίδιος μάστορας αφενός της δουλοπρέπειας και αφετέρου της ραδιουργίας, η οποία φαίνεται ότι τον οδήγησε στην εξαναγκασμένη αυτοκτονία.
Οι 9 τραγωδίες που συνέγραψε ο Σενέκας αποτελούν ελεύθερη επεξεργασία έργων των Ελλήνων κλασικών, Αισχύλου, Σοφοκλή και Ευριπίδη, αλλά και έργων της ελληνιστικής εποχής. Τελικά, τα έργα αυτά επηρέασαν τη μετέπειτα εξέλιξη του είδους, μέχρι και την εποχή του γαλλικού κλασικισμού, περισσότερο από τα αρχαιοελληνικά πρωτότυπα.
Στο βιβλίο του «Φυσικά ερωτήματα» ασχολήθηκε ο Σενέκας με γεωγραφικά θέματα και μετεωρολογικά φαινόμενα (βροχή, ουράνιο τόξο, αστραπή, βροντή κτλ.) με πρότυπο τα «Μετεωρολογικά» του Αριστοτέλη. Επειδή αντλεί δε συχνά ηθικά διδάγματα από τα περιγραφόμενα φυσικά φαινόμενα, αυτό το βιβλίο του Σενέκα ήταν πολύ δημοφιλές μεταξύ των χριστιανών.
Μία αθαίρετη εκτίμηση του Σενέκα για το μέγεθος της Γης που την έβγαζε αρκετά μικρή, ενεθάρρυνε αργότερα θαλασσοπόρους, όπως τον Κολόμβο, να αποτολμήσουν μακρινά ταξίδια, αφού οι ωκεανοί έπρεπε να είναι στενοί.
