Δημοσίευσα προ ημερών μια απάντησή μου σε επιστολή του τ. αρεοπαγίτη κ. Ανδριανού, η οποία δημοσιεύεται επίσης εκεί αυτούσια. Τώρα έρχεται ένα νεότερο κείμενο από τη φίλη Ε.Τ., η οποία δίνει τη δική της απάντηση.
Απαντώ στην επιστολή του κ. Ανδριανού σημείο προς σημείο:
- Υπάρχουν επίσης ένα σωρό άνθρωποι, μεταξύ των οποίων μεγάλο μέρος της αφρόκρεμας της διανόησης και της επιστήμης, που δεν πιστεύουν στη μετά θάνατον ζωή. Δεν καταλαβαίνω κατά ποιον τρόπο είναι προσβλητική γι’ αυτούς η άποψη/υπόθεση των θρησκόληπτων πως υπάρχει μετά θάνατον ζωή. Ας σεβαστούν οι πιστοί αυτούς που δεν έχουν μια πίστη σαν κι αυτούς!!! Και γιατί είναι τόσο ευαίσθητοι και εύθικτοι οι πιστοί, ώστε να προσβάλλονται από την δήλωση του Hawking? Έχουν μήπως λόγους να πιστεύουν ότι η δική του η άποψη έχει μεγαλύτερη βαρύτητα από τη δική τους? Μήπως … μήπως λέω επειδή ο Steven ως κορυφαίος επιστήμονας, έχει επιχειρήματα, και οι εν λόγω κύριοι φοβούνται να τα ακούσουν, μην τυχόν και τους κλονιστεί το παραμύθι?
- Τι θα πει «δια της πίστεως αισθάνθηκαν ψηλαφητή την πραγματικότητα της μετά θάνατον ζωής»? «Δια της πίστεως» μπορείς να νομίζεις ό,τι σου’ρχεται!! Δια της αποδείξεως όμως μόνο γνωρίζουμε την αλήθεια των ισχυρισμών μας. Η «πίστη» μας σε διάφορα μικρά, ασήμαντα, καθημερινά πράγματα ανατρέπεται και διαψεύδεται κάθε μέρα – από τη δομή της ύλης και τη νευτώνεια θεωρία, μέχρι το πόσο καλοπροαίρετος είναι ο γείτονάς μας!! Και θα βασιστούμε στην «δια της πίστεως ψηλαφητή πραγματικότητα» για ένα τόσο σοβαρό και «θεμελιώδους» σημασίας θέμα, όσο η μετά θάνατον ζωή?
- Μεταχειριζόμενος ΠΟΙΑ μέσα θα έπρεπε ο Steven Hawking να δώσει απαντήσεις, αφού τα επιστημονικά μέσα είναι ανεπαρκή για επιστημονικές απαντήσεις? Μήπως να ρωτούσε τον προφήτη? Μήπως δια της πίστεως και πάλι? Βασιζόμενος σε ποια στοιχεία έχει καταλήξει ο επιστολογράφος ότι υπάρχει η μετά θάνατον ζωή? Ποιο ήταν το φαινόμενο που παρατήρησε? Ποιο σύγγραμμα το διαπραγματεύτηκε και το απέδειξε? Θα ήθελα πραγματικά να το διαβάσω! Ή μήπως αναφερόμαστε στη μυθολογία των γιδοβοσκών της Ανατολής? Εάν είναι έτσι, με βάση παρόμοιες αποδείξεις και «δια της πίστεως» υπάρχει Αδης, του οποίου την πόρτα φυλάει ο Κέρβερος με τα δυο κεφάλια, κι ένας σιδηρουργός που τον λένε Ήφαιστο πουλάει κεραυνούς σε καλή τιμή στο αφεντικό του, που κατοικεί στην κορυφή ενός βουνού!
- Ο κ. Ανδριανός είναι επιστήμων, Αρεοπαγίτης, και υπό την ιδιότητά του αυτή όφειλε να διατυπώνει τις απόψεις του με επιστημονικό τρόπο. Τα μέσα της επιστήμης επιστρατεύονται για να αναλύσουν και να εξηγήσουν λογικά τα φαινόμενα που παρατηρούνται στη φύση γύρω μας. Και κατ’ επέκτασιν να χρησιμοποιήσουν τα συμπεράσματα των αναλύσεών τους σε εφαρμογές υπέρ του ανθρώπου – όπως η ιατρική, οι επικοινωνίες, οι μεταφορές και τόσοι άλλοι κλάδοι. Με τα μέσα της επιστήμης προσπαθούμε να εξηγήσουμε τα υπαρκτά πράγματα, όχι να αποδείξουμε την ανυπαρξία φανταστικών υποθέσεων. Θέλουμε εξηγήσεις των παρατηρήσεών μας, όχι διάψευση αυτών που ΠΙΣΤΕΥΟΥΜΕ ότι υπάρχουν. Κανένας δεν απέδειξε ποτέ ότι τα αντικείμενα ΔΕΝ πέφτουν προς τα πάνω, διότι καθημερινώς βλέπουμε ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει: όλα πέφτουν προς τα κάτω. Κανείς δεν απέδειξε ποτέ την ανακρίβεια χιλιάδων πράγματων…. Άρα τι σημαίνει αυτό? Ότι εφόσον δεν απεδείχθη ποτέ επιστημονικώς πως δεν υπάρχουν πουλιά που πετάνε με φορά προς τα πίσω, πάει να πει ότι μπορεί και να υπάρχουν? ΜΟΝΟ αν παρατηρηθεί ένα τέτοιο πουλί θα ασχοληθεί η επιστήμη με το θέμα. Συνεπώς είναι άτοπο το επιχείρημα περί πίστης και μεταφυσικής κλπ. Κι εγώ πολύ θα ήθελα να πιστεύω ότι θα κληρονομήσω τρία εκατομμύρια ευρώ από ένα μακρινό θείο ξαφνικά, αλλά όσο κι αν το πιστέψω, είναι απίθανο να συμβεί εφόσον δεν έχω τέτοιο θείο! Θα πρέπει να έχω πιο πριν μια ένδειξη έστω, για να ψάξω το θέμα!
- Θα ήμουν πιο προσεκτική από τον κ. Ανδριανό όταν εκφέρω άποψη για θέματα που δεν γνωρίζω και δεν κατανοώ. Η «φιλοσοφική και επιστημονική πείρα» γενικώς και αορίστως δεν είναι αρκετό επιχείρημα. Ο ισχυρισμός αυτός είναι επιεικώς ενάντια στην πρόοδο και στην εξέλιξη του ανθρώπου. Η επιστημονική «πείρα» είναι μια έννοια δυναμική, όχι στάσιμη. Μεταβάλλεται καθημερινά και προσθέτει γνώσεις ώστε να βελτιωθεί η αντίληψη του κόσμου που έχουμε. Η επιστημονική «πείρα» έχει κατά τη διάρκεια της ιστορίας υποστηρίξει διάφορες θεωρίες, οι οποίες καταρρίφθηκαν από νεώτερες ξανά και ξανά. Τι προτείνει δηλαδή ο κ. Ανδριανός? Να μην δεχτούμε ως σωστή τη κβαντική θεωρία επειδή η προγενέστερη επιστημονική «πείρα» δεν την αναφέρει πουθενά?? Οσον δε αφορά τη «λογική» που αναφέρει ο κ. Ανδριανός, λυπάμαι, αλλά ως επιστήμονας δεν μπορώ ούτε να δεχτώ ούτε να απορρίψω επιστημονικά δεδομένα και θεωρίες με κριτήριο μια εντελώς αφηρημένη και υποκειμενική έννοια όπως η λογική. Για ποια λογική μιλάμε? Για τη δική μου? Για τη δική του? Ας μας εξηγήσει ο κος Ανδριανός τους λόγους που η δική του λογική είναι επιλεκτική: βάσει αυτής είναι αδύνατον να δημιουργηθούν κι άλλα σύμπαντα, αλλά δεν είναι αδύνατον να υπάρχει θεός, παράδεισος, κόλαση κι άλλα τινά. Ας ξεκαθαρίσει τελικώς ο κος Ανδριανός, θέλει ή όχι να λαβουμε την λογική ως κριτήριο?
- Ο κος Ανδριανός επίσης παραβλέπει το γεγονός ότι στη διάρκεια της γνωστής ιστορίας της ανθρωπότητας πάνω σ’ αυτή τη γη, η επιστήμη έχει σπάσει τα όριά της εκατομμύρια φορές, με εκατομμύρια νέες ανακαλύψεις. Κάποτε το «όριο» ήταν οι επικοινωνίες, κι έπρεπε μετά τη μάχη να τρέχουν αγγελιοφόροι για να αναγγείλουν την έκβασή της (αν και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι ήταν πολύ πιο προηγμένοι από την απλούστευση που παραθέτω εδώ)… σήμερα δεν υπάρχει όριο στις επικοινωνίες, μιλάμε σε real-time με την άλλη άκρη της γης, ακόμα και με το διάστημα. Κάποτε το «όριο» στις μετακινήσεις ήταν η ταχύτητα του αλόγου που έσερνε το άρμα, σήμερα υπάρχουν τρένα που κινούνται με 400km/h σε μαγνητικές ράγες, χωρίς καν να τις αγγίζουν!! Η επιστήμη έχει αποδείξει στη διάρκεια της ιστορίας της ότι για όλα τα ανεξήγητα και δύσκολα φαινόμενα, είναι θέμα χρόνου να βρεθεί μια επαρκής εξήγηση.
Ας αφήσουμε επιτέλους την αποσπασματική κι επιλεκτική (κατά πώς βολεύει) παράθεση αρχαίων (ή νεώτερων) τσιτάτων-ρήσεων-γνωμικών! Ο Σωκράτης είπε ακόμη ότι υπάρχει ένα μόνο καλό, η γνώση, κι ένα μόνο κακό, η αμάθεια!!
