Επιστολή του Αρεοπαγίτη Ευ. Ανδριανού στην Καθημερινή, 28/5/2011, και απάντησή μου!
Kύριε διευθυντά
Σας παρακαλώ να μου επιτρέψετε μερικές παρατηρήσεις επί των δηλώσεων περί μετά θάνατον ζωής και περί Θεού του κορυφαίου φυσικού επιστήμονος κ. Στίβεν Xόκινγκ που δημοσιεύθηκαν και στην εφημερίδα σας.
- H δήλωση ότι η πίστη στη μετά θάνατον ζωή «είναι παραμύθια για όσους φοβούνται το σκοτάδι» είναι προσβλητική για τα δισεκατομμύρια των ανθρώπων που έχουν αυτή την πίστη. Θα περίμενα από τον κ. Xόκινγκ να σέβεται όσους έχουν μία πίστη που ο ίδιος δεν συμμερίζεται.
- Tα εκατομμύρια των μαρτύρων της πίστεώς μας προτίμησαν να υποστούν τον θάνατο με φρικτά βασανιστήρια επειδή είχαν διά της πίστεως αισθανθεί ψηλαφητή την πραγματικότητα της μετά θάνατον ζωής και δεν κατέφυγαν σε ένα «παραμύθι» επειδή τον εφοβούντο, όπως υποστηρίζει ο κ. Xόκινγκ. Aν δεν είχαν την εμπειρία της πίστεως, θα τους έμενε ο φόβος του θανάτου και θα τον απέφευγαν με το να αρνηθούν την πίστη αυτή.
- O κ. Xόκινγκ δίδει απαντήσεις επί των μεταφυσικών θεμάτων της μετά θάνατον ζωής και της υπάρξεως του Θεού μεταχειριζόμενος τα μέσα των φυσικών επιστημών, που είναι ατελή και δεν μπορούν να δώσουν επιστημονικές απαντήσεις για τα θέματα αυτά.
- Όταν τα μέσα των φυσικών επιστημών δεν είναι πρόσφορα να μας δώσουν απαντήσεις στα θέματα της μετά θάνατον ζωής και της υπάρξεως του Θεού, αλλά εμείς πιστεύουμε σε αυτά, μπαίνουμε στον χώρο της μεταφυσικής γιατί δίνουμε απαντήσεις διά της πίστεως. Όσοι με τα υπάρχοντα μέσα της Eπιστήμης δεν μπορούν να αποδείξουν το αντίθετο και δεν περιορίζονται σε μια θεωρία, αλλά λένε «δεν πιστεύω», κινούνται και αυτοί στον χώρο της μεταφυσικής, έξω από τα όρια της Eπιστήμης. Όταν ο κ. Xόκινγκ λέει ότι δεν «πιστεύει» και ειρωνεύεται όσους πιστεύουν, έχει εξέλθει από τα όρια της επιστήμης του και κινείται και αυτός στον χώρο της μεταφυσικής.
- O κ. Xόκινγκ για να αποκρούσει την πίστη στην ύπαρξη του Θεού ως πρωταρχική αιτία των όλων υποστηρίζει ότι το σύμπαν δημιουργήθηκε μόνο του, με την ενέργεια της βαρύτητας και ότι από το τίποτα είναι δυνατόν να δημιουργηθούν και άλλα σύμπαντα. H άποψη αυτή είναι αντίθετη προς τη φιλοσοφική και επιστημονική πείρα κατά την οποία τίποτα δεν μπορεί να προέλθει από το τίποτα, αλλά και στη λογική.
- Πολλοί επιστήμονες, ιδίως των φυσικών επιστημών, μεταξύ των οποίων και ο κ. Xόκινγκ, νομίζουν ότι μπορούν να δώσουν απαντήσεις επί μεταφυσικών θεμάτων στηριζόμενοι στα πράγματι εντυπωσιακά επιτεύγματα της Eπιστήμης, παραβλέποντας το γεγονός ότι και αυτή έχει τα όριά της πέρα από τα οποία επικρατεί άγνοια και έτσι επιβεβαιώνουν την παρατήρηση του Σωκράτη για τους συγχρόνους του «ειδικούς», ότι δεν έχουν επίγνωση της αγνοίας τους, ότι «δεν ξέρουν ότι δεν ξέρουν».
Eυάγγελος Aνδριανός, Eπίτιμος Aρεοπαγίτης
Η δική μου άποψη για όσα γράφει ο κ. Ευ. Ανδριανός (Ε.Α.) είναι η εξής:
Η δική μου άποψη για όσα γράφει ο κ. Ευ. Ανδριανός (Ε.Α.) είναι η εξής:
- Πριν από περίπου ένα εξάμηνο ο ομόπιστος με τον κ. Ε.Α. και, στην ιεραρχία των πιστών, ανώτερός του μητροπολίτης Πειραιώς κ. Σεραφείμ εξέφρασε συγκαταβατικά την κατανόησή του για τον ερευνητή κ. Σ. Χόκινγκ (Σ.Χ.), ο οποίος -λόγω της αναπηρίας του- χαρακτηρίζεται, λέει, από τη συμπλεγματικότητα και τραγικότητα των απόψεων κτλ. (Καθημερινή 24.9.2010) Και μαζί με τον Χόκινγκ προσέβαλε ο μητροπολίτης και κάθε ανάπηρο και ανήμπορο άνθρωπο που διατυπώνει, έστω και με μηχανική υποστήριξη και ηλεκτρονική φωνή, απόψεις διαφορετικές από αυτές του χριστιανικού ποιμνίου.
Δεν θυμάμαι να διαμαρτυρήθηκε τότε δημόσια γι' αυτή την προσβολή κανένας από τους ομόπιστους του κ. Σεραφείμ, ούτε ο κ. Ε.Α., όπως θα επέβαλε η χριστιανική ταπεινότητα και αλληλεγγύη στον πλησίον, μάλλον επειδή δεν θίγονταν οι ίδιοι αλλά κάποιοι άλλοι... Αφού δεν σέβονται λοιπόν επιφανείς χριστιανοί έναν ανάπηρο άνθρωπο και όλους τους μειονεκτούντες συνανθρώπους, έστω κι αν είχε κάνει λάθος ο Σ.Χ., γιατί περιμένουν να τους σεβαστούν άλλοι για τις φαντασίες που περιφέρουν; Και τι σημασία μπορεί να έχουν τα εκατομμύρια και δισεκατομμύρια πιστών που αναφέρει ο κ. Ε.Α.; Είναι ο σεβασμός στον πλησίον ποσοτικό θέμα ή αποτελεί δείγμα ανώτερου ήθους;
Πέρα από αυτά, διάφορες θρησκείες με μεγάλο αριθμό πιστών έχουν στη διδασκαλία τους οπισθοδρομικές ιδέες και πρακτικές με τεκμηρίωση σε «ιερά» κείμενα, όπως π.χ. ο ξυλοδαρμός των γυναικών στις μουσουλμανικές χώρες, ο οποίος πρέπει να γίνει με συγκεκριμένους «θεόπνευστους» κανόνες που προκύπτουν από το Κοράνι! Αφού κατά τον κ. Ε.Α. παίζει ρόλο το μέγεθος του ποιμνίου, ποιος μη μουσουλμάνος πολίτης θα επιτρεπόταν να απορρίψει δημόσια αυτές τις οπισθοδρομικές πρακτικές και ποιος χριστιανός δικαστής να τις καταδικάσει, αφού στηρίζονται από εκατομμύρια και δισεκατομμύρια μελών του αντίστοιχου ποιμνίου, τα οποία σίγουρα θα προσβάλλονταν; - Παραβλέπω τις σχολικές τερατολογίες περί εκατομμυρίων μαρτύρων που αναφέρει ο κ. Ε.Α. και αναρωτιέμαι, από πού γνωρίζει τι είχαν «ψηλαφητά» αισθανθεί τα θύματα των διωγμών για τη μετά θάνατον πραγματικότητα; Όταν πηγαίνουν κάποιοι εκδρομή, στηριζόμαστε στις «ψηλαφητές» ελπίδες των υποψήφιων ταξιδιωτών για τις εμπειρίες που θα αποκομίσουν εκεί ή περιμένουμε την επιστροφή τους ή έστω ένα μήνυμα από το τόπο της εκδρομής για να ξέρουμε τι έγινε ή τί γίνεται; Ποιες ακριβώς πληροφορίες διαθέτει ο κ. Ε.Α.;
Πάντως, πάλι βλέπω ότι προσπερνάει ο επιστολογράφος τα μεταγενέστερα θύματα διωγμών που προκάλεσαν οι μηχανισμοί των πιστών χριστιανών, μόλις συνεταιρίστηκαν με τη ρωμαϊκή εξουσία, με την κατηγορία ότι αυτά τα θύματα δεν υποστήριζαν ιδεοληψίες περί μετά θάνατον ζωής και τα οποία, δεν μπορεί, επίσης πρέπει να είχαν κάποιες «ψηλαφητές εμπειρίες»... Αντιλαμβάνομαι τον κ. Αρεοπαγίτη ως οπαδό μιας παράταξης που φροντίζει μόνο τους δικούς της ανθρώπους, κάτι σαν Ολυμπιακός ή Παναθηναϊκός που υπερασπίζεται στα δικαστήρια με δικηγόρους τούς «καλούς» χουλιγκάνους! - Η δημοσίευση, στην οποία αναφέρεται ο κ. Ε.Α., είναι μια συνέντευξη του Σ.Χ. (Καθημερινή, 17.5.2011) και όχι επιστημονική διάλεξη, άρα δεν μεταχειρίζεται σ' αυτή τα «ατελή» μέσα των φυσικών επιστημών, αλλά απλώς αξιοποιεί την ευφυΐα του και την εμπειρία μιας ζωής. Όπως και ο κ. Ε.Α. που υποστηρίζει την μετά θάνατον ζωήν, δεν αξιοποιεί τις νομικές του γνώσεις παρά μόνο τα «τέλεια» (ελπίζω) μέσα της επιφοίτησης και του οραματισμού για να καταλήξει στα συμπεράσματά του, οπότε εναπόκειται σ' εμάς τους απλούς ανθρώπους να επιλέξουμε μεταξύ φυσικών επιστημών και ονείρων, μεταξύ φυσιοκρατίας και θεοπνευστίας.
- Κανένας που λέει «δεν πιστεύω» στη μετά θάνατον ζωήν, στην άμωμο σύλληψη, τον κρίνο και ό,τι άλλο έχει επινοηθεί, δεν χρειάζεται να αποδείξει τίποτα, άρα δεν βρίσκεται σε κανένα μεταφυσικό χώρο, στον οποίο νομίζει ο κ. Ε.Α. ότι μπορεί να παρασύρει τους αναγνώστες του. Αυτοί, τους οποίους μέμφεται, περιμένουν από τους αφοσιωμένους στην «πίστη» να διατυπώσουν τις αποδείξεις επί των ισχυρισμών τους - χωρίς ανταπόκριση μέχρι σήμερα, βέβαια! Υπόχρεος αποδείξεων είναι αυτός που εισάγει ισχυρισμούς και όχι οι ακροατές του.
Ως προς δε τη βαρύτητα και σοβαρότητα κάθε «πίστης», αναρωτιέμαι τι θα επέλεγε ένας σώφρων άνθρωπος, αν απ' τη μια μεριά τού λέει ο μητροπολίτης Πειραιώς ότι, σύμφωνα με την πίστη του, στα ηλεκτρονικά τσιπάκια και στον γραμμωτό κώδικα κρύβονται ο αριθμός του διαβόλου 666 και ο σατανάς αυτοπροσώπως, όπως συχνά πυκνά αναφέρεται σε δημοσιεύματα και κηρύγματα και, απ' την άλλη μεριά, η τεχνολογία αξιοποιεί για χίλιους δυο λόγους τη δυνατότητα απλής εγγραφής και αναγνώσεως πληροφοριών με ηλεκτρονικά μέσα και γραμμωτό κώδικα; Τι θα αποφάσιζε ο κ. Ε.Α. ως δικαστικός σε μια σύγκρουση τέτοιων απόψεων, την πίστη ή την επιστημονική/τεχνολογική γνώση;
Δίνει μια ιδέα ο κ. Ε.Α. για τις προτιμήσεις του, αφού αντιπαραθέτει την «πίστη» με την επιστήμη. Μόνο που κάνει ένα θεμελιώδες σφάλμα, αφού οι γνώσεις διατυπώνονται από την επιστημονική κοινότητα μετά από επίπονη και πολύχρονη έρευνα και ισχύουν για όλους και διαρκώς, μέχρι κάποιοι νεότεροι ερευνητές να τις συμπληρώσουν ή να τις τροποποιήσουν -εν μέρει ή στο σύνολό τους-, πάλι όμως με συμμετοχή και σύμφωνη γνώμη της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας!
Αντίθετα, «πίστη» έχει κάθε άνθρωπος τη δική του και κάθε μέρα μπορεί να έχει μια διαφορετική, η οποία δεν επηρεάζει απολύτως τίποτα!- Οι επιδημικές ασθένειες την εποχή της μεσαιωνικής θεοκρατίας καταπολεμήθηκαν με την ιατρική και φαρμακευτική επιστήμη και όχι με την πίστη.
- Για τις επικοινωνίες σε πραγματικό χρόνο και με τεράστιες ενδιάμεσες αποστάσεις αξιοποιήθηκαν η επιστήμη της φυσικής και η ηλεκτρονική τεχνολογία και όχι τα δόγματα και οι ιδεοληψίες θρησκειών από την έρημο.
- Οι μεταβάσεις σε μακρινές πόλεις, χώρες και ηπείρους δεν έγιναν με την παρεμβολή του αγίου πνεύματος, αλλά με τις τεχνολογικές επινοήσεις, αφότου απελευθερώθηκε η κοινωνία από τα θεοκρατικά δεσμά κ.ο.κ.
- Ο κ. Ε.Α. κάνει το λάθος να μπαίνει και σε κριτική επιστημονικών αντιλήψεων της Φυσικής και επικαλείται απλοϊκές αρχές και φιλοσοφική πείρα για θέματα, τα οποία φαίνεται να αγνοεί. Ας εντρυφήσει λίγο στην Κβαντική Φυσική και μπορεί να επανέλθει αξιοποιώντας στην επιχειρηματολογία του και θέματα που ξεφεύγουν από τις τωρινές γυμνασιακές γνώσεις Φυσικής που φαίνεται μόνο να διαθέτει. Θα καταλάβει έτσι ότι και κάθε κατοχυρωμένη φιλοσοφία και γνώση ισχύει μέχρι αυτή να ανατραπεί από κάποια νεότερη!
- Τέλος, στο 6ο σημείο της επιστολής του, επανέρχεται ο κ. Ε.Α. στο διαχωρισμό μεταξύ φυσιοκρατίας και θεοκρατίας και προσπαθεί με επίκληση αρχαίων γνωμικών να κρατήσει μακριά του το συντριπτικό βάρος των επιστημονικών και τεχνολογικών γνώσεων, το οποίο τον ωθεί αναπόδραστα αλλά μη ομολογημένα στο χώρο της φυσιοκρατίας.
Δεν χάνω όμως την ευκαιρία να καταγράψω εδώ με ιδιαίτερη ευχαρίστηση μια δραματική ιστορική εξέλιξη, από τους πρώτους αιώνες της δεύτερης χιλιετίας μέχρι σήμερα:- Το έτος 1082 καταδικάστηκε ο «ύπατος των φιλοσόφων» Ιωάννης Ιταλός με έντεκα αναθέματα σε υποχρεωτικό μοναστικό εγκλεισμό. Το σκεπτικό της καταδικαστικής ποινής που ανακοίνωσε ο ευνούχος και αγράμματος πατριάρχης Ευστράτιος Γαρίδας εν συνόδω, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι ο Ιταλός ήταν «ελληνόπληκτος και δαιμονόπληκτος στασιαστής κατά της Νέας Ρώμης» και διέδιδε «... μακάβριες διδασκαλίες των Ελλήνων (Πλάτωνα και Νεοπλατωνικών) σε σχέση με την ψυχή, τη μετεμψύχωση, το σώμα, με το οποίο θα αναστηθούν οι άνθρωποι κατά τη δεύτερη παρουσία, τήν άρνηση του εκκλησιαστικού δόγματος ότι το σύμπαν δημιουργήθηκε εκ του μηδενός...»
- Τρεις αιώνες μετά αφορίστηκε ο Ισαάκ Αργυρός (~1300-1370), ο οποίος ενεπλάκη σε αντιδικίες με τους Ησυχαστές, με το σκεπτικό: «Ισαάκ Αργυρόν τον ιού μεστόν, τον και πολύ το κίβδηλον της Ελλήνων φλυαρίας πλουτήσαντα ... ανάθεμα» (= ανάθεμα στον Αργυρό που ήταν γεμάτος δηλητήριο και ο οποίος είχε πολύ πλουτήσει από την κίβδηλη φλυαρία των Ελλήνων). Δεν είναι τυχαίο ότι η ελληνική φιλοσοφία και ο Ελληνισμός αποτελούσαν τους χειρότερους εφιάλτες των Βυζαντινών θεόπληκτων!
- Και πάλι τρεις αιώνες μετά, κάηκε το έτος 1600 στην πυρά από τον εκκλησιαστικό μηχανισμό ο φυσιοδίφης Giordano Bruno, επειδή υποστήριζε ότι το σύμπαν είναι άπειρο και δεν έχει κέντρο του τη Γη, υπάρχουν δε κι άλλοι κόσμοι γύρω μας (ηλιακά συστήματα, γαλαξίες, σύμπαντα... λέμε σήμερα) που δεν τους αντιλαμβανόμαστε.
- Το έτος 1803 καταδικάστηκε από το οικουμενικό πατριαρχείο ως αιρετικός και κακόδοξος ο διαφωτιστής «δάσκαλος του γένους», Βενιαμήν Λέσβιος, γιατί υποστήριζε ότι η Γη περιστρέφεται γύρω από τον Ήλιο και ότι υπάρχουν πολλοί κόσμοι (σύμπαντα), πέρα από αυτόν που αντιλαμβανόμαστε!
- Σε πατριαρχική εγκύκλιο του Μαρτίου 1821, λίγο πριν από την έκρηξη της επανάστασης, αναφέρεται μεταξύ άλλων: «...τις ωφέλεια προσκολλώμενοι οι νέοι εις τας παραδόσεις αυτάς, να μανθάνωσι αριθμούς, και αλγέβρας, και κύβους [...] και άτομα, και κενά, και δίνας, και δυνάμεις και έλξεις και βαρύτητας, και φωτός ιδιώματα, και βόρεια σέλα, και οπτικά τινα, και ακουστικά, και μυρία τοιαύτα, και άλλα τερατώδη...»
Ελεύθερα, μπορείτε να κάνετε ήσυχα τις οπισθοδρομικές επιλογές σας! Θα υποχωρήσετε κι άλλο, κι άλλο, κι άλλο... μέχρις εξαφανίσεως! Να θυμάστε μόνο ότι στα χρόνια της θρησκοληψίας, όταν επικρατούσαν οι ομόπιστοι του κ. Ε.Α., κάθε διαφορετικά σκεπτόμενος οδηγείτο από τη θρησκεία της αγάπης στα κάτεργα ή στην πυρά... Ας το ενστερνιστούν κι αυτό οι άνθρωποι θεοκρατικής αντιλήψεως για να ξέρουν ποιες δυνατότητες και ευκαιρίες δημιούργησε και γι' αυτούς ο «καταραμένος Διαφωτισμός» (Χριστόδουλος).
Μετά την ανάρτηση αυτής της απάντησης, δημοσιεύτηκαν κι άλλες απαντήσεις φίλων, μερικές από τις οποίες παραθέτω εδώ:
