Ιστορία και Υστερία
(του ΡΙΧΑΡΔΟΥ ΣΩΜΕΡΙΤΗ, ΒΗΜΑ, 13/3/2007)
Προσπαθώ από μήνες να καταλάβω τι υπάρχει πίσω από την υπόθεση του βιβλίου Ιστορίας της 6ης Δημοτικού. Προς τι οι κραυγές οργής, προς τι η υστερία. Θα προσπαθήσω να καταθέσω εδώ ορισμένες απλές σκέψεις.
Διάβασα την «πέτρα του σκανδάλου». Δύο βασικές παρατηρήσεις. Η πρώτη: το βιβλίο είναι καινοτόμο και ανταποκρίνεται, αν κρίνω από ανάλογα καινοτόμα βιβλία πολλών άλλων χωρών, στις επιταγές της σύγχρονης παιδαγωγικής. Θα έπρεπε όλοι μας να χαιρετίσουμε την πρόοδο. Παρατήρηση δεύτερη: ναι, περιλαμβάνει εκφραστικές αστοχίες και αδυναμίες- αυτές ακριβώς που οι κακόπιστοι εμφανίζουν σαν «ανθελληνικές και προδοτικές θέσεις», όπως για παράδειγμα τα περί «συνωστισμού» στην παραλία της Σμύρνης. Οι συγγραφείς θα έπρεπε να τις διορθώσουν και οι διορθώσεις να περιληφθούν σε μια προσεχή έκδοση του πονήματος.
Ολα τα υπόλοιπα που λέγονται και γράφονται από τους οργισμένους κριτές του βιβλίου, είναι ιδεολογικά ακροδεξιά κατασκευάσματα χωρίς καμιά σχέση με την Ιστορία και την Επιστήμη. Θα αναφέρω μερικά στοιχεία:
Το «μέτωπο» που απαιτεί την απόσυρση του βιβλίου, με μπροστάρη τον Αρχιεπίσκοπο (που δεν ξεχνά τα όσα διάβαζε επί δικτατορίας...), και που χαρακτηρίζει «γενίτσαρους» τους συγγραφείς του το συναπαρτίζουν κυρίως άνθρωποι άσχετοι με την ιστορική επιστήμη. Ενώ το μέτωπο όσων το υπερασπίζονται το απαρτίζουν κυρίως πανεπιστημιακοί δάσκαλοι με ειδίκευση την Ιστορία.
Τυχαία ασφαλώς (!) το μέτωπο της καταγγελίας και της εθνικής οργής περιλαμβάνει όλα τα μπουμπούκια της φαιοκόκκινης εθνικοφροσύνης. Θα προσθέσω ότι το μέτωπο αυτό φαίνεται θαυμάσια οργανωμένο αν κρίνει κανείς από την επιτυχημένη ως τώρα τεχνική ανακύκλωσης της φασαρίας. Με την ευγενική προσφορά, φυσικά, και πολλών ΜΜΕ.
Ο «αγώνας» του μετώπου διεξάγεται με κύριο στόχο τη διαιώνιση ορισμένων εθνικών μύθων και ψευδών: το «κρυφό σχολειό», η Αγία Λαύρα, ο Γρηγόριος ο 5ος, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός και άλλα ανάλογα. Αυτοί οι μύθοι και αυτά τα εθνικά ψεύδη έχουν έναν κοινό παρονομαστή: να μετατρέψουν σε καθοριστικά πρωταγωνιστικό τον αμφιλεγόμενο ρόλο της Εκκλησίας στην Επανάσταση. Οχι τόσο για τα τότε όσο για τη σημερινή κυριαρχία της στην εθνική ζωή.
Δεύτερος στόχος του αγώνα τους είναι η μετατροπή της Ιστορίας σε πηγή άσβεστου μίσους για τους όποιους «παραδοσιακούς» εχθρούς και αντιπάλους ώστε να μην έρθει ποτέ η ώρα μιας συμφιλίωσης ή έστω μιας ειρηνικής συνύπαρξης με τους γείτονές μας γιατί στην περίπτωση αυτή τόσοι επαγγελματίες εθναπόστολοι όλου του πολιτικού φάσματος (και ο απρόσκλητος κ. Λιλλήκας!) θα έχαναν το ψωμάκι τους. Τρίτος- και ίσως κύριος- στόχος πολλών από όσους κινούν τα νήματα της θαυμάσια οργανωμένης εκστρατείας δήθεν σωτηρίας του έθνους είναι η απαξίωση της επιστήμης αλλά και των θεσμών, η ενίσχυση του διάχυτου αισθήματος ότι όλοι προδίδουν και όλοι εργάζονται για την εθνική παρακμή και υποτέλεια με εξαίρεση όσους κραυγάζουν συστηματικά «η Πατρίς, η Πατρίς!» και ονειρεύονται- εκ του ασφαλούς- όχι πρόοδο και ειρήνη αλλά «κόκκινες μηλιές» και έθνοςστρατώνα.
Υπερβολές, θα πουν κάποιοι. Τους καλώ να διαβάσουν τους «ηγέτες» (τρομάρα τους!) του φαιοκόκκινου μετώπου.
Διάβασα την «πέτρα του σκανδάλου». Δύο βασικές παρατηρήσεις. Η πρώτη: το βιβλίο είναι καινοτόμο και ανταποκρίνεται, αν κρίνω από ανάλογα καινοτόμα βιβλία πολλών άλλων χωρών, στις επιταγές της σύγχρονης παιδαγωγικής. Θα έπρεπε όλοι μας να χαιρετίσουμε την πρόοδο. Παρατήρηση δεύτερη: ναι, περιλαμβάνει εκφραστικές αστοχίες και αδυναμίες- αυτές ακριβώς που οι κακόπιστοι εμφανίζουν σαν «ανθελληνικές και προδοτικές θέσεις», όπως για παράδειγμα τα περί «συνωστισμού» στην παραλία της Σμύρνης. Οι συγγραφείς θα έπρεπε να τις διορθώσουν και οι διορθώσεις να περιληφθούν σε μια προσεχή έκδοση του πονήματος.
Ολα τα υπόλοιπα που λέγονται και γράφονται από τους οργισμένους κριτές του βιβλίου, είναι ιδεολογικά ακροδεξιά κατασκευάσματα χωρίς καμιά σχέση με την Ιστορία και την Επιστήμη. Θα αναφέρω μερικά στοιχεία:
Το «μέτωπο» που απαιτεί την απόσυρση του βιβλίου, με μπροστάρη τον Αρχιεπίσκοπο (που δεν ξεχνά τα όσα διάβαζε επί δικτατορίας...), και που χαρακτηρίζει «γενίτσαρους» τους συγγραφείς του το συναπαρτίζουν κυρίως άνθρωποι άσχετοι με την ιστορική επιστήμη. Ενώ το μέτωπο όσων το υπερασπίζονται το απαρτίζουν κυρίως πανεπιστημιακοί δάσκαλοι με ειδίκευση την Ιστορία.
Τυχαία ασφαλώς (!) το μέτωπο της καταγγελίας και της εθνικής οργής περιλαμβάνει όλα τα μπουμπούκια της φαιοκόκκινης εθνικοφροσύνης. Θα προσθέσω ότι το μέτωπο αυτό φαίνεται θαυμάσια οργανωμένο αν κρίνει κανείς από την επιτυχημένη ως τώρα τεχνική ανακύκλωσης της φασαρίας. Με την ευγενική προσφορά, φυσικά, και πολλών ΜΜΕ.
Ο «αγώνας» του μετώπου διεξάγεται με κύριο στόχο τη διαιώνιση ορισμένων εθνικών μύθων και ψευδών: το «κρυφό σχολειό», η Αγία Λαύρα, ο Γρηγόριος ο 5ος, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός και άλλα ανάλογα. Αυτοί οι μύθοι και αυτά τα εθνικά ψεύδη έχουν έναν κοινό παρονομαστή: να μετατρέψουν σε καθοριστικά πρωταγωνιστικό τον αμφιλεγόμενο ρόλο της Εκκλησίας στην Επανάσταση. Οχι τόσο για τα τότε όσο για τη σημερινή κυριαρχία της στην εθνική ζωή.
Δεύτερος στόχος του αγώνα τους είναι η μετατροπή της Ιστορίας σε πηγή άσβεστου μίσους για τους όποιους «παραδοσιακούς» εχθρούς και αντιπάλους ώστε να μην έρθει ποτέ η ώρα μιας συμφιλίωσης ή έστω μιας ειρηνικής συνύπαρξης με τους γείτονές μας γιατί στην περίπτωση αυτή τόσοι επαγγελματίες εθναπόστολοι όλου του πολιτικού φάσματος (και ο απρόσκλητος κ. Λιλλήκας!) θα έχαναν το ψωμάκι τους. Τρίτος- και ίσως κύριος- στόχος πολλών από όσους κινούν τα νήματα της θαυμάσια οργανωμένης εκστρατείας δήθεν σωτηρίας του έθνους είναι η απαξίωση της επιστήμης αλλά και των θεσμών, η ενίσχυση του διάχυτου αισθήματος ότι όλοι προδίδουν και όλοι εργάζονται για την εθνική παρακμή και υποτέλεια με εξαίρεση όσους κραυγάζουν συστηματικά «η Πατρίς, η Πατρίς!» και ονειρεύονται- εκ του ασφαλούς- όχι πρόοδο και ειρήνη αλλά «κόκκινες μηλιές» και έθνοςστρατώνα.
Υπερβολές, θα πουν κάποιοι. Τους καλώ να διαβάσουν τους «ηγέτες» (τρομάρα τους!) του φαιοκόκκινου μετώπου.
