Ολοι «ξεσκονίζουν» το βιβλίο Ιστορίας
Αναζωπύρωση διαμάχης για το εγχειρίδιο της ΣΤ΄ Δημοτικού
Μεταξύ σφύρας και άκμονος εξακολουθεί να βρίσκεται το βιβλίο Ιστορίας της ΣΤ΄ Δημοτικού και η καθηγήτρια του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Μαρία Ρεπούση που «ευθύνεται» για τη συγγραφή του. Και ενώ τα μηνύματα που μεταφέρθηκαν χθες σε παρέμβαση πανεπιστημιακών και από μερίδα της διδασκαλικής κοινότητας ήταν θετικά για το βιβλίο, άλλη μερίδα -με ισχυρό δημόσιο λόγο- στρέφεται κατά του εγχειριδίου με πολιτικά και ιστορικά επιχειρήματα. Οπως μάλιστα ειπώθηκε χθες, έχει ήδη γίνει προσφυγή στο ΣτΕ περί αντισυνταγματικότητας του βιβλίου.
Μιλώντας -και εκπροσώντας πέντε επιστημονικά περιοδικά «Τα Ιστορικά», «Μνήμων», «Ιστορείν», «Σύγχρονα Θέματα» και «Ελληνική Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης» - οι επιστήμονες τόνισαν, σε χθεσινή εκδήλωση, ότι το βιβλίο δεν αντίκειται καλώς ή κακώς σε κανέναν από τους κοινούς τόπους (παλαιούς ή νεότερους) της ελληνικής ιστοριογραφίας για το εθνικό ζήτημα. Μάλιστα 500 ακαδημαϊκοί και ιστορικοί υπογράφουν κείμενο με το οποίο ζητούν να παραμείνει το βιβλίο στο σχολείο. Στον αντίποδα 4.000 υπογραφές έχουν συγκεντρωθεί έως σήμερα κατά του βιβλίου. Η «Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών» σε ανακοίνωση της δηλώνει «αποφασισμένη να υπερασπισθεί εμπράκτως την Ιστορία, το Εθνος και το Σύνταγμα των Ελλήνων» και κρίνει ότι το βιβλίο «βιάζει βάρβαρα και διαστρεβλώνει εσκεμμένα την εθνική και θρησκευτική συνείδηση των Ελληνοπαίδων». Κατά τις εισηγήσεις που προηγήθηκαν της ιδιαίτερα έντονης συζήτησης και αντιπαράθεσης, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Αν. Λιάκος έθεσε το ερώτημα εάν μας χρειάζεται μια «πολιτικά ορθή» Ιστορία και απάντησε: «Αν με αυτόν τον όρο περιγράφουμε μια Ιστορία που απαλείφει τις διαφορές, όχι. Αλλά μας χρειάζεται μια “πολιτικά ήπια” Ιστορία χωρίς τη λατρεία του αίματος». Ο κ. Β. Παναγιωτόπουλος από το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών το χαρακτήρισε «βιβλίο-εργαστήρι» μέσα σε μια «τάξη-εργαστήρι που αξίζει τον κόπο να ονειρευόμαστε, όπου ο δάσκαλος καλείται δημιουργικά ως εκπαιδευτικός να γίνει παραγωγός και σκηνοθέτης του μαθήματός του, ακόμη και μέσα από τις αντιρρήσεις του, αν έχει και μέσα από τις δικές του ερμηνείες, αν το θελήσει».
Για κάποιους η Ιστορία δεν είναι μάθημα αλλά κατηχητικό, είπε ο κ. Η. Νικολακόπουλος από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και επισήμανε ότι «το βιβλίο δεν αναιρεί μύθους, αλλά μόνο εξ απαλών ονύχων». Ιδιαίτερα επικριτικός για τον πραγματικό ρόλο της Εκκλησίας σε αυτή τη διαμάχη ήταν ο κ. Χρ. Λούκος από το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Ο καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου κ. Στ. Πεσμαζόγλου υποστήριξε ότι «εκπαιδευτικά το βιβλίο αρνήθηκε να εξυπηρετήσει την καλλιέργεια της μισαλλοδοξίας και της έχθρας» και πρόσθεσε ότι «τα περισσότερα βιβλία που προηγήθηκαν καλλιέργησαν λιγότερο ή περισσότερο την αντιπαλότητα και την εχθρότητα, ανάγοντας σε αξιωματική αλήθεια ότι Ελληνες και Τούρκοι υπήρξαν και θα παραμείνουν προαιώνιοι εχθροί». Οπως σημειώνει στην «Κ» ο καθηγητής Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου κ. Κ. Ρωμανός, στο βιβλίο «περιορίζεται η Ελληνική Επανάσταση σε ελάχιστες γραμμές και απλά αναφέρονται τα ονόματα οπλαρχηγών χωρίς ειδική μνεία στη δράση τους». Ωραιοποιείται η οθωμανική δεσποτεία, καθώς υποστηρίζεται ότι ο λαός αφηνόταν να ζει σύμφωνα με τα ήθη και τα έθιμά του και ότι οι σουλτάνοι συνήθιζαν να διατηρούν θαυμαστή τάξη. Για την Καταστροφή της Σμύρνης αναφέρεται ότι «χιλιάδες Ελληνες συνωστίζονται στην παραλία προσπαθώντας να μπουν στα πλοία και να φύγουν για την Ελλάδα» και δεν γίνεται αναφορά στις συνθήκες φυγής του ελληνικού πληθυσμού. Από την πλευρά της, η καθηγήτρια κ. Μαρία Ρεπούση σημείωσε ότι «η συγγραφική ομάδα δεν θα δεχθεί διόρθωση από το λεγόμενο -ας μου επιτραπεί- εθνικιστικό λόμπι. Δεν διεκδικούμε το αλάθητο. Το βιβλίο είναι εργαλείο, δεν είναι Βίβλος. Θα συγκεντρωθούν οι παρατηρήσεις των εκπαιδευτικών και αφού ακολουθηθεί η έγκυρη διαδικασία, θα ανταποκριθούμε στις παρατηρήσεις τους».
«Εγκλωβισμένοι στο μύθο και στην παπαγαλία»
Η σύγκρουση γύρω από το εγχειρίδιο της ΣΤ΄ Δημοτικού έχει πολλές όψεις, σημειώνει στην «Κ» η συγγραφέας του βιβλίου κ. Μαρία Ρεπούση. «Οι κυριότερες δεν είναι ούτε παιδαγωγικές, ούτε ιστορικές. Υπάρχουν κάποιοι που χρησιμοποιιούν την εκπαίδευση για να διατηρήσουν ή και να αποκτήσουν εκλογική πελατεία. Με συνθήματα και όχι με επιχειρήματα, εκμεταλλεύονται τις ευαισθησίες της κοινής γνώμης για την Ιστορία και την Εκπαίδευση. Αυτό που προσπαθούν να κάνουν είναι να μετατρέψουν το σχολείο σε κομματική αρένα. Δεν ισχυρίζομαι ότι είναι οι μόνες αντιδράσεις. Υπάρχουν αντιδράσεις που θέλουν να ανατρέψουν κάθε προσπάθεια αλλαγών, καινοτομιών στο ελληνικό σχολείο. Θέλουν να κρατήσουν την Ιστορία στη μυθική και αντιπαιδαγωγική της εκδοχή. Εγκλωβισμένοι στους μύθους και την παπαγαλία. Δεν μπορούμε, όμως, εμείς να το επιτρέψουμε. Και όταν λέω εμείς εννοώ την επιστημονική και εκπαιδευτική κοινότητα».
