Γιώτα Mυρτσιώτη, Καθημερινή, 12/7/2010
Εύγλωττη η μυθολογία για τον πιο αγαπημένο θεό του ελληνικού πανθέου, τον Διόνυσο, παμπάλαιες και οι ρίζες του θεόσταλτου δώρου του στους θνητούς. Περί οίνου ο λόγος, σύμβολο κοινωνικής προβολής κατά την αρχαϊκή περίοδο (7ος αι.), αγαθό διαδεδομένης κατανάλωσης στους επόμενους αιώνες ταυτίστηκε με χαρές και λύπες, με λατρευτικές και ταφικές τελετές, με συμπόσια, θέατρο, Τέχνη.
Στους αρχαίους δρόμους του κρασιού της Μακεδονίας και της Ιταλίας μας ταξιδεύει από αύριο η έκθεση «Το δώρο του Διονύσου. Η μυθολογία του κρασιού στην κεντρική Ιταλία (Μολίζε) και τη βόρεια Ελλάδα (Μακεδονία)» που συνδιοργανώνουν το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, η Ε΄ Εφορεία Αρχαιοτήτων της περιοχής Μολίζε της Ιταλίας και το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης.
Αρχαιολογικά τεκμήρια της λατρείας του Διονύσου στην κεντρική Ιταλία απέναντι σε αντίστοιχα ευρήματα από τη Β. Ελλάδα διατρέχουν τη μακραίωνη ιστορία του κρασιού στις δύο οινοπαραγωγικές περιοχές, που ξεκίνησε από τη Μακεδονία (απανθρακωμένα στέμφυλα και γίγαρτα σε νεολιθικό σπίτι (4500 π. Χ.) στο Ντικιλί Τας -κοντά στους Φιλίππους- είναι η πρωιμότερη μαρτυρία για οινοποίηση σταφυλιών) και μέσω του ελληνικού αποικισμού του 8ου-7ου αι. π. Χ. διαδόθηκε στην Ιταλία.
Κοινοί κώδικες ανάμεσα στις δύο χώρες είναι περίτεχνα έργα από συμπόσια (κρατήρες, αγγεία σερβιρίσματος και πόσης), αρύταινες (κουτάλες που αντλούν το κρασί), μουσικά όργανα από τελετές λατρείας στον Διόνυσο, αγγεία και θεατρικά προσωπεία που δίνουν τη διάσταση της αμπελοκαλλιέργειας, της οινοποιίας και της οινοποσίας, της λατρείας στον αντιφατικό θεό της διαρκούς κίνησης και της παράβασης, της χαράς και της παραφροσύνης.
«Η σύνθετη υπόσταση και οι πολλαπλές ιδιότητες του 13ου θεού δεν είναι δυνατόν να εξαντληθούν μέσα σε μια έκθεση», εξηγεί η διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης Πολυξένη Αδάμ-Βελένη. «Για τον λόγο αυτό, η έκθεση εστίασε στον οίνο, βασικό είδος διατροφής και εμπορικών συναλλαγών σε όλο τον μεσογειακό χώρο κατά την αρχαιότητα».
