Το νεφέλωμα στον αστερισμό του καρκίνου (NGC 1952) βρίσκεται σε απόσταση 6.300 ετών φωτός από τη Γη και αποτελεί ένα αστρικό πτώμα. Είναι υπόλειμμα έκρηξης σουπερνόβα (υπερκαινοφανούς αστέρα) που έγινε στη Γη αντιληπτή το καλοκαίρι του έτους 1054 και καταγράφηκε από Κινέζους αστρονόμους. Ο δημιουργός αστέρας αυτής της έκρηξης έχει μεταπέσει στη μορφή άστρου νετρονίων και διακρίνεται στο κέντρο σαν λευκή κουκίδα.
Το νεφέλωμα αυτό συνεχίζει να διαστέλλεται, 956 χρόνια μετά την έκρηξη, και μάλιστα με μια ταχύτητα χιλίων χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Κατά την έκρηξη παρακολουθούσαν οι Κινέζοι αστρονόμοι το φαινόμενο επί 23 ημέρες με γυμνό μάτι, ακόμα και με το φως του Ήλιου. Τη νύχτα ήταν ορατή η έκρηξη επί δύο χρόνια και ήταν πιο λαμπρή από την Αφροδίτη (αποσπερίτης το σούρουπο και αυγερινός το πρωί). Το νεφέλωμα έπαψε να είναι ορατό με το μάτι το έτος 1056 και πρέπει να προκάλεσε εκείνη την εποχή σε πολλά κατοικημένα σημεία της Γης πλήθος δεισιδαιμονιών και ιδεοπληξιών περί θεϊκών μηνυμάτων και άλλα σχετικά.
Η έκρηξη ενός καινοφανούς σε απόσταση μικρότερη από 500 έτη φωτός θα προκαλέσει καταστροφή του μεγαλύτερου τμήματος της ζωής στη Γη, αφού το ωστικό κύμα θα καταστρέψει το στρώμα του όζοντος που προστατεύει τον πλανήτη μας από την κοσμική ακτινοβολία. Σε μια τέτοια περίπτωση, το DNA των ζωντανών οργανισμών στην επιφάνεια τη Γης και στα ρηχά νερά θα καταστραφεί και η ζωή θα εκλείψει σ’ αυτούς τους χώρους. Από τα βαθύτερα νερά θα αρχίσει να εξελίσσεται όμως τα επόμενα εκατομμύρια χρόνια μια νέα ζωή, σε άγνωστη κατεύθυνση, όπως συνέβη σε πολλές γεωλογικές περιόδους της Γης, μετά από αλλεπάλληλες, σχεδόν ολικές καταστροφές.
Η πιθανότητα μιας καταστροφής της ζωής λόγω έκρηξης υπερκαινοφανούς κοντά στη Γη δεν είναι απλή υπόθεση, αλλά ένα σοβαρό ενδεχόμενο για τα επόμενα 1.000 χρόνια. Για παράδειγμα, ο ερυθρός υπεργίγαντας Μπετελγκέζ (Betelgeuse), ο οποίος βρίσκεται 427 έτη φωτός από τη Γη, είναι περίπου 500 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερος από τον Ήλιο και έχει 12.000 φορές τη φωτεινότητά του, θα προκαλέσει μια τέτοια καταστροφή στη ζωή, όποτε εκραγεί.
Απ’ την άλλη πλευρά, με την έκρηξη αυτών των σουπερνόβα διαχέονται στο διάστημα τα υλικά τους και καταλήγουν αυτά σε άστρα και πλανήτες της ευρύτερης περιοχής. Μαζί τους διαχέονται και τα στοιχεία που είναι βαρύτερα του οξυγόνου. Έτσι, όλο το ασβέστιο στα κόκαλα και ο σίδηρος στο αίμα των ζώντων οργανισμών προέρχονται από υλικά που εκσφενδονίστηκαν με εκρήξεις υπερκαινοφανών.
Έτσι, τα υπολείμματα των οργανισμών που έζησαν σε κάποιον από τους πλανήτες, του άστρου που εκρύγνηται, μεταφέρονται κάπου αλλού και αποτελούν πρώτη ύλη για τη σύμπτυξη νέων ουράνιων σωμάτων. Κάθε μόριο του σώματός μας συμμετέχει σε νέες συσσωματώσεις σε κάποιο άλλο σημείο του γαλαξία. Κανένα τμήμα της ύλης δεν χάνεται τελικά, απλά μεταστοιχειώνεται και μετασχηματίζεται, σύμφωνα με τους νόμους της φύσης. Η αιωνιότητα της ύλης στο άπειρο και αιώνιο σύμπαν.
(Πληροφορίες από τη Wikipedia και από
άρθρο του Ι. Δαγκλή στο Γεωτρόπιο της "Ε")
