(ΟΛΓΑ ΚΟΛΙΑΤΣΟΥ, Ελευθεροτυπία, 4/8/2009)
Ο διεθνούς φήμης σκηνοθέτης Κώστας Γαβράς μιλά στη γερμανική επιθεώρηση «Der Spiegel» για τη μικρού μήκους ταινία του για το νέο μουσείο της Ακρόπολης και τη λογοκρισία που υπέστη αυτή από τον ορθόδοξο κλήρο.
Η σκηνή που κόπηκε από το φιλμάκι στο Μουσείο Ακρόπολης, με φανατικούς χριστιανούς να καταστρέφουν τις μετόπες του Παρθενώνα Η σκηνή που κόπηκε από το φιλμάκι στο Μουσείο Ακρόπολης, με φανατικούς χριστιανούς να καταστρέφουν τις μετόπες του Παρθενώνα Κύριε Γαβρά, το βίντεο για το μουσείο της Ακρόπολης, που εγκαινιάστηκε προσφάτως, «κόπηκε» κατά 1,5 λεπτό, επειδή η ελληνορθόδοξη Εκκλησία προφανώς δυσαρεστήθηκε από τμήμα του, όπου παρουσιαζόταν η καταστροφή τμημάτων του Παρθενώνα από χριστιανούς των πρώτων χρόνων. Ξεκινά το νέο μουσείο με τη λογοκρισία της ίδιας του της ιστορίας;
«Εξεπλάγην κι εγώ ο ίδιος από την ανακοίνωση και το πληροφορήθηκα από τον ελληνικό Τύπο. Και τα φύλλα μιλούν σαφώς για λογοκρισία με παρέμβαση της Εκκλησίας. Εάν ο κλήρος έθεσε τέτοιο αίτημα, είναι εντελώς γελοίος κι ακατανόητος ένας εκνευρισμός για γεγονότα που συνέβησαν 15 αιώνες πριν. Θεωρείται ιστορικώς αποδεδειγμένο, πως κάποιοι από τους πρώτους χριστιανούς τον 4ο και 5ο αιώνα κατέστρεψαν πολλά αρχαία μνημεία».
«Εάν ο κλήρος έθεσε τέτοιο αίτημα, είναι εντελώς γελοίος και ακατανόητος ο εκνευρισμός του για γεγονότα που συνέβησαν 15 αιώνες πριν», λέει ο Κώστας Γαβράς Η Διεύθυνση του μουσείου διαψεύδει κάθε πρόθεση λογοκρισίας, με τον ισχυρισμό, πως με τις περικοπές «θέλησε ν' αποφύγει παρεξηγήσεις».
«Οι λόγοι, που επικαλείται η Διεύθυνση του μουσείου, δεν είναι αξιόπιστοι. Το ντοκιμαντέρ για την ιστορία του μνημείου καταλήγει στο σκάνδαλο για την περίφημη ζωφόρο του Παρθενώνα, τμήματα της οποίας εκλάπησαν από τον λόρδο Ελγιν και μεταφέρθηκαν στη Βρετανία. Τα τμήματα αυτά εξακολουθούν να ανήκουν στον Παρθενώνα, αυτό είναι το κυρίως μήνυμα της ταινίας. Όμως, στην ταινία μου στους πρώτους καταστροφείς του ναού συγκαταλέγονταν και οι πρώτοι χριστιανοί, που δυσφορούσαν για τους γυμνούς άνδρες και τις γυναίκες που απεικονίζονταν στα γλυπτά. Τότε η κατάσταση έμοιαζε κάπως με τους Ταλιμπάν, που σήμερα καταστρέφουν τα αγάλματα του Βούδα. Η Ιστορία επαναλαμβάνεται».
Είστε απογοητευμένος από τη λογοκρισία στην πατρίδα σας;
«Η Ελλάδα είναι το λίκνο της δημοκρατίας στην Ευρώπη κι όλοι πρέπει να το σεβαστούν αυτό και πρώτα απ' όλους ο κλήρος. Ωστόσο, στην Ελλάδα υφίσταται ένα πρόβλημα πέραν της λογοκρισίας της ταινίας μου - Εκκλησία και κράτος δεν χωρίζονται. Είναι αναγκαίος ένας πλήρης χωρισμός, όπως στη Γαλλία, όπου απαγορεύθηκαν στην Εκκλησία οιεσδήποτε πολιτικές δραστηριότητες. Η υπέρβαση των ορίων μεταξύ θρησκείας και πολιτικής είναι ασυγχώρητη».
Τι θα συμβεί τώρα με την ταινία στο μουσείο της Ακρόπολης;
«Ενημέρωσα όλους τους αρμοδίους, πως δεν θα 'θελα να προβώ σε νομικές διαδικασίες, που θα λάβουν έκταση από τα ΜΜΕ. Όμως, επιθυμώ η ταινία να προβάλλεται ολόκληρη -διαφορετικά να μην προβάλλεται καθόλου.
Η σκηνή που κόπηκε από το φιλμάκι στο Μουσείο Ακρόπολης, με φανατικούς χριστιανούς να καταστρέφουν τις μετόπες του Παρθενώνα Η σκηνή που κόπηκε από το φιλμάκι στο Μουσείο Ακρόπολης, με φανατικούς χριστιανούς να καταστρέφουν τις μετόπες του Παρθενώνα Κύριε Γαβρά, το βίντεο για το μουσείο της Ακρόπολης, που εγκαινιάστηκε προσφάτως, «κόπηκε» κατά 1,5 λεπτό, επειδή η ελληνορθόδοξη Εκκλησία προφανώς δυσαρεστήθηκε από τμήμα του, όπου παρουσιαζόταν η καταστροφή τμημάτων του Παρθενώνα από χριστιανούς των πρώτων χρόνων. Ξεκινά το νέο μουσείο με τη λογοκρισία της ίδιας του της ιστορίας;
«Εξεπλάγην κι εγώ ο ίδιος από την ανακοίνωση και το πληροφορήθηκα από τον ελληνικό Τύπο. Και τα φύλλα μιλούν σαφώς για λογοκρισία με παρέμβαση της Εκκλησίας. Εάν ο κλήρος έθεσε τέτοιο αίτημα, είναι εντελώς γελοίος κι ακατανόητος ένας εκνευρισμός για γεγονότα που συνέβησαν 15 αιώνες πριν. Θεωρείται ιστορικώς αποδεδειγμένο, πως κάποιοι από τους πρώτους χριστιανούς τον 4ο και 5ο αιώνα κατέστρεψαν πολλά αρχαία μνημεία».
«Εάν ο κλήρος έθεσε τέτοιο αίτημα, είναι εντελώς γελοίος και ακατανόητος ο εκνευρισμός του για γεγονότα που συνέβησαν 15 αιώνες πριν», λέει ο Κώστας Γαβράς Η Διεύθυνση του μουσείου διαψεύδει κάθε πρόθεση λογοκρισίας, με τον ισχυρισμό, πως με τις περικοπές «θέλησε ν' αποφύγει παρεξηγήσεις».«Οι λόγοι, που επικαλείται η Διεύθυνση του μουσείου, δεν είναι αξιόπιστοι. Το ντοκιμαντέρ για την ιστορία του μνημείου καταλήγει στο σκάνδαλο για την περίφημη ζωφόρο του Παρθενώνα, τμήματα της οποίας εκλάπησαν από τον λόρδο Ελγιν και μεταφέρθηκαν στη Βρετανία. Τα τμήματα αυτά εξακολουθούν να ανήκουν στον Παρθενώνα, αυτό είναι το κυρίως μήνυμα της ταινίας. Όμως, στην ταινία μου στους πρώτους καταστροφείς του ναού συγκαταλέγονταν και οι πρώτοι χριστιανοί, που δυσφορούσαν για τους γυμνούς άνδρες και τις γυναίκες που απεικονίζονταν στα γλυπτά. Τότε η κατάσταση έμοιαζε κάπως με τους Ταλιμπάν, που σήμερα καταστρέφουν τα αγάλματα του Βούδα. Η Ιστορία επαναλαμβάνεται».
Είστε απογοητευμένος από τη λογοκρισία στην πατρίδα σας;
«Η Ελλάδα είναι το λίκνο της δημοκρατίας στην Ευρώπη κι όλοι πρέπει να το σεβαστούν αυτό και πρώτα απ' όλους ο κλήρος. Ωστόσο, στην Ελλάδα υφίσταται ένα πρόβλημα πέραν της λογοκρισίας της ταινίας μου - Εκκλησία και κράτος δεν χωρίζονται. Είναι αναγκαίος ένας πλήρης χωρισμός, όπως στη Γαλλία, όπου απαγορεύθηκαν στην Εκκλησία οιεσδήποτε πολιτικές δραστηριότητες. Η υπέρβαση των ορίων μεταξύ θρησκείας και πολιτικής είναι ασυγχώρητη».
Τι θα συμβεί τώρα με την ταινία στο μουσείο της Ακρόπολης;
«Ενημέρωσα όλους τους αρμοδίους, πως δεν θα 'θελα να προβώ σε νομικές διαδικασίες, που θα λάβουν έκταση από τα ΜΜΕ. Όμως, επιθυμώ η ταινία να προβάλλεται ολόκληρη -διαφορετικά να μην προβάλλεται καθόλου.
Μπα κ. Γαβρά, μόνο οι πρώτοι χριστιανοί ήταν σαν τους Ταλιμπάν; Για περπατήστε λίγο στην ελληνική επικράτεια και θα δείτε πράματα και θάματα...
