05 May 2015

7+1 σενάρια για το μέλλον της Ελλάδας

Huffington Post, 5/5/2015


Επτά σενάρια για το μέλλον της Ελλάδας αναλύει η γερμανική εφημερίδα «Die Welt», σημειώνοντας ότι η θέση της Αθήνας θα γίνεται ολοένα και πιο ασταθής, αν η ελληνική κυβέρνηση δεν καταλήξει σε συμφωνία με τους πιστωτές της χώρας.
Η λίστα με τα σενάρια, όπως τα παρουσιάζει το ΑΠΕ – ΜΠΕ:
1ο σενάριο: Η Αθήνα λαμβάνει βοήθεια
Η Ελλάδα καταλήγει σε συμφωνία με τους εταίρους της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και λαμβάνει την τελευταία δόση του δεύτερου προγράμματος βοήθειας. Τελικά, μετά τον Ιούνιο, η Αθήνα λαμβάνει και ένα τρίτο πακέτο βοήθειας ύψους 30 με 50 δισεκατομμύρια ευρώ.
Το πλεονέκτημα του ενδεχόμενου αυτού είναι ότι η Ελλάδα θα διασωθεί για μια ακόμη φορά, ενώ το μειονέκτημα ότι οι πιστωτές της θα εκτεθούν σε ακόμη μεγαλύτερους κινδύνους.
Πιθανότητες να ισχύσει: υψηλές
2ο σενάριο: Χρεοκοπία με πίσω πόρτα
Η ΕΕ και τη Ελλάδα δεν καταλήγουν σε συμφωνία για το πρόγραμμα διάσωσης. Η Αθήνα δεν μπορεί να αποπληρώσει τα δάνειά της στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Οι Έλληνες χρεοκοπούν. Όμως η ΕΚΤ δεν αφήνει να χρεοκοπήσουν οι ελληνικές τράπεζες εφαρμόζοντας ένα πρόγραμμα έκτακτης βοήθειας.
Πολλοί ειδικοί εκτιμούν ότι κάτι τέτοιο δεν είναι πιθανό. Στην πραγματικότητα ένα τέτοιο σενάριο θα μπορούσε να χρησιμεύσει μόνο ως μεταβατική λύση και μόνο με στόχο να δώσει χρόνο στους Έλληνες να προχωρήσουν σε αλλαγή πορείας.
Πιθανότητες να ισχύσει: υψηλές
3ο σενάριο: Εισαγωγή ενός παράλληλου νομίσματος
Αν η Ελλάδα χρεοκοπήσει και δεν μπορεί να πληρώσει τους δημόσιους υπαλλήλους, έχει τη δυνατότητα να τους δίνει υποσχετικές, οι οποίες θα ισχύουν μόνο στο εσωτερικό ως μέσο πληρωμής.
Με τον ίδιο τρόπο θα μπορούσε να υιοθετήσει και ένα παράλληλο νόμισμα. Με το νέο αυτό νόμισμα η χώρα θα μπορεί να πληρώνει μισθούς και να κάνει εισαγωγές βασικών προϊόντων, χωρίς να χρειάζεται να χρησιμοποιήσει τα πενιχρά της αποθέματα σε ευρώ.
Το πλεονέκτημα θα είναι ότι θα διατηρηθεί η ηρεμία στη χώρα, καθώς θα πληρώνονται μισθοί και συντάξεις, ενώ θα επιτρέψει στις εξαγωγικές εταιρείες να μειώσουν τους μισθούς. Επίσης θα αποφευχθεί η έξοδος της χώρας από την ευρωζώνη.
Το μειονέκτημα, όπως επισημαίνουν οικονομολόγοι, είναι ότι το παράλληλο νόμισμα δεν θα είναι ούτε δημοσιονομικά ούτε πολιτικά σταθερό.
Πιθανότητες να ισχύσει: μικρές
4ο σενάριο: Η Ελλάδα να τυπώσει ευρώ
Οι Έλληνες μπορούν να τυπώσουν ευρώ, το ζήτημα είναι πότε θα αποκαλυφθεί η απάτη.
Με αυτό τον τρόπο η Αθήνα θα μπορέσει να πληρώσει τους πιστωτές της, αλλά και τους μισθούς και τις συντάξεις. Όμως μια τέτοια κίνηση θα αποτελέσει την ύστατη σύγκρουση της Ελλάδας με την υπόλοιπη Ευρώπη.
«Αυτό θα ήταν πολιτικά το τέλος της Ελλάδας στην Ευρώπη», σχολιάζουν οικονομολόγοι.
Πιθανότητες να συμβεί: εξαιρετικά μικρές
5ο σενάριο: Συντεταγμένη έξοδος από το ευρώ
Είναι ένα ενδεχόμενο το οποίο κανείς δεν επιθυμεί και για το οποίο κανείς δεν μιλά: η συντεταγμένη έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Στην περίπτωση που κατά το δημοψήφισμα, για το οποίο έκανε λόγο ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, η πλειοψηφία του λαού απορρίψει το πρόγραμμα που θα προτείνουν οι πιστωτές της στην Αθήνα, τότε αυτό θα σημαίνει εκ των πραγμάτων αποχώρηση της Ελλάδας από την ευρωζώνη.
Μια συντεταγμένη έξοδο μπορεί κανείς να τη σχεδιάσει και έτσι να περιοριστούν οι πιθανότητες να υπάρξει χάος στη χώρα. Επίσης η Αθήνα και η ευρωζώνη θα μπορέσουν να συμφωνήσουν στους τρόπους που θα μπορέσει να βοηθηθεί ακολούθως η Ελλάδα.
Το μειονέκτημα είναι ότι οι δημοσιονομικές συνέπειες μιας συντεταγμένης εξόδου είναι ίδιες με αυτές μιας άτακτης.
Πιθανότητες να συμβεί: μικρές
6ο σενάριο: Η Ελλάδα στρέφεται στη Μόσχα
Στην περίπτωση που αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Αθήνας και των πιστωτών της η Ελλάδα έχει ένα τελευταίο καταφύγιο: τη βοήθεια από τη Ρωσία.
Το πλεονέκτημα αυτής της λύσης είναι ότι η Αθήνα, έστω και προσωρινά, θα λύσει τα οικονομικά της προβλήματα, αλλά και θα αποφύγει να προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις που απαιτούν οι πιστωτές της.
Από την άλλη, η Ρωσία είναι βέβαιο ότι θα ζητήσει ανταλλάγματα ύψους δισεκατομμυρίων ευρώ. Στρατιωτικές βάσεις, λιμάνια ή θα απαιτήσει από την Ελλάδα να ασκήσει το βέτο στην ΕΕ εναντίον των οικονομικών κυρώσεων εις βάρος της Μόσχας, με αποτέλεσμα η Αθήνα να απομονωθεί.
Πιθανότητες να συμβεί: πολύ μικρές
7ο σενάριο: Grexit
Οι διαπραγματεύσεις δεν αποφέρουν αποτελέσματα, διακόπτονται βίαια και η έξοδος από το ευρώ θεωρείται αποδεκτή.
Η ΕΚΤ σταματά την χρηματοδότηση του τραπεζικού τομέα και οι ελληνικές τράπεζες -μαζί και η χώρα- χρεοκοπούν. Πλεονεκτήματα: Καλύτερα ένα τέλος με τρόμο, παρά ένας τρόμος χωρίς τέλος…
Μειονεκτήματα: Τουλάχιστον προσωρινά, θα πρόκειται για οικονομική καταστροφή για την Ελλάδα ενώ και η Ευρώπη θα ζημιωθεί σημαντικά. Γιατί ένα Grexit θα σημάνει ότι το ευρώ δεν είναι αιώνιο, ενώ το ΝΑΤΟ θα πρέπει να διασφαλίσει ότι στην Ελλάδα δεν θα επικρατήσει το χάος.
Πιθανότητες να συμβεί: μέτριες
Στο ενδεχόμενο η Ελλάδα μεν να χρεοκοπήσει, αλλά να μην αποχωρήσει από την ευρωζώνη, αναφέρεται και η Handelsblatt, εξηγώντας ότι για να γίνει αυτό οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να προχωρήσουν στην ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών.
Όπως ανέφερε η εφημερίδα Zeit στα μέσα Απριλίου, η γερμανική κυβέρνηση, φέρεται να προετοιμάζει ένα σχέδιο για τη διατήρηση της Ελλάδας στην ευρωζώνη παρά τη χρεοκοπία της. Γι’ αυτό τον λόγο θα χρειαστεί η εξυγίανση των ελληνικών τραπεζών, ώστε να μπορούν να λαμβάνουν χρηματοδότηση από την ΕΚΤ.
Προϋπόθεση για να ισχύσει το σενάριο αυτό είναι η συνεργασία της ελληνικής κυβέρνησης, υπογραμμίζει η Handelsblatt.