Στη στεριά δεν ζει το ψάρι, λέει το δημοτικό τραγούδι. Υπάρχουν όμως και εξαιρέσεις, όπως ένα περίεργο αφρικανικό ψάρι που χρησιμοποιεί τα πτερύγιά του ως πόδια για να συρθεί από το ένα ρυάκι στο άλλο. Το «ζωντανό απολίθωμα», λένε οι ερευνητές, δίνει μια εικόνα για το πώς οι πρόγονοί μας βγήκαν στη στεριά.
Το Protopterus annectens, όπως ονομάζεται το είδος που βιντεοσκοπήθηκε να έρπει, είναι ένα αφρικανικό ψάρι που πιστεύεται ότι δεν έχει αλλάξει σχεδόν καθόλου τα τελευταία 230 εκατομμύρια χρόνια.
Το P. annectens κατατάσσεται στους λεγόμενους δίπνευστους ιχθύες, «πρωτόγονα» ψάρια με ατροφικά βράγχια, τα οποία αναπνέουν με πνεύμονες και μπορούν να διανύουν μικρές αποστάσεις στην ξηρά.
Οι δίπνευστοι ιχθύες πιστεύεται ότι διατηρούν ομοιότητες με τους τα πρώτα ζώα που βγήκαν από τη θάλασσα στη στεριά και εξελίχθηκαν πρώτα σε αμφίβια, μετά σε ερπετά και, τελικά, σε εμάς τα θηλαστικά.
Ο τρόπος κίνησης του Protopterus annectens μελετήθηκε από ιχθυολόγους στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, οι οποίοι εκτιμούν ότι η δυνατότητα «βάδισης» πάνω σε επίπεδες επιφάνειες εξελίχθηκε πριν ακόμα βγουν στη στεριά τα πρώτα ζώα.
To βίντεο που δημοσίευσαν οι ερευνητές δείχνει το ψάρι να κινείται οφιοειδώς και να χρησιμοποιεί τα κοιλιακά του πτερύγια για να ανασηκώσει το σώμα του από το έδαφος.
Δεν είναι ο τέλειος τρόπος μετακίνησης, αρκεί όμως για να επιτρέπει το ψάρι να μετακινείται σε νέο ρυάκι όταν στερέψει το παλιό, ή ακόμα και να αποφεύγει τους θηρευτές.
Η μελέτη δημοσιεύεται στο Proceeding of the National Academy of Sciences
Newsroom ΔΟΛ, 14/12/2011
