Σάμμι, Μηχανικός Τ.Ε., ετών 29
Στην αθεΐα ανάμεσα σε δύο αντιμαχόμενες θρησκείες
Η μητέρα μου από την άλλη, παρότι η ίδια ήταν χριστιανή, δεν ασχολήθηκε ποτέ της με τον θρησκευτικό μου προσανατολισμό. Τη θυμάμαι χαρακτηριστικά, όταν τη ρώτησα για ποιον λόγο τρώμε ψάρι την Κυριακή των Βαΐων, να μου απαντά: «Ο Χριστούλης γούσταρε να φάει ψαράκι». Δεν με «έτρεχε» στις εκκλησιές, ούτε φρόντιζε το τραπέζι της μεγάλης εβδομάδας να είναι νηστίσιμο.
Κατά την παιδική μου ηλικία το μυαλό μου ήταν εκτεθειμένο στο εκπαιδευτικό σύστημα, για το οποίο πολλοί από εσάς γνωρίζετε ποιους τρόπους και ποια μέσα χρησιμοποιεί ώστε να καθοδηγήσει ένα παιδί στον δρόμο της εκκλησίας. Σε αντίθεση με τα άλλα παιδιά έπρεπε να αποδεικνύω, σε καθημερινή βάση, ότι είμαι μέρος της κοινωνίας τους, δηλαδή ότι είμαι και εγώ Έλληνας, και όχι της «τουρκοκρατίας» αλλά ορθόδοξος χριστιανός, σε σημείο που έφτασα να συμμετέχω στο κατηχητικό σχολειό και να διαβάζω μέρος του εσπερινού κατά την παρουσία μου στο ναό.
Αυτό που θυμάμαι επίσης έντονα είναι πόσο πολύ ένοχος και αμαρτωλός αισθανόμουν όταν αυνανιζόμουν, σε μια προσπάθεια να καταλάβω το σώμα που έμπαινε πλέον στην εφηβεία. Αισθανόμουν ότι με παρακινεί ο διάβολος και ζητούσα συγγνώμη από τον θεό!
Θυμάμαι τα βράδια να προσεύχομαι στον θεό λέγοντας το «πάτερ ημών», ζητώντας οικογενειακή γαλήνη, παγκόσμια ειρήνη και άλλες παιδιάστικες επιθυμίες. Είχα πείσει τον εαυτό μου ότι είχα προσωπική επικοινωνία με τον θεό, ότι ήταν ο αόρατος φίλος μου, ένας φίλος τον όποιο έκανα και πάτερα. Φυσικά όλα αυτά ήταν κρυφά από τον πραγματικό μου πατέρα, με τον οποίο θύμωνα όταν αθυρόστομα έβριζε οτιδήποτε το θείο δι’ ασήμαντον αφορμήν.
Μια μέρα από σύμπτωση συναντήθηκα με τον θεολόγο της τάξης μου και ιερέα της ενορίας μου στο μπακάλικο της γειτονιάς. Με πλησίασε και μου είπε ότι, επειδή δεν είμαι βαπτισμένος, δεν μπορώ να εισέρχομαι στο ιερό της εκκλησιάς και ότι αν επιθυμώ να δέχομαι το εκκλησίασμα, θα πρέπει να βαπτιστώ άμεσα! Εκεί έλαβε χώρα το πρώτο ράγισμα στη σχέση μου με τον αόρατο φίλο μου.
Ταυτόχρονα όμως ήμουν ένα παιδί που διψούσε να μάθει, με κλίση στις θετικές επιστήμες, διάβαζα και μάθαινα για τις στοιχειώδης αρχές της βιολογίας, της αστροφυσικής, των μαθηματικών κ.τ.λ. Αποτέλεσμα ήταν να αναθεωρήσω την κοσμοθεωρία μου και να δημιουργήσω ένα δικό μου μοντέλο για τον θεό, έναν θεό που απλά έβαλε το χεράκι του στη δημιουργία, έθεσε τους κανόνες και τις αρχές λειτουργίας του «Όλου» και της ζωής και στη συνέχεια άφησε τον κόσμο στον αυτόματο πιλότο.
Έτσι είχα έναν κόσμο όπου υπήρχε ένας «Μεγάλος», και μια επιστήμη που ανακάλυπτε τα δημιουργήματα αυτού, και όλα ήταν εξαιρετικά… Έκοψα την εκκλησία και τις τυπολατρίες και απολάμβανα όμορφα την εφηβική μου ηλικία μέσα στην άρνηση και την ανατροπή.
Τα χρόνια πέρασαν και ήρθε μια εποχή στη ζωή μου όπου βρέθηκα αντιμέτωπος με πολλά προβλήματα (τουλάχιστον έτσι τα θεωρούσα)! Οι γονείς μου χώρισαν, έπρεπε να πάω στον στρατό, η τότε σύντροφός μου διάλεξε να με αφήσει, η Σχολή που σπούδαζα δεν «έβγαινε», τα παιδιά της παρέας μου άρχισαν να σκορπίζουν στις ιδιαίτερες πατρίδες τους… Προβλήματα που εν τέλει με οδήγησαν στην ψυχολογική κατάρρευση, την κατάθλιψη και τον ψυχολόγο.
Ένας άνθρωπος με κατάθλιψη προσπαθεί να πιαστεί από οπουδήποτε. Μου συνέστησαν κάποιοι φίλοι να επισκεφτώ έναν πνευματικό, ώστε να πάρω καθοδήγηση και να προσευχηθεί για μένα (ενώ όλα θα μπορούσαν να λυθούν με μερικά XANAX).
Μπαίνοντας σε αυτήν τη δίνη, και με τα προβλήματα της κατάθλιψης να γίνονται ολοένα και πιο έντονα, έκανα το μεγάλο βήμα. Επέλεξα να βαπτιστώ στα 23 μου χρόνια, ώστε να βελτιώσω τις πιθανότητες γρήγορης εξόδου από το ψυχολογικό τέλμα στο οποίο είχα περιέλθει. Κατά τη διάρκεια της τελετής αισθανόμουν ότι κάνω κάτι σπουδαίο, ότι ήλθε η κάθαρσις, πίστευα στ’ αλήθεια ότι η διαδικασία αυτή θα με απελευθέρωνε.
Μαντέψτε τα αποτελέσματα: 100% αποτυχία! Η ισορροπία ήλθε μέσα μου από στρατευμένη επίθεση στα προβλήματα που είχα, με όπλο τη Λογική και χωρίς τη βοήθειά Του, που κράτησε πάνω από έναν χρόνο. Περιττό να αναφέρω πως όλα αυτά έλαβαν χώρα εν αγνοία του πάτερα μου, ο όποιος θα κατέρρεε στην είδηση αυτή.
Το ίδιο διάστημα είχα την τύχη να εργαστώ σε ένα bar της Θεσσαλονίκης, στο οποίο οι θαμώνες της μπάρας ήταν άνθρωποι ποικίλων ενδιαφερόντων και από όλους τους επαγγελματικούς κλάδους, με κοινές ανησυχίες και με κοινή την απέχθεια σε οτιδήποτε θείο.
Οι συζητήσεις στις οποίες είχα την τύχη να είμαι παρών είχαν κυρίως φιλοσοφικό χαρακτήρα. Εκεί ήρθα για πρώτη φορά σε επαφή με ιδέες, έννοιες και απόψεις που απασχολούσαν τον Ηράκλειτο, τον Επίκουρο, τον Καστοριάδη και άλλους πολλούς. Το «μικρόβιο» της αναζήτησης είχε πλέον μπει μέσα μου, η διαδικασία της ανεξαρτητοποίησης από τον θεό ήταν εξαιρετικά επίπονη, όχι γιατί θα μου έλειπε ο θεός αλλά γιατί αντιλήφτηκα τον κυνισμό της ζωής. Η ανάλυση των εννοιών, η σκέψη και η κατανόηση του κόσμου χωρίς κάποιον θεό παράγει θλίψη.
Ωστόσο μετά την θλίψη τολμώ να πω πως η ζωή είναι πολύ εύκολη, δεν σταμάτησα να ψάχνω τον παράδεισο, αυτό που άλλαξε είναι ότι πλέον τον έψαχνα επί Γης. Φιλήδονα άρχισα να ψάχνω την ολοκλήρωση της προσωπικότητάς μου αναθεωρώντας εξ αρχής την ηθική μου, χωρίς ενοχή για οτιδήποτε.
Έχω την αίσθηση πως έχω γίνει καλύτερος σύντροφος, φίλος, γιος, αλλά αυτό είναι κάτι που θα το επιβεβαιώσουν οι γύρω μου και όχι εγώ. Αναρωτιέμαι, ανατρέπω και θέτω ερωτηματικά για το οτιδήποτε μου παρουσιάζεται ή μου συμβαίνει...
Ακούω συχνά την άποψη πως η αθεΐα είναι μια επιλογή μόδας, μια τάση ώστε κάποιοι να ξεχωρίσουν από τη μάζα. Όχι! Η αθεΐα είναι ένας μονόδρομος, μια φυσική συνέχεια, ένα λογικό συμπέρασμα, στο οποίο καταλήγει ένας άνθρωπος που ασκεί κριτική σκέψη ώστε να εξηγήσει τον κόσμο.
Σπουδαίος σύμμαχος σ’ αυτήν τη διαδικασία δεν είναι ούτε οι γονείς , ούτε το σχολείο, αλλά η τάση του ανθρώπου να ανακαλύψει τον κόσμο μέσω της επιστήμης, τη στιγμή μάλιστα που οι πληροφορίες στον κόσμο που ζούμε είναι «άπειρες» και υπάρχει εύκολη πρόσβαση για όλους μας.
Κλείνοντας, γιατί έχω την υποψία ότι κούρασα τον αναγνώστη, θέλω να πω πως σήμερα η εξίσωση της ζωής μου χωρίς τον θεό είναι πιο όμορφη και γεμάτη αγάπη για την ανθρώπινη φύση μου. Η μόνη μου έγνοια είναι να γίνω ευτυχισμένος εδώ, γιατί το αλλού δεν θα έρθει ποτέ για μένα και για κανέναν μας.
Στην αθεΐα ανάμεσα σε δύο αντιμαχόμενες θρησκείες
Μεγάλωσα σε μια οικογένεια με πατέρα μουσουλμάνο (αραβικής καταγωγής), που ωστόσο ήταν και είναι πολύ μετριοπαθής στο θέμα της θρησκείας. Ο ίδιος είναι ιατρός στο επάγγελμα, και ομολογώ πως ποτέ δεν θέλησε να με πατρονάρει ώστε να γίνω μουσουλμάνος, έκτος από το γεγονός να με δηλώσει στη ληξιαρχική πράξη ως μουσουλμάνο. Ήταν βέβαια έντονη η αντίθεσή του να υιοθετήσω τη χριστιανική θρησκεία.
Κατά την παιδική μου ηλικία το μυαλό μου ήταν εκτεθειμένο στο εκπαιδευτικό σύστημα, για το οποίο πολλοί από εσάς γνωρίζετε ποιους τρόπους και ποια μέσα χρησιμοποιεί ώστε να καθοδηγήσει ένα παιδί στον δρόμο της εκκλησίας. Σε αντίθεση με τα άλλα παιδιά έπρεπε να αποδεικνύω, σε καθημερινή βάση, ότι είμαι μέρος της κοινωνίας τους, δηλαδή ότι είμαι και εγώ Έλληνας, και όχι της «τουρκοκρατίας» αλλά ορθόδοξος χριστιανός, σε σημείο που έφτασα να συμμετέχω στο κατηχητικό σχολειό και να διαβάζω μέρος του εσπερινού κατά την παρουσία μου στο ναό.
Αυτό που θυμάμαι επίσης έντονα είναι πόσο πολύ ένοχος και αμαρτωλός αισθανόμουν όταν αυνανιζόμουν, σε μια προσπάθεια να καταλάβω το σώμα που έμπαινε πλέον στην εφηβεία. Αισθανόμουν ότι με παρακινεί ο διάβολος και ζητούσα συγγνώμη από τον θεό!
Θυμάμαι τα βράδια να προσεύχομαι στον θεό λέγοντας το «πάτερ ημών», ζητώντας οικογενειακή γαλήνη, παγκόσμια ειρήνη και άλλες παιδιάστικες επιθυμίες. Είχα πείσει τον εαυτό μου ότι είχα προσωπική επικοινωνία με τον θεό, ότι ήταν ο αόρατος φίλος μου, ένας φίλος τον όποιο έκανα και πάτερα. Φυσικά όλα αυτά ήταν κρυφά από τον πραγματικό μου πατέρα, με τον οποίο θύμωνα όταν αθυρόστομα έβριζε οτιδήποτε το θείο δι’ ασήμαντον αφορμήν.
Μια μέρα από σύμπτωση συναντήθηκα με τον θεολόγο της τάξης μου και ιερέα της ενορίας μου στο μπακάλικο της γειτονιάς. Με πλησίασε και μου είπε ότι, επειδή δεν είμαι βαπτισμένος, δεν μπορώ να εισέρχομαι στο ιερό της εκκλησιάς και ότι αν επιθυμώ να δέχομαι το εκκλησίασμα, θα πρέπει να βαπτιστώ άμεσα! Εκεί έλαβε χώρα το πρώτο ράγισμα στη σχέση μου με τον αόρατο φίλο μου.
Ταυτόχρονα όμως ήμουν ένα παιδί που διψούσε να μάθει, με κλίση στις θετικές επιστήμες, διάβαζα και μάθαινα για τις στοιχειώδης αρχές της βιολογίας, της αστροφυσικής, των μαθηματικών κ.τ.λ. Αποτέλεσμα ήταν να αναθεωρήσω την κοσμοθεωρία μου και να δημιουργήσω ένα δικό μου μοντέλο για τον θεό, έναν θεό που απλά έβαλε το χεράκι του στη δημιουργία, έθεσε τους κανόνες και τις αρχές λειτουργίας του «Όλου» και της ζωής και στη συνέχεια άφησε τον κόσμο στον αυτόματο πιλότο.
Έτσι είχα έναν κόσμο όπου υπήρχε ένας «Μεγάλος», και μια επιστήμη που ανακάλυπτε τα δημιουργήματα αυτού, και όλα ήταν εξαιρετικά… Έκοψα την εκκλησία και τις τυπολατρίες και απολάμβανα όμορφα την εφηβική μου ηλικία μέσα στην άρνηση και την ανατροπή.
Τα χρόνια πέρασαν και ήρθε μια εποχή στη ζωή μου όπου βρέθηκα αντιμέτωπος με πολλά προβλήματα (τουλάχιστον έτσι τα θεωρούσα)! Οι γονείς μου χώρισαν, έπρεπε να πάω στον στρατό, η τότε σύντροφός μου διάλεξε να με αφήσει, η Σχολή που σπούδαζα δεν «έβγαινε», τα παιδιά της παρέας μου άρχισαν να σκορπίζουν στις ιδιαίτερες πατρίδες τους… Προβλήματα που εν τέλει με οδήγησαν στην ψυχολογική κατάρρευση, την κατάθλιψη και τον ψυχολόγο.
Ένας άνθρωπος με κατάθλιψη προσπαθεί να πιαστεί από οπουδήποτε. Μου συνέστησαν κάποιοι φίλοι να επισκεφτώ έναν πνευματικό, ώστε να πάρω καθοδήγηση και να προσευχηθεί για μένα (ενώ όλα θα μπορούσαν να λυθούν με μερικά XANAX).
Μπαίνοντας σε αυτήν τη δίνη, και με τα προβλήματα της κατάθλιψης να γίνονται ολοένα και πιο έντονα, έκανα το μεγάλο βήμα. Επέλεξα να βαπτιστώ στα 23 μου χρόνια, ώστε να βελτιώσω τις πιθανότητες γρήγορης εξόδου από το ψυχολογικό τέλμα στο οποίο είχα περιέλθει. Κατά τη διάρκεια της τελετής αισθανόμουν ότι κάνω κάτι σπουδαίο, ότι ήλθε η κάθαρσις, πίστευα στ’ αλήθεια ότι η διαδικασία αυτή θα με απελευθέρωνε.
Μαντέψτε τα αποτελέσματα: 100% αποτυχία! Η ισορροπία ήλθε μέσα μου από στρατευμένη επίθεση στα προβλήματα που είχα, με όπλο τη Λογική και χωρίς τη βοήθειά Του, που κράτησε πάνω από έναν χρόνο. Περιττό να αναφέρω πως όλα αυτά έλαβαν χώρα εν αγνοία του πάτερα μου, ο όποιος θα κατέρρεε στην είδηση αυτή.
Το ίδιο διάστημα είχα την τύχη να εργαστώ σε ένα bar της Θεσσαλονίκης, στο οποίο οι θαμώνες της μπάρας ήταν άνθρωποι ποικίλων ενδιαφερόντων και από όλους τους επαγγελματικούς κλάδους, με κοινές ανησυχίες και με κοινή την απέχθεια σε οτιδήποτε θείο.
Οι συζητήσεις στις οποίες είχα την τύχη να είμαι παρών είχαν κυρίως φιλοσοφικό χαρακτήρα. Εκεί ήρθα για πρώτη φορά σε επαφή με ιδέες, έννοιες και απόψεις που απασχολούσαν τον Ηράκλειτο, τον Επίκουρο, τον Καστοριάδη και άλλους πολλούς. Το «μικρόβιο» της αναζήτησης είχε πλέον μπει μέσα μου, η διαδικασία της ανεξαρτητοποίησης από τον θεό ήταν εξαιρετικά επίπονη, όχι γιατί θα μου έλειπε ο θεός αλλά γιατί αντιλήφτηκα τον κυνισμό της ζωής. Η ανάλυση των εννοιών, η σκέψη και η κατανόηση του κόσμου χωρίς κάποιον θεό παράγει θλίψη.
Ωστόσο μετά την θλίψη τολμώ να πω πως η ζωή είναι πολύ εύκολη, δεν σταμάτησα να ψάχνω τον παράδεισο, αυτό που άλλαξε είναι ότι πλέον τον έψαχνα επί Γης. Φιλήδονα άρχισα να ψάχνω την ολοκλήρωση της προσωπικότητάς μου αναθεωρώντας εξ αρχής την ηθική μου, χωρίς ενοχή για οτιδήποτε.
Έχω την αίσθηση πως έχω γίνει καλύτερος σύντροφος, φίλος, γιος, αλλά αυτό είναι κάτι που θα το επιβεβαιώσουν οι γύρω μου και όχι εγώ. Αναρωτιέμαι, ανατρέπω και θέτω ερωτηματικά για το οτιδήποτε μου παρουσιάζεται ή μου συμβαίνει...
Ακούω συχνά την άποψη πως η αθεΐα είναι μια επιλογή μόδας, μια τάση ώστε κάποιοι να ξεχωρίσουν από τη μάζα. Όχι! Η αθεΐα είναι ένας μονόδρομος, μια φυσική συνέχεια, ένα λογικό συμπέρασμα, στο οποίο καταλήγει ένας άνθρωπος που ασκεί κριτική σκέψη ώστε να εξηγήσει τον κόσμο.
Σπουδαίος σύμμαχος σ’ αυτήν τη διαδικασία δεν είναι ούτε οι γονείς , ούτε το σχολείο, αλλά η τάση του ανθρώπου να ανακαλύψει τον κόσμο μέσω της επιστήμης, τη στιγμή μάλιστα που οι πληροφορίες στον κόσμο που ζούμε είναι «άπειρες» και υπάρχει εύκολη πρόσβαση για όλους μας.
Κλείνοντας, γιατί έχω την υποψία ότι κούρασα τον αναγνώστη, θέλω να πω πως σήμερα η εξίσωση της ζωής μου χωρίς τον θεό είναι πιο όμορφη και γεμάτη αγάπη για την ανθρώπινη φύση μου. Η μόνη μου έγνοια είναι να γίνω ευτυχισμένος εδώ, γιατί το αλλού δεν θα έρθει ποτέ για μένα και για κανέναν μας.
