(ΕΔΔΑ Grzelak κατά Πολωνίας, απόφ. της 15/6/2010)
Από την "Ένωση Ουμανιστών/-τριών Ελλάδας (ΕΝΩ.ΟΥΜ.Ε)"
Οι δύο προσφεύγοντες που δηλώνουν «αγνωστικιστές» είναι σύζυγοι και ο τρίτος τέκνο τους· και είναι το παιδί (γεννήθηκε το 1991) που φοιτούσε σε δημοτικό σχολείο από το 1998 και από το έτος 2004 σε σχολείο μέσης παιδείας, σε πόλη της Πολωνίας, όπου κατά την επιθυμία των γονέων του δεν παρακολουθούσε μαθήματα Θρησκευτικών και ήταν ο μόνος μαθητής στην τάξη του που δεν έπαιρνε αυτό το μάθημα.
Το σχολείο, παρ’ όλο που ζητήθηκε από τους γονείς, δεν προσέφερε στον γιο τους εναλλακτικό μάθημα «ηθικής». Ετσι, όταν οι άλλοι μαθητές παρακολουθούσαν στην τάξη Θρησκευτικά, το παιδί είτε αφηνόταν ανεπιτήρητο στον διάδρομο είτε περνούσε την ώρα του στη βιβλιοθήκη ή στη λέσχη του σχολείου. Επίσης, αφού δεν παρακολουθούσε το παιδί το μάθημα στη θέση του βαθμού για το μάθημα «θρησκεία/ηθική» το σχολείο σημείωνε μια ευθεία γραμμή και μετέπειτα η λέξη «ηθική» διαγραφόταν και έμενε η λέξη «θρησκεία» και αντί βαθμού η ευθεία γραμμή.
Το σχολείο, παρ’ όλο που ζητήθηκε από τους γονείς, δεν προσέφερε στον γιο τους εναλλακτικό μάθημα «ηθικής». Ετσι, όταν οι άλλοι μαθητές παρακολουθούσαν στην τάξη Θρησκευτικά, το παιδί είτε αφηνόταν ανεπιτήρητο στον διάδρομο είτε περνούσε την ώρα του στη βιβλιοθήκη ή στη λέσχη του σχολείου. Επίσης, αφού δεν παρακολουθούσε το παιδί το μάθημα στη θέση του βαθμού για το μάθημα «θρησκεία/ηθική» το σχολείο σημείωνε μια ευθεία γραμμή και μετέπειτα η λέξη «ηθική» διαγραφόταν και έμενε η λέξη «θρησκεία» και αντί βαθμού η ευθεία γραμμή.
Κατά τους γονείς, το παιδί ήταν εκτεθειμένο σε διακριτική μεταχείριση και σε φυσικές και ψυχολογικές προσβολές από τα άλλα παιδιά, για τον λόγο ότι δεν παρακολουθούσε θρησκευτική διδασκαλία. Παρά τις διαμαρτυρίες του όμως το σχολείο δεν έδωσε λύση στο ζήτημα. Αλλαξαν διαδοχικά σχολεία για το παιδί, αλλά το πρόβλημα εξακολουθούσε να υπάρχει. Ούτε το αρμόδιο υπουργείο ούτε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όπου απευθύνθηκαν οι γονείς έδωσε λύση στο πρόβλημα.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, απέρριψε ως αβάσιμη την προσφυγή των γονέων, δεχόμενο ότι με το να μην διατίθεται μάθημα «ηθικής» στο τέκνο τους δεν υπάρχει παραβίαση του άρθρου 2 του Πρώτου Πρωτοκόλλου, κατά το οποίο κάθε κράτος επί του πεδίου της μορφώσεως και της εκπαιδεύσεως θα σέβεται το δικαίωμα των γονέων να εξασφαλίζουν τη μόρφωση και την εκπαίδευση αυτή, σύμφωνα προς τις δικές τους θρησκευτικές και φιλοσοφικές πεποιθήσεις.
Ενώ, δέχθηκε την προσφυγή του τρίτου (τέκνου), με το σκεπτικό ότι η απουσία βαθμών για μάθημα «θρησκεία/ηθική» στους τίτλους του για όλη τη σχολική περίοδο εκτιμάται ως μορφή αδικαιολόγητου στιγματισμού του, που αποτελεί παραβίαση του δικαιώματός του να μην φανερώνει τη θρησκεία του ή τις πεποιθήσεις του, που προστατεύεται από το άρθρο 9 σε συνδυασμό με το άρθρο 14 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Δεν επιδικάζει όμως χρηματική ικανοποίηση, δεχόμενο ότι η διαπίστωση της παραβίασης καθ’ εαυτή συνιστά επαρκή δίκαιη ικανοποίηση.