Ένας αποχαιρετισμός από τη συγγραφέα Δανάη Κουλμάση.
«Αυτό είναι μια άλλη ιστορία» συνήθιζε να λέει, όταν στον ρου της ομιλίας του ξεστράτιζε συνειδητά σε συνειρμούς ουσιαστικούς. Το ξέραμε, ήταν μια εισαγωγή σ’ αυτή την “άλλη ιστορία” που ήθελε να μας την πει και τελικά μας την έλεγε. Πνεύμα αντιλογίας ο ίδιος, δύσκολα δέχονταν τις όποιες αντιρρήσεις μας, και αν στο τέλος τον πείθαμε για κάτι ξεσπούσε στο ζωντανό του, συμφιλιωτικό γέλιο.
Από τη Θεσσαλονίκη στην Κολωνία
Η δική του «ιστορία» μας οδηγεί σε ένα μη οριοθετούμενο τοπίο ζωής, μόρφωσης και δράσης ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Γερμανία, χώρες πολιτισμικά συγγενικές, με νοοτροπίες συχνά ετερότροπες που τις αντιμετώπιζε αμφότερες με τόλμη και με γνώμονα “το σωστό”, όπως έλεγε, θίγοντας τα κακώς κείμενα. Ο ρυθμός της ζωής του στην καθημερινότητα και στα μεγάλα εγχειρήματα ήταν γοργός.
Ο Βασίλης Μαυρίδης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1928, λίγα χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, από γονείς Μικρασιάτες. Φοίτησε στη Γερμανική Σχολή της Αθήνας. Στα εφηβικά του χρόνια, την περίοδο της γερμανικής Κατοχής, εντάσσεται σε αντιστασιακές οργανώσεις, αργότερα γίνεται μέλος του Σοσιαλιστικού Κινήµατος για τις Ενωµένες Πολιτείες της Ευρώπης, πρώιμο δείγμα προσανατολισμού του.
Σπουδάζει Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Πανεπιστήµιο της Κολωνίας. Το 1958 επιστρέφει στην Αθήνα και δικηγορεί. Το πολιτικό του ένστικτο πάντα σε εγρήγορση. Τον Απρίλιο του 1967, μια μέρα μετά το πραξικόπημα των συνταγματαρχών, ιδρύει μαζί με λίγους φίλους το Δημοκρατικό Εθνικό Κίνηµα Αντίστασης. Τον Οκτώβριο εγκαταλείπει λίγες μόνον ώρες πριν συλληφθεί, με την βοήθεια της γυναίκας του Gertrud και με τρόπο ριψοκίνδυνο την Ελλάδα και έρχεται στην Κολωνία όπου εργάζεται στο Ελληνικό Πρόγραμμα της Deutsche Welle. Με το «οὗ μ' ἐθέσπισεν» του ποιητή στον νου.
Τότε δεν ξέραμε πόσο θα διαρκούσε η δικτατορία στην Ελλάδα – καθαρός σφετερισμός της εξουσίας, με όλα τα παρεπόμενα της βίας και την μάσκα μιας εκφυλισμένης αρχαιολατρίας-, αν θα γυρίζαμε ποτέ στη χώρα μας. Με την συνείδηση όμως ότι στη Γερμανία ζούμε μιαν ιστορική στιγμή, ότι η Δημοκρατία μας έδινε ένα μικρόφωνο στο χέρι και μια συχνότητα στα βραχέα για να λέμε την αλήθεια στην Ελλάδα. Ο καθένας μας με εκείνο το “οὗ μ' ἐθέσπισεν” του ποιητή στον νου του.
Κάθε βράδυ, όταν ο κόσμος που ανέπνεε ταπείνωση, κατάθλιψη και οργή δέχονταν για λίγο τη γεύση της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας του. Τα οξυδερκή και γεμάτα πάθος σχόλια του Κώστα Νικολάου και του Αλέξανδρου Σχινά καθώς και άλλων συνεργατών σφράγισαν αυτή την πολύτιμη επικοινωνία.
Η δυναμική της ελληνικής Σύνταξης της Deutsche Welle δεν ήταν δυνατόν να περιοριστεί στην κυρίως αποστολή της: την επεξεργασία μιας εκπομπής που στην Ελλάδα συγκέντρωνε εκατομμύρια ακροατών γύρω από τα ραδιόφωνα τους – μυστικά. Ήταν αυτονόητο να επεκτείνεται και στην ενημέρωση της γερμανικής κοινής γνώμης, σε όλα τα στρώματα της κοινωνίας, από τον απλό ιδιώτη ως τις πιο επιφανείς προσωπικότητες της χώρας, με κάθε μέσο, δημοσιολογικό, εκδοτικό, γενικά επικοινωνιακό.
«La délégation de la Grèce libre»
Ο Βασίλης Μαυρίδης ανέπτυξε στον τομέα αυτό, εκτός από το μηνιαίο δελτίο, το Griechische Dokumente που εξέδιδε, μιαν ευρύτατη δραστηριότητα με απτά αποτελέσματα. Σε αυτή καταλέγονται οι επαφές του με σημαίνοντες Γερμανούς πολιτικούς, μέλη του γερμανικού κοινοβουλίου, υπουργούς, κομματικά στελέχη, στελέχη ιδρυμάτων και οργανώσεων. Αυτόν του τον επίμονο αγώνα για τη Δημοκρατία τον απέδιδε εννοιολογικά με την κάθε άλλο παρά ηρωική φράση: ”κάνω λόμπυ”.
Ικανότατος συνομιλητής, ακέραιος, με χιούμορ και ανθρωπιά κέρδιζε την υποστήριξη και συχνά και τη φιλία των συνομιλητών του.
Οι γνωριμίες του στους δημοσιογραφικούς κύκλους αποτέλεσαν και το στέρεο έδαφος στο οποίο θεμελιώθηκε η λειτουργία του Γραφείου της Ελληνικής Πρεσβείας στη Βόννη, του οποίου τη διεύθυνση ανέλαβε μετά την πτώση της δικτατορίας.
Το 1976 επιστρέφει με την οικογένεια του στην Ελλάδα και συνεχίζει οργανικά την πορεία του στην δικηγορία, ενώ πολιτικά εντάσσεται σε κεντρώα σχήματα, όπως στην Ένωση Κέντρου. Πίστευε πάντα πως η Δημοκρατία είναι μόνο μια ευνοϊκή προϋπόθεση για τον βίο και την πολιτεία ανθρώπων και κρατών.
Ο Βασίλης Μαυρίδης έφυγε στις 17 Φεβρουαρίου, όταν στην Γερμανία τα μέσα ενημέρωσης πρόβαλλαν έναν πανέμορφο Παρθενώνα στο χρώμα του μελιού κάτω από τα πάλλευκα χιόνια που σκέπαζαν την Αθήνα..
Σαν κατακλείδα όμως μια άλλη εικόνα, απ’ τον καιρό εκείνου του “λόμπυ”. Τούτη τη φορά σε έδαφος εξόχως ευρωπαϊκό, στην είσοδο του Συμβουλίου της Ευρώπης στο Στρασβούργο, όταν ανάμεσα στις κρατικές λιμουζίνες των μελών εμφανίζεται μια μικρή Citroen quatre chevaux και ο οδηγός της αναγγέλλεται από κάποιο μικρόφωνο, ως: la délégation de la Grèce libre. Αυτή, η τιμή και η μνήμη του.
Δανάη Κουλμάση
