της Ξένιας Κουναλάκη, Καθημερινή, 5/6/2014
Τον Φεβρουάριο του 2008, ο τότε υπουργός Εσωτερικών της Γερμανίας και «τσάρος» της γερμανικής οικονομίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, είχε καλέσει όλες τις ευρωπαϊκές εφημερίδες να δημοσιεύσουν τα αμφιλεγόμενα σκίτσα που απεικόνιζαν τον Μωάμεθ και είχαν προκαλέσει την οργή του μουσουλμανικού κόσμου, προβάλλοντας το εξής επιχείρημα: «Κι εμείς πιστεύουμε ότι είναι άθλια, αλλά η ελευθερία του Τύπου δεν μπορεί να αποτελεί έναυσμα για να καταφεύγουμε στη βία». Γι’ αυτό, πιστεύω, ότι αν είχε δει τη γελοιογραφία του Γιάννη Καλαϊτζή στο χθεσινό πρωτοσέλιδο της «Εφημερίδας των Συντακτών», θα είχε αντιδράσει με τον ίδιο, περίπου, τρόπο.
Εγώ, από την άλλη, αισθάνθηκα ντροπή, από αυτήν που κοκκινίζεις για λογαριασμό του άλλου. Ενας ανάπηρος πολιτικός, θύμα απόπειρας δολοφονίας εναντίον του, κραδαίνει έναν ψεύτικο φαλλό (αυτό που υπονοείται είναι πως είναι σεξουαλικά ανίκανος;) και απειλεί τον ελληνικό λαό, απαριθμώντας στρατόπεδα συγκέντρωσης (Νταχάου, Μπέργκεν-Μπέλσεν κ.λπ.).
Δεν είναι η πρώτη φορά που η σωματική αναπηρία του Σόιμπλε γίνεται αντικείμενο χλεύης στην Ελλάδα, ούτε φυσικά είναι πρωτόγνωρη η συνειρμική σύνδεση της σημερινής Γερμανίας με τη ναζιστική. Νομίζω όμως πως είναι η πρώτη φορά που όλα αυτά συνδυάζονται για να συνθέσουν έναν χρυσαυγιτισμό στο τετράγωνο και φιλοξενούνται στην πρώτη σελίδα μιας αριστερής, προοδευτικής (;) εφημερίδας.
O ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας, είχε αναρωτηθεί οργισμένος: «Ποιος είναι ο κύριος Σόιμπλε, που λοιδορεί την πατρίδα μου;». Είναι ο πρωταγωνιστής της χθεσινής γελοιογραφίας. Ο «καροτσάκιας», όπως τον αποκάλεσε μια Ελληνίδα δημοσιογράφος του οικονομικού ρεπορτάζ. «Ενα ορίτζιναλ κράμα της ψυχολογίας των προγόνων του και του απύθμενου κόμπλεξ που είχε από την εποχή που έμεινε ανάπηρος», σύμφωνα με την περιγραφή του Γιώργου Τράγκα.
Ο Σόιμπλε δεν είναι εύκολος άνθρωπος, το αντίθετο. Είναι δύστροπος, τσαντίλας, τον έχουμε δει να κατσαδιάζει δημοσίως σκαιότατα τον υπεύθυνο του γραφείου Τύπου του. Προφανώς είχε σκεφτεί ότι ένα Grexit θα μπορούσε να αποτελέσει τη λύση για την κρίση στην Ευρωζώνη. Και προφανώς δεν έχει πειστεί πως η ελληνική κυβέρνηση δεν αναζητεί ως διάδοχο του Στουρνάρα έναν «γαλαζοπράσινο Τσοβόλα» για να τα δώσει όλα λίγο πριν από τις επόμενες εκλογές. Αυτό δεν τον κάνει ούτε ναζί ούτε επιβήτορα του ελληνικού λαού. Αντίθετα, ναζί κινδυνεύουμε να γίνουμε εμείς αν αρχίσουμε να γελάμε με την αναπηρία του άλλου και να απομυθοποιούμε το Ολοκαύτωμα, θεωρώντας ότι μια επώδυνη ομολογουμένως, απάνθρωπη για πολλούς, οικονομική κρίση και αυτό, το μοναδικό, το ανεπανάληπτο –ας ελπίσουμε– γεγονός στην ανθρώπινη ιστορία είναι πάνω-κάτω το ίδιο.
Μια εξήγηση, Εφημ. των Συντακτών, 6/6/2014
Μια εξήγηση, Εφημ. των Συντακτών, 6/6/2014
Το χθεσινό πρωτοσέλιδο σκίτσο του Γ. Καλαϊτζή στην εφημερίδα μας προκάλεσε πολλές και έντονες αντιδράσεις. Δικαιολογημένα. Πιστεύω όμως ότι μια ανεξάρτητη, συνεταιριστική και πολυφωνική εφημερίδα, όπως η «Εφ.Συν.», δεν πρέπει να λειτουργεί με τον παραδοσιακά γνωστό τρόπο της «προληπτικής λογοκρισίας». Η μεγαλύτερη πρόκληση για όλους εμάς, που ξεκινήσαμε αυτό το εγχείρημα πριν από 19 μήνες, είναι η προσπάθεια σύγκλισης, ώσμωσης και τελικά σύνθεσης ανάμεσα σε διαφορετικές αντιλήψεις, νοοτροπίες, εμπειρίες και προτιμήσεις.
Και όλα αυτά μέσα σε ένα πλαίσιο λειτουργίας στο οποίο δεν αμφισβητούνται οι αρχές και οι αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης. Θεωρώ απαραίτητες προϋποθέσεις της συλλογικής δουλειάς μας το υψηλό αίσθημα ατομικής ευθύνης και τον σεβασμό της διαφορετικής άποψης, στοιχεία που δοκιμάζονται καθημερινά. Με αυτή την έννοια δεν «κόπηκε» το σκίτσο του Γ. Καλαϊτζή, ενός αναγνωρισμένου και εμβληματικού σκιτσογράφου, έστω κι αν δεν ανταποκρινόταν στα «πιστεύω» της εφημερίδας.
Το γεγονός αυτό δεν μπορεί όμως να αλλοιώσει τις διακηρυγμένες θέσεις και αρχές που αποτελούν τους άξονες της «Εφ.Συν.»: τον ανυποχώρητο αγώνα κατά του φασισμού, του ρατσισμού και του σοβινισμού, την απόρριψη του σεξισμού, τη σαφή καταδίκη του αντισημιτισμού, τον σεβασμό στα άτομα με αναπηρία, την άρνηση των «εθνικών» στερεοτύπων. Εκατοντάδες άρθρα, αναλύσεις και ρεπορτάζ επιβεβαιώνουν την αταλάντευτη θέση μας, τα μέτωπα που έχουμε ανοίξει.
Πιστεύω ακράδαντα ότι το πείραμα μιας τέτοιας αυτοδιαχειριζόμενης εφημερίδας μπορεί να πετύχει και να ανοίξει νέους δρόμους με τη συναίνεση, τη συνεννόηση και τη συνύπαρξη, όχι με αποκλεισμούς και απαγορεύσεις. Στην πορεία αυτή, για την οποία δεν έχουμε ετοιμοπαράδοτες λύσεις, θα υπάρξουν αναπόφευκτα λάθη, υπερβολές και αστοχίες. Αν προσβάλαμε τους αναγνώστες μας, αναλαμβάνω την ευθύνη και τους ζητώ συγγνώμη.
Νικόλας Βουλέλης
